του Ν. Χατζηαργυρίου
Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει την αποκλειστική ευθύνη για την ανάπτυξη, συντήρηση και λειτουργία του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας σε ολόκληρη την Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας των νησιών. Η βασική του αποστολή είναι να διασφαλίζει την αδιάλειπτη ηλεκτροδότηση 7,4 εκατ. καταναλωτών σε ολόκληρη τη χώρα.
Το όραμά του είναι ο καλύτερος δυνατός συνδυασμός ποιότητας υπηρεσιών και χαμηλού λειτουργικού κόστους, με κύρια συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος.
Είναι λοιπόν η εταιρεία που βρίσκεται κατεξοχήν στην πρώτη γραμμή και έρχεται σε άμεση επαφή με όλους τους πολίτες της χώρας, παίζοντας τον κύριο ρόλο στη διασύνδεσή τους με το ηλεκτρικό δίκτυο, στην αποκατάσταση των βλαβών του, στην ορθή καταμέτρηση της κατανάλωσής τους κ.λπ.
Ο ΔΕΔΔΗΕ τα τελευταία χρόνια καλείται να λειτουργήσει σε ένα πολύ δύσκολο
περιβάλλον με αυξανόμενες απαιτήσεις και περιορισμούς και με νέους ρόλους που προκύπτουν από ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο πεδίο στην αγορά ενέργειας.
Οι κύριες δυσκολίες που αντιμετωπίζει είναι οι ασφυκτικές οικονομικές συνθήκες λόγω των γνωστών προβλημάτων ρευστότητας της αγοράς και οι μνημονιακοί νόμοι που έχουν επιβληθεί από προηγούμενα χρόνια.
Παρ' όλα αυτά, κατάφερε τα τελευταία χρόνια να ανταποκριθεί με ιδιαίτερη επιτυχία στον ρόλο του, επιλύοντας χρονίζοντα προβλήματα, δρομολογώντας έργα που ήταν από καιρό βαλτωμένα και βελτιώνοντας σημαντικά την αποτελεσματική και αποδοτική λειτουργία του.
Το τελευταίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις προσπάθειες και στον επαγγελματισμό των εργαζομένων του και ιδιαίτερα του τεχνικού προσωπικού του.
Αλλά αυτά σήμερα δεν είναι αρκετά. Ο ΔΕΔΔΗΕ βρίσκεται στο κέντρο αυξανόμενων προκλήσεων που οδηγούν τον τομέα της ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρώπη σε μια περίοδο κοσμογονικών αλλαγών.
Ετσι, και στη χώρα μας, τα δίκτυα διανομής είναι η βάση για την οικοδόμηση ενός νέου ενεργειακού μοντέλου, ικανού να υποστηρίξει το εγχείρημα της δίκαιης ανάπτυξης σε μια εποχή κλιματικής αλλαγής και οικονομικής κρίσης.
Ο ΔΕΔΔΗΕ, ανταποκρινόμενος σε αυτή την πρόκληση, εξελίσσεται διαρκώς ώστε να μπορέσει να καθοδηγήσει με επιτυχία την ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στη νέα εποχή και να συνεισφέρει στην ανάπτυξη, αλλάζοντας ριζικά το ενεργειακό τοπίο της χώρας.
Ο ΔΕΔΔΗΕ σήμερα διαθέτει το όραμα και την ισχυρή βούληση για να προχωρήσει σε αυτή τη μετάβαση. Διαθέτει ένα επικαιροποιημένο στρατηγικό σχέδιο που προβλέπει επενδύσεις ύψους 1,25 δισ. ευρώ έως το 2020, με επίκεντρο 12 στρατηγικά έργα.
Τα έργα αυτά αφορούν τον εκσυγχρονισμό των δικτύων και των υποδομών, τη λειτουργία σύγχρονων συστημάτων εξυπηρέτησης καταναλωτών και την εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών και πληροφοριακών συστημάτων που θα υποστηρίζουν τα παραπάνω.
Τέτοια έργα είναι απαραίτητα για να μπορέσει ο ΔΕΔΔΗΕ να υποστηρίξει τις νέες συνθήκες της αγοράς προμήθειας ηλεκτρισμού, τη μεγάλη διείσδυση της αποκεντρωμένης παραγωγής, την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας, τους ενεργούς καταναλωτές, που θα είναι και παραγωγοί, τους ενεργειακούς συνεταιρισμούς, την ηλεκτροκίνηση, την αποθήκευση, τα «έξυπνα» νησιά, κ.λπ.
