ETE/OMΙΛΟΥ-ΔΕΗ: Επιστολή προς Υπουργό Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης

Θέμα: Ποσοστό αναπλήρωσης σε εργαζόμενους και συνταξιούχους των υπαγόμενων στα ΥΒΑΕ

Κυρία Υπουργέ και κύριε Υφυπουργέ,

Είναι γνωστό ότι η παροχή εργασίας, οποιασδήποτε φύσης, προϋποθέτει μυϊκές, πνευματικές και ψυχικές προσπάθειες, η ένταση των οποίων εξαρτάται πάντοτε από το είδος της προσφερόμενης εργασίας ή υπηρεσίας. Είναι γνωστό ότι, οι εργαζόμενοι κατά την επαγγελματική τους δραστηριότητα υπόκεινται σε επαγγελματικούς κινδύνους, η έκταση των οποίων εξαρτάται από το είδος της παρεχόμενης εργασίας, τις συμφυείς προς αυτή συνθήκες, τα λαμβανόμενα μέτρα υγιεινής και ασφάλειας αυτών, καθώς και την ένταση των καταβαλλόμενων προσπαθειών εκτέλεσης της

εργασίας, με ανάλογες φυσικά επιπτώσεις στην υγεία τους.

Οι επιπτώσεις των υπόψη κινδύνων στην υγεία των εργαζομένων, είναι πιθανόν να εκδηλωθούν με τη μορφή διαφόρων επαγγελματικών και μη ασθενειών, εργατικών ατυχημάτων ή ακόμα και το σπουδαιότερο, με πρωϊμότερη του φυσιολογικού φθορά του οργανισμού τους, με επακόλουθο τις σοβαρές δυσκολίες αυτών στην άσκηση του επαγγέλματός τους ή άλλως, στην περαιτέρω συνέχιση της εργασίας τους.

Η Πολιτεία για την αντιμετώπιση και την ελαχιστοποίηση των δυσμενών επιπτώσεων των υπόψη κινδύνων, όχι μόνο στην υγεία των εργαζομένων, αλλά και στα οικονομικά αυτών, έχει θεσπίσει διάφορα τεχνικοοικονομικά, κοινωνικά κλπ. μέτρα, τα οποία σκοπό έχουν να προστατέψουν τους εργαζομένους, τόσο μέσα στο χώρο της εργασίας, όσο και έξω από αυτόν. Έτσι η ασφαλιστική νομοθεσία και ειδικότερα αυτή που αναφέρεται στη συνταξιοδότηση των εργαζομένων, έχει επηρεασθεί και μάλιστα σημαντικά, από τα ασκούμενα επαγγέλματα, τους συμφυείς προς αυτά κινδύνους για τους εργαζομένους, καθώς και τις συνθήκες των χώρων εργασίας τους, αφού με διάφορες διατάξεις της δημιουργεί ένα προνομιακό συνταξιοδοτικό καθεστώς για ορισμένες κατηγορίες εργαζομένων.

Αναμφισβήτητα, σημαντικότερη από τις ειδικές προνομιακές συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις της νομοθεσίας είναι αυτή που αναφέρεται στους απασχολουμένους σε ιδιαζόντως βαριά και ανθυγιεινά επαγγέλματα, αφού επηρεάζει άμεσα ένα αρκετά μεγάλο μέρος των ασφαλισμένων και τους εργοδότες τους.

Στο χώρο της Κοινωνικής Ασφάλισης, η ειδική συνταξιοδότηση μισθωτών που απασχολούνται σε εργασίες ή ειδικότητες που έχουν χαρακτηρισθεί ως βαριές και ανθυγιεινές, θεσπίστηκε καταρχάς για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ με το Ν.1846/51, όπως τροποποιήθηκε.

Πρόθεση του νομοθέτη ήταν μέσω ενός νομικού πλαισίου, να παρέχει προστασία σε μια ευαίσθητη ομάδα εργαζομένων οι οποίοι απασχολούνταν σε βαριές και ανθυγιεινές εργασίες.

