Κυριακή 9 Σεπτεμβρίου 2018

Παναγιωτάκης: Άνοιγμα της αγοράς δεν γίνεται με ευκαιριακές δραστηριότητες

Στην έμφαση που δίνει πλέον η ΔΕΗ στις ΑΠΕ ως αναπτυξιακό μοχλό αλλά και στο σύνολο των θεμάτων που την απασχολούν αυτό το διάστημα αναφέρθηκε ο πρόεδρος της επιχείρησης, Μανώλης Παναγιωτάκης, από το βήμα της ΔΕΘ σήμερα, Σάββατο.
Ο ίδιος εκτίμησε όσον αφορά την αποεπένδυση των λιγνιτικών μονάδων ότι η ΔΕΗ έχει πράξει τα δέοντα σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, ενώ δεν παρέλειψε να αφήσει και μια σπόντα για τους εναλλακτικούς προμηθευτές λέγοντας ότι το άνοιγμα της αγοράς δεν μπορεί να γίνει με ευκαιριακές εμπορικές δραστηριότητες.

Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του κ. Παναγιωτάκη:
Κύριε Υπουργέ, κύριοι Βουλευτές, κύριε Γενικέ Γραμματέα ευχαριστώ πολύ για την ευκαιρία που μου δίνετε. Θα ξεκινήσω με ένα από τα βασικά ζητήματα που έθεσε ο Γενικός Γραμματέας, το θέμα της ανάπτυξης των Α.Π.Ε. Όπως ξέρετε στο στρατηγικό μας σχέδιο σα ΔΕΗ, έχουμε πει ότι μέχρι το 2030 περίπου θα δεκαπενταπλασιάσουμε την παραγωγή μας στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και μάλιστα λέμε μέχρι το 2022 να έχουμε γύρω στα 500 MW.
Είναι ένα άλμα και εκείνο το οποίο λέμε και μέσα στην επιχείρηση είναι ότι όπως τις προηγούμενες δεκαετίες ατμομηχανή της ανάπτυξης της ΔΕΗ ήταν η κατασκευή των μεγάλων έργων παραγωγής (υδροηλεκτρικών, θερμοηλεκτρικών σταθμών) των γραμμών μεταφοράς, των δικτύων διανομής, τώρα η ατμομηχανή μας θα είναι οι Α.Π.Ε. Γι' αυτό δημιουργούμε όλες τις προϋποθέσεις και τις οργανωτικές, ώστε όσο το δυνατό μεγαλύτερο δυναμικό, περισσότερο δυναμικό από την ίδια την επιχείρηση να συμμετάσχει σε  αυτή την πορεία, σε αυτό το τεράστιο project.
Εμείς έχουμε ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σα ΔΕΗ -έχουμε καθυστερήσει βέβαια και το ξέρουμε αυτό- έχουμε τα εδάφη από τα ορυχεία, όπου εκεί μπορούμε να αναπτύξουμε την ηλιακή ενέργεια, φωτοβολταϊκά που όπως ξέρετε η τιμή της, το κόστος της πέφτει ραγδαία.
Υπενθυμίζω ότι στην πρόσφατη δημοπρασία της ΡΑΕ οι τιμές που προσφέρθηκαν ήταν κάτω από την οριακή τιμή του συστήματος, κοντά στα 63 € και πιστέψτε με ότι με αυτές τις τιμές η επένδυση είναι κερδοφόρα. Άρα είναι πρόκληση και ευκαιρία για μας η ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών.
Θέλω επίσης να σας ανακοινώσω ότι επιτέλους ύστερα από άνω από 11 χρόνια θα ολοκληρωθεί μετά από ένα μεγάλο διάλειμμα το Υβριδικό της Ικαρίας. Το λέω, γιατί είναι ένα εμβληματικό έργο 5 MW με αντλησιοταμίευση, αιολικό και υδροηλεκτρικό, πράγμα το οποίο θα μας δώσει τη δυνατότητα και προβολής της χώρας μας, αλλά και να αξιολογήσουμε αυτή την μορφή ηλεκτρικής ενέργειας, που για εμένα είναι μια από τις πιο ολοκληρωμένες μορφές ανανεώσιμων πηγών.
