Πέμπτη 12 Απριλίου 2018

Δουλειές δισεκατομμυρίων στην ενέργεια με γεωπολιτικό άρωμα

Δουλειές δισεκατομμυρίων σε μια συγκυρία εντεινόμενης γεωπολιτικής πόλωσης στη ΝΑ Μεσόγειο μεταξύ ΗΠΑ - Ρωσίας ανοίγουν οι ενεργειακές ιδιωτικοποιήσεις στην Ελλάδα. 

Σε μια στιγμή που το σκηνικό στην περιοχή είναι εκρηκτικό, ο αμερικανικός και ο ευρωπαϊκός παράγοντας παρακολουθούν με μεγαλύτερο ενδιαφέρον παρά ποτέ τις εξελίξεις γύρω από ΔΕΣΦΑ, ΕΛΠΕ και ΔΕΠΑ, πολλώ δε μάλλον όταν άλλες λιγότερο και άλλες περισσότερο εμπλέκονται με τη ρωσική ενεργειακή παρουσία. 

Στην περίπτωση, για παράδειγμα, του ΔΕΣΦΑ, αμφότεροι οι διεκδικητές -οι οποίοι κατέθεσαν χθες τις βελτιωμένες προσφορές τους, προκειμένου αυτές να ανοίξουν τη Παρασκευή- βλέπουν στους ελληνικούς αγωγούς την «πλατφόρμα» για τη διείσδυσή τους στη ΝΑ Ευρώπη. 



Σαν πύλη δηλαδή για την προώθηση των συμφερόντων τους στην «αυλή» της Ρωσίας, αφού ο νικητής του διαγωνισμού θα συνδέσει το ελληνικό δίκτυο φυσικού αερίου αφενός με τον TAP, αφετέρου όμως με τον ελληνο-βουλγαρικό αγωγό και στην πορεία με τον αποκαλούμενο «κάθετο διάδρομο». Αυτόν δηλαδή που θα ενώνει τα συστήματα Ρουμανίας, Ουγγαρίας, Αυστρίας, Βουλγαρίας και Ελλάδας, με σκοπό τη διακίνηση φυσικού αερίου -όχι μόνο αμερικανικού, αλλά αργότερα και ισραηλινού ή κυπριακού- από την Ελλάδα έως την Ουκρανία, και αντιστρόφως. Σχεδιασμοί που στο όχι και τόσο μακρινό μέλλον αποσκοπούν σε μια ενεργειακή «απόβαση» στην Ουκρανία, αποδυναμώνοντας έτι περαιτέρω τη ρωσική γεωπολιτική ισχύ. 

Στην περίπτωση των ΕΛΠΕ, όπου μετά τη συμφωνία Λάτση - Δημοσίου για πώληση του 51% το ΤΑΙΠΕΔ προετοιμάζει τον επικείμενο διαγωνισμό, το ενδιαφέρον δεν εστιάζεται φυσικά στη μικρομεσαία ελληνική αγορά. Οποιος στρατηγικός επενδυτής πάρει στα χέρια τα ΕΛΠΕ βλέπει τις νέες ανταγωνιστικές συνθήκες που διαμορφώνονται στη περιοχή της ΝΑ Μεσογείου Στις νέες ανακαλύψεις υδρογονανθράκων σε Αίγυπτο, Κύπρο και Ισραήλ, αλλά και στο γεγονός ότι τα ΕΛΠΕ μπορούν να αποτελέσουν ένα καλό «όχημα» για διείσδυση στις γύρω χώρες, όπου όμως κυριαρχούν οι ρωσικές Rosneft, και Lukoil. 

Στη ΔΕΠΑ, πάλι, το κλειδί λέγεται «μακροχρόνιες συμβάσεις». Ελέγχει 4 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα αερίου που έρχονται κάθε χρόνο στη χώρα μας μέσα από μακροχρόνιες συμβάσεις με Ρωσία, Τουρκία - Αζερμπαιτζάν και Αλγερία. Αυτός που θα την πάρει, αποκτά μαζί και το asset κάθε μιας από τις παραπάνω συμβάσεις, δηλαδή αγοράζει καλές «κλειδωμένες τιμές». Αυτή τη στιγμή η ΔΕΠΑ προμηθεύεται τη χαμηλότερη τιμή στα Βαλκάνια, όταν άλλες χώρες της Αν. Ευρώπης αγοράζουν πολύ ακριβότερα. Ενας ξένος επενδυτής βλέποντας την Ελλάδα ως βάση μπορεί να μεταπωλήσει το αέριο στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης. 

