Υπερψηφίστηκε από τη Βουλή το σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ, το οποίο αφορά στην κύρωση της διακρατικής συμφωνίας με τη Βουλγαρία για τον IGB και του καταστατικού του EMGF. Υπέρ του σχεδίου νόμου ψήφισαν ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ. Κατά, ΚΚΕ και Μέρα25, "παρών" η Ελληνική Λυση.
Στη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε με αφορμή την κύρωση των συμφωνιών για τον IGB και το EMGF, ο κ. Σκρέκας τόνισε ότι δεν είναι εφικτή η στροφή από τα ορυκτά καύσιμα στις ΑΠΕ εν μια νυκτί, άρα χρειαζόμαστε το φυσικό αέριο ως καύσιμο-γέφυρα. Σημείωσε ότι το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ θα αύξανε ως το 2040 το μερίδιο του φυσικού αερίου διατηρώντας και τον λιγνίτη, ενώ αντιθέτως η κυβέρνηση προχώρησε σε άμεση απολιγνιτοποίηση, γεγονός που σύμφωνα με τον ίδιο σημαίνει ότι διαθέτει σχέδιο και ενδιαφέρεται για το περιβάλλον. "Κλείσαμε δύο λιγνιτικές μονάδες και θα κλείσουν άλλες δύο μέσα στο 2021. Εργαζόμαστε για μια δίκαιη μετάβαση και έχουμε σοβαρό σχέδιο για τις λιγνιτικές περιοχές", υπογράμμισε ο υπουργός.
Στη συνέχεια, ο κ. Σκρέκας μίλησε για τα διάφορα μεγάλα έργα στο φυσικό αέριο, όπως ο αγωγός IGB, η αναβάθμιση της Ρεβυθούσας και το LNG της Αλεξανδρούπολης που θα αναβαθμίσουν τη θέση της χώρας γεωπολιτικά και ενεργειακά.
Αναφορικά με τον IGB, υπογραμμίστηκε ότι μελλοντικά θα αξιοποιηθεί το υπάρχον δίκτυο αερίου για το υδρογόνο, όταν θα είναι έτοιμο να συνεισφέρει. "Άρα οι αγωγοί του σήμερα είναι υποδομές που δεν πάνε χαμένες και τις στηρίζουμε", σχολίασε.
Χαρακτηριστικό, σύμφωνα με τον υπουργό, είναι ότι έχει ολοκληρωθεί ήδη το 52% του IGB με το 40% να έχει υπογειοποιηθεί ήδη, άρα προχωρά η κατασκευή του τη στιγμή που πολλά υλικά κατασκευάζονται από ελληνικές επιχειρήσεις και εργαζόμενους. "Ο IGB θα μεταφέρει κασπιανό αέριο προς το βορρά και θα μεταφέρει και αέριο από άλλες πηγές μέσω του LNG Αλεξανδρούπολης, καθιστώντας την Ελλάδα κόμβο", συμπλήρωσε.
Σημειώνεται ότι κατά την ψηφοφορία για το νομοσχέδιο υπέρ ψήφισαν ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ, ενώ κατά ΚΚΕ και Μέρα 25 και "παρών" η Ελληνική Λυση.
Τέλος, αναφορικά με το East Med Gas Forum, ο υπουργός έκανε λόγο για προώθηση της καλύτερης κατανόησης και του αμοιβαίου συμφέροντος στην περιοχή της Αν. Μεσογείου, ενώ προβλέπεται και η αρωγή στις καταναλώτριες χώρες αερίου.
Το ιστορικό και οι δυνατότητες που ανοίγουν ο αγωγός IGB και το East Med Gas Forum
Με την υπογραφή Μνημονίου Κατανόησης μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας το 2009 τέθηκαν οι βάσεις για την κατασκευή του αγωγού διασύνδεσης των δύο χωρών. Το έργο του IGB έχει χαρακτηριστεί ως έργο «Εθνικής Σημασίας» από την Ελλάδα βάσει του ν.4001/2001, καθώς και από το Υπουργικό Συμβούλιο της Βουλγαρίας.
Στις 10 Οκτωβρίου 2019, σε ειδική τελετή στη Σόφια, υπογράφηκε μεταξύ των δύο χωρών η Διακυβερνητική Συμφωνία για την προώθηση του αγωγού. Η Συμφωνία κυρώθηκε από τη Βουλγαρική Βουλή στις 2 Ιουλίου 2020 και έχει ήδη διαβιβαστεί προς κύρωση και στο Ελληνικό Κοινοβούλιο.
Ο αγωγός προβλέπεται, υπό τις υφιστάμενες συνθήκες, να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2021.
Τα χαρακτηριστικά του IGB
Ο αγωγός θα συνδέει την Κομοτηνή με τη Stara Zagora της Βουλγαρίας. Το μήκος του αγωγού υπολογίζεται στα 182 χλμ. εκ των οποίων τα 151 χλμ. είναι στη Βουλγαρία και τα υπόλοιπα 31 χλμ. στην Ελλάδα. Η διάμετρος του σωλήνα φτάνει τις 32 ίντσες (813 χιλιοστά).
