Σενάρια για την ενσωμάτωση του μοντέλου στρατηγικής εφεδρείας σε ένα ευρύτερο σύστημα μηχανισμού αποζημίωσης επάρκειας ισχύος (CRM), προωθούν σύμφωνα με τις πληροφορίες του Energypress οι Βρυξέλλες.
Από μόνη της η ελληνική πρόταση για ανταμοιβή των μονάδων που θα τίθενται σε εφεδρεία, φαίνεται να μην γίνεται εύκολα αποδεκτή, όπως προκύπτει και από τηλεδιάσκεψη με τα τεχνικά κλιμάκια που έλαβε χώρα την περασμένη Πέμπτη.
Σε αυτήν, οι κοινοτικοί φέρονται να εξέφρασαν αρκετούς προβληματισμούς ως προς τον τρόπο εφαρμογής του λεγόμενου Μηχανισμού Στρατηγικής Εφεδρείας (Strategic Reserve Mechanism), τον οποίο προωθεί καιρό τώρα το ΥΠΕΝ. Δηλαδή του μοντέλου μέσω του οποίου θα καταβάλλεται αποζημίωση στη ΔΕΗ και σε όσους ηλεκτροπαραγωγούς επιλέξουν να αποσύρουν μονάδες τους από την αγορά, ώστε να τις θέσουν σε εφεδρεία για όσο διάστημα το κρίνει απαραίτητο ο ΑΔΜΗΕ με γνωμονα την επάρκεια του συστήματος.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, οι κοινοτικοί έχουν ρίξει στο τραπέζι την ιδέα δημιουργίας ενός ενιαίου σχήματος που θα περιλαμβάνει αμφότερους τους μηχανισμούς, τόσο τον CRM, όσο και εκείνον για το Strategic Reserve. Ενός δηλαδή μοντέλου με δύο διακριτούς άξονες: Εναν για την υποστήριξη των νέων μονάδων των ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών ή και της ΔΕΗ που πρόκειται να ενταχθούν στην αγορά, ώστε να μπορούν να είναι βιώσιμες και έναν δεύτερο για όσες θα είναι εκτός και θα χρησιμοποιούνται μόνο όταν της έχει ανάγκη ο ΑΔΜΗΕ, εν προκειμένω τις λιγνιτικές.
Άλλη διαγωνιστική διαδικασία θα ισχύσει για την αποζημίωση των πρώτων και άλλη για όσες θα τίθενται σε εφεδρεία. Αλλά αμφότερα τα δύο μοντέλα θα ενταχθούν κάτω από την ίδια ομπρέλα, αυτήν για το CRM, σύμφωνα τουλάχιστον με την πρόταση που φέρεται να προωθεί η Κομισιόν.
Αλλωστε ο ένας μηχανισμός συνδέεται με τον άλλο. Δίχως CRM δεν θα είναι βιώσιμες οι επενδύσεις σε νέες μονάδες που έχουν σχεδιάσει οι ιδιώτες επενδυτές και η ΔΕΗ, ενώ δίχως την ένταξη στο σύστημα νέας ισχύος, δεν πρόκειται να αποσυρθούν οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ, αφού διαφορετικά η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με κίνδυνο ομαλής τροφοδοσίας, σύμφωνα με την τελευταία μελέτη του ΑΔΜΗΕ.
Σε αυτή την φάση, των σεναρίων, βρίσκεται προς ώρας η συζήτηση για τους μηχανισμούς. Ενόψει όμως και της επίσκεψης την Πέμπτη 13 Μαΐου στην Αθήνα της Επιτρόπου Ανταγωνισμού Mαργκρέτε Βεστάγκερ, όπου θα συζητήσει με τον ΥΠΕΝ Κώστα Σκρέκα το σύνολο των ανοικτών θεμάτων στον τομέα της ενέργειας, τα σενάρια αυτά αποκτούν άλλη αξία.
Το σκεπτικό
Η αιτία που φαίνεται ότι έχει πυροδοτήσει τα παραπάνω είναι οι προβληματισμοί κατά πόσο οι δύο μηχανισμοί θα μπορούσαν να τρέξουν ως ξεχωριστά σχήματα και μάλιστα ταυτόχρονα. Εξ ου και οι κοινοτικοί λέγεται ότι προκρίνουν, η στρατηγική εφεδρεία να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο σύστημα διαθεσιμότητας ισχύος: Κάτω από αυτό να υπάρχει ένας μηχανισμός για τα εργοστάσια της ΔΕΗ που δεν θα συμμετέχουν στην αγορά, για τα οποία ο διαχειριστής θα γνωρίζει ότι είναι διαθέσιμες τις κρίσιμες στιγμές που θα τα χρειαστεί, ακόμη κι αν πρόκειται για 120-130 ώρες το χρόνο. Η ανταμοιβή τους για αυτές τις ώρες θα προκύπτει μέσα από ανταγωνιστικές διαδικασίες, στις οποίες σημειωτέον θα μπορεί να συμμετάσχει και το demand, δηλαδή οι βιομηχανίες.
