Τι είναι λοιπόν αυτός ο περίφημος «έξυπνος» μετρητής; Ο «έξυπνος» μετρητής είναι μια ηλεκτρονική συσκευή νέας τεχνολογίας της οποίας ο κύριος ρόλος είναι να παρακολουθεί και να ελέγχει την κατανάλωση της ηλεκτρικής ενέργειας σε πραγματικό χρόνο.
Οι δυνατότητες όμως του «έξυπνου μετρητή» δεν περιορίζονται μόνο σ’ αυτό..
Με την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών οι καταναλωτές – πελάτες, έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθούν την κατανάλωσή τους και κατ’ ακολουθία να εκτιμήσουν το ποσό που θα πληρώσουν χωρίς να περιμένουν το λογαριασμό του ρεύματος.
Με άμεση γνώση της κατανάλωσης τους μπορούν να εξοικονομούν ηλεκτρική ενέργεια περιορίζοντας την άσκοπη κατανάλωση ενέργειας.
Δεν χρειάζονται ειδικές εγκαταστάσεις και πολύπλοκες διαδικασίες για να πάρει κάποιος «νυχτερινό τιμολόγιο», ακόμη περισσότερο μπορεί να επιλέξει μεταξύ διαφόρων τιμολογίων που θα προσφέρουν οι εταιρείες- προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας. Για παράδειγμα, η κατανάλωση του Σαββατοκύριακου μπορεί να προσφέρεται στους καταναλωτές με σημαντική έκπτωση, κάτι που δεν είναι δυνατό να γίνει με του παλιούς ηλεκτρομηχανικούς μετρητές.
Δίνουν τη δυνατότητα προπληρωμής της ηλεκτρικής ενέργειας, κάτι αντίστοιχο δηλαδή με τις προπληρωμένες πιστωτικές κάρτες.
Απλοποιούνται οι διαδικασίες της αλλαγής του χρήστη-καταναλωτή (διαδοχές) αλλά και οι αντίστοιχες διαδικασίες αλλαγής προμηθευτή.
Ελαχιστοποιούνται οι επισκέψεις των υπαλλήλων-καταμετρητών του ΔΕΔΔΗΕ.
Πιο σημαντική ακόμη όμως είναι η δυνατότητα που μπορεί να εφαρμοστεί ειδικότερα στους «ευάλωτους καταναλωτές». Πως είναι δυνατό οι προμηθευτές ρεύματος να κόβουν το ρεύμα, καταδικάζοντας το συνάνθρωπό μας που δεν έχει τη δυνατότητα να πληρώσει το ρεύμα να ζεί σε τριτοκοσμικές καταστάσεις; Ακόμα πως μπορεί να κόψει κάποιος το ρεύμα σε κάποιον που βρίσκεται σε οικονομική αδυναμία και παράλληλα υποστηρίζεται από μηχάνημα παροχής οξυγόνου; Ερωτήματα που συναντάμε καθημερινά πλέον στις εφημερίδες και στα τηλεοπτικά κανάλια ιδιαίτερα στα χρόνια της κρίσης. Και εδώ οι «έξυπνοι» μετρητές έχουν τη λύση. Ο προμηθευτής δίνοντας εντολή στον έξυπνο μετρητή μπορεί να περιορίσει την κατανάλωση στην απολύτως απαραίτητη για τη διαβίωση των ατόμων που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα εξόφλησης του λογαριασμού τους. Για παράδειγμα μπορεί να περιορίσει το ρεύμα τόσο ώστε να λειτουργεί το ψυγείο του και ο φωτισμός.
Από την άλλη μεριά, δηλαδή την μεριά της ΔΕΗ και των άλλων προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας, ας δούμε μερικά, καθόλου ευκαταφρόνητα πλεονεκτήματα.
