Στο τιμόνι της ΔΕΗ τα τελευταία δύο χρόνια, ο Γιώργος Στάσσης πέτυχε κάτι που κανένας μάνατζερ δεν έχει πετύχει μέχρι σήμερα.
Κατάφερε να δεκαπλασιάσει την αξία της εταιρείας που διοικεί και να φτάσει την κεφαλαιοποίησή της από τα 400 εκ. ευρώ, όταν ανέλαβε, στα 4 δισ. ευρώ οδηγώντας την από τα
πρόθυρα της χρεοκοπίας στη λίστα με τις κορυφαίες επενδυτικές επιλογές στον κόσμο, του Δείκτη MSCI.Κι αυτό υλοποιώντας στην εντέλεια μια στρατηγική με δύο άξονες. Πρώτον να αντιμετωπίσει όλα τα προβλήματα του παρελθόντος, όπως ληξιπρόθεσμες πληρωμές, μεγάλος δανεισμός, αναξιοπιστία, εξάρτηση από λιγνίτη, έλλειψη ΑΠΕ. Και δεύτερον να αναπτύξει στρατηγική επενδύσεων για προοπτική ανάπτυξης στο μέλλον, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη των αγορών.
Και τα κατάφερε, λαμβάνοντας μια σειρά στρατηγικών αποφάσεων, που έφεραν ισάριθμες επιτυχίες, πάντα βέβαια υπό την προστασία της κυβέρνησης, που από την πρώτη στιγμή μέχρι και σήμερα …διαλαλεί σε όλους τους τόνους ότι …η ΔΕΗ είναι προτεραιότητα και αυτό είναι πολιτική απόφαση.
Έτσι η ΔΕΗ άνοιξε τα φτερά της και από τα πρόθυρα της χρεοκοπίας, υπό τη διοίκηση του Γιώργου Στάσση σήμερα είναι έτοιμη να απογειωθεί, μετασχηματισμένη σε μια εντελώς άλλη εταιρεία, με άλλη αξία και άλλη προοπτική. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Standard & Poor’s προχώρησε σε δύο διαδοχικές αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της ΔΕΗ στην κατηγορία Β+ το Νοέμβριο του 2020 και τον Απρίλιο της φετινής χρονιάς.
Το turn around story της ΔΕΗ είναι ένα κατόρθωμα που, για κάποιους, κάνει το Γιώργο Στάσση, τον μάνατζερ της χρονιάς όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς.
- Από συστημικός κίνδυνος, μοχλός ανάπτυξης
Ο πυλώνας του ενεργειακού συστήματος και της οικονομίας, από συστημικός κίνδυνος έγινε μοχλός ανάπτυξης και από βαρίδι, κινητήριος δύναμη για το Χρηματιστήριο, την αγορά ενέργειας και την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό.
Το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης και η μεγαλύτερη επιτυχία της είναι αναμφίβολα η στρατηγική που ακολούθησε στον ενεργειακό τομέα και στη ΔΕΗ, την οποία εμπιστεύτηκε στον έμπειρο και δυναμικό Γιώργο Στάσση που ανέλαβε να λύσει τα χρόνια προβλήματά της και να της δώσει την προοπτική που χρειαζόταν για να μπορεί να πρωταγωνιστήσει στην αγορά Ενέργειας και στο μέλλον.
“Το 2030 η ΔΕΗ θα είναι μια μοντέρνα επιχείρηση, leader στην αγορά της νοτιοανατολικής Ευρώπης”, τόνισε πρόσφατα ο Γιώργος Στάσσης, μιλώντας σε εκδήλωση για την «πράσινη ανάκαμψη» που διοργάνωσε το Bloomberg.
Πώς όμως πέτυχε στην αποστολή του;
Με σκληρή δουλειά, πίστη και όραμα αλλά και καλό σχεδιασμό, συντόνισε και πέτυχε τη μετάβαση της ΔΕΗ στη νέα εποχή της ενέργειας, και έθεσε τις κατευθυντήριες γραμμές για τον οικονομικό αλλά και ενεργειακό εξορθολογισμό της.
