Το κρίσιμο ζήτημα του κατά πόσον οι αυξημένες τιμές στην νεοπαγή αγορά εξισορρόπησης του target model οφείλονται στην "σπανιότητα" του αγαθού της ενέργειας εξισορρόπησης ή είναι "τεχνητό" αποτέλεσμα οφειλόμενο σε ιδιοτελείς χειρισμούς, προσπαθεί να αξιολογήσει η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας με τις επαφές που ξεκίνησε από χθες για επισκόπηση των δεδομένων και διερεύνηση των δυνατοτήτων για διορθωτικές κινήσεις.
Χθες η ΡΑΕ είχε εκτενή και πολύωρη σύσκεψη με τα στελέχη του ΑΔΜΗΕ. Σήμερα έχει προγραμματίσει επαφές, χωριστά με τον καθένα, με τους τρείς θερμικούς παραγωγούς που έχουν μονάδες εν λειτουργία την περίοδο αυτή, δηλαδή τη ΔΕΗ, την Protergia και την Elpedison.
Τα στελέχη της Αρχής είχαν παράλληλα (και συνεχίζουν να έχουν) σειρά επαφών με ευρωπαίους ρυθμιστές προκειμένου να ενημερωθούν για αντίστοιχα φαινόμενα που πιθανόν παρατηρήθηκαν κατά τις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής του target model σε άλλες αγορές.
Από τις μέχρι τώρα επαφές πάντως, έχει καταστεί σαφές ότι η υπόθεση αποτελεί ένα δύσκολο γρίφο, καθώς δεν φαίνεται να υπάρχει παραβίαση των κανόνων, οι δε κανόνες λειτουργίας της αγοράς, όπως περιγράφονται στους κώδικες, είναι εκείνοι που προβλέπονται από τις κατευθυντήριες οδηγίες των Ευρωπαϊκών οργάνων.
Παρόλα αυτά, παράγοντες που παρακολουθούν από κοντά τα τεκταινόμενα δεν αποκλείουν να υπάρξουν, για κάποιο μεταβατικό διάστημα και μέχρι να ισορροπήσει η αγορά, αλλαγές (συρρίκνωση) στα όρια μέσα στα οποία μπορούν να κινηθούν οι προσφορές των θερμικών μονάδων για ενέργεια εξισορρόπησης. Εναλλακτικά, σε πρώτη φάση, ίσως υπάρξει κάποια σύσταση του Ρυθμιστή προς τις ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες.
Σε κάθε περίπτωση είναι σαφές ότι η πολύ μεγάλη άνοδος των τιμών στην αγορά εξισορρόπησης έχει ενεργοποιήσει τα αντανακλαστικά της ΡΑΕ, αλλά και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που δεν θα ήθελε σε καμία περίπτωση να συνδεθεί μια από τις μεγαλύτερες μεταρρυθμίσεις στον ενεργειακό χώρο, εκείνη της εφαρμογής του target model, με άνοδο της χονδρεμπορικής τιμής στο ρεύμα.
Πολύ περισσότερο όταν η άνοδος αυτή πιέζει άμεσα τους προμηθευτές και δημιουργεί σε δεύτερο χρόνο αυξητικές τάσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος, τόσο για τις βιομηχανίες όσο και για τους οικιακούς και επαγγελματικούς καταναλωτές.
Σε εγρήγορση οι προμηθευτές
Υπενθυμίζεται ότι, όπως έχει αναδείξει το energypress, οι μεν θερμικοί παραγωγοί θεωρούν ότι οι σημερινές τιμές είναι οι πραγματικές καθώς η αγορά ανταποκρίνεται σωστά στα δεδομένα της προσφοράς και της ζήτησης, οι δε προμηθευτές έχουν κάνει λόγο για ύπαρξη δομικού προβλήματος στην νέα αγορά εξισορρόπησης, που προκαλεί σε μόνιμη βάση εξωπραγματικά υψηλό κόστος. Είναι χαρακτηριστικό ότι η τρίτη εβδομαδιαία εκκαθάριση του Νοεμβρίου κατέδειξε κόστος περίπου 19-20 εύρώ/ΜWh για τους σχετικούς λογαριασμούς προσαυξήσεων (ΛΠ) έναντι περίπου 15 ευρώ για τη δεύτερη εβδομάδα και 8 ευρώ για την πρώτη.
Για την ίδια περίοδο, η μέση τιμή της Αγοράς Επόμενη Ημέρας κυμάνθηκε στα 48,7 ευρώ κατά μέσο όρο – δηλαδή παρατηρήθηκε το πρωτόγνωρο φαινόμενο να ανέλθει το κόστος εξισορρόπησης στο 40% της αξίας της διακινηθείσας ποσότητας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας!
Λαμβάνοντας υπόψη και αυτήν την εκκαθάριση το συνολικό ποσό που έχουν κληθεί να πληρώσουν για εξισορρόπηση οι προμηθευτές μόνο για αυτές τις τρεις εβδομάδες υπερβαίνει πλέον τα 48εκ. ευρώ όταν με το προηγούμενο καθεστώς του ΗΕΠ ολόκληρο το αντίστοιχο ετήσιο κόστος για όλη την αγορά ήταν περίπου 200 εκ. ευρώ.
Σύμφωνα με τον κλάδο της προμήθειας, είναι δεδομένο πλέον πως αν δεν προβούν το συντομότερο δυνατόν το Υπουργείο και η ΡΑΕ σε διορθωτικές ενέργειες, θα υπάρξουν σημαντικές αυξήσεις στα τιμολόγια λιανικής ρεύματος εντός του επόμενου διαστήματος, ενώ παράλληλα, η βιωσιμότητα του κλάδου της προμήθειας (κυρίως σε ότι αφορά τους μη καθετοποιημένους "παίκτες") τίθεται εν αμφιβόλω.
Ήδη στη Μέση Τάση τα τιμολόγια που προσφέρουν οι πάροχοι έχουν πάρει την ανηφόρα, ενώ και στη Χαμηλή Τάση αναπροσαρμόζονται οι ρήτρες προκειμένου να συμπεριλάβουν τα αυξημένα κόστη.