Σε αναπροσαρμογή, μονομερώς, των σταθερών τιμολογίων ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν συνάψει με πελάτες τους προχωρούν μια σειρά προμηθευτές, αξιοποιώντας πρόβλεψη του Κανονισμού Προμήθειας που επιτρέπει μια τέτοια ενέργεια.
Συγκεκριμένα, στο άρθρο 30 αναφέρεται ότι ο προμηθευτής μπορεί να προχωρά σε μονομερή αλλαγή όρων της σύμβασης, εάν αυτό προβλέπεται στη σύμβαση. Επιπλέον στο άρθρο18 παράγραφος ια. αναφέρεται ότι στη σύμβαση πρέπει να περιλαμβάνεται: «Αναφορά των όρων της Σύμβασης Προμήθειας που δύνανται να τροποποιούνται μονομερώς από τον Προμηθευτή ή κατόπιν αίτησης του Πελάτη, διαδικασία τροποποίησης και ελάχιστες προθεσμίες ειδοποίησης του Πελάτη».
Με βάση την παραπάνω πρόβλεψη του Κώδικα Προμήθειας, οι προμηθευτές εξειδικεύουν το ενδεχόμενο μονομερούς αλλαγής των όρων των συμβολαίων "για σοβαρούς λόγους" στις συμβάσεις που συνάπτουν με τους πελάτες τους, γεγονός που τους δίνει σήμερα τη δυνατότητα να αποδεσμευθούν από ζημιογόνες για τους ίδιους και επωφελείς για τους πελάτες τους συμβάσεις.Προϋπόθεση για μια τέτοια τροποποίηση είναι να έχει περάσει ένα εξάμηνο από την υπογραφή της σύμβασης και να ειδοποιηθεί ο καταναλωτής τουλάχιστον 60 ημέρες πριν την αλλαγή, ώστε να μπορεί να επιλέξει άλλο πρόγραμμα ή άλλο προμηθευτή.
Με τον τρόπο αυτό πέφτει και το τελευταίο «κάστρο» που είχαν (ή θεωρούσαν ότι είχαν) οι καταναλωτές, αυτό των σταθερών τιμολογίων, καθώς πλέον και αυτά ακολουθούν την άνοδο των τιμών ενέργειας.
Πληροφορίες αναφέρουν ότι στη ΡΑΕ έχουν καταχωρηθεί πολλές καταγγελίες καταναλωτών σχετικά με μονομερή τροποποίηση συμβάσεων εκ μέρους προμηθευτών.
Πρέπει να σημειωθεί, πάντως, ότι ο αριθμός των σταθερών τιμολογίων που έχουν στο πελατολόγιό τους οι εναλλακτικοί πάροχοι είναι μικρός, δεδομένου ότι οι εταιρείες αυτές προτιμούσαν πάντα να "πουλάνε" στους καταναλωτές κυμαινόμενα τιμολόγια ώστε να εμφανίζονται φθηνότερα από εκείνα της ΔΕΗ. Τα κυμαινόμενα τιμολόγια συνοδεύονται βεβαίως από τις ρήτρες αναπροσαρμογής οι οποίες στην παρούσα περίοδο με την εκτόξευση της χονδρεμπορικής ρεύματος έχουν οδηγήσει σε πολύ μεγάλες χρεώσεις.
Αντίθετα, πολύ μεγάλο αριθμό σταθερών συμβολαίων έχει με πελάτες της η ΔΕΗ (περί τα 500.000 συμβόλαια), η οποία, σύμφωνα με όσα δηλώνουν στο energypress αρμόδια στελέχη της, δεν έχει προχωρήσει σε καμία αναπροσαρμογή σταθερών τιμολογίων μέχρι να λήξει ο χρόνος ισχύος τους, και ούτε προτίθεται να εφαρμόσει τη δυνατότητα που δίνει ο Κώδικας Προμήθειας. ("Τα σταθερά συμβόλαια της ΔΕΗ myHome Enter, myHome Enter+ και myHome Online έχουν ορισμένη διάρκεια και τιμή, η οποία παραμένει σταθερή μέχρι τη λήξη της σύμβασης. Τα συμβόλαια αυτά δεν υπόκεινται σε καμία ρήτρα και η ΔΕΗ δεν έχει προβεί σε καμία αλλαγή όρων της σύμβασης σταθερού συμβολαίου πριν από τη λήξη της για τους περισσότερους από 500.000 πελάτες της, που έχουν επιλέξει προϊόντα σταθερού τιμολογίου" αναφέρει σε ανακοίνωσή της η ΔΕΗ)
Να σημειωθεί ότι ο Κώδικας Προμήθειας είναι υπουργική απόφαση που εκδίδεται μετά από γνώμη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας.