Αν ο ΔΕΔΔΗΕ δεν υλοποιήσει σήμερα και μέσα στα επόμενα λίγα χρόνια τέτοια απαραίτητα στρατηγικά έργα υποδομών, τότε ο νευραλγικός για την έξοδο από την κρίση και την ανάκαμψη της οικονομίας μας τομέας της ενέργειας θα μείνει πίσω ανεπιστρεπτί ή τουλάχιστον για πολλά χρόνια. Και θα χαθεί μια μοναδική ευκαιρία για ανάπτυξη.
Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ευρώπη περίπου 600 δισ. θα επενδυθούν στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2020, εκ των οποίων τα 400 δισ. ευρώ, δηλαδή τα 2/3, θα αφορούν τα δίκτυα διανομής.
Και είμαι σε θέση να γνωρίζω και από την ιδιότητά μου ως καθηγητής του Πολυτεχνείου το τεράστιο δυναμικό που υπάρχει στον τομέα της τεχνολογίας στη χώρα μας και τις δυνατότητες ανάπτυξης της καινοτομίας και της οικονομίας, αν δοθεί η ευκαιρία αξιοποίησης των εξειδικευμένων επιστημόνων μας.
Στο πλαίσιο αυτό παρακολουθούμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ανησυχία τις εξελίξεις που σχετίζονται με τη διαπραγμάτευση για το μέλλον της αγοράς ενέργειας της χώρας και τις εξελίξεις γύρω από το μέλλον της ΔΕΗ, η οποία είναι και ο ιδιοκτήτης των παγίων της διανομής και χρηματοδότης των έργων του ΔΕΔΔΗΕ.
Ανεξάρτητα από την πορεία των διαπραγματεύσεων πάντως, πιστεύουμε ακράδαντα ότι τα δίκτυα αποτελούν στρατηγικές υποδομές που μπορούν να παίξουν κεντρικό ρόλο στην παραγωγική και οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας μας.
Ο ΔΕΔΔΗΕ πρέπει να συνεχίσει να επενδύει στις κρίσιμες υποδομές του, να μπορεί να αξιοποιεί τους εξειδικευμένους επιστήμονες της χώρας μας, να συνεχίσει να εξελίσσεται σε μια σύγχρονη εταιρεία με νέες υπηρεσίες και προϊόντα.
Ο ρόλος του θα πρέπει να έχει μοναδικό γνώμονα την εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος. Θα πρέπει δηλαδή να λειτουργεί με τρόπο που να εξασφαλίζεται ο δημόσιος έλεγχος των δικτύων και επιπλέον θα πρέπει να βρεθούν πόροι ώστε να ενισχυθεί η επενδυτική δυναμική στα δίκτυα, που παρατηρείται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Παράλληλα, απαιτούνται προοδευτικές μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία του ΔΕΔΔΗΕ, ώστε με σεβασμό στους εργαζομένους του να αλλάξει η κουλτούρα που έχει αναπτυχθεί σε δεκαετίες άλλων οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών.
Τέτοιες μεταρρυθμίσεις αφορούν την πολιτική ανθρωπίνων πόρων, το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας, τα μισθολόγια κ.λπ.
Δεν είναι δυνατόν π.χ. σε μια εποχή τόσο ραγδαίων τεχνολογικών αλλαγών, ο ΔΕΔΔΗΕ να διαθέτει προσωπικό με μέσο όρο ηλικίας άνω των 50 ετών και να μην μπορεί να ενισχυθεί με νέους ανθρώπους που διαθέτουν σύγχρονη τεχνογνωσία και αυξημένα προσόντα.
Οι προκλήσεις είναι μεγάλες, αλλά η συνέχιση αυτής της πορείας είναι μονόδρομος αν θέλουμε να εκμεταλλευτούμε τη δυνατότητα του ΔΕΔΔΗΕ να συμβάλει ουσιαστικά στην επανεκκίνηση της οικονομίας με αναπτυξιακή προοπτική.
