Δευτέρα 23 Οκτωβρίου 2017

Όταν ακόμα και το απρόσεκτο WWF αναδεικνύει τη σημασία του λιγνίτη για την Ελληνική ηλεκτροπαραγωγή

Το WWF είναι γνωστός πολέμιος του εγχώριου λιγνίτη και, έχοντας αδρή χρηματοδότηση, διεξάγει μια συστηματική εκστρατεία πλύσης εγκεφάλου των πολιτών, προκειμένου να στρέψει την ηλεκτροπαραγωγή φαινομενικά σε ΑΠΕ και στην πραγματικότητα στην κατανάλωση 100% εισαγόμενου φυσικού αερίου. Στα πλαίσια αυτά κατά καιρούς εμφανίζει διάφορες "μελέτες", που στην πραγματικότητα είναι "κείμενα πολιτικής", στρατευμένα στην εξυπηρέτηση του ανομολόγητου στόχου τους.
Ένα τέτοιο "κείμενο πολιτικής" παρουσίασε πρόσφατα, με τον παραπλανητικό τίτλο "Μακροχρόνιος σχεδιασμός για το ενεργειακό σύστημα της Ελλάδας" και, όπως πληροφορήθηκα, το διένειμε μάλιστα και με προσωποποιημένα ηλεκτρονικά μηνύματα. Ας δούμε λοιπόν τι είναι αυτός ο περίφημος "σχεδιασμός" και κατά πόσο συνεισφέρει στο εθνικό συμφέρον, που είναι η ασφάλεια εφοδιασμού με φθηνή ενέργεια, προκειμένου να διατηρείται η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και να μη βυθίζονται καθημερινά οι πολίτες σε ενεργειακή φτώχεια.
Τα φάουλ του WWF ξεκινούν απ' το εξώφυλλο, όπου εμφανίζεται πως η "μελέτη" εκπονήθηκε "σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Ερευνών Περιβάλλοντος & Βιώσιμης Ανάπτυξης του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών", ενώ στη 2η σελίδα έχει και τα ονόματα της ερευνητικής ομάδας, όπου τους εμφανίζει ως ανεξάρτητους ερευνητές. Μια μικρή έρευνα ωστόσο εύκολα αποδεικνύει πως δεν είναι κάποιοι ανεξάρτητοι-μεμονωμένοι, αλλά πρόκειται για την ομάδα που είναι γνωστή στο διαδίκτυο ως "Ομάδα Λάλα", καθώς όχι μόνο είναι συνεργάτες στη FACETS ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ ΑΕ, όπου στον ιστότοπό της σε υποδέχεται μια ανεμογεννήτρια, αλλά είναι και ποδοσφαιρική ομάδα, οι τρεις τους συμμετείχαν στο φετινό τουρνουά 5Χ5 της ΕΛΕΤΑΕΝ! Θα είχε πολύ ενδιαφέρον αν κάποια κρατική υπηρεσία έψαχνε κατά πόσον εκδόθηκε τιμολόγιο παροχής μελετητικών υπηρεσιών προς το WWF απ' το Εθνικό Αστεροσκοπείο, όπως προκύπτει απ' τη χρησιμοποίηση του ονόματος, ή από τη FACETS ΜΕΛΕΤΗΤΙΚΗ ΑΕ, αλλά αυτό θα σήμαινε πως η Ελληνική πολιτεία θα ενδιαφερόταν για τη ροή του χρήματος προς και από τις δήθεν "περιβαλλοντικές" και στην πραγματικότητα "ρυπογόνες συνειδήσεων" ΜΚΟ κι αυτό δεν το βλέπω πιθανό να συμβαίνει με τους Σύριζα/ΑΝΕΛ.