Και αυτό ήταν το αποτέλεσμα μιας σειράς επιτυχιών όπως, τη δρομολόγηση της απολιγνιτοποίησης και επενδύσεων στις ΑΠΕ, της μείωσης ληξιπρόθεσμων και αντικατάστασης δανείων με ομόλογα και βελτίωση ρευστότητας, η πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ και επιθετικό επενδυτικό σχεδιασμό που περιλαμβάνει εξαγορές και επέκταση στις τηλεπικοινωνίες.
2. Από το λιγνίτη στις ΑΠΕ
Προτεραιότητα της κυβέρνησης από τότε που ανέλαβε πριν δύο χρόνια, ήταν ο φάκελος πράσινη ενέργεια – απολιγνιτοποίηση. Η επιτάχυνση της απολιγνιτοποίησης και η στροφή στην πράσινη μετάβαση, ήταν για την κυβέρνηση μια στρατηγική που αφορούσε όχι μόνο τη ΔΕΗ αλλά και ολόκληρη την οικονομία. Η στροφή της Ευρώπης στην ενεργειακή μετάβαση, ήταν ήδη γνωστή, αλλά η Ελλάδα είχε μείνει πίσω, εγκλωβισμένη σε αγκυλώσεις που έβλεπαν τις ΑΠΕ ως απειλή για τα λιγνιτικά εργοστάσια της ΔΕΗ και τις θέσεις εργασίας.
Αποστολή του Γιώργου Στάσση ήταν να προσαρμόσει το απαιτητικό πρόγραμμα της κυβέρνησης για απολιγνιτοποίηση και πράσινη μετάβαση στη δομή της ΔΕΗ, και να σχεδιάσει έτσι το επιχειρηματικό της πλάνο, αξιοποιώντας τα περιουσιακά της στοιχεία, ώστε η εταιρεία να εξασφαλίζει κερδοφορία και ανάπτυξη στην πράσινη παραγωγή ενέργειας.
Ο μάνατζερ της ΔΕΗ, με μακρά εμπειρία στην ενεργειακή αγορά και στις τηλεπικοινωνίες (ENEL, ΕΛΕΤΑΕΝ, Tellas κ.ά.), αντιλαμβανόμενος τις τεκτονικές αλλαγές στον παγκόσμιο χάρτη της ενέργειας και την ανάγκη αξιοποίησης των πλεονεκτημάτων της βιωσιμότητας, κατάφερε να κάνει τη ΔΕΗ να υιοθετήσει με επιτυχία το πράσινο επιχειρηματικό μοντέλο και να την οδηγήσει από το παρελθόν στο μέλλον.
3. Ο γρίφος της μονάδας της Πτολεμαϊδας 5 και οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
Ένας από τους γρίφους για τη διοίκηση του Γιώργου Στάσση, -όπως και πολλών προηγούμενων διοικήσεων της ΔΕΗ- ήταν τί θα κάνει με την Πτολεμαΐδα 5. Τη μονάδα λιγνίτη της ΔΕΗ στην οποία αν και είχε ήδη επενδυθεί άνω του 1 δισ. ευρώ, δεν είχε ακόμη ολοκληρωθεί. Τι έπρεπε να κάνει; Να την αφήσει ανολοκλήρωτη αχρηστεύοντας την επένδυση που είχε γίνει μέχρι τότε ή να συνεχίσει να επενδύει….σε λιγνιτική μονάδα την εποχή της απολιγνιτοποίησης;
Η απόφαση Στάσση, ήταν η ολοκλήρωση της λιγνιτικής μονάδας αλλά και η επίσπευση της μετατροπής της μονάδας λιγνίτη σε φυσικό αέριο το 2025 (από το 2028) με ετοιμότητα της μονάδας να αξιοποιήσει μελλοντικά το υδρογόνο. Αυτή την απόφαση υπαγόρευσε το αυξημένο κόστος των CO2, που θα την καθιστούσε ζημιογόνα. Συνολικά το χρονοδιάγραμμα της απολιγνιτοποίησης μετατοπίζεται από το 2028 και θα ολοκληρωθεί με το νεότερο σχεδιασμό τρία χρόνια νωρίτερα. Η δυναμικότητα της νέας μονάδας αυξήθηκε από τα 660 MW στα 1.150 MW και θα είναι εξαιρετικά ευέλικτη καθώς μέσα σε περίπου μισή με μία ώρα, θα μπορεί να αυξάνει την ισχύ της από τα 300 MW σε πάνω από 1000 MW.
