Στη θετική κατεύθυνση, προκειμένου να αποκτήσει
λιγνιτικά ΑΔΙ και η υπό κατασκευή μονάδα της ΔΕΗ, “Πτολεμαϊδα 5”,
κινείται, σύμφωνα με πηγές της επιχείρησης, η απόφαση που έλαβε τη
Παρασκευή στις Βρυξέλλες, η Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων. Στη πράξη, το
Coreper, όπως αποκαλείται η συγκεκριμένη επιτροπή, φαίνεται ότι άνοιξε
το δρόμο ώστε να πάρει αποδεικτικά διαθεσιμότητας ισχύος, και η
“Πτολεμαΐδα 5”, σε συνδυασμό πάντα με την λεγόμενη “πολωνική εξαίρεση”.
Σύμφωνα με το υπό διαμόρφωση πακέτο της Κομισιόν για την
καθαρή ενέργεια, επιδοτήσεις από τα διάφορα ευρωπαϊκά σχήματα
αποζημίωσης ισχύος θα λαμβάνουν πλέον μόνο όσες μονάδες εκπέμπουν CO2 το
πολύ έως 550 γραμμάρια ανά παραγόμενη κιλοβατώρα, γεγονός που αποκλείει
όσες στηρίζονται σε ορυκτά καύσιμα (άνθρακας, λιγνίτης).
Ο κανόνας των
“550g ανά κιλοβατώρα”, όπως αποκαλείται, θα τεθεί σε ισχύ άμεσα για
όλους τους νέους σταθμούς και από την 1η Ιουλίου του 2025 θα ισχύσει και
για τους υφιστάμενους. Από εκείνη τη στιγμή και μετά, αποκλείεται από
τα ευρωπαϊκά σχήματα αποζημίωσης ισχύος κάθε μονάδα που λειτουργεί με
τέτοιες πρώτες ύλες.
Ευτυχώς όμως για την ΔΕΗ, έπειτα από απαίτηση της Πολωνίας,
που στηρίζει την ηλεκτροπαραγωγή της, άρα την οικονομία της, σε πολύ
μεγάλο βαθμό στον άνθρακα, υιοθετήθηκε τον Δεκέμβριο μια εξαίρεση : Τα
συμβόλαια για μηχανισμούς ισχύος που θα έχουν υπογραφεί έως τα τέλη του
2019 θα συνεχίσουν κανονικά να ισχύουν. Το γεγονός βολεύει πάρα πολύ την
επιδίωξη χορήγησης ΑΔΙ στη “Πτολεμαΐδα 5”, καθώς διαφορετικά, ακριβώς
επειδή ο νέος σταθμός αναμένεται να λειτουργήσει μέσα στο 2021, θα
υπάγονταν στη κατηγορία όσων εξαιρούνται άμεσα από τις αποζημιώσεις.
Βασιζόμενη επομένως στη “πολωνική εξαίρεση”, η ελληνική
πλευρά σχεδιάζει να προκηρυχθεί διαγωνισμός για ΑΔΙ μέσα στο 2019, οπότε
και δεν θα έχει ακόμη αλλάξει το πανευρωπαϊκό μοντέλο. Και επειδή
ακριβώς τα ΑΔΙ είναι προϊόντα 4ετιας, θα δοθεί με τον τρόπο αυτό η
δυνατότητα στην “Πτολεμαΐδα 5”, να μπει στο μηχανισμό αποζημίωσης
επάρκειας ισχύος για το 2ο μισό της 4ετιας. Στη πράξη, ο σταθμός θα
κατοχυρώσει από τώρα με τον τρόπο αυτό ότι εντάσσεται κανονικά στις
μοναδες που παίρνουν ΑΔΙ και δεν εξαιρούνται.
“Το πρώτο βήμα έγινε”, όπως έλεγαν πηγές της ΔΕΗ”,
τονίζοντας ότι εξασφαλίστηκε τελικά και πως η Πτολεμαΐδα 5 θα παίρνει
ΑΔΙ, καθώς εσχάτως είχαν κάνει την εμφάνισή τους αρνητικά σενάρια τα
οποία ωστόσο δεν επιβεβαιώθηκαν.
Σε εκείνη πάντως την επίμαχη συνεδρίαση του Δεκεμβρίου στις
Βρυξέλλες, για τις αλλαγές σχετικά με την αγορά ηλεκτρισμού, η Πολωνία
είχε πιέσει σημαντικά για να λάβει τη συγκεκριμένη εξαίρεση,
υποστηρίζοντας ότι αυτή είναι απαραίτητη για την προστασία των
υφιστάμενων επενδύσεων και την παροχή νομικής ασφάλειας στους επενδυτές.
Η ρύθμιση είχε γίνει δεκτή με σφοδρή κριτική από τους
υπόλοιπους. “Είναι απαράδεκτο να επιτρέπεται στην χώρα μέλος με την
μεγαλύτερη χρήση άνθρακα να εξαιρείται από τον κανόνα των 550g. Σήμερα,
οι 36 από τις 50 πιο ρυπογόνες ευρωπαϊκές πόλεις βρίσκονται στην
Πολωνία”, είχε αναφερει τότε σε δηλώσεις της η Martina Werner,
εκπρόσωπος της κοινοβουλευτικής ομάδας των Σοσιαλιστών και Δημοκρατικών
(S&D) του Ευρωκοινοβουλίου.
Στην ίδια συνεδρίαση δεν είχε γίνει δεκτή η πρόταση του
επιτρόπου Κανιέτε για εξαίρεση των φτωχότερων ευρωπαϊκών κρατών από τον
κανόνα των 550 γραμμαρίων ανά κιλοβατώρα.