Ακολούθως, για τη συνταξιοδότηση των ασφαλισμένων της ΔΕΗ περιλήφθηκε διάταξη και έγινε μνεία στο άρθρο 8 του Ν.4491/66, όσον αφορά στα όρια ηλικίας, το χρόνο ασφαλίσεως και τον τρόπο υπολογισμού της σύνταξης.   Για όσους υπάγονταν στα ΒΑΕ τα χρόνια ασφάλισης και το όριο ηλικίας μειωνόταν κατά 5 έτη, ενώ ο υπολογισμός της σύνταξης γινόταν για 27/27, αντί του 32/32 και αφορούσε σε λήψη πλήρης σύνταξης.

Με το άρθρο 46 Ν.2084/92, παρ.2β καθιερώνεται πρώτη φορά επασφάλιστρο για τα ΒΑΕ από 01.01.1993 και εφεξής. Το ποσοστό εισφοράς των ασφαλισμένων και απασχολούμενων σε ορυχεία σταθμούς παραγωγής και δίκτυα ορίζεται σε διάστημα τριών ετών, σε 2,5 %.

Με την παρ. ε΄ του ιδίου άρθρου τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης των υπαγομένων στα ΥΒΑΕ της τότε ΔΑΠ – ΔΕΗ και απασχολουμένων σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα αυξάνονται κατά ένα εξάμηνο από 01.01.1998 και μετά, μέχρι του 55^ου έτους της ηλικίας. Με την συμπλήρωση του 50^ου έτους χορηγείται σύνταξη μειωμένη κατά 1/200 για κάθε μήνα που λείπει από το όριο ηλικίας που απαιτείται για πλήρη συνταξιοδότηση. Επίσης, για τους υπαγόμενους στα ΒΑΕ το όριο ηλικίας αυξάνεται σταδιακά μέχρι του 60^ου έτους.

Μάλιστα, άξιο λόγου να αναφερθεί είναι ότι, ο Ν.2084/92, εκτός από την πρόσθετη ασφαλιστική εισφορά, επασφάλιστρο, με ανάλογη επιβάρυνση εργοδότη και ασφαλισμένου, εισάγει δύο διαβαθμίσεις : α) Την κατηγορία των ιδιαζόντων βαρέων και ανθυγιεινών (ΥΒΑΕ) για τους απασχολούμενους στα Ορυχεία, Σταθμούς Παραγωγής και Δίκτυα και β) Την κατηγορία των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων (Κοινά Βαρέα) για τις λοιπές ειδικότητες και εργασίες.

Με το Ν.4075/12, άρθρο 4, περί καθορισμού ενιαίου ποσοστού πρόσθετων ειδικών εισφορών, αυξάνεται η εισφορά των ασφαλισμένων που έχουν υπαχθεί στην ασφάλιση μετά την 01.01.1993 και απασχολούνται σε υπόγειες στοές μεταλλείων και λιγνιτωρυχείων και σε εναέριες ή υποθαλάσσιες εργασίες καθώς και των ασφαλισμένων της τέως ΔΑΠ – ΔΕΗ, που απασχολούνται σε ορυχεία, σταθμούς παραγωγής και δίκτυα, ως εξής : σε 4,30% για τους ασφαλισμένους και 2,70 % για τον εργοδότη.

Με το Ν.4093/12 αυξήθηκαν τα όρια ηλικίας των εργαζομένων στα ΒΑΕ ή ΥΒΑΕ από 01.01.2013 σταδιακά, κατά (2) χρόνια. Εξάλλου, με το άρθρο 16 του Ν.4237/14 ο υπολογισμός για τη λήψη πλήρης σύνταξης γίνεται με 30/30.

Με τις διατάξεις του άρθρ. 8 του ν.4387/16 καθιερώνεται (πλην της εθνικής) και η ανταποδοτική σύνταξη. Το τελικό ποσό του ανταποδοτικού μέρους της σύνταξης υπολογίζεται για το σύνολο του χρόνου ασφάλισης, με βάση το ποσοστό αναπλήρωσης το οποίο είναι συνάρτηση των ετών.

