Τα μάτια στο Business Plan της ΔΕΗ που ανακοινώνεται σήμερα
το μεσημέρι, έχει στραμμένα η αγορά, τόσο για να ακούσει τους βασικούς
στόχους μετασχηματισμού της επιχείρησης, όσο και για να πάρει τις
“απαντήσεις” στα ερωτήματα με ποιο τρόπο αυτοί θα επιτευχθούν.
Στόχοι λίαν φιλόδοξοι, εφόσον αληθεύουν οι σχετικές
πληροφορίες, όπως το ταχύτερο κλείσιμο των υφιστάμενων λιγνιτικών
μονάδων έως το 2023, η μείωση του προσωπικού κατά περίπου 5.000 άτομα,
και η προσθήκη 1 GW από ΑΠΕ έως το 2024, και οι οποίοι γεννούν
αντίστοιχα ερωτήματα.
Ενόψει και της παρουσίασης του Business Plan στη
μεσημεριανή συνέντευξη Τύπου της ΔΕΗ, σταχυολογήσαμε κάποια από τα
σημαντικότερα εξ αυτών, όπως :
Συνεπάγεται κινδύνους για την ασφάλεια εφοδιασμού της χώρας από την ταχύτερη απολιγνιτοποίηση το 2023 ;
Καταρχήν ως το 2023, προγραμματίζεται να έχουν κλείσει οι
υφιστάμενες λιγνιτικές μονάδες, αφού τα 660 MW της υπό κατασκευή
Πτολεμαΐδα 5, θα δουλέψουν ως έχουν μέχρι το 2028, μετά το οποίο θα
μετατραπούν σε άλλου τύπου μονάδα (αυτό είναι ένα ερώτημα από μόνο του).
Η πρόσφατη μελέτη του ΑΔΜΗΕ για την
επάρκεια του συστήματος έκρινε ότι το κενό από το “σβήσιμο” των
λιγνιτικών μονάδων ως το 2028, μπορεί να καλυφθεί με την εγκατάσταση
νέων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύσιμο το φυσικό αέριο, συνολικής
ισχύος 2.400 MW με 2.800 MW. Η μελέτη όμως είχε γίνει με παραδοχή ότι οι λιγνιτικές μονάδες θα κλείσουν το 2028, όχι το 2023.
Ένα επομένως ερώτημα, είναι πως αλλάζουν την εξίσωση, τα νέα αυτά
δεδομένα, και αν έχει εκπονηθεί κάποια μελέτη προς αυτή την κατεύθυνση.
Πόσο θα κοστίσει στη ΔΕΗ η μείωση του προσωπικού κατά 5.000 εργαζομένων ;
Σίγουρα τα “πακέτα” που θα πάρουν οι εργαζόμενοι προς τους οποίους θα απευθυνθούν τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου, δεν θα είναι όλα ίδια.
Διαφορετική για παράδειγμα αντιμετώπιση θα έχουν όσοι είναι άνω των 60
ετών, ανήκουν στα βαρέα και ανθυγιεινά, και έχουν συμπληρώσει
συνταξιοδοτικό δικαίωμα, διαφορετική όσοι έχουν θεμελιώσει δικαίωμα,
αλλά τους λείπουν τα όρια ηλικίας, και διαφορετική, όσοι έχουν ακόμη
μπροστά τους πολλά χρόνια, προκειμένου να βγουν στη σύνταξη.
Σενάρια τα οποία είχαν κυκλοφορήσει τον Νοέμβριο, ανέφεραν ότι στην πρώτη κατηγορία,
εκτός από την στάνταρ αποζημίωση των 15.000 ευρώ (που θα την πάρουν και
οι τρεις κατηγορίες), έκαναν λόγο για ένα μικρό ποσό, της τάξης των
5.000 ευρώ. Ούτως ή άλλως, λόγω ηλικίας, η επιχείρηση μπορεί ανά πάσα
στιγμή να τους απολύσει. Στη δεύτερη κατηγορία, τα σενάρια μιλούσαν για μπόνους της τάξης των 20.000 ευρώ (πέραν πάντα των 15.000 ευρώ), και στην τρίτη κατηγορία,
για ποσά γύρω στα 45.000 ευρώ. Έβγαινε επομένως ένα μάξιμουμ ποσό γύρω
στα 60.000 ευρώ, εννοείται, μαζί με τα 15.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, η
ανταπόκριση στο κεφάλαιο εθελουσία (ες), παραμένει ένα από τα μεγάλα
στοιχήματα της νέας σελίδας της ΔΕΗ, και ένα από τα κλειδιά εφαρμογής
του Business Plan.
Πόσο θα κοστίσει ο μετασχηματισμός της ΔΕΗ και η στροφή στις ΑΠΕ ;
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, που μένει σήμερα να επιβεβαιωθούν, το BP θέτει ως στόχο, 1 GW από νέες ΑΠΕ έως το 2024.
Δίχως φυσικά να γνωρίζει κανείς πως αυτό κατανέμεται ανά τεχνολογία,
εντούτοις με δεδομένα κάποια ενδεικτικά κόστη επένδυσης, (όπως τα
700-800.000 ευρώ/ μεγαβατ στα φωτοβολταϊκά και τα 1-1,1 εκατ ευρώ στα
αιολικά), ένα υποθετικό μάξιμουμ κόστος ξεπερνά τα 1 δισ ευρώ.