Η δυναμικότητα του αγωγού φτάνει ετησίως τα 3 δισ. κυβικά μέτρα (bcm/a), με δυνατότητα αντίστροφης ροής (reverse flow). Η δυναμικότητα μπορεί να αυξηθεί σε 5 bcm/a με την πρόσθετη εγκατάσταση ενός Σταθμού Συμπίεσης. Το έργο περιλαμβάνει και τις αναγκαίες υποστηρικτικές εγκαταστάσεις.
Στην αφετηρία του, στην Ελλάδα, ο αγωγός θα συνδέεται με τον Διαδριατικό Αγωγό (TAP) και το σύστημα του ΔΕΣΦΑ, ενώ στην κατάληξή του θα συνδέεται με το σύστημα της Bulgartransgaz (διαχειριστής φυσικού αερίου Βουλγαρίας). Παρέχοντας τη δυνατότητα προμήθειας φυσικού αερίου από μία επιπλέον πηγή εισόδου, ο IGB θα ενισχύσει την ασφάλεια τροφοδοσίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Επένδυση και Πηγές Χρηματοδότησης
Για την αρχική δυναμικότητα των 3 bcm/a, το εκτιμώμενο κόστος επένδυσης ανέρχεται στα 220 εκατ. ευρώ.
Το έργο της μελέτης, κατασκευής και λειτουργίας έχει αναλάβει η κοινοπραξία ICGB AD. Μέτοχοι της εταιρείας είναι κατά 50% η ελληνική εταιρεία ΥΑΦΑ ΠΟΣΕΙΔΩΝ, στην οποία συμμετέχουν ισομερώς η ΔΕΠΑ και η ιταλική EDISON, και κατά το υπόλοιπο 50% η βουλγαρική κρατική Εταιρεία Bulgarian Energy Holding (BEH).
Η χρηματοδότηση του έργου προέρχεται σε ποσοστό 20% από το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Ανάκαμψης (European Energy Program for Recovery/EEPR), με προβλεπόμενη κοινοτική συμβολή 45 εκατ. ευρώ. Ποσοστό 16% καλύπτεται από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Καινοτομία και Ανταγωνιστικότητα» της Βουλγαρίας, ένα ακόμη 19% από τους ιδιώτες μετόχους και το 46% από δανειοδότηση της Βουλγαρικής κυβέρνησης. Αποτελεί το μοναδικό έργο που έχει εξασφαλίσει χρηματοοικονομική εγγύηση από τη Βουλγαρία, ύψους 110 εκατ. ευρώ.
Το έργο του διακρατικού αγωγού Ελλάδας-Βουλγαρίας έχει συμπεριληφθεί στον 4ο Κατάλογο Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος της Ε.Ε. (PCIs) του έτους 2019. Έως τον Δεκέμβριο του 2020, το έργο είχε ολοκληρωθεί σε ποσοστό 52%, ενώ είχε κατασκευαστεί το 37% του αγωγού.
Γεωπολιτική σημασία
Η κατασκευή και λειτουργία του έργου αναβαθμίζει τη γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας δεδομένου ότι η χώρα καθίσταται πύλη εισόδου φυσικού αερίου στην ευρωπαϊκή αγορά από διαφοροποιημένες πηγές και κατά κύριο λόγο από τον TAP. Επιπλέον, όμως, αξιοποιεί και τον σχεδιαζόμενο πλωτό τερματικό σταθμό επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου της Αλεξανδρούπολης (FSRU) δεδομένου ότι οι ποσότητες που θα εισάγονται μέσω αυτού προβλέπεται να μεταφέρονται προς Βορρά μέσω IGB. Άλλωστε ο IGB αποτελεί το πρώτο τμήμα του λεγόμενου «Κάθετου Διαδρόμου», δηλαδή της διασύνδεσης των εθνικών συστημάτων φυσικού αερίου Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας και Ουγγαρίας με σκοπό την εναλλακτική τροφοδοσία των χωρών της Νοτιοανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης.
Κύρωση Καταστατικού του «East Mediterranean Gas Forum – EMGF»
Ιστορικό – Γενικά στοιχεία
Κύριος σκοπός του περιφερειακού Οργανισμού EMGF είναι να λειτουργήσει ως γέφυρα που θα φέρει κοντά τους παραγωγούς φυσικού αερίου, τους καταναλωτές και τις χώρες διαμετακόμισης, έχοντας ως τελικό στόχο την ανάπτυξη μιας βιώσιμης περιφερειακής αγοράς φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο. Κατά την πραγματοποίηση της πρώτης συνάντησης των Υπουργών Ενέργειας της Ιορδανίας, της Κύπρου, της Ελλάδας, της Αιγύπτου, της Παλαιστίνης, του Ισραήλ και της Ιταλίας που έλαβε χώρα στο Κάιρο στις 14 Ιανουαρίου 2019, οι Υπουργοί ανακοίνωσαν την πρόθεσή τους να δημιουργηθεί ένα «Φόρουμ φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο» (EMGF) που θα υποστηρίξει τις προσπάθειες των παραγωγών και καταναλωτών χωρών ώστε να επωφεληθούν από αποθέματα φυσικού αερίου και υποδομές. Τον Σεπτέμβριο 2020 υπογράφηκε το Καταστατικό του EMGF από τα επτά μέλη του (Αίγυπτος, Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ, Ιταλία, Ιορδανία, Παλαιστίνη) και έχει ήδη κυρωθεί από τα τέσσερα εξ αυτών. Για να τεθεί σε ισχύ, το Καταστατικό πρέπει να κυρωθεί από τουλάχιστον πέντε μέλη.