Οι "συνεργάτες" του WWF είναι ακριβώς η ομάδα επιστημόνων που στήριξαν την πολιτική της "πράσινης ανάπτυξης" από την προηγούμενη δεκαετία, όταν ήσαν τεχνικοί σύμβουλοι του ΥΠΕΧΩΔΕ για την κλιματική αλλαγή. Η εγκυρότητα των απόψεων φυσικά δεν προκύπτει απ' το ποιοί είναι και τι ακαδημαϊκούς τίτλους έχουν, αλλά από την τεκμηρίωση που καταθέτουν. Το να μετρά κανείς τίτλους και δημοσιεύσεις για να στηρίξει μια άποψη θυμίζει την αναγκαιότητα στο ποδόσφαιρο να συγκρίνει κανείς τους προϋπολογισμούς των αντίπαλων ομάδων και ο νικητής να αναδεικνύεται χωρίς να χρειάζεται να γίνει ο αγώνας! Διδακτορικά και δημοσιεύσεις έχουν πολλοί, μάλιστα κάποιοι έχουν επιπλέον κι εμπειρία εργασίας στη βιομηχανία, αλλά όταν πρόκειται για πολιτική, και μάλιστα ενεργειακή πολιτική, παίζουν ρόλο κι άλλα πράγματα, παίζει ρόλο η αντίληψη για το ρόλο του επιστήμονα στην κοινωνία και ποια ακριβώς συμφέροντα επιλέγει να υπηρετεί.
Εδώ λοιπόν η "μελέτη" τους είναι ...
"μια απ' τα ίδια" της εποχής Μπιρμπίλη, άλλωστε το ομολογεί το κείμενο στη σελ. 5: "Το WWF Ελλάς πραγματοποιεί εκστρατεία για το μετασχηματισμό του ελληνικού μοντέλου ηλεκτροπαραγωγής σε ένα σύστημα χαμηλών εκπομπών CO2. Σε αυτό το πλαίσιο, η παρούσα μελέτη έχει ως αντικείμενο τη διερεύνηση σεναρίων για την αξιολόγηση των δυνατοτήτων επίτευξης μεγάλων μειώσεων των εκπομπών CO2 στον τομέα της ηλεκροπαραγωγής στην Ελλάδα, τις τεχνολογικές δυνατότητες που υπάρχουν προς την κατεύθυνση αυτή (μεγάλης κλίμακας διείσδυση των ΑΠΕ, απόσυρση λιγνιτικών μονάδων, κλπ.)". Εξαρχής συνεπώς δηλώνουν οι ίδιοι πως ΔΕΝ πρόκειται για ενεργειακό σχεδιασμό, αλλά για σχεδιασμό μείωσης των εκπομπών CO2. Πρόκειται για δυο σαφώς διαφορετικά πράγματα, καθώς ενεργειακός σχεδιασμός σημαίνει να βρεθεί το βέλτιστο ενεργειακό μείγμα, το οποίο με ασφάλεια εφοδιασμού και σεβόμενο τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας να εξασφαλίζει φθηνή ενέργεια στην οικονομία. Η εμμονή τους ωστόσο στην κατά προτεραιότητα άκριτη μείωση των εκπομπών CO2, πολύ πέρα από τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας, την ίδια στιγμή που η Γερμανία παράγει από λιγνίτη σταθερά 10 φορές περισσότερο ηλεκτρισμό απ' ό,τι η Ελλάδα, είναι ο μακράν μεγαλύτερος καταναλωτής λιγνίτη στην ΕΕ και δεν υπάρχει καμιά περίπτωση να πιάσει το στόχο της για τις εκπομπές CO2 το 2020, καταντά εθνικά και ύποπτη και επικίνδυνη.
Σε κάθε περίπτωση, αν ήταν να παρουσιάσουν "μελέτη για το μετασχηματισμό του μοντέλου ηλεκτροπαραγωγής", πέταξαν τα λεφτά τους, δεν χρειαζόταν νέα, υπάρχει έτοιμος ο σάπιος "Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός - Οδικός Χάρτης για το 2050", που είχε παρουσιάσει το Μάρτη 2012 το ΥΠΕΚΑ, τον έβαλε σε δημόσια διαβούλευση κι από τότε κανείς δεν ξανάκουσε γι' αυτόν, αλλά το πνεύμα του παραμένει ζωντανό, καθώς φαίνεται να έχει διαποτίσει τη σκέψη και πολλών Συριζαίων. Η ρίζα του τωρινού κακού βρίσκεται στο νόμο 3851/2010 και την Υπουργική Απόφαση του Οκτωβρίου 2010, τότε που καθορίστηκε ο "εθνικός στόχος" της Μπιρμπίλη και του Σκουρλέτη, να γεμίσουν όλες τις βουνοκορφές και τα νησιά με αιολικά, για να καταλήξουμε να ηλεκτροδοτούμαστε με φυσικό αέριο και πανάκριβα τιμολόγια.