Όπως ανέφερε ο Γενικός Διευθυντής του Ελληνικού Συνδέσμου Προμηθευτών Ενέργειας Μίλτος Ασλάνογλου, μιλώντας για το θέμα που αναδείχτηκε με δημοσίευμα της εφημερίδας "Καθημερινή", στο ραδιοφωνικό σταθμό του ΣΚΑΙ και την εκπομπή "Ημερολόγιο", ο σχεδόν τριπλασιασμός των τιμών βάσης ηλεκτρικής ενέργειας το διάστημα της ενεργειακής κρίσης «δικαιολογεί» την επίκληση «σπουδαίου λόγου» καθώς σε περίπτωση που η αύξηση στις τιμές χονδρικής ρεύματος ήταν της τάξης των 20 – 30 ευρώ ανά μεγαβατώρα για κάποιο σχετικά μικρό διάστημα, τότε θα απορροφούνταν εσωτερικά από τις εταιρείες. Τα σημερινά όμως επίπεδα τιμών στο Χρηματιστήριο Ενέργειας δεν επιτρέπουν την εσωτερική απορρόφηση της τιμής και επομένως γίνεται αξιοποίηση της εν λόγω πρόβλεψης του Κώδικα.
Ο κύριος Ασλάνογλου πρόσθεσε πως ο προμηθευτής έχει δικαίωμα να ενεργοποιήσει την εν λόγω πρόβλεψη έξι μήνες μετά την υπογραφή της σύμβασης. Η αναπροσαρμογή των χρεώσεων στο τιμολόγιο επέρχεται 60 μέρες μετά την ενημέρωση του καταναλωτή. Με δεδομένο ωστόσο ότι υπάρχουν προς τη ΡΑΕ παράπονα καταναλωτών για αδιαφάνεια και ελλιπή ενημέρωση από πλευράς εταιρειών, με αποτέλεσμα να έρχονται προ τετελεσμένου, ο κ. Ασλάνογλου ανέφερε ότι "τέτοια φαινόμενα θα πρέπει να διερευνώνται", υπογραμμίζοντας, ταυτόχρονα, ότι οι εταιρείες-μέλη του ΕΣΠΕΝ είναι ιδιαίτερα τυπικές και τηρούν τους κανονισμούς της αγοράς.
Επιπρόσθετα, υπογράμμισε πως δεν τίθεται θέμα περί αθρόων αλλαγών καθώς η συντριπτική πλειοψηφία των τιμολογίων που συνάπτουν οι ιδιώτες πάροχοι είναι κυμαινόμενα τιμολόγια και όχι σταθερά τιμολόγια.
Τέλος, αναφερόμενος στα λεγόμενα «ουρανοκατέβατα κέρδη» που αποκομίζουν μια σειρά τεχνολογίες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας όταν η Οριακή Τιμή του συστήματος είναι πολύ μεγαλύτερη από το μεταβλητό κόστος των μονάδων, ο κ. Ασλάνογλου ανέφερε πως το εν λόγω φαινόμενο στην Ελλάδα αφορά κατά κύριο λόγο τις υδροηλεκτρικές και λιγνιτικές μονάδες (για τις οποίες η ΔΕΗ υποστηρίζει ότι επιστρέφει μέσω εκπτώσεων στους καταναλωτές τα κέρδη της) και μόνον μερικώς τις μονάδες φυσικού αερίου καθώς η προμήθεια του καυσίμου τους γίνεται πάνω-κάτω στα επίπεδα της τιμής που διαμορφώνεται στη spot αγορά του Ολλανδικού Χρηματιστηρίου TTF, δηλαδή σε πολύ υψηλά επίπεδα.