Αλματώδη τροχιά ακολουθούν την τελευταία τριετία ο αριθμός των
πελατών που μετέπεσαν στο καθεστώς της καθολικής υπηρεσίας ηλεκτρικής
ενέργειας αλλά και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές τους.
Η ΡΑΕ στην αιτιολογημένη γνώμη που παρείχε προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη λήψη μέτρων προκειμένου να γίνει αυστηρότερο το πλαίσιο για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, ερεύνησε κι επεξεργάστηκε τα στοιχεία των ΔΕΗ και ΔΕΔΔΗΕ κατά την περίοδο 2013 – 2019.
Πιο συγκεκριμένα και όπως προκύπτει από την ανάλυση της Αρχής το πρόβλημα φαίνεται να οξύνθηκε την περίοδο 2017 – 2019: «Ο ρυθμός των συνολικών παροχών που έχουν υπαχθεί στο Καθεστώς Καθολικής Υπηρεσίας (ΚΚΥ), βαίνει σημαντικά αυξανόμενος κατά την περίοδο από το 2017 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2019. Πιο συγκεκριμένα, ο εν λόγω συνολικός αριθμός τον
Δεκέμβριο του 2017 ανερχόταν στις 22.127 παροχές, τον Δεκέμβριο του 2018 ανήλθε στις 34.591 (ρυθμός αύξησης +56%) ενώ τον Δεκέμβριο του 2019 υπερπολλαπλασιάστηκε και ανήλθε στις 135.278 παροχές (ρυθμός αύξησης +511% το 2019 σε σχέση με το 2017 !)», περιγράφει στην αιτιολογημένη γνώμη της προς το ΥΠΕΝ.
Παράλληλα, ο ρυθμός αύξησης των οικιακών πελατών στο ΚΚΥ, όπως σημειώνει η ΡΑΕ, την 30.06.2019 αυξήθηκε κατά 38% περίπου σε σχέση με το 2018 (ήτοι από 20.423 πελάτες το 2018 σε 28.252 το πρώτο εξάμηνο του 2019), ενώ ο αντίστοιχος ρυθμός αύξησης των μη Οικιακών πελατών αυξήθηκε κατά περίπου 16%, ήτοι, από 12.447 το 2018 σε 14.468 μη οικιακούς πελάτες στις 30.06.2019.
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές
Αίσθηση προκαλεί η πορεία των απλήρωτων λογαριασμών όσων βρίσκονται στο Καθεστώς της Καθολικής Υπηρεσίας. Το ύψος τους σύμφωνα με τη ΡΑΕ την περίοδο 2013 – 2016 αυξήθηκε επίσης κατά 511% και ανήλθε στα 36,9 εκ. ευρώ από 5,6 εκ. ευρώ «και μάλιστα παρά την αισθητή μείωση του συνολικού αριθμού των πελατών (οικιακών και μη) που υπέπεσαν στο καθεστώς ΚΥ κατά την αντίστοιχη περίοδο (22.430 συνολικές παροχές ήταν υπό ΚΚΥ το 2013 έναντι 13.003 αντίστοιχες το 2016)».
Την τελευταία τριετία 2016-2019, σύμφωνα με την Αρχή, «από το σύνολο των 122.132 πελατών που είχαν υπαχθεί στο καθεστώς ΚΥ κατά το χρονικό διάστημα 1η Ιανουαρίου 2016 – 30 Σεπτεμβρίου 2019, οι 82.659 πελάτες εξ αυτών είχαν μετατραπεί σε οφειλέτες (υπερήμερους πελάτες) την 17η Νοεμβρίου του 2019. Δηλαδή ποσοστό της τάξης του 67,7% των πελατών ΚΥ διατηρούσε ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 47.4 εκατ. ευρώ και εμφάνιζε μέσο χρόνο παραμονής στην ΚΥ 170 ημέρες (περίπου τους 6-7 μήνες !). Από τους 82.659 υπερήμερους οφειλέτες, το 63% ήταν οικιακοί πελάτες, το 31% ήταν μικροί εμπορικοί και το 6% οικιακοί πελάτες δικαιούχοι Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου», τονίζει η ΡΑΕ φωτογραφίζοντας με τον τρόπο αυτό και τους συστηματικούς κακοπληρωτές.
Επτά μήνες χωρίς διακοπή ρεύματος
Η ΡΑΕ εντοπίζει μεταξύ άλλων το πρόβλημα της έκρηξης των απλήρωτων λογαριασμών και στη χωρίς όριο παραμονή στην Καθολική Υπηρεσία των οφειλετών: «Ένας ακόμα παράγοντας που αξίζει να αναφερθεί, καθώς συντελεί στην διόγκωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, είναι η μη ύπαρξη ανώτατου χρονικού ορίου παραμονής των πελατών που υπάγονται στο εν λόγω καθεστώς –σε αντίθεση με το οριζόμενο μέγιστο χρονικό διάστημα των τριών μηνών που ισχύει για το Καθεστώς του Τελευταίου Καταφυγίου– με αποτέλεσμα ο μέσος χρόνος παραμονής στο ΚΚΥ κατά το διάστημα 2016 - 2017 να ανέρχεται στους 7,3 μήνες, ενώ κατά το διάστημα 2016 μέχρι 30.09.2019 στους 5,7 μήνες».
