Σε 1,7 δισ. ευρώ υπολογίζει ο ΣΥΡΙΖΑ τα υπερκέρδη στην αγορά ενέργειας για το χρονικό διάστημα από τον Ιούλιο του 2021 ως το Μάρτιο του 2022 και τα εκτιμά σε 2,2 δισ. ευρώ στο δωδεκάμηνο από τον Ιούλιο του 2021 ως το φετινό Ιούνιο. Ο ΣΥΡΙΖΑ επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι δεν δικαιολογείται η αφαίρεση από το προς φορολόγηση ποσό των εκπτώσεων που έκαναν οι καθετοποιημένοι ηλεκτροπαραγωγοί στους πελάτες της λιανικής κατά το ίδιο διάστημα, πολύ περισσότερο καθώς αποτελούν σταυροειδείς επιδοτήσεις που απαγορεύονται από την Ε.Ε..
Ο κ. Φάμελλος και η κ. Πέρκα παρουσίασαν σήμερα, σε διαδικτυακή συνέντευξη τύπου, έκθεση του τομέα Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με τις παραδοχές και τον τρόπο με τον οποίο προκύπτει το εν λόγω ποσό, ενώ τόνισαν παράλληλα ότι στόχος είναι, αφενός, η κατάδειξη των στρεβλώσεων και των δυσλειτουργιών στη λειτουργία της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, και, αφετέρου, σε αντιδιαστολή με τον ελλιπή υπολογισμό των υπερκερδών από τη ΡΑΕ, ο ορθός και δίκαιος υπολογισμός των υπερκερδών που θα πρέπει να ανακτηθούν κατά το επίμαχο χρονικό διάστημα, ώστε αυτά να αποδοθούν πίσω στους καταναλωτές.
Αναλυτικότερα, ο ΣΥΡΙΖΑ ανέφερε ότι τα υπερκέρδη για το χρονικό διάστημα εξέτασης (Ιούλιος 2021‐Μάρτιος 2022), εκτιμώνται στα 1.703 εκατ. ευρώ, έναντι 927 εκατ. ευρώ του πορίσματος ΡΑΕ [το οποίο πάντως αφορά το εξάμηνο από τον Οκτώβριο 2021 ως το Μάρτιο 2022]. Σε αυτό δεν λαμβάνεται υπόψη το υπερκέρδος των ~110 εκ. € που εκτιμάται ότι προκύπτει από τις εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας κατά το επίμαχο διάστημα. Επισημαίνεται ότι το ποσό αυτό (110 εκ. €) αφορά κατά κύριο λόγο τη δραστηριότητα της προμήθειας που είναι ζημιογόνος το διάστημα αυτό (άλλως, τα υπερκέρδη θα υπερέβαιναν τα 1.800 εκατ. ευρώ).
Όπως υποστηρίζει η αξιωματική αντιπολίτευση, το παραπάνω ποσό των 1.703 εκατ. ευρώ θα πρέπει να φορολογηθεί προκειμένου να επιστρέψει σε ποσοστό τουλάχιστον 90% στους καταναλωτές. Βασίζεται σε εκτίμηση του πλήρους κόστους παραγωγής των μονάδων, συμπεριλαμβανομένου του σταθερού κόστους και ενός εύλογου συνολικού περιθωρίου κέρδους χονδρεμπορικής 5% (3% για την ηλεκτροπαραγωγή από φυσικό αέριο και 2% για την προμήθεια φυσικού αερίου και 5% για τις υπόλοιπες τεχνολογίες) και όχι σε σύγκριση μεταξύ διαφορετικών περιόδων με διαφορετικά χαρακτηριστικά, τόσο σε σχέση με τη λειτουργία μονάδων όσο και σε σχέση με τη ζήτηση, την αγορά καυσίμων και δικαιωμάτων εκπομπών.
Βάσει των κανόνων της διακριτής λειτουργίας των αγορών, η αφαίρεση όποιων επιδοτήσεων ή εκπτώσεων των καθετοποιημένων ηλεκτροπαραγωγών στους πελάτες της λιανικής δεν αιτιολογείται. Πρώτον γιατί αυτό αποτελεί σταυροειδή επιδότηση (και παραβίαση βασικών κανόνων του ανταγωνισμού), αφού αυτές αποτελούν εμπορική πολιτική της προμήθειας και κυρίως γιατί με τον τρόπο αυτό "στραγγαλίζονται" οι μη καθετοποιημένοι προμηθευτές που στο σύνολό τους έχουν ζημίες στην περίοδο εξέτασης, και δεύτερον, γιατί οι εκπτώσεις αυτές δεν είναι στο σύνολό τους πραγματικές, αφού σε κάθε λογαριασμό, μετά την "υποτιθέμενη έκπτωση", προστίθεται η ρήτρα αναπροσαρμογής, η οποία, βάσει των συντελεστών που έχουν επιλέξει οι πάροχοι, μεταφέρει προσαυξημένο το πρόσθετο κόστος χονδρεμπορικής και άρα υπερακοντίζει/εξουδετερώνει τις όποιες πενιχρές εκπτώσεις επικαλούνται οι πάροχοι.