4. Νέες ΑΠΕ και νέες υπεραξίες
Η ΔΕΗ έχει σήμερα το μεγαλύτερο χαρτοφυλάκιο φωτοβολταϊκών υπό ανάπτυξη, ενώ πρόσφατα κατέθεσε και αιτήσεις για συστήματα αποθήκευσης, ισχύος 1 GW.
Έχει συνεργασίες με διεθνείς ομίλους όπως με την RWE (για την ανάπτυξη 2 GW μέσω κοινής εταιρείας) αλλά και τις συζητήσεις που προχωρούν με την πορτογαλική EDP για ανάπτυξη ΑΠΕ συνολικής ισχύος άνω των 400 MW αλλά και με την Maasdar Taaleri για 300 MW.
Το νέο επιχειρηματικό σχέδιο που ανακοίνωσε με την αύξηση κεφαλαίου αλλάζει τα πάντα, καθώς το 2026 το 39% των EBITDA της ΔΕΗ θα είναι πράσινα αλλάζοντας όχι μόνο τη δραστηριότητα της εταιρείας αλλά και την επιχειρησιακή της αξία και την ελκυστικότητα της μετοχής της.
Για την ανάπτυξή της στις ΑΠΕ σε γειτονικές χώρες, η ΔΕΗ, θα επενδύσει 800 εκατ. ευρώ., ενώ 2,1 δισ. ευρώ θα επενδύσει στις ΑΠΕ στην Ελλάδα, και 1 δισ. ευρώ στα δίκτυα.
Το επενδυτικό της πρόγραμμα ανέρχεται σε €8,4 δις μέχρι το 2026, με στόχο τα 9,1GW εγκατεστημένης ισχύος ΑΠΕ (συμπεριλαμβανομένων των Υδροηλεκτρικών Σταθμών) η οποία μεταφράζεται σε στόχο EBITDA ύψους €1,7 δισ.
Επίσης, τη διερεύνηση της επιλεκτικής και λελογισμένης επέκτασής της σε γειτονικές αγορές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, προκειμένου να επωφεληθεί από ευκαιρίες ανάπτυξης στην περιοχή.
5. Ρευστότητα- Βελτίωση στο προφίλ χρέους της ΔΕΗ
Με τρία ομόλογα, με ρήτρα αειφορίας, από το Μάρτιο μέχρι τον Ιούλιο του 2021 η εταιρεία συγκέντρωσε πάνω 1 δισ. ευρώ, επιτυγχάνοντας μάλιστα ιστορικά μεγάλη κάλυψη. Όλα αυτά, έγιναν ύστερα από σχεδόν μια 7ετία «απομόνωσης» της ΔΕΗ από τα διεθνή επενδυτικά κεφάλαια, καθώς πριν από το Μάρτιο, η εταιρεία είχε να ξαναβγεί στις αγορές από το 2014.
Ταυτόχρονα, πέτυχε την ολοκλήρωση της τιτλοποίησης απαιτήσεων έως 60 ημερών (από τις οποίες αντλήθηκαν 150 εκατ. το Νοέμβριο 2020) και την υπογραφή της αντίστοιχης τιτλοποίησης για απαιτήσεις άνω των 90 ημερών, και υπέγραψε και συμβάσεις χρηματοδότησης με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.
Ωστόσο, και μετά τις επιτυχημένες ομολογιακές εκδόσεις, η ανησυχία για το πώς θα καταφέρει η ΔΕΗ να χρηματοδοτήσει το μεγάλο επενδυτικό πρόγραμμα παρέμενε….Την απάντηση έδωσε η απόφαση για την αύξηση κεφαλαίου και επιτυχημένη κάλυψη που ακολούθησε, που έκανε τη ΔΕΗ τον ισχυρότερο κεφαλαιακά ενεργειακό όμιλο της χώρας.
Πλέον στόχος της ΔΕΗ είναι η κερδοφορία και να μοιράσει μέρισμα το 35% των κερδών του 2023 και ως το 50% των κερδών το 2026.