Τα σενάρια 

Δύο βελτιωμένες προσφορές παρέλαβε χθες το ΤΑΙΠΕΔ, οι οποίες αφού εξετασθούν ως προς την αρτιότητά τους θα αποσφραγιστούν στο Δ.Σ. της Παρασκευής. Από τη λεγόμενη «ευρωπαϊκή συμμαχία» της ιταλικής Snam, της βελγικής Fluxys και της ισπανικής Enagas, τριών εκ των μετόχων της κοινοπραξίας του TAP, και από το σχήμα της θεωρητικά «μικρής» ισπανικής Reganosa, μαζί με τη ρουμανική Transgaz και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση και Ανάπτυξη (EBRD). Δίχως να υπάρχει εικόνα για το ύψος των νέων προσφορών, το μόνο σίγουρο είναι ότι στον πρώτο γύρο η καλύτερη προσφορά (που δεν ήταν από την κοινοπραξία της Snam, το αρχικώς θεωρούμενο ως φαβορί) δεν ξεπέρασε τα 450 εκατ. ευρώ, ενώ η δεύτερη κινήθηκε χαμηλότερα, όμως πάνω από τα 400 εκατ. ευρώ. Ενθαρρυντικά υπέρ της επίτευξης ενός τιμήματος κοντά στα 500 εκατ. ευρώ λειτουργούν τα θετικά αποτελέσματα του ΔΕΣΦΑ (εκτόξευση λειτουργικών κερδών κατά 70% και ταμειακά διαθέσιμα στα 228 εκατ. ευρώ). Ωστόσο, ένα στοιχείο που μπορεί να κρατήσει τις προσφορές κάτω από τα 500 εκατ. είναι το γεγονός ότι δεν υιοθετήθηκε το αίτημα των επενδυτών για τη μεσοσταθμική απόδοση επενδυμένου κεφαλαίου, όπως λένε παράγοντες της αγοράς. 

Στο μέτωπο των ΕΛΠΕ, η προκήρυξη διαγωνισμού για το 51% είναι θέμα χρόνου. Πωλητής είναι το Δημόσιο από κοινού με την Paneuropean του ομίλου Λάτση. Η από κοινού πώληση του πλειοψηφικού πακέτου, μόνο με βάση την κεφαλαιοποίηση της εταιρείας στο Χρηματιστήριο, ξεπερνά το 1,2 δισ. Εκτιμάται ότι η πώληση του πλειοψηφικού πακέτου της εταιρείας, που το 2017 ανακοίνωσε ιστορικά υψηλή λειτουργική κερδοφορία ύψους 834 εκατ. ευρώ, μπορεί να φέρει έσοδα που θα ξεπεράσουν το 1,5 δισ. ευρώ. Υπενθυμίζεται ότι στον προϋπολογισμό υπάρχει πρόβλεψη για έσοδο ύψους 500 εκατ. ευρώ από την πώληση του 35,5% των ΕΛΠΕ (που ισοδυναμεί με συνολική αποτίμηση της εταιρείας στο 1,4 δισ.). 

Στο μέτωπο της ΔΕΠΑ, το πρόγραμμα μιλά για πώληση του 65%. Στο τραπέζι όμως έχουν πέσει διάφορα σενάρια, όπως η απόσχιση των δικτύων διανομής που θα ελέγχει η ΔΕΠΑ μετά τις συμφωνίες με Shell και Eni, δηλαδή τους δύο μετόχους των ΕΠΑ Αττικής και Θεσσαλονίκης-Θεσσαλίας, και η μεταφορά τους σε ξεχωριστή εταιρεία. Σε αυτή την περίπτωση, εξετάζεται πώληση της νέας εταιρείας, ποσοστού της τάξης του 35%. Εναλλακτικά εξετάζεται η δημιουργία μιας εταιρείας holding με τρεις θυγατρικές. Η πρώτη θα έχει τα δίκτυα και θα μπορεί να βάλει στρατηγικό επενδυτή με την πώληση μειοψηφικού ποσοστού. Η δεύτερη θα κατέχει το εμπορικό σκέλος και επίσης θα μπορεί να ιδιωτικοποιηθεί σε πλειοψηφικό ποσοστό. Η τρίτη θα παραμείνει υπό την holding και θα ελέγχει τα μεγάλα ενεργειακά έργα. Η εταιρεία συμμετοχών θα είναι δυνατόν να εισαχθεί στο Χρηματιστήριο. 

(Φιλελεύθερος)