Στόχοι
Οι κύριοι στόχοι του EMGF περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
- Υποστήριξη της δημιουργίας μιας περιφερειακής αγοράς αερίου προς όφελος των χωρών-μελών μέσω της ασφάλειας της προσφοράς και της ζήτησης, της βελτιστοποιημένης ανάπτυξης πόρων και του κόστους των υποδομών, της ανταγωνιστικής τιμολόγησης και των βελτιωμένων εμπορικών σχέσεων.
- Εξασφάλιση του εφοδιασμού και της ζήτησης των χωρών-μελών, βελτιστοποίηση της ανάπτυξης των πόρων, αποτελεσματική αξιοποίηση των υφιστάμενων και νέων υποδομών, εξασφάλιση ανταγωνιστικής τιμολόγησης και προώθηση βελτιωμένων εμπορικών σχέσεων.
- Ενίσχυση της συνεργασίας, με τη δημιουργία διαρθρωμένου και συστηματικού διαλόγου για το φυσικό αέριο, συμπεριλαμβανομένων των περιφερειακών πολιτικών για το φυσικό αέριο.
- Προώθηση, βάσει του διεθνούς δικαίου, της καλύτερης κατανόησης της μεταξύ των μελών του Οργανισμού.
- Υποστήριξη των χωρών παραγωγής και των χωρών με αποθέματα φυσικού αερίου στην περιοχή, στις προσπάθειές τους να αποτιμώνται τα υπάρχοντα και μελλοντικά τους αποθέματα, ενισχύοντας τη συνεργασία μεταξύ τους και με τις χώρες διέλευσης και κατανάλωσης στην περιοχή, αξιοποιώντας την υπάρχουσα υποδομή και αναπτύσσοντας περισσότερες επιλογές υποδομής για να ικανοποιήσει τις υπάρχουσες και μελλοντικές ανακαλύψεις.
- Παροχή αρωγής στις καταναλώτριες χώρες ώστε να καλύψουν τις ανάγκες τους και, μαζί με τις χώρες διέλευσης, να διαμορφώνουν τις πολιτικές αερίου στην περιοχή.
- Εξασφάλιση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας της έρευνας, παραγωγής, μεταφοράς και κατασκευής υποδομών φυσικού αερίου και προώθηση της ενσωμάτωσης του φυσικού αερίου σε άλλους ενεργειακούς πόρους, ιδίως ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, και στο δίκτυο ηλεκτρικής ενέργειας.
Το EMGF θα εδρεύει στο Κάιρο και θα είναι ανοικτό να δεχθεί ως μέλος του κάθε χώρα που μοιράζεται τα κοινά συμφέροντα και τους στόχους του Φόρουμ, καθώς και για χώρες ή περιφερειακούς ή διεθνείς οργανισμούς που επιθυμούν να παρακολουθούν τις εργασίες του ως Παρατηρητές. Έως τα τέλη του 2020 ήδη η Γαλλία είχε εκφράσει το ενδιαφέρον της να συμμετέχει ως μέλος του Φόρουμ κάτι που δεν γίνεται, καθώς δεν προβλέπεται από το καταστατικό για χώρες που δεν γειτνιάζουν ή βρίσκονται στην περιοχή, ενώ οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον να συμμετάσχουν ως Παρατηρητές. Στις 13/1/2021 οι ΗΠΑ υπέβαλλαν αίτημα ένταξης στον οργανισμό.
Γεωπολιτική σημασία
Η Ελλάδα υποστηρίζει σθεναρά την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ όλων των χωρών της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, καθώς επιδιώκει να δημιουργήσει στενότερους δεσμούς που θα επιτρέψουν στις χώρες να αξιοποιήσουν το μεγάλο ενεργειακό δυναμικό της περιοχής προς όφελος των πολιτών τους. Είναι άλλωστε γεγονός ότι οι χώρες της Ανατολικής Μεσογείου αντιμετωπίζουν κοινές προκλήσεις στον ενεργειακό τομέα, όπως η ανάγκη διαφοροποίησης των ενεργειακών πόρων και των διαδρομών, η ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού και η ανάγκη εκσυγχρονισμού και ανάπτυξης νέων ενεργειακών υποδομών. Το EMGF μπορεί με τον τρόπο αυτό να χρησιμεύσει ως υπόδειγμα για την προώθηση του πολυμερούς διαλόγου και την προώθηση των σχέσεων μεταξύ των χωρών της περιοχής και την έναρξη ενός διαρθρωμένου και συστηματικού πολιτικού διαλόγου για το φυσικό αέριο που θα οδηγήσει στην ανάπτυξη μιας βιώσιμης περιφερειακής αγοράς φυσικού αερίου που θα συμβάλλει στην ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και σταθερότητας της περιοχής.