Στο ερώτημα, πόσο γρήγορα θα υπάρξει συμφωνία ως προς τα παραπάνω, η απάντηση είναι ότι απαιτείται νέα μελέτη για τις ακριβείς ανάγκες της αγοράς. Μπορεί το Μάρτιο να απεστάλη στις Βρυξέλλες η νέα μελέτη του ΑΔΜΗΕ για την επάρκεια του εθνικού ηλεκτρικού συστήματος, σύμφωνα με την οποία οι λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ είναι απαραίτητες, φαίνεται ωστόσο ότι αυτή από μόνη της δεν αρκεί. Εκτιμάται ότι θα χρειαστεί προσκόμιση επιπλέον στοιχείων από την ελληνική πλευρά, προκειμένου αυτή να αποδείξει ποιες είναι οι πραγματικές ανάγκες του συστήματος για εφεδρείες.
Στο ερώτημα, κατά πόσο όλες αυτές οι καθυστερήσεις λειτουργούν σε βάρος της ΔΕΗ, η απάντηση είναι προφανής. Εκείνο που «καίει» την επιχείρηση είναι να μπορεί να καλύψει τις ζημιές της από τα εν λειτουργία λιγνιτικά εργοστάσια που την βάζουν μέσα. Αυτός λοιπόν ο μηχανισμός, θα μπορούσε, σύμφωνα με τα παραπάνω σενάρια, να ενταχθεί σε ένα ευρύτερο και πιο ολοκληρωμένο σχήμα CRM, παρόμοια με αυτά που ισχύουν σε άλλες χώρες.
Η πυκνή ατζέντα με Βεστάγκερ
Το ζήτημα, θα απασχολήσει προφανώς, μαζί με όλα τα υπόλοιπα ανοικτά με τις Βρυξέλλες θέματα στον τομέα της ενέργειας, την συνάντηση Σκρέκα-Βεστάγκερ της Πέμπτης. Αυτά αφορούν μεταξύ άλλων :
- Τη συμφωνία εφαρμογής άρσης του μονοπωλίου στον λιγνίτη. Η υπόθεση παρ’ ότι είχε επέλθει συμφωνία ως προς τις ποσότητες λιγνιτικής ισχύος που θα πουλάει η ΔΕΗ στον ανταγωνισμό, φαίνεται να έχει «σκαλώσει» μετά το όχι πολύ πετυχημένο, όπως λένε οι πληροφορίες, market test. Σε κάθε περίπτωση, οι ποσότητες της ΔΕΗ, με βάση την συμφωνία για το anti trust remedy θα πωλούνται μέσα από την forward αγορά.
- Το φάκελο «Ηφαιστος». Είναι ως γνωστόν η κωδική ονομασία της νέας έρευνας που έχει ξεκινήσει η Κομισιόν για πιθανή χειραγώγηση της αγοράς από τη ΔΕΗ. Στα μέσα Μαρτίου, η Κομισιόν είχε ανακοινώσει ότι ξεκινά επίσημη έρευνα κατά της επιχείρησης στο πλαίσιο της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας για την αξιολόγηση πιθανής καταχρηστικής της συμπεριφοράς.
- Το αίτημα της ΔΕΗ για αποζημίωση όσον αφορά την πρόωρη απόσυρση των λιγνιτικών της μονάδων. Ανάλογα μοντέλα έχουν εφαρμοστεί σε άλλες χώρες, όπως στην Γερμανία για τις μονάδες της RWE. Το θέμα δεν είναι απλό και μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ξεκινήσει διερεύνηση της υπόθεσης για την συμφωνία κρατικής ενίσχυσης μεταξύ γερμανικής κυβέρνησης και εταιρείας.
- Τη σύναψη διμερών επιδοτούμενων πράσινων συμβολαίων (PPAs) μεταξύ προμηθευτών και ενεργοβόρου βιομηχανίας. Ενα μέτρο με στόχο τη μείωση του ενεργειακού κόστους, αλλά και την περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ.