Τετάρτη 18 Οκτωβρίου 2017

Ξεκινούν νέα ραντεβού με τους θεσμούς για τους λιγνίτες της ΔΕΗ - η επιστολή των Βρυξελλών και τα τέσσερα "βαρίδια" του market test

Γιώργος Φιντικάκης
Το νήμα στο σίριαλ με το λιγνίτη, και με το άνοιγμα της αγοράς φυσικού αερίου θα πιάσουν ξανά από αύριο Πέμπτη τα τεχνικά κλιμάκια των δανειστών που έρχονται στην Αθήνα και θα συναντηθούν με στελέχη του υπουργείου Ενέργειας.
Η γεφύρωση ή μη των διαφορών στα ενεργειακά θα φανεί τις αμέσως επόμενες ημέρες και συγκεκριμένα την επόμενη εβδομάδα οπότε και καταφτάνουν στην Αθήνα οι εκπρόσωποι - επικεφαλής του κουαρτέτου, με πρώτο θέμα το σχέδιο αποεπένδυσης στο λιγνίτη.
Το τελευταίο μέχρι και χθες επεισόδιο του σίριαλ αφορούσε την απάντηση των δανειστών στην επιστολή που απέστειλε η ελληνική πλευρά την περασμένη εβδομάδα στη DG Comp, σε μια ύστατη προσπάθεια να την πείσει ότι το Αμύνταιο
δεν πρέπει να φύγει από την λίστα με τα πωλητήρια. Το πιθανότερο είναι ότι ως αύριο θα έχει έρθει η απαντητική από Βρυξέλλες, προκειμένου να αποτελέσει και τη βάση της κουβέντας που θα ξεκινήσει εκ του σύνεγγυς με τα τεχνικά κλιμάκια.
Στην τελευταία πάντως επιστολή της ελληνικής πλευράς προς τη Κομισιόν, η συζήτηση επανήλθε σε προγενέστερα στάδια, και το Αμύνταιο ξαναμπήκε στην κουβέντα (αντί για τη Μεγαλόπολη), κατόπιν παρέμβασης του Γιώργου Σταθάκη. Σε οικονομικό επίπεδο η ελληνική πλευρά υποστηρίζει πως αν πουληθεί και η Μεγαλόπολη, τότε οι μονάδες που θα περάσουν στα χέρια του επενδυτή, θα είναι πιο σύγχρονες συγκριτικά με τη διάρκεια ζωής όσων θα απομείνουν στη ΔΕΗ. Σε πολιτικό επίπεδο φοβάται ότι μετά τη Μακεδονία, θα ανοίξει ένα νέο μέτωπο και στη Πελοπόννησο, όπου ο Περιφερειάρχης είναι γαλάζιος (Π. Τατούλης), και ενώ τα τοπικά σωματεία εργαζομένων βρίσκονται ήδη σε αναβρασμό. Επιπρόσθετα, υπάρχει και ζήτημα με υπεράριθμο προσωπικό στον ΑΗΣ Μεγαλόπολης, κάτι το οποίο λέγεται ότι έθεσαν οι κοινοτικοί.
Ανθρωποι πάντως με γνώση των διεργασιών θεωρούν ότι η κυβέρνηση απλώς τρενάρει τις εξελίξεις. Κερδίζει χρόνο, μεταφέρει όσο μπορεί προς τα πίσω τις τελικές αποφάσεις, και ότι αργά ή γρήγορα θα αποδεχτεί να μπει πωλητήριο και στη Μεγαλόπολη, όπως άλλωστε έχουν προεξοφλήσει και οι της DG Comp. Και κάπου εδώ αρχίζουν τα δύσκολα. Αν και οι κοινοτικοί εμφανίζονται αισιόδοξοι ότι θα υπάρξει επενδυτικό ενδιαφέρον, εφόσον το τελικό πακέτο συμπεριλάβει και τη Μεγαλόπολη (μαζί με Μελίτη Ι και την άδεια για τη Μελίτη ΙΙ), δεν παύουν να αναγνωρίζουν στους συνομιλητές τους, ότι το εγχείρημα συνοδεύεται από τέσσερα βαρίδια : 
  • Οπως ακριβώς υποχρεούται να κάνει η ΔΕΗ, έτσι και ο ιδιώτης επενδυτής που θα αγοράσει τις λιγνιτικές μονάδες, θα οφείλει και εκείνος να παρέχει, κατά το ποσοστό που αναλογεί στα συγκεκριμένα εργοστάσια, ποσότητες ενέργειας στις δημοπρασίες ΝΟΜΕ. Είναι απόφαση που έχει ήδη ληφθεί από το ΚΥΣΟΙΠ.
  • Οσο και να επιθυμεί ένας ιδιώτης να αποκτήσει λιγνιτικές μονάδες και ορυχεία για να ελέγχει ο ίδιος το κόστος του ρεύματος που πουλάει, άλλο τόσο δεν είναι διατεθειμένος να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη, όταν η ευρωπαική πολιτική για την κλιματική αλλαγή καθιστά τα στερεά καύσιμα επένδυση ασύμφορη. Σήμερα το κόστος παραγωγής για ένα λιγνιτικό εργοστάσιο της ΔΕΗ υπολογίζεται σε 50-60 ευρώ η μεγαβατώρα, αλλά το 2030 αναμένεται να έχει εκτιναχθεί κοντά στα 100 ευρώ. Και αυτό, καθώς οι τιμές δικαιωμάτων ρύπων πρόκειται σύμφωνα με μελέτη της Κομισιόν να σκαρφαλώσουν από τα 5 ευρώ / τόνο CO2 σήμερα, σε πάνω από 30 ευρώ το 2030. 
  • Η πολιτική γύρω από τα περιβαλλοντικά όρια που ισχύουν για τη λειτουργία των λιγνιτικών μονάδων αυστηροποιείται συνεχώς. Στις 28 Απριλίου, εκπρόσωποι των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) ενέκριναν το νέο εγχειρίδιο Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών για τις μεγάλες μονάδες καύσης (LCP BREF). Το εγχειρίδιο περιλαμβάνει νέα όρια εκπομπών ρύπων με τα οποία θα πρέπει να συμμορφώνονται τόσο οι παλιές όσο και νέες μεγάλες εγκαταστάσεις καύσης στην ΕΕ από το 2021.
  • Οι μονάδες λιγνίτη, ακόμη και οι καινούργιες, (όπως η Μελίτη ή αυτές που προβάλλουν οι ΚΙνέζοι ως τις πλέον σύγχρονες και καθαρές) με βάση το χειμερινό πακέτο της ΕΕ, δεν μπορούν να συμμετάσχουν στους μηχανισμούς ισχύος, δηλαδή δεν δικαιούνται να τους χορηγηθούν ΑΔΙ, καθώς ξεπερνούν τα όρια εκπομπών.
Ως αποτέλεσμα των παραπάνω, και παρ' ότι η κυβέρνηση έχει κουραστεί να διαψεύδει το συγκεκριμένο σενάριο, οι περισσότεροι θεωρούν δεδομένο ότι αργά ή γρήγορα θα μπουν στο τραπέζι και τα υδροηλεκτρικά της ΔΕΗ. Πάγια άλλωστε άποψη των πιο σκληροπηρυνικών στην Ε.Ε. ήταν- και παραμένει- ότι η ελληνική αγορά ηλεκτρισμού θα ανοίξει μόνο αν δοθεί πρόσβαση σε ιδιώτες και στα υδροηλεκτρικά.
Ενδιαφέρον πάντως για λιγνίτες, υπάρχει, όχι από ευρωπαικές εταιρείες, αλλά από Κίνα, Ιαπωνία και Αμερική, όπως είχε πει στο πρόσφατο συνέδριο του Economist, ο πρόεδρος της ΔΕΗ Μανόλης Παναγιωτάκης.
Τι γίνεται με το φυσικό αέριο
Οσο για τον οδικό χάρτη αναμόρφωσης της αγοράς αερίου, τα τεχνικά κλιμάκια έχουν απορρίψει την ελληνική πρόταση, ειδικά όσον αφορά στο ρόλο της ΔΕΠΑ, οπότε το παιχνίδι έχει μεταφερθεί στις απευθείας επαφές και συζητήσεις που έχει η τελευταία με τους συνεταίρους της, SHELL και ENI. Κεντρικό ζήτημα ως γνωστόν είναι ο ρόλος και οι συμμετοχές της ΔΕΠΑ στην χονδρική, στη διανομή, αλλά κυρίως στη λιανική του αερίου. Οι δανειστές έχουν ζητήσει (και έχει μπεί στο αναθεωρημένο μνημόνιο) να καταρτισθεί ως το τέλος του χρόνου ένας οδικός χάρτης για τον τομέα του φυσικού αερίου, προκειμένου μεταξύ άλλων να αρθούν, όπως αναγράφεται χαρακτηριστικά, καταστάσεις που δεν προωθούν τον ανταγωνισμό. Παρά τη γενικότητα με την οποία περιγράφεται η απαίτηση, στην πραγματικότητα οι θεσμοί πιέζουν για να μην είναι η ΔΕΠΑ, όπως λέει χαρακτηριστικά ανταγωνιστής της, «πανταχού παρούσα»: Χονδρέμπορος και προμηθευτής αερίου, μέτοχος των ΕΠΑ, μέτοχος των ΕΔΑ, αυτόνομος λιανοπωλητής αερίου.

 https://energypress.gr/news/xekinoyn-nea-rantevoy-me-toys-thesmoys-gia-toys-lignites-tis-dei-i-epistoli-ton-vryxellon-kai