Σύμφωνα με τον σχετικό πίνακα το ποσοστό αναπλήρωσης που αντιστοιχεί στα 27 έως 30 έτη ασφάλισης είναι 1,21%, ενώ για τα 39,1 έτη και άνω 2,00%

Όπως προαναφέρθηκε για τους υπαγόμενους στα ΥΒΑΕ/ΒΑΕ ασφαλισμένους του Τομέα Ασφάλισης Προσωπικού ΔΕΗ μέχρι 31.12.12 η πλήρης σύνταξη υπολογιζόταν με 27/27, ενώ από 01.01.13 σε 30/30.

Συνεπώς, προκύπτει μείζον ζήτημα και για τους εξερχόμενους από την ενεργό υπηρεσία από τούδε και στο εξής, αλλά και για τον επανυπολογισμό της σύνταξης όσων, ήδη, αποχώρησαν. Και τούτο γιατί, όπως προαναφέρθηκε πρόθεση του νομοθέτη ήταν, μέσω της θέσπισης σχετικών διατάξεων, να διασφαλιστεί η μέγιστη ασφαλιστική προστασία σε απασχολούμενους σε εργασίες που υπάγονται στον ΚΒΑΕ, ακριβώς λόγω της ιδιαιτερότητας και της επικινδυνότητας που αυτές είχαν, πληρώντας έτσι το γράμμα του νόμου, περί παροχής εξαιρετικής ασφαλιστικής προστασίας. Και ενώ, προϊόντος του χρόνου, οι ασφαλιστικές εισφορές για όσους υπάγονται στα ΒΑΕ βαίνουν αυξανόμενες (και μάλιστα το μεγαλύτερο ποσοστό το επωμίζονται οι ασφαλισμένοι) η προστασία του νόμου κυρίως για το χρόνο εξόδου από την ενεργό Υπηρεσία (ηλικία) αλλά και οι συντάξιμες απολαβές βάσει των ετών ασφάλισης να είναι επί τω χείρον. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε κενό γράμμα νόμου, όσον αφορά στην προστασία μιας ιδιαίτερα ευπαθούς ομάδας εργαζομένων, όπως αυτών που υπάγονται στα βαρέα και ανθυγιεινά και τυγχάνουν εργαζόμενοι πολλές φορές για όλο τον εργασιακό τους βίο σε ιδιαίτερα ειδεχθείς συνθήκες, όπως λ.χ. στα ορυχεία ή ως εναερίτες στα δίκτυα, κατηγορίες οι οποίες απαντώνται κατά κύριο λόγο στους εργαζόμενους της ΔΕΗ Α.Ε. και των θυγατρικών της εταιριών, ΔΕΔΔΗΕ και ΑΔΜΗΕ.

Συνεπώς, οδηγούμαστε όχι μόνο σε κενό γράμμα νόμου αλλά ακόμη και σε καταστρατήγηση της ασφαλιστικής νομοθεσίας και του νομικού πλαισίου που αναφέρεται στις ειδικές συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις για τους απασχολούμενους στα ΥΒΑΕ και ΒΑΕ.

Οι ανωτέρω κατηγορίες μισθωτών, με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, αποχωρούν ουσιαστικά με μειωμένη σύνταξη, λόγω των ποσοστών αναπλήρωσης, αν και έχουν θεμελιώσει πλήρη συνταξιοδοτικό δικαίωμα. Γίνεται αυτονόητο ότι πρέπει να εξαλειφθεί αυτή η αδικία για τους εργαζόμενους στα ΒΑΕ & ΥΒΑΕ, όσον αφορά το ποσοστό υπολογισμού της κύριας σύνταξης κατά το χρόνο αποχώρησης τους.

Είμαστε βέβαιοι ότι θα προχωρήσετε στην άρση αυτής της αδικίας για τη συγκεκριμένη κατηγορία μισθωτών.

Για την Ε.ΤΕ. ΟΜΙΛΟΥ ΔΕΗ-ΚΗΕ

           Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ                                                       Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

  ΜΑΝΙΑΤΗΣ ΚΩΝ/ΝΟΣ                                              ΤΩΜΑΔΑΚΗΣ ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