Γιατί; Γιατί προσφέρει και ενέργεια βάσης και αυτό είναι το μέλλον. Το μέλλον είναι ανανεώσιμες πηγές, με αποθήκευση. Η αντλησιοταμίευση, οι ταμιευτήρες, τα υβριδικά αυτά έργα είναι ενέργεια, που μπορούν να παράσχουν ενέργεια βάσης και γι' αυτό πρέπει να εργαστούμε πάρα πολύ συστηματικά, να διαφωτίσουμε τις τοπικές κοινωνίες. Κάποιες από αυτές έχουν αδικαιολόγητες αντιδράσεις, υπάρχουν και στην Κρήτη δυνατότητες έχουμε αρχίσει να συζητάμε με την ΤΕΡΝΑ και με άλλους οίκους να αναπτύξουμε τέτοια έργα στην Κρήτη εκμεταλλευόμενοι και τις λίμνες που υπάρχουν, την τεχνητή λίμνη παραδείγματος χάριν των Ποταμών στο Αμάρι, με ανεμογεννήτριες.
Όπως ξέρετε εμείς σα ΔΕΗ αντιμετωπίζουμε και μερικές συγκεκριμένες προκλήσεις. Τα Μνημόνια ενεργοποίησαν κάποιες μεταρρυθμίσεις οι οποίες έπρεπε να είχαν γίνει τα προηγούμενα χρόνια, κάποιες από αυτές τουλάχιστον, αλλά δυστυχώς οι αρμόδιοι είχαν αποφύγει.
Έτσι λοιπόν μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα έχουμε κληθεί να προβούμε σε μεταρρυθμίσεις μεγάλης έκτασης, στο  χρόνο μάλιστα που δεν ξέρω αν σε άλλη επιχείρηση και σε άλλο μέρος του κόσμου έχει κληθεί να προβεί σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις.
Το στοίχημα βέβαια για τη χώρα μας και ειδικότερα για το Υπουργείο μας είναι πως αυτές οι μεταρρυθμίσεις όχι μόνο θα πραγματοποιηθούν, που είμαστε όλοι προσανατολισμένοι να τις πραγματοποιήσουμε, να τις υλοποιήσουμε και μάλιστα στο χρόνο που έχουμε δεσμευτεί, αλλά αυτές να πάρουν τέτοια μορφή, τέτοιο περιεχόμενο ώστε να αποβούν σε όφελος της οικονομίας της χώρας μας και σε όφελος των πολιτών.
Στέκομαι λίγο στο θέμα του ανοίγματος της αγοράς. Εδώ ας μου επιτραπεί να κάνω μια πρόκληση προς τους ανταγωνιστές της ΔΕΗ. Το άνοιγμα της αγοράς δεν μπορεί να γίνει με ευκαιριακές εμπορικές δραστηριότητες, που αποσκοπούν στο γρήγορο και εύκολο κέρδος, χωρίς ανάληψη ρίσκου.
Το άνοιγμα της αγοράς ιδιαίτερα σε μια χώρα σα την Ελλάδα όπως αντίστοιχα και στην Γαλλία με τη EDF που ο κόσμος έχει μεγαλώσει με τη ΔΕΗ 70 χρόνια τώρα, απαιτεί υπομονή, απαιτεί επενδύσεις, απαιτεί ανάληψη ρίσκου. Δεν αρκεί μόνο η επικοινωνιακή διαφημιστική καμπάνια και τα διάφορα τρικ των τιμολογίων, για να αποσπάσεις την εμπιστοσύνη και να αποσπάσεις πελάτες από τη ΔΕΗ. Χρειάζεται, όπως είπα, αυτή η υπομονή, χρειάζεται μακροχρόνιος ορίζοντας και βέβαια ρίσκο. Άλλωστε τα αποτελέσματα το έχουν δείξει.