Με την κύρωση του Καταστατικού από την ολομέλεια του ελληνικού κοινοβουλίου ο Οργανισμός EMGF αποκτά και επίσημα διεθνή νομική ισχύ και υπόσταση καθώς η χώρα μας θα καταστεί η 5η κατά σειρά χώρα που θα το έχει κυρώσει.
Ακολουθεί ολόκληρη η σημερινή ομιλία του κ. Σκρέκα:
Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Πράγματι, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι στο χώρο της ενέργειας συμβαίνουνε κοσμογονικές αλλαγές και στην Ελλάδα και στον πλανήτη.
Ένα παράδειγμα. Πριν από μόλις 10 χρόνια, το 2010 η συμμέτοχή το λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή της χώρας μας ήταν περίπου στο 40% - 45%. Σήμερα αυτό το ποσό πολλές φορές πέφτει και κάτω από το 20%. Σε ετήσια βάση είναι περίπου στο 20%. Άρα έχουμε μειώσει μέσα σε 10 χρόνια μόλις πάνω από 50% την ηλεκτροπαραγωγή από λιγνίτη.
Γιατί γίνεται αυτό και γιατί αυτό που λέω είναι κάτι σημαντικό; Ποιο είναι το πρόβλημα που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε φέτος, όχι φέτος, στις ημέρες μας ως πολίτες του κόσμου και ως άνθρωποι που ζούμε στον πλανήτη γη.
Το ότι έχουμε το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής και τις επιπτώσεις που αυτό προκαλεί το οποίο αναφέρατε προηγουμένως, αναφέρθηκε από πολλούς συναδέλφους ως κλιματική κρίση και είναι μία πραγματικότητα.
Τι σημαίνει κλιματική αλλαγή; Πολύ απλά η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας του πλανήτη. Από πού προέρχεται αυτή η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας; Το βασικό αίτιο ονομάζεται εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Πότε εκπέμπονται οι εκπομπές, πότε εκπέμπουμε διοξείδιο του άνθρακα; Οτιδήποτε πιάνουμε στα χέρια μας, οτιδήποτε φοράμε ως ρούχα, οτιδήποτε βλέπουμε ή υπάρχει δίπλα μας το οποίο είναι κατασκευασμένο από τον άνθρωπο για να παραχθεί έχει εκπέμψει διοξείδιο του άνθρακα.
Βασική πηγή εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα είναι η ηλεκτροπαραγωγή από ορυκτά καύσιμα, αμέσως μετά έρχονται οι μεταφορές, μετά τα κτήρια, μετά η βιομηχανία και στο τέλος ο αγροτικός τομέας.
Άρα ποιος είναι ο στόχος του πλανήτη και μέσα συμμετέχει φυσικά και η χώρα μας στο μερίδιο που μας αναλογεί; Να μειώσουμε τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Πώς θα γίνει αυτό; Αλλάζοντας για παράδειγμα στο βασικό αίτιο εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα που είναι η ηλεκτροπαραγωγή το μείγμα της ενέργειας που χρησιμοποιούμε. Πώς; Βάζοντας στο σύστημα περισσότερες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Αξιοποιώντας τον ήλιο, τον αέρα και τη θάλασσα, γιατί όχι; Και τη γεωθερμία.
Πέρα του ότι αξιοποιώντας ορυκτά καύσιμα παράγεις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, όπως το λέει και η λέξη, τα ορυκτά καύσιμα είναι ορυκτά και είναι πεπερασμένα με την έννοια ότι είναι εξαντλήσημα.
Άρα χρησιμοποιώντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας όλο και περισσότερο στο ενεργειακό μείγμα της χώρας και του πλανήτη πετυχαίνεις δύο πράγματα. Πρώτον, διασφαλίζεις ότι και οι επόμενες γενιές της ανθρωπότητας θα έχουνε ρεύμα, θα έχουν ηλεκτρική ενέργεια για να μπορούν να λειτουργούν και να λειτουργεί ο πλανήτης και κατά δεύτερο, πετυχαίνεις βέβαια να μειώσεις και το αίτιο που προκαλεί την κλιματική αλλαγή.
Μπορούμε να πάμε σήμερα από τη μια στιγμή στην άλλη σε μια νύχτα από τη χρήση ορυκτών καυσίμων είτε είναι λιγνίτης, είτε είναι πετρέλαιο, είτε είναι φυσικό αέριο στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Αυτή τη στιγμή τεχνικά δεν είναι εφικτό. Θα το θέλαμε.