6.Πώληση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ
Πολλαπλά τα οφέλη για τη ΔΕΗ, έφερε και η επιτυχής ιδιωτικοποίηση του 49% του ΔΕΔΔΗΕ για την οποία τα έσοδα των 1,3 δισ. ευρώ μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για μια νέα εποχή επενδύσεων και ανάπτυξης, αλλά και εξυγίανσης του ισολογισμού της και βελτίωσης της πιστοληπτικής της ικανότητας.
Παράλληλα, ο ΔΕΔΔΗΕ, με την υποστήριξη και την τεχνογνωσία ενός διεθνούς εταίρου -και υπό τη διοίκηση της ΔΕΗ- θα αναπτύξει ένα εκτεταμένο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού και ψηφιοποίησης του δικτύου του και θα προσφέρει καλύτερες και ποιοτικότερες υπηρεσίες για όλους τους πολίτες.
7.Πελατοκεντρική κατεύθυνση
Από τις πρώτες αλλαγές που έκανε η διοίκηση Στάσση, ήταν η ψηφιακή και τηλεφωνική εξυπηρέτηση πελατών, το σύστημα διακανονισμών, και η σχέση με τον πελάτη. Ξεκίνησε από την ηλεκτρονική παρουσία της εταιρείας και προχώρησε στα καταστήματά της.
Αποτελεί μέρος των σχεδίων για μετασχηματισμό του κλάδου της Εμπορίας με νέα συνδυαστικά προϊόντα και ευέλικτα πακέτα, καθώς και ενεργειακές υπηρεσίες υψηλού επιπέδου, στο πρότυπο των σύγχρονων παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας διεθνώς.
Η αναβάθμιση της εμπειρίας του πελάτη, είναι στον πυρήνα της νέας φιλοσοφίας της ΔΕΗ προσφέροντας ενεργειακά προϊόντα και υπηρεσίες με άμεσο στόχο τη βελτίωση της σχέσης της με τους πελάτες της και μεσοπρόθεσμο να κεφαλαιοποιήσει την πρόσβαση που διαθέτει σε 6 εκατ. καταναλωτές.
Στο πλαίσιο αυτό η ΔΕΗ θα μεταμορφώσει τα 146 σημεία της σε όλη την Ελλάδα, σε σύγχρονα καταστήματα που θα πωλούν και προϊόντα τεχνολογίας για το σπίτι και θα προσθέσει και pop up stores, δηλαδή μικρότερα καταστήματα με συγκεκριμένες υπηρεσίες και προϊόντα σε εμπορικά κέντρα, όπως αυτά που έγιναν ήδη στο Golden Hall και το Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη.
Στα σχέδια της εταιρείας είναι να ακολουθήσουν και τα υπόλοιπα σημεία της ΔΕΗ, σε όλη την Ελλάδα, με στόχο να προσφέρει υπηρεσίες αλλά και προϊόντα στους πελάτες της και σταδιακά να μετεξελίσσονται σε ενεργειακά marketplace, όπου ο καταναλωτής θα μπορεί να βρει έξυπνα προϊόντα που σχετίζονται με το smart home. Μεσοπρόθεσμα στρατηγική της ΔΕΗ είναι να ενισχύσει τη σχέση της με τον πελάτη και να αξιοποιήσει το μεγάλο πελατολόγιό της εμπορικά, τόσο offline όσο και online, δημιουργώντας ένα ισχυρό marketplace ενεργειακών προϊόντων αρχικά που σταδιακά θα μπορούσε να επεκταθεί στην αγορά, κεφαλαιοποιώντας την πρόσβαση που διαθέτει σε 6 εκατ. πελάτες.
8. Τηλεπικοινωνίες
Το πρώτο βήμα για την επέκτασή της στις τηλεπικοινωνίες, έκανε η ΔΕΗ με το στρατηγικό σχεδιασμό αξιοποίησης του δικτύου μέσης και χαμηλής τάσης του ΔΕΔΔΗΕ. Στόχος η τοποθέτηση οπτικών ινών που θα προσφέρουν ταχύτητες σύνδεσης στο Ιντερνετ της τάξεως των 1.000 Mbps και πάνω. Για το νέο αυτό αναπτυξιακό εγχείρημα η ΔΕΗ αναμένεται να διαθέσει 700-800 εκατ. σε βάθος 5ετίας.