Και δεν μπορούν επίσης να βασίζονται μόνο σε ρυθμιστικές παρεμβάσεις διοικητικού χαρακτήρα. Αυτές μπορεί να ληφθούν στην αρχή για κάποιο διάστημα για να δοθεί το έναυσμα για το άνοιγμα της αγοράς. Δεν μπορεί να συνεχίζονται εσαεί. Διότι η ύπαρξη ρυθμιστικών μηχανισμών με διοικητικό τρόπο οδηγεί σε στρεβλώσεις της αγοράς και αυτό με σειρά του οδηγεί σε αντίθετα αποτελέσματα εις βάρος των πολιτών και της οικονομίας.
Έχουμε κληθεί και πιστεύω ότι ως ΔΕΗ σε συνεργασία με το Υπουργείο έχουμε καταφέρει να ανταποκριθούμε σε δύσκολα projects. Υπενθυμίσω τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό του ΑΔΜΗΕ με το μοντέλο που αποφασίστηκε και ιδιαίτερα την επιτυχημένη πώληση του 24% στην κινεζική State Grid. Αυτή την περίοδο είμαστε σε αρκετά προχωρημένο στάδιο για την ολοκλήρωση του project της αποεπένδυσης του 40% του λιγνιτικού δυναμικού της επιχείρησης.
Πιστεύω ότι έχουμε κάνει μια πάρα πολύ καλή προετοιμασία. Την προηγούμενη εβδομάδα ολοκληρώσαμε τα management presentations, πιστεύω με ένα άρτιο και επαγγελματικό τρόπο. Δώσαμε στους υποψήφιους επενδυτές στοιχεία τα οποία δεν τα είχαν υπόψη τους, αναλύσεις τα οποία είχαν αντικειμενικότητα. Είμαστε ακριβώς μέσα στο χρονοδιάγραμμα, πιστεύω ότι τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την πλευρά μας έχουμε πράξει αυτό το οποίο οφείλαμε ως επιχείρηση, αλλά και ως χώρα. Αναμένουμε βέβαια τα αποτελέσματα.
Έχουμε διαχειριστεί σα ΔΕΗ ορισμένα ζητήματα τα οποία ήταν δύσκολα και πιστεύω ότι τα διαχειριστήκαμε και με κοινωνική ευαισθησία, αλλά και με όρους στήριξης της εθνικής οικονομίας. Παραδείγματος χάριν η κάλυψη των ελλειμμάτων του ΕΛΑΠΕ, που θα μας στοιχίσει εκατοντάδες εκατομμύρια  μέχρι να ολοκληρωθεί, απορροφήσαμε όλο αυτό το κόστος και δεν το μετακυλήσαμε στην κατανάλωση.
Και όπως είχα την ευκαιρία να πω σε μια Συνέλευση σε μια μεγάλη εκδήλωση της Ομοσπονδίας παραγωγών φωτοβολταϊκών εδώ στη Θεσσαλονίκη, αυτό βοηθάει και τις Α.Π.Ε., διότι αν μετακυλύαμε αυτό το κόστος στην κατανάλωση, αυτό θα ήταν και δυσφήμιση για τις Α.Π.Ε. Εν πάση περιπτώσει σαν επιχείρηση καταφέραμε και το έχουμε απορροφήσει χωρίς παράλληλα να αναστείλουμε το επενδυτικό μας πρόγραμμα.
Υπενθυμίζω την πρόοδο που προχωράει κανονικά με βάση το χρονοδιάγραμμα της Πτολεμαΐδας 5. Ένα έργο το οποίο το κληρονομήσαμε, αλλά το φέραμε πιστεύω σε πέρας, μια επένδυση της τάξεως του 1,5 και δις μαζί με τα συνοδά έργα, το οποίο προχωράει κανονικά με βάση το χρονοδιάγραμμα και οι πληρωμές γίνονται, παρά τις όποιες γκρίνιες του εργολάβου πάντοτε έτσι γίνεται, προχωράει κανονικά.