Έχει η Ελλάδα, η ελληνική Κυβέρνηση στρατηγική για την απανθρακοποίηση για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, για το «πρασίνισμα» της εθνικής μας οικονομίας, της παραγωγικής βάσης, του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, της μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος νοικοκυριών; Φυσικά και έχει.
Είχε η προηγούμενη Κυβέρνηση; Φυσικά και δεν είχε. Και πώς αποδεικνύεται; Φυσικά δεν αποδεικνύεται από αυτά που λέω ίσως εγώ ή που λέει κάποιος άλλος από το άλλο κόμμα ή από την Αξιωματική Αντιπολίτευση σήμερα, αποδεικνύεται από αυτά τα οποία γράφουμε είτε εμείς ως Κυβέρνηση τώρα είτε η προηγούμενη Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ παλιότερα.
Πού αποτυπώνονται αυτά; Μα στο εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα. Το σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ, της ελληνικής Κυβέρνησης όταν κυβερνούσε ο ΣΥΡΙΖΑ το εθνικό σχέδιο για την ενέργεια και το κλίμα τι έλεγε για το 2040; Για το ενεργειακό μείγμα της χώρας;
Να σας πω τι έλεγε και μπορείτε να το διαβάσετε, είναι αναρτημένο κιόλας στο διαδίκτυο. Έλεγε ότι το 2040 θα έχουμε στην Ελλάδα 1,3 γιγαβάτ εγκατεστημένης ισχύος που θα καίει λιγνίτη για να παράγει ηλεκτρική ενέργεια.
Και τι έλεγε για το φυσικό αέριο; Έλεγε το φυσικό αέριο το 2040 ότι θα έχουμε 4,6 γιγαβάτ εγκατεστημένης ισχύος που θα παράγουν ηλεκτρική ενέργεια από φυσικό αέριο. Και πόσο ήταν αυτό το 2016 που κυβερνούσε ο ΣΥΡΙΖΑ; Ήταν 3,9 γιγαβάτ.
Άρα από το 2016 που κυβέρνησε ο ΣΥΡΙΖΑ μέχρι το 2040 που σχεδίαζε ο ΣΥΡΙΖΑ τότε, η Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ το ενεργειακό μείγμα της χώρας θα αύξανε σύμφωνα με το ΣΥΡΙΖΑ αν συνέχιζε να κυβερνά ο ΣΥΡΙΖΑ, θα αύξανε και τη συμμετοχή του φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή της χώρας, στο ενεργειακό μείγμα της χώρας.
Τι έκανε η Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας με Πρωθυπουργό τον Κυριάκο Μητσοτάκη μόλις ανέλαβε την διακυβέρνηση αυτού του τόπου; Είπε ότι εμείς δεν θα παράγουμε ηλεκτρική ενέργεια από λιγνίτη όχι το 2040 που έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ που μάλλον θα παρήγαγε, όχι το 2050 δεν ξέρω πότε έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μόλις το 2028. Πολύ νωρίτερα από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα που χρησιμοποιούσε λιγνίτη στο ενεργειακό της μείγμα. Πολύ νωρίτερα από την Πολωνία, πολύ νωρίτερα από τη Γερμανία, η Ελλάδα μας.
Άρα ναι, η σημερινή κυβέρνηση έχει σχέδιο και είναι η κυβέρνηση που πραγματικά ενδιαφέρεται για το περιβάλλον, αλλά και για τις επόμενες γενιές των Ελλήνων και όχι μόνο.
Γιατί να το σχέδιό μας. Το έχουμε αποτυπώσει και το εφαρμόζουμε. Πόσες καμινάδες κλείσαμε τις 18 αυτούς μήνες; Δύο καμινάδες λιγνιτικών εργοστασίων κλείσανε, σταμάτησαν καπνίζουνε μέσα στους πρώτους 15 μήνες της κυβέρνησής μας και άλλες δύο καμινάδες είναι προγραμματισμένες να κλείσουνε τους επόμενους μήνες, εντός του 2021.
Να πως αποδεικνύεται και δεν είναι λόγια, είναι πράξεις ότι πραγματικά η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι μία κυβέρνηση που όχι απλά σέβεται το περιβάλλον, όχι απλά μιλάει για το περιβάλλον, αλλά πράττει, δρα, δουλεύει για να προστατεύσει το περιβάλλον.
Και φυσικά δουλεύουμε ταυτόχρονα ώστε όλα αυτά να γίνουνε με έναν τρόπο, αυτή η μετάβαση να είναι δίκαια μετάβαση. Γιατί και κάποιοι άνθρωποι θα πρέπει να βρούνε δουλειές, που πιθανότατα θα επηρεαστούνε κλείνοντας τα εργοστάσια και έχουμε κάνει ένα σοβαρό σχέδιο για το πως θα βρούνε σε αυτές τις περιοχές που θα πληγούν, τις λιγνιτικές περιοχές, πως θα μπορέσουμε να αντικαταστήσουμε τις θέσεις εργασίας από λιγνίτη, από την αξιοποίηση το λιγνίτη, με θέσεις εργασίας εξίσου υψηλά αμειβόμενες, καλές θέσεις εργασίας που μέσα από οικονομικές δραστηριότητες οι οποίες θα είναι φιλικές με το περιβάλλον και εστιασμένες σε εκείνες περιοχές και όχι μόνο.
