Με το Ν.2244/7.10.1994 δόθηκε για πρώτη φορά η
δυνατότητα σε επιχειρήσεις πέραν της ΔΕΗ να παράγουν ηλεκτρισμό από ΑΠΕ ή να
κάνουν αυτοπαραγωγή από θερμικούς σταθμούς. Και με το Ν. 2773/22.12.1999 "απελευθερώθηκε" και
στη χώρα μας η μέχρι τότε "σκλαβωμένη" αγορά ηλεκτρισμού, καθώς η
νεοφιλελεύθερη ιδεολογία της ΕΕ ήθελε να επεκταθούν οι ιδιωτικοποιήσεις και
στον ηλεκτρισμό, το προϊόν/κοινωνικό αγαθό με το μοναδικό χαρακτηριστικό να μην
αποθηκεύεται, αλλά η παραγωγή να πρέπει κάθε χρονική στιγμή να καλύπτει τη
ζήτηση. Με τον ίδιο νόμο ιδρύθηκε και η ΡΑΕ κι άρχισε να μοιράζει άδειες για αιολικά
και Φ/Β "σαν μαρουλόφυλλα", αδιαφορώντας πλήρως.. για το κόστος στην
κοινωνία απ' την αλόγιστη αδειοδότηση. Και με τον ίδιο νόμο δημιουργήθηκε
το προτιμησιακό καθεστώς για τις ΑΠΕ, δίνοντας προτεραιότητα έναντι των
συμβατικών μονάδων στην απορρόφηση της ενέργειας που παράγεται από ΑΠΕ, αλλά
και ορίζοντας ιδιαίτερο τρόπο.. τιμολόγησής της.
Κάπως έτσι
κατέληξε ο ΑΔΜΗΕ να καταγράφει στις εκθέσεις του το μπάχαλο, που έχει
προκαλέσει η χωρίς μέτρο αδειοδότηση ΑΠΕ και κάπως έτσι δόθηκαν οι πέντε άδειες
για αιολικά πάρκα στη Ρόδο το 2001-2002. Και βεβαίως θα μπορούσαν να είχαν
δοθεί όχι μόνο πέντε αλλά πενήντα πέντε ή εκατόν πέντε, πάνω απ' όλα είναι η
"ελευθερία της αγοράς". Μόνο που τώρα που είναι σε λειτουργία και τα
πέντε αιολικά πάρκα κάποιες στιγμές, όταν φυσά πολύ, το ρεύμα δεν έχει πού να
πάει, η υπερβάλλουσα προσφορά δεν μπορεί ν' απορροφηθεί, όσο κι αν η πιο πάνω
νομοθεσία προβλέπει την κατά προτεραιότητα απορρόφηση της ενέργειας που
παράγουν με εντελώς τυχαία χαρακτηριστικά τα αιολικά: αν φυσήξει, όταν φυσήξει,
όσο φυσήξει.
Με το άρθρο
36 του Ν. 2773/99 προβλεπόταν ότι (οι επισημάνσεις δικές μου):"1. Στα
μη Διασυνδεδεμένα Νησιά, ...
η
Δ.Ε.Η., ως Διαχειριστής του Δικτύου και αποκλειστικός προμηθευτής
ηλεκτρικής ενέργειας, υποχρεούται
να απορροφά την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από Α.Π.Ε., καθώς
και το πλεόνασμα της ηλεκτρικής ενέργειας αυτοπαραγωγού, εφόσον αυτό παράγεται
από Α.Π.Ε. ή μέσω συμπαραγωγής. 2. Η Δ.Ε.Η. δεν έχει την παραπάνω υποχρέωση αν υπάρχει πλεόνασμα
ηλεκτρικής ενέργειας από αυτοπαραγωγό και με αιτιολογημένη απόφαση της Δ.Ε.Η.,
η οποία τελεί υπό την έγκριση της Ρ.Α.Ε., διαπιστώνεται ότι οι τοπικές συνθήκες δεν επιτρέπουν τη
διάθεσή της στην κατανάλωση." Αλλά το πιο πάνω άρθρο 36
καταργήθηκε με το άρθρο 27 παρ. 7 του Ν. 3468/2006, καθώς φαίνεται πως το 2006
εξέλιπαν οι λόγοι να μη μπορεί να διατεθεί το ρεύμα στην κατανάλωση ενός Μη
Διασυνδεμένου Νησιού. Θα βρήκαν καμιά πατέντα φαίνεται, στο Υπ. Ανάπτυξης επί
υπουργίας Σιούφα, να πακετάρουν το ρεύμα και να το πετούν στη θάλασσα ώστε
αφενός να μην μπαίνει σε κίνδυνο η ευστάθεια του δικτύου και αφ' ετέρου να
αποζημιώνονται οι "επενδυτές".