Έχουμε μπροστά μας μια πρόκληση τώρα. Την πρόκληση της μεγάλης ανόδου της ραγδαίας ανόδου των δικαιωμάτων του διοξειδίου του άνθρακα. Είναι ένα πρόβλημα που υπερβαίνει τη ΔΕΗ το οποίο θα πρέπει να το δούμε και σα ΔΕΗ βέβαια να δούμε πως θα το διαχειριστούμε οικονομικά, αλλά και σαν χώρα γενικότερα.
Πρώτον γιατί η λιγνιτική παραγωγή το μεσοπρόθεσμο διάστημα, 15 χρόνια πόσα θα είναι αυτά, είναι απαραίτητη ως ενέργεια βάσης, άρα θα πρέπει να στηριχθεί ως λιγνιτική παραγωγή και δεύτερον γιατί θα πρέπει να ελεγχθεί το ενεργειακό κόστος.
Θα δημιουργηθεί ένα καινούργιο τοπίο μετά την αποεπένδυση. Ποιο θα είναι αυτό το τοπίο; Η ΔΕΗ θα έχει παραγωγή κάτω από 50%. Βέβαια από τη μια πλευρά λέμε ότι εκπληρώνουμε νωρίτερα το μνημονιακό στόχο, από την άλλη όμως με δεδομένο ότι δεν μειώνεται το μερίδιο της λιανικής, θα έχουμε μια μεγάλη απόκλιση μεταξύ των δύο. Δηλαδή θα πρέπει ένα μεγάλο μέρος της ενέργειας που πουλάμε, να το αγοράζουμε και μάλιστα της τάξεως του 30%.
Αν σκεφτούμε ότι έχουμε ορισμένες κατηγορίες καταναλωτών που είμαστε δεσμευμένοι, ή που ακόμη εξαρτώνται από εμάς, που παίρνουν με προνομιακές τιμές, καταλαβαίνετε ότι το πρόβλημα αυτό επιτείνεται και πρέπει να το διαχειριστούμε.
Ας  μου επιτραπεί απ’ αυτό το βήμα, επειδή αυτές τις μέρες γίνεται αρκετός λόγος το τελευταίο διάστημα, ν’ απευθυνθώ στους φίλους, στους αγαπητούς μας πελάτες, στους μεγάλους καταναλωτές της υψηλής τάσης.
Έχουν υιοθετήσει, κάποιοι από αυτούς, μια τακτική επιθετική απέναντι στη ΔΕΗ. Πιστεύω ότι κάνουν λάθος, η τακτική αυτή είναι αδιέξοδη. Δεν είναι η ΔΕΗ που δε θέλει να  εξαντλήσει κάθε περιθώριο να τους δώσει όσο το δυνατό φθηνότερη ηλεκτρική ενέργεια, αναγνωρίζουμε μάλιστα ότι το ενεργειακό κόστος, τουλάχιστον για τους περισσότερους από αυτούς είναι ζωτικής σημασίας, όπως επίσης είναι βιομήχανοι, έχουν θέσεις εργασίας, πρέπει να τις διαφυλάξουμε κι όπως είπε και ο Πρωθυπουργός μας, θα πρέπει η συμμετοχή της βιομηχανίας από το 9% στο ΑΕΠ να πάει στο 12%  έναντι του 15% που είναι το μέσο κοινοτικό.
Ωστόσο, τους είχα προειδοποιήσει όπως θυμόσαστε εδώ περίπου και δυο χρόνια ότι δε μπορεί ν’ αντιμετωπίζουν την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας με τους όρους και τον τρόπο που την αντιμετώπιζαν τα προηγούμενα χρόνια. Πρέπει να εμπλακούν και οι ίδιοι μέσα στην αγορά της ηλεκτρικής ενέργειας.