Έχοντας τη γνώση του προφίλ των διαφόρων τύπων καταναλωτών (οικιακοί πελάτες, βιοτεχνίες, βιομηχανίες, αγροτικοί κλπ) δίνεται η δυνατότητα να διαμορφώσουν ανταγωνιστικά πολυζωνικά τιμολόγια και να προσελκύσουν πελάτες - καταναλωτές.
Με τη βοήθεια των παραπάνω τιμολογίων έχουν τη δυνατότητα να μετατοπίζουν την «αιχμή» της κατανάλωσης και να διαχειρίζονται αποτελεσματικότερα, τη ζήτηση.
Μπορούν να μειώσουν το κόστος της παραγωγής Ηλεκτρικής ενέργειας βελτιστοποιώντας τον Ημερήσιο Ενεργειακό Προγραμματισμό (ΗΕΠ).
Εκμεταλλευόμενοι τις δυνατότητες που προσφέρει ο έξυπνος μετρητής μπορούν να έχουν άμεση ενημέρωση για απόπειρα ρευματοκλοπής, επέμβασης στο μετρητή (ALARM) και να υπολογίζουν της απωλεσθείσα (κλαπείσα) ενέργεια.
Σύντομα και με γρήγορους ρυθμούς εξάλλου, προβλέπεται και η επέκταση της αγοράς και της κυκλοφορίας ηλεκτρικών οχημάτων, για την εξυπηρέτηση των οποίων θα πρέπει να εγκατασταθούν «έξυπνοι» μετρητές στα σημεία φόρτισης.
Τέλος, από πλευράς του Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ), τα οφέλη είναι επίσης σημαντικά.
Μειώνεται το λειτουργικό κόστος για την καταμέτρηση, τις διακοπές- επανασυνδέσεις των πελατών, τις διαδοχές (αλλαγή καταναλωτή).
Αποφεύγονται οι διενέξεις του προσωπικού με τους καταναλωτές για λάθος καταμετρήσεις, διακοπές λόγω χρέους κλπ.
Ελέγχεται με τον καλύτερο τρόπο και έγκαιρα η απόπειρα ρευματοκλοπής και οι επεμβάσεις στους μετρητές.
Αναλύοντας το ισοζύγιο ενέργειας στους υποσταθμούς διανομής και συγκρίνοντας την ενέργεια που εισέρχεται σε κάθε υποσταθμό με το άθροισμα των καταναλώσεων όλων των μετρητών που τροφοδοτούνται από τον συγκεκριμένο υποσταθμό, ο Διαχειριστής έχει εικόνα για πιθανή διαρροή ή επιχειρούμενη ρευματοκλοπή.
Δίνεται η δυνατότητα για εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων ελέγχου του δικτύου, καθιστώντας το, «έξυπνο» (Smart Grid).
Πολλά από τα παραπάνω πλεονεκτήματα εφαρμόζονται ήδη στους μεγάλους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, μια και από το 2008 έχει ολοκληρωθεί η εγκατάσταση ηλεκτρονικών τηλεμετρούμενων μετρητών στους καταναλωτές και παραγωγούς που είναι συνδεδεμένοι στη λεγόμενη Μέση Τάση, δηλαδή στο δίκτυο των 20.000 Volt, ενώ το 2017 ολοκληρώθηκε η εγκατάσταση στους μεγάλους καταναλωτές και παραγωγούς Χαμηλής Τάσης (230 Volt) με ισχύ περισσότερη των 55ΚVA.
Έτσι, περίπου το μισό της διακινούμενης ενέργειας, έχει ήδη σήμερα ηλεκτρονικούς τηλεμετρούμενους μετρητές, αν και αυτοί αποτελούν μόνο το 1,2
% του συνόλου των εγκατεστημένων μετρητών.
Τι γίνεται λοιπόν με τα υπόλοιπα 7,2 εκατομμύρια μετρητών;
Είναι γεγονός ότι το μεγάλο πιλοτικό πρόγραμμα εγκατάστασης έξυπνης μέτρησης έχει «παγώσει» στο Συμβούλιο της Επικρατείας μετά από ενστάσεις, προσφυγές κ.λπ των υποψηφίων αναδόχων.
