Η επόμενη μέρα στην αγορά ηλεκτρισμού είναι γεγονός. Το νέο μοντέλο ισχύει από σήμερα, με πρώτο βήμα το πλαφόν στην χονδρεμπορική αγορά, δηλαδή τα ανώτατα όρια αποζημίωσης για τους ηλεκτροπαραγωγούς.
Η υπουργική απόφαση, που αναμένεται ίσως και σήμερα, ορίζει σύμφωνα με τις πληροφορίες 112 ευρώ/MWh για τα νερά, 85 ευρώ / MWh για τις ΑΠΕ, ενώ για τις μονάδες αερίου και λιγνίτη, τα ποσά είναι αντίστοιχα 253,98 ευρώ/MWh και 206,71 ευρώ/MWh, για τον πρώτο μήνα εφαρμογής του μέτρου. Η διαφορά ανάμεσα στα πλαφόν και την μέση τιμή στην Αγορά της Επόμενης Ημέρας θα μεταφέρεται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για να επιδοτεί τα τιμολόγια.
Και εδώ μπαίνει το μεγάλο στοίχημα. Η κυβέρνηση έχει βάλει ως στόχο μια τιμή 20%-30% πάνω από εκείνη που ίσχυε το καλοκαίρι του 2021. Μια τιμή - στόχο, που σύμφωνα με πληροφορίες, μαζί με ΦΠΑ και λοιπές μη ανταγωνιστικές χρεώσεις θα συγκρατεί τη χρέωση κοντά στα επίπεδα των 20 λεπτών.
Οι υπολογισμοί για την τελική τιμή κιλοβατώρας, μετά την επιδότηση, γίνονται με βάση το νέο τιμολόγιο της ΔΕΗ. Η κυβέρνηση, με οδηγό το νέο τιμοκατάλογο της επιχείρησης, θα βγάλει μια ενιαία τιμή για όλους τους προμηθευτές. Ερωτηματικό επομένως αποτελεί το που θα τοποθετήσει τον πήχη η ΔΕΗ, που έχοντας το μεγαλύτερο πελατολόγιο, θα δώσει και τον τόνο σε όλη την αγορά.
Επίπεδα κάτω των 50 λεπτών
Σύμφωνα με εκτιμήσεις που μένει φυσικά να επαληθευτούν και δεν αποκλείεται στην πορεία να τροποποιηθούν, η ονομαστική χρέωση που θα αναρτήσει στην ιστοσελίδα της η ΔΕΗ μέχρι τις 10 Ιουλίου, θα κινείται ανάμεσα στα 460 και 490 ευρώ/ MWh. Δηλαδή μεταξύ των 46-49 λεπτών/ κιλοβατώρα. Ούτως ή άλλως πάντως, ακόμη και χαμηλότερα να διαμορφωθεί το ονομαστικό της τιμολόγιο, ένα είναι βέβαιο: Θα είναι αρκετά υψηλότερο του σημερινού, αφού η επιχείρηση, όπως και όλη η υπόλοιπη αγορά, καταργεί την έκπτωση του 30%. Τα υπερέσοδα από νερά και λιγνίτες που την επιδοτούσαν θα καταλήγουν πλέον στο κράτος, το οποίο και αναλαμβανει εκείνο την εκπτωτική πολιτική.
Αλλά και οι υπολογισμοί από τις ιδιωτικές εταιρείες προμήθειας για τα νέα τους τιμολόγια παραπέμπουν και εκείνοι σε επίπεδα άνω των 40 λεπτών η κιλοβατώρα.
Με άλλα λόγια, το κράτος θα καλείται από εδώ και στο εξής, μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), να επιδοτεί ένα… ολόκληρο τιμολόγιο, προκειμένου η τελική τιμή κιλοβατώρας να πέσει στα επίπεδα των 20 λεπτών. Θα χρειαστεί δηλαδή να δίνει επιδοτήσεις της τάξης των 23-24 λεπτών / κιλοβατώρα.
Η δημοσιονομική περιπέτεια ξεκινά, αφού για να συμβεί αυτό, θα πρέπει κάθε μήνα το κράτος να διαθέτει για επιδοτήσεις κοντά στα 450 εκατ. ευρώ, παρέμβαση με πολύ μεγάλο βάρος για τον προϋπολογισμό.