Δεν κουράζομαι να τους το επαναλαμβάνω, δεν ξέρω πού αποσκοπεί αυτή η πίεση που ασκούν ίσως προσβλέπουν στο ότι είναι προεκλογική περίοδος και μπορούν να πιέσουν την κυβέρνηση ν’ αποσπάσουν υποσχέσεις από την αντιπολίτευση. Όμως θα είναι χωρίς αντίκρισμα.
Εμείς σα ΔΕΗ προχωρήσαμε σε αυτό το διάστημα μέσα σε όλες αυτές τις δυσκολίες, σε αρκετές, σημαντικές ενέργειες, αναφέρω δυο τρία πράγματα επιγραμματικά. Πρώτα-πρώτα ολοκληρώθηκε το  5ετές επιχειρηματικό σχέδιο, θα το θέσουμε σ’ εφαρμογή το επόμενο διάστημα, προς το παρόν καθυστερούμε γιατί είμαστε απασχολημένοι με τα θέματα της αποεπένδυσης όμως σύντομα θα το προχωρήσουμε.
Στον τομέα της διαχείρισης του προσωπικού, υπογράψαμε μια τριετή συλλογική σύμβαση εργασίας στην οποία ξεχωρίζει η ιατρική περίθαλψη και κυρίως θέσαμε σ’ εφαρμογή το νέο σύστημα αξιολόγησης σε αντικατάσταση του προηγούμενου που ίσχυε από το 1967 και μάλιστα με πρόσφατη ρύθμιση που κάναμε το συνδέσαμε σε κάποιο βαθμό και με  τις αποδοχές, στο βαθμό που μας επιτρέπει το υφιστάμενο πλαίσιο.
Μειώσαμε το δανεισμό μας κατά 240 εκατομμύρια ευρώ, αναχρηματοδοτήσαμε το κοινοπρακτικό μας δάνειο ύψους 1,3 δισεκατομμυρίων ευρώ, αυτό ήταν πάρα πολύ σημαντικό και δε θέλω να σκέφτομαι πού θα βρισκόμαστε σήμερα αν δεν το είχαμε καταφέρει και μάλιστα το καταφέραμε με πολύ ικανοποιητικούς όρους, ήταν μια δουλειά που κράτησε πάνω από ένα χρόνο πρέπει να ξέρετε και στον τομέα της επέκτασης στις άλλες αγορές, εξαγοράσαμε την EDS από τα Σκόπια.
Ο στόχος μας δεν ήταν μόνο το οικονομικό αποτέλεσμα το οποίο δεν είναι ευκαταφρόνητο, ας είναι μικρά τα μεγέθη, σε 3-4 χρόνια θα έχουμε κάνει απόσβεση της επένδυσης αυτής. Αλλά μέσω της EDS θα επεκταθούμε στα Βαλκάνια, περισσότερο στις βαλκανικές χώρες, έχει θυγατρικές σε μια σειρά χωρών όπως είναι η Σερβία, όπως είναι η Σλοβακία, το Κόσσοβο, θ’ αξιοποιήσουμε το εμπόριο το οποίο αναπτύσσεται στην αγορά των Βαλκανίων και όπως ξέρετε, έχουμε θέσει σα στόχο, το είπα κι εχθές στην ημερίδα του Ελληνοαμερικανικού Επιμελητηρίου, η ΔΕΗ να είναι LEADER σ’ αυτή  την αγορά.
Κι εδώ ας μου επιτραπεί να κάνω μια αναφορά: Όπως ξέρετε, σέβομαι πάρα πολύ και απ’ την ιδιότητά μου ως Προέδρου της ΔΕΗ αποφεύγω ν’ αντιπαρατίθεμαι με κόμματα, με πολιτικές, με απόψεις διάφορες. Όμως απ’ ό,τι φάνηκε… η ΔΕΗ έχει πολλές δυνατότητες που δεν τις ξέραμε. Έχει και διπλωματικές δυνατότητες! Δηλαδή βοηθήσαμε ουσιαστικά να λυθεί, αν δε λύσαμε εμείς, το Σκοπιανό.