Η ασφάλεια
ηλεκτροδότησης της Ρόδου και της Χάλκης διαταράχτηκε όχι από τεχνικά αίτια, όχι
από έλλειψη ηλεκτροδότησης, αλλά μάλλον από περίσσεια ηλεκτροδότησης, γι' αυτό
κι ο ΔΕΔΔΗΕ στην ανακοίνωση που εξέδωσε στη Ρόδο, και είδαμε στη χθεσινή ανάρτηση, αναφέρεται σε "λειτουργία του συστήματος με πολύ χαμηλά φορτία
(μειωμένη κατανάλωση)". Δεν υπάρχει ζήτηση για το ρεύμα, δεν υπάρχει
πελάτης, αλλά η ηλεκτρική ενέργεια ΔΕΝ αποθηκεύεται με οικονομικό τρόπο, ό,τι
κι αν λένε οι πολιτικοί, εκτός κι αν έχουν σκοπό να γεμίσουν τα νησιά με τις
πανάκριβες βιομηχανικού τύπου μπαταρίες, όπως ετοιμάζονται να κάνουν στην Τήλο των λιγοστών κατοίκων με κοινοτική
χρηματοδότηση ή όπως ορέγονται κάποιοι για τη Σίφνο. Ή εκτός αν έχουν
σκοπό να επαναλαμβάνουν το αποτυχημένο εγχείρημα του υβριδικού της Ικαρίας, μέχρι να
πετύχουν εκεί που απέτυχε το Ισπανικό ανάλογο του Ελ Ιέρο. Τι θα
είχε συμβεί λοιπόν στη Ρόδο αν είχαν κατασκευαστεί όχι πενήντα ή εκατόν
πενήντα, αλλά μόνο 6-7 αιολικά πάρκα, στο όνομα της "απελευθερωμένης"
αγοράς ηλεκτρισμού; Ή αν είχαν κατασκευαστεί 60-70MW Φ/Β, επειδή κάποιοι
ανοήτως κραυγάζουν "Go Solar"; Κι αν έπρεπε η ΔΕΗ κι ο ΔΕΔΔΗΕ ν'
απορροφήσει όλο το άχρηστο ρεύμα, επειδή "έτσι λέει η νομοθεσία";
Οι αναρτήσεις μας δημοσιεύονται στο greeklignite.blogspot.gr και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite!
Πατήστε "Μου αρέσει" (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση
ενημέρωση! Και ανοίγετε τις αναρτήσεις, καθώς το Facebook δεν θα σας τις
εμφανίζει καθόλου στη ροή αν δει πως δεν τις ανοίγετε.
Η ηλεκτρική
ενέργεια είναι κοινωνικό αγαθό και η συνεχής παροχή της πρέπει να είναι
διασφαλισμένη για την κάλυψη των βασικών αναγκών του κοινωνικού συνόλου. Τα
συχνά μπλακ άουτ θέτουν σε κίνδυνο την πιο πάνω αρχή και δείχνουν πως σ' ένα οποιοδήποτε
σύστημα ηλεκτρισμού, πολύ περισσότερο σ' ένα Μη Διασυνδεμένο Νησί, ο σχεδιασμός
πρέπει να έχει ως αφετηρία την κάλυψη με ασφάλεια της αναμενόμενης ζήτησης, όχι
την απερίσκεπτη περίσσεια παραγωγικού δυναμικού.
Οι
Θατσερικές ιδεοληψίες περί ιδιωτικοποίησης του ηλεκτρισμού μπορεί να
επικράτησαν απ' άκρο σ' άκρου της Ευρώπης, αλλά τώρα που πάλιωσαν τα ανθρακικά
εργοστάσια στη Βρετανία και πρέπει ν' αποσυρθούν, λόγω ηλικίας και μη
συμβατότητας με τις περιβαλλοντικές οδηγίες της ΕΕ, τρόμος απλώνεται στη Βρετανία σε κάθε ξεχωριστή
ανακοίνωση πως κάποιο συμβατικό εργοστάσιο θα κλείσει. Η περίφημη
"ιδιωτική πρωτοβουλία" στον ηλεκτρισμό υπάρχει μόνο για να
ξεκοκαλίζει δημόσιους πόρους, να "τρώει
απ' τα έτοιμα" κι όταν έρχεται η ώρα των επενδύσεων, για ν'
αντικατασταθούν οι υποδομές που νομοτελειακά παλιώνουν, κανείς ιδιώτης δεν βάζει το χέρι στην
τσέπη, όλοι ζητούν δημόσια επιδότηση, εξασφαλισμένη απορρόφηση της παραγωγής,
εγγυημένη και προπάντων υψηλή απόδοση των -δανεικών κατά κανόνα- κεφαλαίων.