(Εφημερίδα των Συντακτών)
*Ο κ. Ν. Χατζηαργυρίου είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος ΔΕΔΔΗΕ
Ο ΔΕΔΔΗΕ έχει την αποκλειστική ευθύνη για την ανάπτυξη, συντήρηση και λειτουργία του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας σε ολόκληρη την Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας των νησιών. Η βασική του αποστολή είναι να διασφαλίζει την αδιάλειπτη ηλεκτροδότηση 7,4 εκατ. καταναλωτών σε ολόκληρη τη χώρα.
Το όραμά του είναι ο καλύτερος δυνατός συνδυασμός ποιότητας υπηρεσιών και χαμηλού λειτουργικού κόστους, με κύρια συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος.
Είναι λοιπόν η εταιρεία που βρίσκεται κατεξοχήν στην πρώτη γραμμή και έρχεται σε άμεση επαφή με όλους τους πολίτες της χώρας, παίζοντας τον κύριο ρόλο στη διασύνδεσή τους με το ηλεκτρικό δίκτυο, στην αποκατάσταση των βλαβών του, στην ορθή καταμέτρηση της κατανάλωσής τους κ.λπ.
Ο ΔΕΔΔΗΕ τα τελευταία χρόνια καλείται να λειτουργήσει σε ένα πολύ δύσκολο
περιβάλλον με αυξανόμενες απαιτήσεις και περιορισμούς και με νέους ρόλους που προκύπτουν από ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο πεδίο στην αγορά ενέργειας.
Οι κύριες δυσκολίες που αντιμετωπίζει είναι οι ασφυκτικές οικονομικές συνθήκες λόγω των γνωστών προβλημάτων ρευστότητας της αγοράς και οι μνημονιακοί νόμοι που έχουν επιβληθεί από προηγούμενα χρόνια.
Παρ' όλα αυτά, κατάφερε τα τελευταία χρόνια να ανταποκριθεί με ιδιαίτερη επιτυχία στον ρόλο του, επιλύοντας χρονίζοντα προβλήματα, δρομολογώντας έργα που ήταν από καιρό βαλτωμένα και βελτιώνοντας σημαντικά την αποτελεσματική και αποδοτική λειτουργία του.
Το τελευταίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις προσπάθειες και στον επαγγελματισμό των εργαζομένων του και ιδιαίτερα του τεχνικού προσωπικού του.
Αλλά αυτά σήμερα δεν είναι αρκετά. Ο ΔΕΔΔΗΕ βρίσκεται στο κέντρο αυξανόμενων προκλήσεων που οδηγούν τον τομέα της ενέργειας σε ολόκληρη την Ευρώπη σε μια περίοδο κοσμογονικών αλλαγών.
Ετσι, και στη χώρα μας, τα δίκτυα διανομής είναι η βάση για την οικοδόμηση ενός νέου ενεργειακού μοντέλου, ικανού να υποστηρίξει το εγχείρημα της δίκαιης ανάπτυξης σε μια εποχή κλιματικής αλλαγής και οικονομικής κρίσης.
Ο ΔΕΔΔΗΕ, ανταποκρινόμενος σε αυτή την πρόκληση, εξελίσσεται διαρκώς ώστε να μπορέσει να καθοδηγήσει με επιτυχία την ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας στη νέα εποχή και να συνεισφέρει στην ανάπτυξη, αλλάζοντας ριζικά το ενεργειακό τοπίο της χώρας.
Ο ΔΕΔΔΗΕ σήμερα διαθέτει το όραμα και την ισχυρή βούληση για να προχωρήσει σε αυτή τη μετάβαση. Διαθέτει ένα επικαιροποιημένο στρατηγικό σχέδιο που προβλέπει επενδύσεις ύψους 1,25 δισ. ευρώ έως το 2020, με επίκεντρο 12 στρατηγικά έργα.
Τα έργα αυτά αφορούν τον εκσυγχρονισμό των δικτύων και των υποδομών, τη λειτουργία σύγχρονων συστημάτων εξυπηρέτησης καταναλωτών και την εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών και πληροφοριακών συστημάτων που θα υποστηρίζουν τα παραπάνω.
Τέτοια έργα είναι απαραίτητα για να μπορέσει ο ΔΕΔΔΗΕ να υποστηρίξει τις νέες συνθήκες της αγοράς προμήθειας ηλεκτρισμού, τη μεγάλη διείσδυση της αποκεντρωμένης παραγωγής, την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας, τους ενεργούς καταναλωτές, που θα είναι και παραγωγοί, τους ενεργειακούς συνεταιρισμούς, την ηλεκτροκίνηση, την αποθήκευση, τα «έξυπνα» νησιά, κ.λπ.