Άρα, όλα αυτά τα οποία συζητάμε εδώ στη Βουλή και οι δύο συμφωνίες που έχουμε φέρει, αποσκοπούν στο τι; Στο να διασφαλίσουμε ότι όλη αυτή τη μεταβατική περίοδο θα μπορέσουμε, που χρειάζεται για να περάσουμε από μεγάλη συμμετοχή ορυκτών καυσίμων, στο ενεργειακό μείγμα της χώρας, σε μικρή και στο τέλος μηδενική συμμετοχή των ορυκτών καυσίμων στο ενεργειακό μείγμα, και στη χρήση 100% ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, σε όλη αυτήν την περίοδο, ότι δεν θα έχουμε πρόβλημα με διακοπές ηλεκτρικού.
Ότι θα διασφαλίζουμε ταυτόχρονα την ενεργειακή επάρκεια, την ενεργειακή ασφάλεια και την ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας. Και πως το πετυχαίνουμε αυτό; Μετατρέποντας την Ελλάδα από ένα θα έλεγα ενεργειακό νησί, σε έναν ενεργειακό κόμβο, δηλαδή μετατρέποντας την Ελλάδα σε μία χώρα η οποία δεν έχει μεγάλες και άφθονες διασυνδέσεις με τις γειτονικές χώρες προς βορά και προς νότο που θα διασφαλίζουν αυτό που σας προείπα, δηλαδή ενεργειακή ασφάλεια και ενεργειακή ανεξαρτησία εξασφαλίζοντας και διαφοροποίηση στην όδευση, άρα και διαφοροποίηση στις πηγές προμήθειας των ορυκτών καυσίμων, ώστε να πετυχαίνουμε αυτά τα οποία είπα και βέβαια να πετυχαίνουμε και ανταγωνιστικές τιμές.
Τι είναι πιο ρυπογόνο σήμερα; Ο λιγνίτης. Αμέσως μετά τι είναι λιγότερο ρυπογόνο; Η χρίση του πετρελαίου. Το λιγότερο ρυπογόνο ορυκτό καύσιμο που εκλύει ρύπους με έως και 1/3 από τους ρύπους που εκλύει μία λιγνιτική μονάδα είναι το φυσικό αέριο.
Για αυτό, και απευθύνομαι στους βουλευτές που έκριναν με άδικο τρόπο πιστεύω αυτό το σημαντικό και οραματικό σχέδιο που έχουμε παρουσιάσει και που θέλουμε να υλοποιήσουμε που μετατρέπει την Ελλάδα σε έναν ενεργειακό κόμβο όπου θα περνάει φυσικό αέριο από διάφορες πηγές, είτε μέσα από φυσικούς αγωγούς, όπως έγινε με τον ΤΑP, όπως τώρα θέλουμε με ανάστροφη ροή να στέλνομε εκμεταλλευόμενος και τον TAP φυσικό αέριο προς τα βόρεια σύνορα.
Αλλά και χτίζοντας υποδομές, όπως είναι η πλωτή δεξαμενή υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη, όπως είναι η αναβάθμιση της Ρεβυθούσας, όπως είναι πιθανότατα μία υπόγεια δεξαμενή όπου θα έχει ένα στρατηγικό ρόλο και θα μπορούμε εκεί να έχουμε στρατηγικά αποθέματα φυσικού αερίου για την περίπτωση που θα το χρειαστούνε. Όλα αυτά συντελούν στο να πετύχουμε τον στόχο τον οποίο σας προανέφερα.
Και για αυτό σας καλώ όλους αυτά τα οποία αναφέρω παρακάτω να τα υπερψηφίσετε γιατί με αυτό τον τρόπο ισχυροποιούμε την Ελλάδα και όχι μόνο σε ό,τι αφορά τον γεωπολιτικό ρόλο και γεωστρατηγικό ρόλο αλλά σε ό,τι αφορά την πραγματική οικονομία και τελικά και την τσέπη του νοικοκυριού.
Άρα εισάγουμε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, δύο άρθρα στο παρόν νομοσχέδιο που ζητάμε να υπερψηφίσετε και με αυτό τον τρόπο να κυρώσουμε. Το ένα που αφορά τον ελληνοβουλγαρικό κάθετο αγωγό μεταφοράς φυσικού αερίου Ελλάδας – Βουλγαρίας, τον λεγόμενο IGB. Και μία διακυβερνητική συμφωνία, τη σύσταση ενός διεθνούς οργανισμού, του Οργανισμού Φυσικού Αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο East Med Gas Forum, που αποτελούν και τα δύο άρθρα αυτά και οι δύο αυτές συμφωνίες δύο απτά παραδείγματα της δυναμικής που σας περιέγραψα.
