Χρήστος Στεφάνου
Έως και τα 49,5 ευρώ/τόνος έφτασαν χθες τα δικαιώματα εκπομπής CO2, καταρρίπτοντας εκ νέου το ιστορικό ρεκόρ στο χρηματιστήριο των ρύπων και επιβεβαιώνοντας τις αναλύσεις που έχουν προεξοφλήσει την ανοδική τροχιά της αγοράς. Το ράλι των τελευταίων εβδομάδων (μόλις τον περασμένο Φεβρουάριο η τιμή βρισκόταν στα 37 ευρώ/τόνος) δικαιολογείται από μια σειρά από λόγους όπως το γεγονός ότι οι ρυπαντές κλείνουν θέσεις για το 2020 ή ότι οι καιρικές συνθήκες συνετέλεσαν στην αύξηση της κατανάλωσης ρεύματος.
Το παζλ συμπληρώνεται από τις πρόσφατες αποφάσεις της ΕΕ για θέσπιση ακόμη πιο φιλόδοξων στόχων μείωσης των εκπομπών CO2 για το 2030. Καθώς πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι οι υψηλές τιμές των ρύπων ήρθαν για να μείνουν, οι εταιρείες ηλεκτρισμού που εξαρτώνται από τον άνθρακα αναπροσαρμόζουν τα πλάνα τους. Μεταξύ αυτών και η ΔΕΗ, η οποία ακόμη και σήμερα διατηρεί ένα σημαντικό παραγωγικό χαρτοφυλάκιο λιγνιτικών μονάδων, οι οποίες λόγω των αυξημένων εκπομπών βαρύνονται με σημαντικό κόστος ρύπων. Εκτιμάται ότι η μέση λιγνιτική μεγαβατώρα επιβαρύνεται με 1,5 τόνο CO2.
Δηλαδή για το 2020 με το μέσο κόστος των εκπομπών στα 25 ευρώ ο τόνος, το κόστος της λιγνιτικής μεγαβατώρας ξεκινούσε από τα 37,5 ευρώ. Σήμερα με το κόστος των ρύπων να έχει εκτιναχθεί στα 49,5 ευρώ το αντίστοιχο κόστος έχει εκτιναχθεί πάνω από τα 74 ευρώ χωρίς να υπολογίζονται οι λοιπές δαπάνες. Ήδη από το 2020 η ΔΕΗ έχει καταφέρει να μειώσει σημαντικά τις εκπομπές της και συνακόλουθα τα κόστη για αγορές δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα. Το ποσό που εξοικονομήθηκε και ενίσχυσε την κερδοφορία της επιχείρησης ξεπερνά τα 150 εκατ. ευρώ. Συγκεκριμένα το 2020 εκπέμφθηκαν 15,47 εκατ. τόνοι CO2, έναντι 23,09 εκατ. τόνων το 2019. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το κόστος για αγορές δικαιωμάτων εκπομπής CO2, να πέσει στα 393,486 εκατ. ευρώ, όταν το 2019 η ΔΕΗ είχε δαπανήσει για αγορές δικαιωμάτων 546,446 εκατ. ευρώ.
Δηλαδή η ΔΕΗ εξοικονόμησε σε ένα χρόνο σχεδόν 153 εκατ. ευρώ παρά το γεγονός ότι το μέσο κόστος των δικαιωμάτων αυξήθηκε από τα 23,6 στα 25,4 ευρώ ο τόνος. Για να επιτευχθεί αυτή η μείωση, πέρυσι μειώθηκε κατά 45% η λιγνιτική παραγωγή από τις 10,4 στις 5,7TWh. Κινητήριος μοχλός για τη μείωση των εκπομπών της ΔΕΗ είναι το πρόγραμμα της απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων.
Ήδη μέσα στο 2021 αποσύρθηκε καθαρή λιγνιτική ισχύς 550MW ενώ ακόμη 810MW αναμένεται να αποσυρθούν εντός του 2021. Πιο αναλυτικά το πλάνο της επιχείρησης, που καθίσταται εξαιρετικά επίκαιρο μετά την έκρηξη των τιμών στο χρηματιστήριο των ρύπων προβλέπει : εντός του 2021 τη σταδιακή απόσυρση των μονάδων Καρδιά 3,4, εντός του 2022 την απόσυρση των μονάδων Μεγαλόπολη 3 και Άγιος Δημήτριος 1,2,3,4 εντός του 2023 την απόσυρση των μονάδων Μεγαλόπολη 4, Μελίτη 1 και Άγιος Δημήτριος 5.