Η τωρινή "μελέτη" έχει μια σειρά παραδοχές και, όπως είναι γνωστό σε οποιονδήποτε έχει κάνει έστω μια μελέτη, με κάποιες άλλες παραδοχές τα αποτελέσματα θα ήταν εντελώς διαφορετικά. Μια λοιπόν απ' τις βασικές παραδοχές είναι η εξέλιξη της τιμής των δικαιωμάτων εκπομπών CO2, για την οποία εξετάζονται διάφορα σενάρια, εκτός φυσικά απ' το σενάριο να υπάρχει μέτρια αύξηση ή στα σημερινά επίπεδα, αυτά κάνουν "τζιζ". Ένα απ' τα σενάρια εξέλιξης των τιμών είναι "φιλόδοξο"  καθώς, όπως λέει η "μελέτη" του WWF, "το υιοθετεί η ΕΕ στην πιο πρόσφατη Έκθεσή της "EU Reference Scenario 2016: Energy, transport and GHG emissions Trends to 2050". Μόνο που μια αναζήτηση για την έκθεση αυτή δείχνει πως πρόκειται για κείμενο που ετοίμασε για λογαριασμό της Γενικής Διεύθυνσης Ενέργειας της ΕΕ το εργαστήριο E3M-Lab του ΕΜΠ, του καθηγητή Κάπρου και η ΕΕ κρατά αποστάσεις απ' τις απόψεις, καθώς υπάρχει "αποποίηση ευθύνης": "The European Commission does not guarantee the accuracy of the data included in this publication, nor does it accept responsibility for any use made thereof. Neither the Commission nor any person acting on the Commission’s behalf may be held responsible for the use which may be made of the information contained therein." Ένα σενάριο προσομοίωσης είναι, λέει η ΕΕ, τίποτα περισσότερο. Η "μελέτη" λοιπόν του WWF βασίζεται στις απόψεις του Λάλα και του Κάπρου, που θέλουν την τιμή του δικαιώματος εκπομπής CO2 να φθάνει το 2050 τα 88€/τόνο, οπότε εντελώς αναμενόμενο το αποτέλεσμα. Γιατί μόνο 88€/τόνο κι όχι 388€/τόνο, αν αυτό θα κάνει "ανταγωνιστικά" τα εντελώς αναξιόπιστα αιολικά;
Μια περαιτέρω ματιά στο κείμενο της "μελέτης" δείχνει πως μοιάζει καταπληκτικά με το "Εθνικό Σχέδιο Κατανομής Δικαιωμάτων Εκπομπών 2005-2007" του ΥΠΕΧΩΔΕ, ήδη από το Δεκέμβριο 2004 ή και το "Εθνικό Σχέδιο Κατανομής Δικαιωμάτων Εκπομπών 2008-2012" του Σεπτεμβρίου 2006. Είναι απολύτως κατανοητό να συνεχίζουν την ίδια σκέψη οι τεχνικοί σύμβουλοι μιας σάπιας ενεργειακής πολιτικής, αυτής ακριβώς που από το "2ο Εθνικό Πρόγραµµα για την Κλιµατική Αλλαγή" (ΠΥΣ 5/27-2-2003, ΦΕΚ Α' τ.58) προβλέπει πρώτα-πρώτα την "Περαιτέρω διείσδυση του φυσικού αερίου σε όλους τους τοµείς τελικής ζήτησης και της ηλεκτροπαραγωγής, συµπεριλαµβανοµένης και της συµπαραγωγής",  αλλά η πολιτική αυτή έχει αποδειχθεί απ' την ίδια τη ζωή εξαιρετικά αποτυχημένη και η εμμονή στο λάθος "ουκ ανδρός σοφού", εκτός πια κι αν η εμμονή αποδεικνύεται προσοδοφόρα, όλοι κάπως πρέπει να βγάζουν το ψωμί ή το παντεσπάνι τους.