Δεν θέλω να πω πολλά για το τι σημαίνει για την κυβέρνησή μας και πώς πάντα οι κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας είχαν ως προτεραιότητα και προμετωπίδα την ανάπτυξη της ενεργειακής πολιτικής και ως μοχλό ανάπτυξης, αειφόρου ανάπτυξης, αλλά και ως βραχίονας μιας εξωστρεφούς διπλωματίας.
Θα επαναλάβω ότι το θέμα της κατασκευής, η ιδέα της κατασκευής αυτού του ελληνοβουλγαρικού αγωγού είχε ξεκινήσει από το 2009 από τον Χρήστο τον Φώλια και με την υπογραφή τον Απρίλιο του 2009 ενός μνημονίου συνεργασίας που είχε υπογράψει ο προκάτοχός μου ο Κωστής ο Χατζηδάκης που και τότε έτυχε να ήταν Υπουργός Ενέργειας και είχε σημαντικό ρόλο στην προώθηση αυτού του αγωγού.
Είχαν διασφαλιστεί τότε 45.000.000 ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση το 2009 που σήμερα χρησίμευσαν και αποτέλεσαν το 20% της κατασκευής.
Να πούμε ότι επίσης αργότερα η Κυβέρνηση της Νέας Πρωθυπουργό τον Αντώνη τον Σαμαρά είχε πετύχει τη στρατηγικής σημασίας αλλαγή της όδευσης που από κάποια κέντρα προωθούνταν του ΤΑΡ, του αγωγού που μεταφέρει Κασπιανό φυσικό αέριο από το Αζερμπαϊτζάν στην Ευρώπη.
Θέλανε να περάσει ο αγωγός πάνω από τα βόρεια σύνορά μας, από τις βόρειες χώρες, από τους βόρειους γείτονές μας, τελικά καταφέραμε τότε να περάσει ο αγωγός μέσα από την Ελλάδα, να διασχίζει την Ελλάδα.
Πόσοι Έλληνες δουλέψανε κατά την διάρκεια της κατασκευής αυτού του αγωγού. Πόσο τώρα, πόσες περιοχές θα πάρουν φυσικό αέριο από τον αγωγό ΤΑΡ που ίσως δεν θα μπορούσαν να πάρουν φυσικό αέριο διαφορετικά.
Και βέβαια να πούμε ότι επειδή ακούστηκε και επειδή μιλάμε για αγωγούς φυσικού αερίου που είναι ένα ορυκτό καύσιμο που είπα ότι είναι ορυκτό, πεπερασμένο, ότι αυτοί οι αγωγοί και σε ότι αφορά και το δίκτυο διανομής δεν θα πάνε στράφι.
Βλέπετε ότι έρχεται και το υδρογόνο. Και πάρα πολλοί, όλο και περισσότεροι συζητάνε σήμερα ότι θα μπορέσουμε πιθανότατα να αξιοποιήσουμε αυτό το δίκτυο το οποίο σήμερα έχουμε επενδύσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ να μην πάει χαμένο όταν κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον μετά από 20 χρόνια, 30 δεν γνωρίζουμε ακριβώς, κανείς μπορεί να υπολογίσει, το φυσικό αέριο δεν θα κυλάει τότε σε αυτούς τους αγωγούς.
Τότε όμως μπορεί μέσα αυτοί οι αγωγοί να γεμίζουν και να μεταφέρουν υδρογόνο. Άρα τελικά είναι υποδομές οι οποίες δεν πάνε χαμένες. Και πρέπει να γίνουν και για αυτό ερχόμαστε σήμερα εμείς και στηρίζουμε την κατασκευή τους.
Να πούμε ότι μετά τις εκλογές του ’19 και μέχρι τον Οκτώβριο του ’19 είχαν υπογραφεί και η διακυβερνητική συμφωνία την οποία σήμερα φέρνουμε προς κύρωση. Φιλοδοξούμε να ολοκληρώσουμε την κατασκευή του έργου μέχρι το τέλος του ’21.
Να πούμε ότι σήμερα έχει ολοκληρωθεί σε ποσοστό 52% με το 40% του αγωγού να έχει υπογειοποιηθεί ήδη, άρα προχωράει η κατασκευή του.
Το ότι φέραμε προς κύρωση σήμερα το μνημόνιο συνεργασίας, αυτό δεν αποτέλεσε εμπόδιο στο να ξεκινήσει και να κατασκευάζεται ο αγωγός. Τα οικονομικά και εμπορικά οφέλη έχω ήδη αναλύσει πόσο σημαντικά είναι για την Ελλάδα και για τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Και να πούμε ότι πολλά από τα υλικά που χρησιμοποιούμε όπως ο αγωγός, ο ίδιος ο αγωγός κατασκευάζεται από ελληνική επιχείρηση. Άρα, Έλληνες εργαζόμενοι και πιθανότατα καλά αμειβόμενοι, είναι αυτοί οι οποίοι δουλεύουν σήμερα για να κατασκευάσουν αυτόν τον αγωγό ο οποίος τοποθετείται σήμερα στα βόρεια σύνορά μας.
