Με πληροφορίες από https://www.cleanenergywire.org/news/germanys-gypsum-supply-threatened-coal-exit-report
Η Γερμανία καταναλώνει περίπου 10
εκατομμύρια τόνους γύψου κάθε χρόνο για ένα ευρύ φάσμα χρήσεων, από κιμωλία
μαυροπίνακα για σχολεία έως ιατρική γύψο και, πάνω απ' όλα, στις κατασκευές. Η
γύψος είναι το βασικό υλικό για τις γυψοσανίδες, οι οποίες ήδη εμφανίζουν
αυξημένη ζήτηση στις ανακαινίσεις κτιρίων, λόγω και των μέτρων εξοικονόμησης
ενέργειας. Περίπου το 55% της ποσότητας προέρχεται απ' τα συστήματα αποθείωσης
καυσαερίων (Flue-Gas Desulfurization, FGD) των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής, καθώς
το διοξείδιο του θείου δεσμεύεται εύκολα και οικονομικά με προσθήκη
ασβεστόλιθου (ανθρακικού ασβεστίου) ή και άνυδρης ασβέστου (οξειδίου του
ασβεστίου), αντιδρώντας προς σχηματισμό θειικού ασβεστίου (γύψου FGD).
Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του
1980 όλοι οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής με κάρβουνο στη Γερμανία ήταν
υποχρεωμένοι να έχουν συστήματα αποθείωσης καυσαερίων, προκειμένου να
αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της όξινης βροχής στη Βορειοδυτική Ευρώπη. Αυτό
οδήγησε σε παραγωγή γύψου FGD και αντίστοιχη σημαντική μείωση της εξόρυξης
φυσικών αποθεμάτων γύψου. Η αφθονία φθηνής πρώτης ύλης έδωσε τη δυνατότητα να
γίνει η βιομηχανία γυψοσανίδων, μια εύκολη και οικονομική λύση για εσωτερικές
διαρρυθμίσεις χώρων.
Η γύψος φυσικά δεν παραγόταν πάντα
ως προϊόν της αποθείωσης καυσαερίων, από την αρχαιότητα υπάρχουν εξορύξεις
γύψου ανά τον πλανήτη, βεβαίως και στη Γερμανία. Ωστόσο η εξόρυξη είναι πάντα
πιο ακριβή, ενώ υπάρχουν και περιβαλλοντικά προβλήματα. Θα πρέπει να βρεθούν τα
κατάλληλα κοιτάσματα, να δημιουργηθούν νέα ορυχεία ή να αναβιώσουν παλαιά.
Μέσα στο φετινό καλοκαίρι πέρασε απ'
την Ομοσπονδιακή Βουλή ο νόμος για τον ...
τερματισμό της ηλεκτροπαραγωγής από
λιθάνθρακα και λιγνίτη το αργότερο έως το τέλος του 2038. Ο νόμος προκαλεί μια
"παρενέργεια", την απώλεια της γύψου FGD, όταν σταδιακά τα εργοστάσια
θα κλείνουν. Αυτό αποτελεί απειλή για τον παραδοσιακό κλάδο της Γερμανικής
βιομηχανίας, τις κατασκευές. Όμως η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δεν έχει ακόμη
υποβάλει σχέδιο για την αντικατάσταση των τεράστιων ποσοτήτων γύψου FGD.
Η επέκταση της εξόρυξης γύψου, που
είναι η πιο προφανής λύση για την υποκατάσταση των ποσοτήτων που θα χαθούν,
αντιμετωπίζει ήδη σκληρή αντίσταση από κατοίκους των περιοχών που θα θιγούν. Τα
περισσότερα από τα φυσικά αποθέματα γύψου της Γερμανίας βρίσκονται στη
Θουριγγία κι ο τοπικός πρωθυπουργός έχει ήδη προειδοποιήσει ότι τα γραφικά βουνά
Harz κινδυνεύουν να ανασκαφούν και να μετατραπούν σε λατομική ζώνη.
Η Επιτροπή που είχε μελετήσει την
έξοδο απ' την ανθρακική ηλεκτροπαραγωγή είχε προβλέψει τις επιπτώσεις στις
ποσότητες γύψου κι είχε προτείνει να αντικατασταθεί η γύψος FGD "με μια πρόσθετη, φιλική προς το περιβάλλον,
εξόρυξη φυσικής γύψου". Στο νόμο για την έξοδο απ' την ανθρακική ηλεκτροπαραγωγή
η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει παραπέμψει την εξέταση των επιπτώσεων στις πρώτες
ύλες και τον εφοδιασμό με γύψο στην προγραμματισμένη ανασκόπηση του νόμου στις
15 Αυγούστου 2022 (βλ. σελ. 94, τελ. παρ).
Είναι η ίδια προθεσμία που η
κυβέρνηση θα επανεξετάσει επίσης τον κοινωνικό αντίκτυπο της μείωσης και του
τερματισμού της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας με καύση άνθρακα. Οπότε, ακόμα
κι αν κλείσουν τα παλαιά ή κι όλα τα λιθανθρακικά εργοστάσια, μην απορήσετε αν
η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αποφασίσει παράταση της λειτουργίας των τελευταίας
γενιάς (ΒοΑ, στην 1η εικόνα) λιγνιτικών εργοστασίων και μετά το 2039, προκειμένου να συνεχιστεί
η παραγωγή γύψου FGD και να σωθεί η Θουριγγία! Άλλωστε, το 2039, τα
συγκεκριμένα εργοστάσια δεν θα είναι ούτε καν 30 ετών! Βέβαια, έχοντας με το
ευρώ μαζέψει το χρήμα του Ευρωπαϊκού Νότου, πάντα η Γερμανία θα μπορεί να
εισάγει φθηνό γύψο FGD απ' τα ανθρακικά εργοαστάσια π.χ. της Κίνας, της Ινδίας
ή και των ΗΠΑ, συμβάλλοντας με το δικό της ιδιόρρυθμο τρόπο στη "σωτηρία
του πλανήτη".
Τέλος, η άριστης ποιότητας γύψος
FGD, που παράγεται στις εγκαταστάσεις αποθείωσης του ΑΗΣ Μελίτης, από το 2002
θάβεται στις αποθέσεις χωμάτων, ενώ θα μπορούσε ν' αξιοποιηθεί σε γυψοσανίδες.
Ενδεχομένως το ίδιο συμβαίνει και στον ΑΗΣ Μεγαλόπολης, δεν το γνωρίζω. Αλλά,
αν κάναμε δικές μας γυψοσανίδες, πώς θ' αγοράζαμε τις Γερμανικές; Έτσι, για ν'
αντιλαμβανόμαστε το εύρος των "εθνικών" υπηρεσιών, που πρόσφεραν στη
Γερμανία οι Ελληνικές κυβερνήσεις του 21ου αιώνα ...