Αυτά είναι τα δεδομένα. Το τοπίο όπως θα διαμορφωθεί από τον Ιούλιο και μετά δεν θα προσφέρεται για σπατάλες ηλεκτρικής ενέργειας. Διότι στην φάση στην οποία μπαίνουμε, ούτε εκπτώσεις από τους παρόχους θα υπάρχουν, ούτε power pass θα ξαναστηθούν. Τέτοιες τιμές θα μας συνοδεύουν για ολόκληρο το επόμενο 12μηνο, εκτός και αν προκληθεί νέο σοκ στις αγορές και διακοπούν οι ρωσικές ροές αερίου, οπότε το έργο θα χρειαστεί να ξαναγραφτεί από την αρχή.
Ποια περίοδο θα αφορούν τα νέα τιμολόγια
Βάσει της διάταξης που ψηφίστηκε στην Βουλή για τη μετά ρήτρα εποχή, οι προμηθευτές θα επιχειρούν κάθε μήνα να προβλέψουν τις τιμές του επόμενου 2μήνου. Στις 10 λοιπόν Ιουλίου, οπότε και ξεκινά το μέτρο, οι πάροχοι υποχρεούνται να αναρτήσουν την τιμή κιλοβατώρας στην οποία θα πωλούν ρεύμα τον Αύγουστο. Στα τέλη Ιουλίου, να ανακοινώσουν τιμή για το Σεπτέμβριο, στα τέλη Αυγούστου για τον Οκτώβριο, στα τέλη Σεπτεμβρίου για τον Νοέμβριο, κ.ό.κ.
Οπως έχει γράψει το Energypress,, οι προμηθευτές, γνωρίζοντας ότι μια δήλωση Πούτιν αρκεί για να εκτινάξει τις τιμές, καθώς και τον κίνδυνο να δημοσιεύσουν στην ιστοσελίδα τους χαμηλότερες χρεώσεις από τα κόστη που θα διαμορφωθούν στο Χρηματιστήριο ενέργειας, λογικά θα τις «φουσκώνουν» για να αποφύγουν τις ζημιές. Τουλάχιστον αυτή η εικόνα μεταφέρεται.
Συμφέρουν πλέον τα σταθερά ;
Ετερο ερώτημα είναι τι θα συμβεί με τα σταθερά τιμολόγια. Εάν επιβεβαιωθούν οι τιμές που έχουν κατά νου τα αρμόδια υπουργεία Οικονομικών και Περιβάλλοντος και πέφτουν όντως κάθε μήνα στην αγορά επιδοτήσεις 450 εκατ. ευρώ, τότε τα σταθερά τιμολόγια δεν θα συμφέρουν τουλάχιστον με βάση τα επίπεδα τιμών στα οποία έχουν φτάσει τώρα.
Τι θα κάνει η ΔΕΗ με πάνω από 500.000 σταθερά τιμολόγια; Τα πάντα θα κριθούν από το κατά πόσο, τα κυμαινόμενα που θα προκύψουν μετά τη κρατική επιδότηση, θα είναι φθηνότερα από τα πρώτα. Στο σενάριο αυτό, η επιχείρηση θα μπορούσε να δώσει τη δυνατότητα στους πελάτες της με σταθερά, εφόσον το επιθυμούν, να τα μετατρέψουν σε κυμαινόμενα. Το ρίσκο βέβαια για τον πελάτη θα είναι ότι θα εναποθέσει τις ελπίδες του για φθηνότερο ρεύμα στην κυβέρνηση και σε μια εντελώς αβέβαιη γεωπολιτική κατάσταση, που επιδεινώνεται καθημερινά.
Τα δύο συμπεράσματα
Δύο είναι τα μέχρι τώρα συμπεράσματα του νέου τοπίου στην αγορά. Πρώτον, το ρεύμα θα παραμείνει ακριβότερο σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα, οπότε η λύση για τον φετινό χειμώνα είναι η… μείωση της κατανάλωσης. Δεύτερον, οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας σε πραγματικούς όρους θα είναι εξωφρενικές και η πραγματική επίπτωση στην τσέπη θα εξαρτάται μόνο από τις αντοχές του κρατικού προϋπολογισμού.