Να πούμε επίσης ότι παίζει ένα σημαντικό ρόλο, γιατί ο IGP, αυτό ς ο Ελληνοβουλγαρικός αγωγός πέραν του ότι θα μπορεί να αξιοποιείται και να μεταφέρει προς βορά, από νότο προς βορά Κασπιανό αέριο, αφού συνδέεται με τον αγωγό ΤΑΡ, θα μπορεί να μεταφέρει και αέριο το οποίο θα αεριοποιείται στην πλωτή δεξαμενή στον τερματικό σταθμό στην Αλεξανδρούπολη.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι τελικά πράγματι η Ελλάδα γίνεται ένας κόμβος ενεργειακός μεταφοράς φυσικού αερίου όπου μέσα από αυτή δεν θα περνάει μόνο φυσικό αέριο που θα έρχεται από την Κασπία, αλλά φυσικό αέριο που μπορεί να έρχεται από οπουδήποτε στον κόσμο.
Μέσα από πλοία, που θα μεταφέρουν υγροποιημένο φυσικό αέριο, άρα δίνουμε, είναι ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, επαναλαμβάνω, σχεδιάστηκε, ξεκίνησε ο σχεδιασμός του το 2009.
Τώρα, σε ότι αφορά το φόρουμ της Ανατολικής Μεσογείου για το φυσικό αέριο. Πάρα πολύ σημαντικό. Φέρνει κοντά χώρες οι οποίες κατά το παρελθόν είχαν και αντικρουόμενα συμφέροντα αλλά πολλές φορές βρίσκονταν και σε απέναντι όχθες, αλλά τις φέρνει κοντά, συζητάνε πάντα για να διασφαλίσουμε αυτό το οποίο είπαμε, το φυσικό αέριο, το οποίο το χρειαζόμαστε ως μεταβατικό καύσιμο.
Ο Κωστής Χατζηδάκης είχε δουλέψει πάρα πολύ. Είχε ξεκινήσει ως ιδέα μέσα από την τριμερή συνεργασία των χωρών Ελλάδας – Αιγύπτου. Σήμερα συμμετέχει η Αίγυπτος, η Παλαιστίνη, το Ισραήλ, η Κύπρος, η Ιορδανία, η Ελλάδα και η Ιταλία.
Να πούμε και οφείλουμε να παραδεχθούμε ότι αυτό υλοποιήθηκε μέσα από μία συνάντηση η οποία είχε γίνει επί κυβερνήσεως προηγούμενης, ΣΥΡΙΖΑ με Πρωθυπουργό τον Αλέξη Τσίπρα και βοήθησε ώστε να προχωρήσει και να υλοποιηθεί αυτή η ιδέα, που ερχόμαστε σήμερα εμείς ν ακυρώσουμε με αυτήν την διεθνή συμφωνία.
Ποιοι είναι οι στόχοι αυτού του φόρουμ; Είναι η υποστήριξη της δημιουργίας μίας περιφερειακής αγοράς αερίου προς όφελος φυσικά των χωρών – μελών που αποτελούν το φόρουμ. Την εξασφάλιση της περιβαλλοντικής βιωσιμότητας, της έρευνας, της παραγωγής και της μεταφοράς αλλά και της κατασκευής των υποδομών του φυσικού αερίου.
Και βέβαια την προώθηση βάση του διεθνούς δικαίου της καλύτερης κατανόησης, της αλληλεξάρτησης αλλά και των πιθανών ωφελειών μίας συνεργασίας μεταξύ του διαλόγου που αναπτύσσεται μεταξύ των μελών αυτού του φόρουμ.
Οφείλω να πω ότι μέσα από αυτό το φόρουμ, αυτή τη συνεργασία προωθείται και η παροχή αρωγής στις καταναλώτριες χώρες, στις χώρες δηλαδή που είναι αποδέκτες φυσικού αερίου, ώστε να καλύψουν τις ανάγκες τους και μαζί με τις χώρες διέλευσης να διαμορφώσουνε τις γενικότερες πολιτικές του αερίου στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, επιτρέποντας έτσι μία βιώσιμη συνεργασία και εταιρική σχέση μεταξύ των βασικών παραγόντων της αλυσίδας αξίας στις αγορές αερίου.
Για αυτό το λόγο, γιατί και οι δύο αυτές συμφωνίες προωθούν και διασφαλίζουν το ζητούμενο που είναι η ενεργειακή ασφάλεια, η ενεργειακή επάρκεια της χώρας μας, η ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας μας, με ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας και διασφαλίζοντας αυτή τη μεταβατική περίοδο από το σήμερα στο αύριο, σας καλούμε, κυρίες και κύριοι Βουλευτές, να υπερψηφίσετε και να κυρώσουμε με αυτό τον τρόπο το σημερινό νομοσχέδιο. Σας ευχαριστώ.