Τετάρτη 31 Ιανουαρίου 2018

Ευρωπαϊκό τέλος εποχής για λιγνίτη - άνθρακα

Την περασμένη εβδομάδα ένας από τους πλέον παραδοσιακούς παραγωγούς άνθρακα της Ευρώπης, η τσεχική CEZ, δήλωσε ότι δεν θα συμμετάσχει στο διαγωνισμό πώλησης των μονάδων της ΔΕΗ καθώς επικεντρώνεται στις επενδύσεις ΑΠΕ που έχει δρομολογήσει. Και δεν είναι μόνο η CEZ, που συγκαταλέγεται στις εταιρείες ηλεκτρισμού με τη μεγαλύτερη κερδοφορία στην Ευρώπη.
 Είχε προηγηθεί η αρνητική απάντηση από το γαλλικό κολοσσό του ηλεκτρισμού EdF, που είναι ο βασικός μέτοχος της ιταλικής Edison, συνεταίρου του ομίλου των Ελληνικών Πετρελαίων και της Ελλάκτωρ στην Elpedison. 
Μια ακόμη εταιρεία που επιχειρήθηκε να βολιδοσκοπηθεί ήταν η γερμανική RWE, που στο παρελθόν είχε εκδηλώσει ενδιαφέρον να κατασκευάσει μονάδες
λιθάνθρακα στην Ελλάδα. Μόνο που η γερμανική εταιρεία από τις αρχές Ιανουαρίου ανακοίνωσε την απόφασή της να αναδιοργανώσει το τμήμα ηλεκτροπαραγωγής, κίνηση που εντάσσεται στη στρατηγική για μείωση της έκθεσης της μεγαλύτερης εταιρείας ηλεκτρισμού της Γερμανίας στο λιγνίτη. Μόλις τον περασμένο Δεκέμβριο η RWE  ανακοίνωσε ότι αποεπενδύει το μερίδιο 51% που διαθέτει σε μονάδες λιγνίτη στην Ουγγαρία, ενώ εκτιμάται ότι έπεται και συνέχεια με άλλες αντίστοιχες κινήσεις. 
Αλλά και η "γειτονική” Enel, η μεγαλύτερη εταιρεία ηλεκτρισμού της Ιταλίας, έχει ανακοινώσει επισήμως ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει σε νέες επενδύσεις που αφορούν στην παραγωγή ηλεκτρισμού από άνθρακα καθώς και εκείνη επικεντρώνεται στην ανάπτυξη του πράσινου χαρτοφυλακίου της θυγατρικής της Enel Green Power.
Ποιος όμως είναι ο λόγος που οι μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν αρνηθεί να συζητήσουν το ενδεχόμενο να επενδύσουν στην Ελλάδα με αφορμή την αποεπένδυση των λιγνιτών της ΔΕΗ;
Την περασμένη εβδομάδα στο forum του Νταβός ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε την πρόθεση της χώρας του να κλείσει όλες τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα  μέχρι το 2021. Δηλαδή σε τρία χρόνια από σήμερα δεν θα λειτουργεί στη Γαλλία καμία τέτοια μονάδα. "Αποφασίσαμε να μετατρέψουμε τη Γαλλία σε χώρα μοντέλο στην μάχη κατά της κλιματικής αλλαγής” ανέφερε σχετικά ο Ε. Μακρόν στην ομιλία του που έδωσε ένα σαφές στίγμα της πρόθεσης της Γαλλίας να ηγηθεί της Ευρώπης στο μείζον θέμα της ενεργειακής μετάβασης. 
Οι ανακοινώσεις Μακρόν στο Νταβός δεν είναι αποσπασματικές. Τον περασμένο Νοέμβριο ο Γάλλος Πρόεδρος είχε ταχθεί υπέρ της άποψης ότι η Ευρώπη πρέπει να δώσει το κατάλληλο σήμα στις αγορές για τις τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής άνθρακα, προκειμένου να ενισχυθούν οι επενδύσεις. Ο Ε. Μακρόν τόνισε ότι τιμές των δικαιωμάτων εκπομπής CO2 κάτω από τα 25  έως 30 ευρώ ο τόνος δεν επαρκούν για να ενισχύουν τις επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και ενεργειακή αποδοτικότητα. Η θέση που προωθεί η Γαλλία στα ευρωπαϊκά fora είναι ότι θα πρέπει να τεθεί ένα κατώτατο όριο στις τιμές των δικαιωμάτων, τα οποία ήδη έχουν αυξηθεί από τα 7 ευρώ στα τέλη του 2017 στα 8,85 ευρώ ο τόνος. 
Η Γαλλία δεν είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που κινείται στην κατεύθυνση του εξοβελισμού του άνθρακα από το ενεργειακό της μείγμα. Η Ιταλική κυβέρνηση ανακοίνωσε τον περασμένο Οκτώβριο την πρόθεσή της να αποσύρει όλες τις μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα μέχρι το 2025. Η απόφαση της Ιταλίας να αποσυρθεί από την ανθρακική ηλεκτροπαραγωγή σημαίνει ότι θα κλείσουν ακόμη και σχετικά σύγχρονα εργοστάσια που κατασκευάστηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 2000. 
Στη Μεγάλη Βρετανία την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε ότι επίκειται το κλείσιμο μιας ακόμη μεγάλης μονάδας παραγωγής από άνθρακα (έχουν απομείνει συνολικά 8 εργοστάσια που λειτουργούν στη χώρα). Η βρετανική κυβέρνηση έχει αποφασίσει να κλείσει όλα τα εργοστάσια άνθρακα μέχρι το 2025 και ήδη το 2016 έκλεισαν 3 μονάδες. Από τις υπόλοιπες 7 μονάδες, οι περισσότερες αναμένεται να κλείσουν οριστικά το 2022. Να σημειωθεί ότι η Μεγάλη Βρετανία μαζί με τον Καναδά έχουν αποφασίσει να σχηματίσουν μια παγκόσμια συμμαχία κατά του άνθρακα. 
Μια ακόμη χώρα που ανακοίνωσε πρόσφατα ότι θα προχωρήσει στο κλείσιμο όλων των εργοστασίων ηλεκτροπαραγωγής από άνθρακα μέχρι το 2030, είναι η Ολλανδία. Μάλιστα στο σχέδιο που ανήγγειλε ο νέος κυβερνητικός συνασπισμός της χώρας, περιλαμβάνονται ακόμη και τα εργοστάσια που κατασκευάστηκαν πριν λίγα χρόνια, μόλις το 2015! 
Τέλος στις αποφάσεις των κρατών και των εταιρειών να απομακρυνθούν από την ανθρακική παραγωγή, θα πρέπει να προστεθεί και η απροθυμία των επενδυτών και των τραπεζών να χρηματοδοτήσουν επενδύσεις που δεν είναι φιλικές στο περιβάλλον και δεν εναρμονίζονται με τους στόχους της καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Ευρωπαϊκη Τράπεζα Επενδύσεων απαγορεύεται να χρηματοδοτήσει επενδύσεις που σχετίζονται με τον άνθρακα, ενώ αντίστοιχα έχουν αυξηθεί τα επενδυτικά κεφάλαια που επενδύουν αποκλειστικά και μόνο σε πράσινες επενδύσεις, έχοντας αποσυρθεί εντελώς από δραστηριότητες που σχετίζονται με τον άνθρακα. 
(capital.gr)