Αναπάντητα ερωτήματα
άφησε η χθεσινή ομιλία του
υπουργού περιβάλλοντος και ενέργειας Π.
Σκουρλέτη, ο οποίος παρουσίασε τις προγραμματικές θέσεις της κυβέρνησης
για τον κρίσιμο τομέα της ενέργειας.
Ο κ. Σκουρλέτης δεν αναφέρθηκε επί
της ουσίας στις υποχρεώσεις που καλείται να εκπληρώσει η χώρα στη βάση
της συμφωνίας του καλοκαιριού και απέφυγε να δώσει το στίγμα του ακόμη
και για βασικά ζητήματα που αφορούν την αγορά όπως οι δημοπρασίες ΝΟΜΕ
που θα ανοίξουν την αγορά της λιανικής ή το φλέγον θέμα των βιομηχανικών
τιμολογίων ρεύματος. Ακόμη όμως και στις γενικής φύσεως τοποθετήσεις που.. έκανε, εγείρονται μια σειρά από ζητήματα.
Για
παράδειγμα, καταρχάς ο υπουργός εξήγγειλε τη δημιουργία κρατικού φορέα
για τους υδρογονάνθρακες. Πέραν του ότι ήδη υπάρχει η ΕΔΕΥ (Ελληνική
Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) το μείζον θέμα που δημιουργείται
είναι ποιος θα χρηματοδοτεί τη συμμετοχή μιας κρατικής εταιρείας σε μια
δραστηριότητα που απαιτούνται τεράστια κεφάλαια στην έρευνα (δεκάδες
εκατομμύρια για μία μόνο γεώτρηση) με μεγάλο ρίσκο για αποτυχία.
Σημειωτέον ότι η παλιότερη εμπειρία του κράτους μόνο επιτυχημένη δεν
ήταν καθώς η περίφημη ΔΕΠ είχε πραγματοποιήσει περί τις 70 γεωτρήσεις
χωρίς να έχει καμία επιτυχία. Και βέβαια στις δραστηριότητες αυτές
χρειάζονται συχνά οδυνηρές αποφάσεις, όπως συνέβη με τη νορβηγική
Statoil η οποία προκειμένου να αποφύγει τις ζημιές εξήγγειλε και
εφαρμόζει περικοπές χιλιάδων εργαζομένων.
Ένα
ακόμη παράδειγμα αφορά το θέμα των δικτύων και του ΑΔΜΗΕ. Ενδεικτικά,
προαναγγέλθηκε η ενίσχυση των διασυνδέσεων από τον ΑΔΜΗΕ καθώς δεν είναι
επαρκώς ισχυρές προκειμένου να αυξηθεί η μεταφορική ικανότητα. Πέραν
του ότι το μόνο που θα επιτευχθεί θα είναι να μειωθεί η εγχώρια παραγωγή
αφού από τα Βαλκάνια θα αυξηθούν οι εισαγωγές, υπάρχει ένα βασικό
ζήτημα που προκύπτει από τη μη ιδιωτικοποίηση: το θέμα της
χρηματοδότησης του επενδυτικού πλάνου του διαχειριστή ύψους 2 δις ευρώ.
Εδώ εντοπίζεται και μια από τις βασικές αντιφάσεις του μοντέλου που έχει
προτείνει η κυβέρνηση στους δανειστές για τη μη ιδιωτικοποίηση του
ΑΔΜΗΕ και την παραμονή του υπό κρατικό έλεγχο.
Τρίτον,
στην αγορά του ηλεκτρισμού ενώ ο υπουργός τάχθηκε σαφώς κατά της
απελευθέρωσης της αγοράς και μάλιστα κατά της απελευθέρωσης όπως
προωθείται από τις ευρωπαϊκές οδηγίες, θα πρέπει ο ίδιος να εφαρμόσει τη
συμφωνία η οποία προβλέπει δεσμευτικές προθεσμίες για τη μείωση του
μεριδίου της ΔΕΗ και την ενίσχυση του ανταγωνισμού με την είσοδο νέων
παικτών. Εδώ βεβαίως ο κ. Σκουρλέτης επανέλαβε ότι η ΔΕΗ θα έχει
κεντρικό ρόλο και ότι η αγορά θα έχει ως επίκεντρο την δημόσια εταιρεία,
ωστόσο απηύθυνε πρόσκληση για συμπράξεις της ΔΕΗ με ιδιώτες προκειμένου
να υπάρξει μείωση του μεριδίου.
Τέταρτον,
στους αγωγούς συνεχίζεται η αντιφατική προσέγγιση υποστήριξης των
ανταγωνιστικών μεταξύ τους αγωγών TAP και Turkish Stream. Ενδιαφέρον εδώ
παρουσιάζει το γεγονός ότι ο κ. Σκουρλέτης μίλησε για διαφοροποίηση των
πηγών και των προμηθευτών και διασφάλιση περισσοτέρων της μίας πηγών
ενέργειας, όταν ο αγωγός Turkish Stream δεν αποτελεί νέα πηγή αλλά
εναλλακτική όδευση το αέριο που ήδη προμηθευόμαστε από το βασικό
προμηθευτή της χώρας.
Και
βέβαια το βασικό ερώτημα που προκύπτει από την τοποθέτηση του κ.
Σκουρλέτη είναι πως μπορεί όταν εκφράζεται τόσο ισχυρή επιφυλακτικότητα
απέναντι στο άνοιγμα των αγορών και την είσοδο ιδιωτικών κεφαλαίων, να
προσελκυσθούν επενδύσεις που είναι απαραίτητες ακόμη και για τη συμφωνία
που υπέγραψε η κυβέρνηση με τους δανειστές το καλοκαίρι. Το ίδιο ισχύει
και για τις αποκρατικοποιήσεις εταιρειών του τομέα, που μπορεί σύμφωνα
με τον υπουργό να έχουν αποτραπεί, ωστόσο πάντα βρίσκονται στο τραπέζι
σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία για τα ισοδύναμα ή καταγραφεί
αποτυχία στο άνοιγμα των αγορών.