Πρακτικά, η εγκατάσταση των έξυπνων μετρητών έχει ήδη αρχίσει. Ο ρυθμός εγκατάστασής τους όμως είναι εξαιρετικά αργός και τούτο γιατί έξυπνοι μετρητές εγκαθίστανται μόνο σε νέες συνδέσεις αφενός και σε αντικατάσταση βλάβης των παλιών ηλεκτρομηχανικών, αφετέρου.
Η μαζική αντικατάσταση απαιτεί οργάνωση, μεθοδολογία, τεχνογνωσία, εξειδικευμένο προσωπικό και κυρίως κεφάλαια.
Η «έξυπνη» κίνηση είναι η εγκατάσταση «έξυπνων» μετρητών. Και για το σκοπό αυτό, ο «έξυπνος» τρόπος είναι η μεταφορά των παγίων των μετρητών από τη μητρική ΔΕΗ στον ΔΕΔΔΗΕ, προκειμένου με τις απαραίτητες συνέργειες, να εξασφαλιστεί η επιτυχία του εγχειρήματος.
Κωστής Ανδρεάδης
Ηλεκτρολόγος Μηχ/κός M.Sc
Πρ. Διευθυντής Κλάδου Μετρήσεων ΔΕΔΔΗΕ
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ
Κωστής Ανδρεάδης
Διευθυντής Κλάδου Μετρήσεων, ΔΕΔΔΗΕ
Ο Κωστής Ανδρεάδης γεννήθηκε το 1959 στην Αθήνα. Είναι
Διπλωματούχος Ηλεκτρολόγος Μηχανικός της Πολυτεχνικής Σχολής του
Πανεπιστημίου Πατρών, έχει μεταπτυχιακό (M.Sc) στην Επιστήμη
Υπολογιστών/Τεχνητή Νοημοσύνη από το Πανεπιστήμιο του Cardiff (UWC,
UK).
Εργάσθηκε ως Βοηθός Καθηγητού (ΕΜΥ) στον Τομέα Ηλεκτρονικής του
τμήματος Ηλεκτρολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών και ως
Μηχανικός Συστημάτων Η/Υ στην εταιρεία INFORMEK S.Α.
Από το 1987 εργάστηκε στη ΔΕΗ διαδοχικά ως Τομεάρχης Μελετών,
Εκμετάλλευσης και Προϊστάμενος Πρακτορείων της Περιοχής Αθήνας.
Παράλληλα, απέκτησε εμπειρία στην εταιρεία Διανομής Northern Electric
στο Newcastle της Μ.Βρεττανίας, όπου εργάστηκε το 1991 ως υπότροφος
του Συνδέσμου Βρεττανικών Βιομηχανιών (CBI).
Από το 2002 έως το 2006 εργάσθηκε ως Διευθυντής στην Περιοχή
Καλλιθέας της Περιφέρειας Αττικής της ΔΕΗ.
Από το 2006 έως το 2010 ήταν Διευθυντής του Κλάδου Λειτουργίας και
Εκμετάλλευσης της Διεύθυνσης Δικτύου της ΔΕΗ.
Από το 2010 έως το 2019 διετέλεσε Διευθυντής του Κλάδου Μετρήσεων
της ΔΕΗ και ακολούθως του Διαχειριστή Ελληνικού Δικτύου Διανομής
Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) ως υπεύθυνος για τα έργα «ευφυούς
μέτρησης/ευφυών δικτύων» καθώς και της ηλεκτροκίνησης και
εκπροσώπησε τον ΔΕΔΔΗΕ σε Ομάδες Εργασίας της Eurelectric και σε
πλήθος Ευρωπαϊκών ερευνητικών προγραμμάτων.
Έχει δημοσιεύσει εργασίες σε IEEE, Journal of Electrical and Electronic
Engineering Καθώς και τη CIGRE.