Εγγυημένη απόδοση, για την οποία η "Ανεξάρτητη" ΡΑΕ είχε πάντα απέραντη κατανόηση
και φρόντιζε με κάθε τρόπο να τη διασφαλίζει. Εγγυημένη απόδοση την οποία βεβαίως ΔΕΝ απολαμβάνει
οποιοσδήποτε άλλος ιδιώτης επιχειρήσει να στήσει μια βιοτεχνία, ένα
μαγαζί, μια οποιαδήποτε άλλη επιχείρηση, εκεί υπάρχει επιχειρηματικός
κίνδυνος, ενώ στον ηλεκτρισμό όχι. Γιατί άραγε;
Τρανό
παράδειγμα της πλήρους αποτυχίας του Θατσερισμού στον ηλεκτρισμό αποτελεί το
ό,τι πριν μερικές ημέρες παραιτήθηκε ο οικονομικός διευθυντής της Γαλλικής EDF,
καθώς διαπίστωνε πως "δεν έβγαιναν τα νούμερα" για την από πολλών
ετών σχεδιαζόμενη επένδυση στο νέο Βρετανικό πυρηνικό Hinkley Point C,
προϋπολογιζόμενου κόστους περίπου 30 δισεκατομμυρίων ευρώ (και Κύριος οίδε πόσο
θα φτάσει στο τέλος ο λογαριασμός). Αμέσως έσπευσε η Γαλλική κυβέρνηση να πει
πως θα στηρίξει την EDF, καθώς θέλει να πουλά πυρηνική τεχνολογία, αντί για
αιολικά & Φ/Β που πουλούν οι Γερμανοί. Και βεβαίως θα στηρίξει την επένδυση
με διασφαλισμένο μακροχρόνιο συμβόλαιο η Βρετανική κυβέρνηση των Συντηρητικών,
όσο κι αν τρίζουν τα κόκκαλα της Θάτσερ. Δυο κυβερνήσεις πίσω από μια κατά τα
λοιπά πλήρως ιδιωτικοποιημένη αγορά ηλεκτρισμού. Και το ίδιο θα συμβεί σε μια 15ετία στη Γερμανία,
όταν θα έχουν κλείσει τα πυρηνικά εργοστάσια και θα πρέπει να κλείνουν ένα-ένα
τα λιθανθρακικά και τα λιγνιτικά, αλλά δεν θα έχουν ρεύμα χωρίς αυτά, αυτή
είναι η αδιέξοδη ενεργειακή πολιτική της ΕΕ σήμερα.
Την
ηλεκτροπαραγωγή στην Ελλάδα μέχρι πρότινος την προστάτευε ο εγχώριος λιγνίτης,
ο δικός μας μαύρος χρυσός, αλλά φαίνεται σε κάποιους δεν άρεσε που ήταν
εγχώριος και δεν είχε τόσες μίζες όσες ήθελαν, οι εισαγόμενες πηγές
προσφέρονται πάντα περισσότερο για υπερτιμολογήσεις, λογιστικά τερτίπια για
φορολόγηση σε εξωχώριους παραδείσους κι άλλα τέτοια "ωραία και θαυμαστά" της
ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Οι πολιτικές των τελευταίων 15 ετών, οι ίδιες που χρεοκόπησαν τη χώρα σε
καιρό ειρήνης, "σκότωσαν" και τον λιγνίτη, ρίχνοντας
τη συμμετοχή του απ’ το κάποτε 75% του Διασυνδεμένου Συστήματος στο 38% και με
προοπτική σύντομα για κάτω του 30%. Κι ενώ η Ρόδος δίνει τις τελευταίες μέρες
μεγάλα μαθήματα στους πολιτικούς, στο Υπ. Ενέργειας ονειρεύονται κι άλλα αιολικά μέχρι το 2020.
Ανεπίδεκτοι μαθήσεως, αυτή η χώρα δεν σώζεται πια με
τίποτα.