Αν ο ΔΕΔΔΗΕ δεν υλοποιήσει σήμερα και μέσα στα επόμενα λίγα χρόνια τέτοια απαραίτητα στρατηγικά έργα υποδομών, τότε ο νευραλγικός για την έξοδο από την κρίση και την ανάκαμψη της οικονομίας μας τομέας της ενέργειας θα μείνει πίσω ανεπιστρεπτί ή τουλάχιστον για πολλά χρόνια. Και θα χαθεί μια μοναδική ευκαιρία για ανάπτυξη.
Δεν είναι τυχαίο ότι στην Ευρώπη περίπου 600 δισ. θα επενδυθούν στα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας μέχρι το 2020, εκ των οποίων τα 400 δισ. ευρώ, δηλαδή τα 2/3, θα αφορούν τα δίκτυα διανομής.
Και είμαι σε θέση να γνωρίζω και από την ιδιότητά μου ως καθηγητής του Πολυτεχνείου το τεράστιο δυναμικό που υπάρχει στον τομέα της τεχνολογίας στη χώρα μας και τις δυνατότητες ανάπτυξης της καινοτομίας και της οικονομίας, αν δοθεί η ευκαιρία αξιοποίησης των εξειδικευμένων επιστημόνων μας.
Στο πλαίσιο αυτό παρακολουθούμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ανησυχία τις εξελίξεις που σχετίζονται με τη διαπραγμάτευση για το μέλλον της αγοράς ενέργειας της χώρας και τις εξελίξεις γύρω από το μέλλον της ΔΕΗ, η οποία είναι και ο ιδιοκτήτης των παγίων της διανομής και χρηματοδότης των έργων του ΔΕΔΔΗΕ.
Ανεξάρτητα από την πορεία των διαπραγματεύσεων πάντως, πιστεύουμε ακράδαντα ότι τα δίκτυα αποτελούν στρατηγικές υποδομές που μπορούν να παίξουν κεντρικό ρόλο στην παραγωγική και οικονομική ανασυγκρότηση της χώρας μας.
Ο ΔΕΔΔΗΕ πρέπει να συνεχίσει να επενδύει στις κρίσιμες υποδομές του, να μπορεί να αξιοποιεί τους εξειδικευμένους επιστήμονες της χώρας μας, να συνεχίσει να εξελίσσεται σε μια σύγχρονη εταιρεία με νέες υπηρεσίες και προϊόντα.
Ο ρόλος του θα πρέπει να έχει μοναδικό γνώμονα την εξυπηρέτηση του δημόσιου συμφέροντος. Θα πρέπει δηλαδή να λειτουργεί με τρόπο που να εξασφαλίζεται ο δημόσιος έλεγχος των δικτύων και επιπλέον θα πρέπει να βρεθούν πόροι ώστε να ενισχυθεί η επενδυτική δυναμική στα δίκτυα, που παρατηρείται σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Παράλληλα, απαιτούνται προοδευτικές μεταρρυθμίσεις στη λειτουργία του ΔΕΔΔΗΕ, ώστε με σεβασμό στους εργαζομένους του να αλλάξει η κουλτούρα που έχει αναπτυχθεί σε δεκαετίες άλλων οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών.
Τέτοιες μεταρρυθμίσεις αφορούν την πολιτική ανθρωπίνων πόρων, το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας, τα μισθολόγια κ.λπ.
Δεν είναι δυνατόν π.χ. σε μια εποχή τόσο ραγδαίων τεχνολογικών αλλαγών, ο ΔΕΔΔΗΕ να διαθέτει προσωπικό με μέσο όρο ηλικίας άνω των 50 ετών και να μην μπορεί να ενισχυθεί με νέους ανθρώπους που διαθέτουν σύγχρονη τεχνογνωσία και αυξημένα προσόντα.
Οι προκλήσεις είναι μεγάλες, αλλά η συνέχιση αυτής της πορείας είναι μονόδρομος αν θέλουμε να εκμεταλλευτούμε τη δυνατότητα του ΔΕΔΔΗΕ να συμβάλει ουσιαστικά στην επανεκκίνηση της οικονομίας με αναπτυξιακή προοπτική.
(Εφημερίδα των Συντακτών)
*Ο κ. Ν. Χατζηαργυρίου είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος ΔΕΔΔΗΕ