Στο ερώτημα κατά πόσο η ΔΕΗ, με τα γνωστά οικονομικά προβλήματα, μπορεί να εξασφαλίσει τόσα πολλά κεφάλαια, η απάντηση μπορεί να είναι θετική,
ακριβώς επειδή οι τράπεζες θα συνυπολογίσουν ότι το ταχύτατο κλείσιμο
των λιγνιτικών μονάδων “σβήνει” τις ζημιές που αυτές συνεπάγονται για
την επιχείρηση. Παρ’όλα αυτά, χρειάζεται να διευκρινισθεί αναλυτικά από που θα προέλθει η χρηματοδότηση αυτής της νέας “πράσινης” σελίδας.
Πως θα αλλάξει η νοοτροπία της ΔΕΗ ;
Η κουλτούρα της επιχείρησης αποτελεί μάλλον το μεγαλύτερο
πρόβλημα για την επιχείρηση σ' αυτή την νέα αφετηρία. Όχι μόνο επειδή η
ΔΕΗ είναι συνυφασμένη με τον λιγνίτη, και όχι με τις ΑΠΕ, όσο κυρίως
επειδή απουσιάζει η επιχειρηματική προσέγγιση μιας εταιρείας του ιδιωτικού τομέα.
Το ερώτημα επομένως, είναι πόσο γρήγορα θα αλλάξει η
νοοτροπία της, ξεφεύγοντας από αυτήν του δημοσίου τομέα. Προφανώς, αυτός
είναι και ο λόγος που ψηφίστηκε ο νόμος για την αναδιάρθρωση της ΔΕΗ,
με το τέλος στη μονιμότητα για τους νεοπροσλαμβανόμενους, και τη
δυνατότητα προσλήψεων από τον ιδιωτικό τομέα. Το θέμα ωστόσο δεν
είναι η ψήφιση ενός νόμου, όσο πως αυτός θα εφαρμοστεί και θα
λειτουργήσει στην πράξη, και πόσο χρόνο αυτό θα πάρει.
Πως θα φτάσει σε λειτουργικά κέρδη 1 δισ το 2024 ;
Εφόσον αληθεύουν οι πληροφορίες, ο στόχος για EBITDA το
2020 είναι 650 - 700 εκατ. ευρώ ή 850-900 εκατ ευρώ (εφόσον
συνυπολογιστεί και η εφάπαξ επίπτωση από την πληρωμή των ΥΚΩ), ενώ για
το 2024 αγγίζει το 1 δισ. ευρώ.
Τα παραπάνω κέρδη θα προέλθουν προφανώς αφενός από τις
επιπτώσεις που θα έχουν οι φετινές αυξήσεις τιμολογίων στα έσοδα των
επομένων ετών, από τη νέα επιθετική εμπορική της πολιτική, και φυσικά
από τα λουκέτα σε λιγνιτικές μονάδες, που όσο θα παύουν να λειτουργούν,
πλησιάζοντας προς το 2023, τόσο θα μειώνουν και τις ζημιές που θα έχει η
ΔΕΗ. Ένα ωστόσο ερώτημα αφορά στα λιγότερα
έσοδα που θα έχει τα επόμενα χρόνια η επιχείρηση λόγω της μείωσης του
μεριδίου της στην αγορά λιανικής, από περίπου 70% σήμερα, σε
περίπου 60% στα μέσα του 2020, εφόσον αληθεύουν οι πληροφορίες για το
Business Plan. Βέβαια, όταν κάποια στιγμή θα τεθεί σε πλήρη εφαρμογή η
νέα τιμολογιακή πολιτική της ΔΕΗ, προφανώς σε συνεννόηση με τις
Βρυξέλλες - ώστε να μην θεωρηθεί μονομερής ενέργεια και απόπειρα να
κλείσει η αγορά- τα ποσοστά της επιχείρησης, άρα και τα έσοδά της, θα
πάψουν να μειώνονται.
Πως θα καλύπτεται η διαφορά ανάμεσα στα μερίδια ηλεκτροπαραγωγής και λιανικής ;
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, το κλείσιμο των υφιστάμενων λιγνιτικών μονάδων, μεταφράζεται το 2023 σε μερίδιο 30% της ΔΕΗ στην ηλεκτροπαραγωγή.
Στην αγορά λιανικής ωστόσο, παρ' ότι το μερίδιο της επιχείρησης θα βαίνει τουλάχιστον για το 2020 μειούμενο, εντούτοις κάποια στιγμή αναμένεται να σταθεροποιηθεί στα επίπεδα του 60%. Δηλαδή η ΔΕΗ θα παραμείνει εκτεθειμένη με μεγάλο ποσοστό στην προμήθεια,
πολύ μικρότερο απ’ ότι θα μπορεί να καλύψει η παραγωγή της. Σύμφωνα με
αυτή την ανάγνωση, η υποχρέωση της επιχείρησης για αγορές ενέργειας από
τρίτους και από εισαγωγές, θα συνεχιστεί.