Διαγράφουν… παλιά χρέη
Η ανάλυση της ΡΑΕ κάνει λόγο για «κατάχρηση του δικαιώματος μετάπτωσης στην Καθολική Υπηρεσία» από «στρατηγικούς κακοπληρωτές».
«Φαίνεται ότι πρόκειται για πελάτες, που διατηρούν ληξιπρόθεσμες οφειλές, με αποτέλεσμα την αδυναμία εύρεσης εναλλακτικού Προμηθευτή στην απελευθερωμένη αγορά, με βάση τους υφιστάμενους εμπορικούς όρους» υποστηρίζει η Αρχή κι εξηγεί: «Οι εν λόγω πελάτες ενδέχεται, επίσης, να προβαίνουν σε αλλαγή Προμηθευτή κατόπιν της ένταξής τους στο ΚΚΥ, προκειμένου να αποφύγουν τη διακοπή λόγω οφειλής προς τον προηγούμενο προμηθευτή, ιδίως στις περιπτώσεις που εξοφλούνται κανονικά οι οφειλές έναντι του ΚΚΥ»
Η Αρχή οδηγείται στο παραπάνω συμπέρασμα και από το γεγονός πως αν και η καθολική υπηρεσία είναι ακριβότερη, εντούτοις οι πελάτες παραμένουν σε αυτή για επτά μήνες.
Οι προτάσεις της ΡΑΕ
Κατόπιν των προαναφερόμενων η ΡΑΕ προτείνει την καθιέρωση ανώτατου ορίου παραμονής στην Καθολική Υπηρεσία τους τρεις μήνες για τους πελάτες με ληξιπρόθεσμες οφειλές στους προηγούμενους προμηθευτές τους τις οποίες είτε δεν έχουν διακανονίσει είτε σταματούν να πληρώνουν ρυθμίσεις.
Τέλος η ΡΑΕ γνωμοδοτεί ώστε σε περίπτωση που ο διαγωνισμός για προμηθευτή καθολικής υπηρεσίας αποβαίνει άγονος τότε οι πέντε προμηθευτές με μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά αλλά και με κύκλο εργασιών άνω των 80 εκ. ευρώ να αναλαμβάνουν την παροχή της για δύο χρόνια.
Η ΡΑΕ στην αιτιολογημένη γνώμη που παρείχε προς το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας για τη λήψη μέτρων προκειμένου να γίνει αυστηρότερο το πλαίσιο για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, ερεύνησε κι επεξεργάστηκε τα στοιχεία των ΔΕΗ και ΔΕΔΔΗΕ κατά την περίοδο 2013 – 2019.
Πιο συγκεκριμένα και όπως προκύπτει από την ανάλυση της Αρχής το πρόβλημα φαίνεται να οξύνθηκε την περίοδο 2017 – 2019: «Ο ρυθμός των συνολικών παροχών που έχουν υπαχθεί στο Καθεστώς Καθολικής Υπηρεσίας (ΚΚΥ), βαίνει σημαντικά αυξανόμενος κατά την περίοδο από το 2017 μέχρι και τον Δεκέμβριο του 2019. Πιο συγκεκριμένα, ο εν λόγω συνολικός αριθμός τον
Δεκέμβριο του 2017 ανερχόταν στις 22.127 παροχές, τον Δεκέμβριο του 2018 ανήλθε στις 34.591 (ρυθμός αύξησης +56%) ενώ τον Δεκέμβριο του 2019 υπερπολλαπλασιάστηκε και ανήλθε στις 135.278 παροχές (ρυθμός αύξησης +511% το 2019 σε σχέση με το 2017 !)», περιγράφει στην αιτιολογημένη γνώμη της προς το ΥΠΕΝ.
Παράλληλα, ο ρυθμός αύξησης των οικιακών πελατών στο ΚΚΥ, όπως σημειώνει η ΡΑΕ, την 30.06.2019 αυξήθηκε κατά 38% περίπου σε σχέση με το 2018 (ήτοι από 20.423 πελάτες το 2018 σε 28.252 το πρώτο εξάμηνο του 2019), ενώ ο αντίστοιχος ρυθμός αύξησης των μη Οικιακών πελατών αυξήθηκε κατά περίπου 16%, ήτοι, από 12.447 το 2018 σε 14.468 μη οικιακούς πελάτες στις 30.06.2019.
Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές
Αίσθηση προκαλεί η πορεία των απλήρωτων λογαριασμών όσων βρίσκονται στο Καθεστώς της Καθολικής Υπηρεσίας. Το ύψος τους σύμφωνα με τη ΡΑΕ την περίοδο 2013 – 2016 αυξήθηκε επίσης κατά 511% και ανήλθε στα 36,9 εκ. ευρώ από 5,6 εκ. ευρώ «και μάλιστα παρά την αισθητή μείωση του συνολικού αριθμού των πελατών (οικιακών και μη) που υπέπεσαν στο καθεστώς ΚΥ κατά την αντίστοιχη περίοδο (22.430 συνολικές παροχές ήταν υπό ΚΚΥ το 2013 έναντι 13.003 αντίστοιχες το 2016)».
Την τελευταία τριετία 2016-2019, σύμφωνα με την Αρχή, «από το σύνολο των 122.132 πελατών που είχαν υπαχθεί στο καθεστώς ΚΥ κατά το χρονικό διάστημα 1η Ιανουαρίου 2016 – 30 Σεπτεμβρίου 2019, οι 82.659 πελάτες εξ αυτών είχαν μετατραπεί σε οφειλέτες (υπερήμερους πελάτες) την 17η Νοεμβρίου του 2019. Δηλαδή ποσοστό της τάξης του 67,7% των πελατών ΚΥ διατηρούσε ληξιπρόθεσμες οφειλές ύψους 47.4 εκατ. ευρώ και εμφάνιζε μέσο χρόνο παραμονής στην ΚΥ 170 ημέρες (περίπου τους 6-7 μήνες !). Από τους 82.659 υπερήμερους οφειλέτες, το 63% ήταν οικιακοί πελάτες, το 31% ήταν μικροί εμπορικοί και το 6% οικιακοί πελάτες δικαιούχοι Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου», τονίζει η ΡΑΕ φωτογραφίζοντας με τον τρόπο αυτό και τους συστηματικούς κακοπληρωτές.
Επτά μήνες χωρίς διακοπή ρεύματος
Η ΡΑΕ εντοπίζει μεταξύ άλλων το πρόβλημα της έκρηξης των απλήρωτων λογαριασμών και στη χωρίς όριο παραμονή στην Καθολική Υπηρεσία των οφειλετών: «Ένας ακόμα παράγοντας που αξίζει να αναφερθεί, καθώς συντελεί στην διόγκωση των ληξιπρόθεσμων οφειλών, είναι η μη ύπαρξη ανώτατου χρονικού ορίου παραμονής των πελατών που υπάγονται στο εν λόγω καθεστώς –σε αντίθεση με το οριζόμενο μέγιστο χρονικό διάστημα των τριών μηνών που ισχύει για το Καθεστώς του Τελευταίου Καταφυγίου– με αποτέλεσμα ο μέσος χρόνος παραμονής στο ΚΚΥ κατά το διάστημα 2016 - 2017 να ανέρχεται στους 7,3 μήνες, ενώ κατά το διάστημα 2016 μέχρι 30.09.2019 στους 5,7 μήνες».
Διαγράφουν… παλιά χρέη
Η ανάλυση της ΡΑΕ κάνει λόγο για «κατάχρηση του δικαιώματος μετάπτωσης στην Καθολική Υπηρεσία» από «στρατηγικούς κακοπληρωτές».
«Φαίνεται ότι πρόκειται για πελάτες, που διατηρούν ληξιπρόθεσμες οφειλές, με αποτέλεσμα την αδυναμία εύρεσης εναλλακτικού Προμηθευτή στην απελευθερωμένη αγορά, με βάση τους υφιστάμενους εμπορικούς όρους» υποστηρίζει η Αρχή κι εξηγεί: «Οι εν λόγω πελάτες ενδέχεται, επίσης, να προβαίνουν σε αλλαγή Προμηθευτή κατόπιν της ένταξής τους στο ΚΚΥ, προκειμένου να αποφύγουν τη διακοπή λόγω οφειλής προς τον προηγούμενο προμηθευτή, ιδίως στις περιπτώσεις που εξοφλούνται κανονικά οι οφειλές έναντι του ΚΚΥ»
Η Αρχή οδηγείται στο παραπάνω συμπέρασμα και από το γεγονός πως αν και η καθολική υπηρεσία είναι ακριβότερη, εντούτοις οι πελάτες παραμένουν σε αυτή για επτά μήνες.
Οι προτάσεις της ΡΑΕ
Κατόπιν των προαναφερόμενων η ΡΑΕ προτείνει την καθιέρωση ανώτατου ορίου παραμονής στην Καθολική Υπηρεσία τους τρεις μήνες για τους πελάτες με ληξιπρόθεσμες οφειλές στους προηγούμενους προμηθευτές τους τις οποίες είτε δεν έχουν διακανονίσει είτε σταματούν να πληρώνουν ρυθμίσεις.
Τέλος η ΡΑΕ γνωμοδοτεί ώστε σε περίπτωση που ο διαγωνισμός για προμηθευτή καθολικής υπηρεσίας αποβαίνει άγονος τότε οι πέντε προμηθευτές με μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά αλλά και με κύκλο εργασιών άνω των 80 εκ. ευρώ να αναλαμβάνουν την παροχή της για δύο χρόνια.