Όπως επίσης, μεθαύριο, επειδή παζαρεύουμε να πάρουμε κάποια  υδροηλεκτρικά στην Αλβανία, μπορεί να είσαστε έτοιμοι, ότι θα λυθεί το Τσάμικο. Και στην Τουρκία, όταν ησυχάσουν τα πράγματα, ήδη έχουμε κάνει προσπάθειες, μπορεί να λυθεί και το θέμα της υφαλοκρηπίδας…
ΟΜΙΛΗΤΗΣ: (Τοποθέτηση εκτός μικροφώνου).
ΕΜ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΚΗΣ: Νομίζω ότι πέρα από το μη σοβαρό του πράγματος, κάποιες κουβέντες που λέγονται είναι επικίνδυνες.  Εκείνο που θέλω να σας διαβεβαιώσω, το Υπουργείο το ξέρει πάρα πολύ καλά, είναι ότι ακολουθήθηκαν όλες οι διαδικασίες, έγινε εισήγηση από τις αρμόδιες Υπηρεσίες, ελήφθη η ομόφωνη απόφαση στο Διοικητικό Συμβούλιο, έγινε όλο το due diligence, και το οικονομικό και το νομικό, επίπονες διαδικασίες, πλήρης διαφάνεια, όταν πήγαμε στα Σκόπια είχαμε μαζί και δημοσιογράφους και τραβήχτηκε βίντεο το οποίο προβλήθηκε.
        Τότε επειδή δεν υπήρχε η σκοπιμότητα η τωρινή η οποία πιστεύω ότι από τη Δευτέρα θα σταματήσει, αυτή είναι η γνώμη μου, όλοι το χαιρέτησαν και το είδαν με θετικό τρόπο. Εν πάση περιπτώσει νομίζω ότι  καλό είναι ν’ αφήσουν την επιχείρηση αυτή να κάνει τη δουλειά της.
        Και τελειώνω μ’ ένα γενικότερο θέμα που αφορά τις ΔΕΚΟ:  Αυτές οι επιχειρήσεις, ή θα δουλέψουν ως επιχειρήσεις και μάλιστα τώρα σε συνθήκες ανταγωνισμού ή δε θα υπάρξουν. Θέλω να καταθέσω με όλη την υπευθυνότητα από τη θέση μου και με βάση την εμπειρία μου, ότι οι παρεμβάσεις στην καθημερινή μας λειτουργία τα 3 και πλέον χρόνια που είμαι σ’ αυτή τη θέση, έχουν σχεδόν εξανεμισθεί, για να μην πω έχουν εξανεμισθεί.
        Αυτό είναι μια μεγάλη πρόοδος και είναι μια άλλη πολιτική κουλτούρα από παλιότερες εποχές. Δε με πήρε κανείς τηλέφωνο να μου πει «θα κάνεις αυτόν Διευθυντή» ή «μην κάνεις εκείνον Διευθυντή», πράγματα τα οποία ήταν συνηθισμένα, ένα απλό παράδειγμα σας λέω.
        Όμως αυτό θα πρέπει να κατοχυρωθεί και θεσμικά. Ήδη μπήκαμε στο λεγόμενο Υπερταμείο, όμως το ρυθμιστικό πλαίσιο είναι αναντίστοιχο μ’ αυτή την καινούργια πραγματικότητα, με την εποπτεία και αν δεν το κάνει  η κυβέρνηση η οποία είναι υπέρ των δημοσίων επιχειρήσεων, δεν κατοχυρώσει αυτή την ανεξαρτησία, τότε δε θα το κάνει κανείς και τη λύση, αν είναι λύση, θα τη δώσει η ιδιωτικοποίηση.
        Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.