Εν τω μεταξύ, όπως ανέφεραν οι Φάμελλος και Πέρκα, ενάμισι μήνα από την ψήφιση του νόμου που θεσμοθέτησε τη διαδικασία φορολόγησης των υπερκερδών του εξαμήνου Οκτωβρίου 2021‐ Μαρτίου 2022, αλλά και ακολούθως μέχρι τον Ιούνιο 2022 (νόμος 4936/2022, ΦΕΚ Α’ 105/27.5.2022, άρθρ. 37), η φορολόγηση των υπερκερδών δεν έχει προχωρήσει ακόμη. Δεν έχει δημοσιοποιηθεί η απαιτούμενη εισήγηση της ΡΑΕ για την έκδοση της προβλεπόμενης ΚΥΑ που θα καθορίσει τη μεθοδολογία υπολογισμού των υπερκερδών, δεν έχει εκδοθεί η εν λόγω ΚΥΑ, ούτε βεβαίως και έχει επανυπολογιστεί ορθά το ποσό των υπερκερδών, απαλείφοντας τις στρεβλώσεις και ανορθόδοξες προσεγγίσεις και διαδικασίες υπολογισμού που περιλάμβανε το αρχικό πόρισμα προς ΡΑΕ, και δεν έχει προφανώς ακόμα προσδιοριστεί το ποσό προς φορολόγηση!
Όσον αφορά στα ουρανοκατέβατα κέρδη των ΑΠΕ:
Στην έκθεση του ΣΥΡΙΖΑ, τα ουρανοκατέβατα κέρδη της περιόδου Ιουλίου 2021‐ Μαρτίου 2022 υπολογίζονται σε 0,8 δισ. ευρώ, με το συντριπτικό τους μέρος να εισρέει στον Ειδικό Λογαριασμό των ΑΠΕ.
Τα παραπάνω ποσά, όπως αναγνώρισαν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, έχουν δοθεί ή αναμένεται να δοθούν ως επιδότηση στους καταναλωτές μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, αλλά με χρονική καθυστέρηση και υπό μορφή επιδότησης, χωρίς να έχουν ξεκαθαριστεί όλα τα κριτήρια για το νέο μοντέλο επιδοτήσεων. Ωστόσο, παράλληλα συνεχίστηκε χωρίς καμία ουσιαστική αλλαγή η χρέωση των καταναλωτών μέσω του ΕΤΜΕΑΡ για την χρηματοδότηση του ΕΛΑΠΕ, με αποτέλεσμα το όφελος για την κοινωνία και την οικονομία συνολικά να είναι πολύ μικρότερο.
Η ακολουθούμενη πολιτική των επιδοτήσεων με υπερέσοδα που συλλέγονται από τους ίδιους τους καταναλωτές και όχι από κονδύλια του κρατικού προϋπολογισμού, αποτελεί μια ιδιότυπη φορολογική πολιτική, με αναδιανεμητικό χαρακτήρα, η οποία δεν πληροί τις βασικές συνταγματικές επιταγές ορθής φορολόγησης.
Πέρα από τα υπερκέρδη και τα ουρανοκατέβατα των ΑΠΕ επισημαίνεται ότι χρεώσεις ΕΤΜΕΑΡ (ύψους 600 εκ. ευρώ) καθώς και χρεώσεις ΥΚΩ χρεώνονται και εισπράττονται στους καταναλωτές χωρίς να υπάρχει το αντίστοιχο κόστος για να καλυφθεί. Στην περίπτωση των χρεώσεων ΥΚΩ δημιουργείται υπερπλεόνασμα λόγω της διασύνδεσης των νησιών. Αντί να υπάρξει μείωση των χρεώσεων ΥΚΩ, λόγω της υλοποίησης των διασυνδέσεων, οι χρεώσεις προς τους καταναλωτές παραμένουν αμετάβλητες και το πλεόνασμα που δημιουργείται στον Ειδικό Λογαριασμό ΥΚΩ μεταφέρεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για να αναδιανεμηθεί στη συνέχεια ως επιδότηση.
Όσον αφορά στα υπερκέρδη προμήθειας φυσικού αερίου:
Με βάση τα αποτελέσματα του Πορίσματος της ΡΑΕ για τη ΔΕΠΑ, ακόμα και αν αφαιρεθούν τα ποσά που αφορούν στο 2021 (επιστροφή από διαιτησία με BOTAS και ρήτρα take‐or‐pay για το 2021), προκύπτει κέρδος της τάξης των 200 εκ. €, το οποίο προκύπτει από την εισαγωγή και μεταπώληση ΦΑ στη χώρα και κυρίως στην ηλεκτροπαραγωγή, επιβεβαιώνοντας, κατά το μέρος που η ΔΕΠΑ τροφοδοτεί τις μονάδες ΦΑ, την ύπαρξη των ενσωματωμένων στο μεταβλητό κόστος των εν λόγω μονάδων ηλεκτροπαραγωγής που αναφέρεται στον Πίνακα 2, και τα οποία προκύπτουν από τη διαφορά των τιμών εισαγωγής ΦΑ στη χώρα και εκείνων που χρησιμοποιούνται για τις δηλώσεις του μεταβλητού κόστους στην προημερήσια αγορά.
Δείτε παρακάτω στα επισυναπτόμενα ολόκληρη την έκθεση του ΣΥΡΙΖΑ.