Η ΔΕΗ θα τοποθετήσει τις οπτικές ίνες στο δίκτυο και θα λειτουργήσει ως διαχειριστής υποδομών, τις οποίες θα εκμισθώνει στους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους βάσει ενός τιμολογίου χονδρικής. Το πλεονέκτημα για τη ΔΕΗ είναι ΄ότι η ανάπτυξη υποδομών οπτικών ινών, είναι γρήγορη και χαμηλότερου κόστους καθώς η διαδικασία εγκατάστασής τους σε εναέριο δίκτυο, και μάλιστα έτοιμο, είναι πολύ πιο απλή σε σχέση με την τοποθέτησή τους σε υπόγειο δίκτυο.
Στο σχέδιο αυτό επέκτασης της ΔΕΗ στην οπτική ίνα, επίσης έχει την υπογραφή του Προέδρου της Γιώργου Στάσση. Παρόμοιο project είχε αναπτύξει η ιταλική Enel (πρώην κρατικό μονοπώλιο ηλεκτρισμού), και την τεχνογνωσία του, κατέχει από πρώτο χέρι ο επικεφαλής της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, ως πρώην στέλεχος του ιταλικού ομίλου την περίοδο ανάπτυξής του. Αντίστοιχα project αναπτύσσουν και άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες ηλεκτρισμού, στρατηγική που ενθαρρύνει η Ε.Ε.
9. Επιτυχής αύξηση κεφαλαίου
H υλοποίηση της αύξησης κεφαλαίου της ΔΕΗ κατά 1,35 δισ. έγινε υποδειγματικά με οδηγό το Γιώργο Στάσση που έχει κερδίσει απο νωρίς, την εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών.
Από την πρώτη μέρα της ανακοίνωσής της, στις 23/9, που συνέπεσε με την ενημέρωση των επενδυτών στην τηλεδιάσκεψη των αποτελεσμάτων εξαμήνου, φάνηκε ότι ο Γιώργος Στάσσης έχει στο μυαλό του τους ξένους επενδυτές και μόνο.
Όλο το νέο επιχειρηματικό σχέδιο παρουσιάστηκε την πρώτη μέρα, στην 65σέλιδη παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Και αμέσως δόθηκε το μήνυμα ότι η ΔΕΗ αλλάζει και δεν πρέπει πια να υπολογίζεται σαν μια εταιρεία ενέργειας από θερμικές μονάδες και επομένως μικρής αποτίμησης, αλλά σαν αυτό που θα γίνει σε λίγα χρόνια η μεγαλύτερη παραγωγός πράσινης ενέργειας σε Ελλάδα και Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Ακολούθησε ένας μήνας παρουσιάσεων και επικοιωνιών με τους ξένους επενδυτές και το ενδιαφέρον τους εξασφάλισε την επιτυχία της αύξησης πολύ πριν γίνει.
Το βιβλίο προσφορών συγκέντρωσε κεφάλαια πάνω από 4 δισ. ευρώ από πλήθος μεγάλων διεθνών επενδυτών. Είναι χαρακτηριστικό ότι το κατανεμητέο ποσό (εξαιρουμένων των ποσών που καλύφθηκαν από Υπερταμείο, CVC, EBRD) υπερκαλύφθηκε πέντε φορές.
Το 90% των επενδυτών είναι long investors, δηλαδή επενδυτικά κεφάλαια με μακροπρόθεσμη στρατηγική. Το 87% των επενδυτών που συμμετείχαν στην ΑΜΚ προέρχονται από το εξωτερικό και το 13% από την Ελλάδα. Το 20% των επενδυτών είναι υφιστάμενοι μέτοχοι, ενώ το 80% είναι νέοι επενδυτές.
10. Είσοδος στον MSCI
Η είσοδος στον MSCI που ακολούθησε την επιτυχία της αύξησης κεφαλαίου, τοποθετεί τη ΔΕΗ στη λίστα με τις σημαντικότερες ελληνικές εισηγμένες στις οποίες χωρίς …συζήτηση επενδύουν οι μεγάλα ξένα funds.
Η μετοχή της εταιρείας μπαίνει στον δείκτη από τις 17 Νοεμβρίου, δηλαδή μία ημέρα μετά την έναρξη διαπραγμάτευσης των 150.000.000 νέων μετοχών που εκδόθηκαν στο πλαίσιο της αύξησης κεφαλαίου των 1,35 δισ. ευρώ.