Αφού λοιπόν περάσαμε τα "ψιλά" γράμματα, πάμε κατευθείαν στη σελίδα 12 της "μελέτης", όπου καταχωνιασμένο υπάρχει το κειμενάκι της πάνω εικόνας: "Η εξέλιξη της τιμής των δικαιωμάτων εκπομπών επίσης σε συνδυασμό με τις τιμές φυσικού αερίου αποτελούν καθοριστικούς παράγοντες για την αξιολόγηση της σκοπιμότητας υλοποίησης νέων λιγνιτικών μονάδων. Από την ανάλυση προέκυψε ότι στο πεδίο της συμβατικής ηλεκτροπαραγωγής χαμηλές τιμές δικαιωμάτων, κάτω των 30 €/t CO2, ευνοούν τη ριζική ανακαίνιση υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδων αντί της κατασκευής νέων, ενώ για υψηλότερες τιμές δικαιωμάτων και μέχρι κάποιο επίπεδο η κατασκευή νέων λιγνιτικών μονάδων είναι οικονομικά ελκυστική μόνο αν ταυτόχρονα διαμορφωθούν στην αγορά υψηλές τιμές φυσικού αερίου. Η αιολική ενέργεια φαίνεται ότι είναι ανταγωνιστική της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής για τιμές δικαιωμάτων στα επίπεδα των 25 €/t CO2, ενώ αν συμπεριληφθεί στο κόστος των ΑΠΕ και το κόστος της αντλησιοταμίευσης η λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή υπερβαίνει το κόστος των ΑΠΕ για τιμές δικαιωμάτων της τάξης των 50-55 €/t CO2."
Από το 2010 μας λένε πως "ο λιγνίτης δεν θα είναι φθηνός επειδή θα ακριβύνει η τιμή των δικαιωμάτων εκπομπών CO2", δηλαδή η λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή θα γίνει τεχνητά, με διοικητικά/φορολογικά μέτρα, μη ανταγωνιστική και γι' αυτό πρέπει να αντικαταστήσουμε τις λιγνιτικές μονάδες με μονάδες φυσικού αερίου, αλλά τελειώνει και το 2017 και όλες οι προβλέψεις αύξησης της τιμής του δικαιώματος έχουν πάει περίπατο, πρώτα και κύρια επειδή μεγαλύτερη λιγνιτοπαραγωγός χώρα στην ΕΕ είναι η Γερμανία. Τώρα πάλι τον ίδιο "μπαμπούλα" επισείουν, ε, δεν βαρέθηκαν; Αυτός ο "δράκος του παραμυθιού" ψόφησε, βρείτε άλλον! 
Για όποιον τυχόν τελικά δεν έχει καταλάβει τι λένε οι συντάκτες, είναι πως, επειδή η ΕΕ θα χειραγωγήσει άλλη μια φορά την κατά τα λοιπά "απελευθερωμένη" αγορά ηλεκτρισμού, ΘΑ ακριβύνει η τιμή του δικαιώματος εκπομπής CO2 πάνω απ' τα 55€/τόνο και θα υποχρεώσουν τους ήδη υπερφορολογημένους να ξηλωνόμαστε για να πληρώνουμε κι άλλους φόρους. Για να "γλιτώσουμε", σύμφωνα με όλα τα επιλεγμένα σενάριά τους, πρέπει να γεμίσουμε τις βουνοκορφές και τα νησιά αιολικά, αγνοώντας επιδεικτικά τις αντιδράσεις των απανταχού της Ελλάδας τοπικών κοινωνιών, προκειμένου να πληρώνουμε τα αιολικά για να περιορίζουν την παραγωγή τους όταν κι αν φυσά πάνω από 6-7 μποφόρ και τελικά να ηλεκτροδοτούμαστε αξιόπιστα από φυσικό αέριο, από εισαγωγές ηλεκτρισμού απ' το λιγνίτη των γειτόνων και από Φ/Β τα μεσημέρια του καλοκαιριού.
Πριν μερικά χρόνια, όταν κάποιοι ξένοι τραπεζίτες κινδύνευαν να χάσουν τα λεφτά τους απ' τα Ελληνικά ομόλογα, βρέθηκαν κάποιοι πρόθυμοι Έλληνες που εμπνεύστηκαν το PSI, έσωσαν τους ξένους και χαντάκωσαν τους Έλληνες. Όταν τα εργοστάσια κατασκευής Φ/Β της Γερμανίας έκλειναν το ένα πίσω απ' τ' άλλο, βρέθηκαν κάποιοι εξίσου πρόθυμοι Έλληνες που εμπνεύστηκαν το "Σχέδιο Ήλιος", να τινάξουν στον αέρα την Ελλάδα για να σώσουν τις "πράσινες θέσεις εργασίας" των Φ/Β και μας έστειλαν κι ένα περιφερόμενο θίασο να γράφει "Go Solar" σε πύργο ψύξης, που εκπέμπει στην ατμόσφαιρα καθαρό νεράκι. Τώρα που όλα δείχνουν πως οσονούπω θα χάσουμε και τις "πράσινες θέσεις εργασίας" των αιολικών της Γερμανίας, πάλι βλέπουμε να εμφανίζονται κάποιοι πρόθυμοι Έλληνες να μας λένε "βάλτε αιολικά".

Αυτό λοιπόν που αναδεικνύεται περίτρανα και από τη νέα "μελέτη" του WWF είναι πως αν η Ελλάδα προχωρήσει γρήγορα σε μείωση της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής τα τιμολόγια θα αυξηθούν ΕΔΩ και ΤΩΡΑ και συνεχώς μέχρι και το 2040 όπως φαίνεται στο διάγραμμα, βυθίζοντας ακόμα περισσότερους σε ενεργειακή φτώχεια, κάτι που φυσικά ουδόλως φαίνεται να ενδιαφέρει είτε το WWF είτε τους συνεργάτες του, αφού πουθενά στο κείμενο δεν φαίνεται να ενδιαφέρονται για το πόσο θα είναι το απαιτούμενο "φορτίο βάσης" του συστήματος έως το 2050 και με ποιο τρόπο θα καλυφθεί πιο οικονομικά. Γιατί αν είναι να έχουμε ως μονάδες βάσης τις μονάδες φυσικού αερίου, το μόνο που μας σώζει είναι να είμαστε το ...Κατάρ σε αποθέματα αερίου, όπως απ' την πρώτη κιόλας ανάρτηση έχω γράψει, πριν σχεδόν 4 χρόνια. Κι απ' όσο ξέρω ΔΕΝ είμαστε το Κατάρ, μια χρεοκοπημένη χώρα είμαστε, μια χώρα που χρεοκόπησε υλοποιώντας -μεταξύ άλλων- ακριβώς την πολιτική που αρέσει στο WWF και την "Ομάδα Λάλα". Και που για να εισάγει φυσικό αέριο, επειδή ακριβώς είναι χρεοκοπημένη, δανείζεται με όρους μνημονίων και υλοποιεί νεοφιλελεύθερες πολιτικές, που δυναμιτίζουν την κοινωνία και "στρώνουν το χαλί" για την άνοδο της ακροδεξιάς. Ας ελπίσουμε πως ο ενεργειακός σχεδιασμός που ετοιμάζει ο Σταθάκης δεν θα έχει τα ίδια αποτελέσματα στην οικονομία και την κοινωνία.
Τέλος, ενδιαφέρον έχει επίσης η αναφορά της σελ. 60 για το κόστος μετατροπής υφιστάμενων υδροηλεκτρικών σταθμών σε αντλητικούς, όπου λαμβάνονται υπόψη οι τιμές της σχετικής μελέτης του ΕΜΠ, μόνο που επί Μανιάτη είδαμε αυτές τις τιμές να εκτοξεύονται στην πράξη (και φυσικά αυτό η "μελέτη" το αγνοεί). Όπως πολύ βολικά φαίνεται ν' αγνοεί και τις επιπτώσεις στις λοιπές χρήσεις των υδροηλεκτρικών (αρδευτικά, αντιπλημμυρικά, υδρευτικά, αλιευτικά, τουριστικά, κλπ) απ' τη μετατροπή τους σε αντλητικά.