Κινδύνους για τους παρόχους, αλλά και ευκαιρίες για τους καταναλωτές φέρνει το νέο μοντέλο τιμολογίων που θα ισχύσει από τον Αύγουστο. Τα ρίσκα για τους προμηθευτές είναι να μην «μάντεψαν» σωστά τις τιμές που ανακοίνωσαν χθες για τον επόμενο μήνα, και να πέσουν έξω, καθώς αυτές στο μεταξύ θα έχουν αυξηθεί, με ό,τι ζημία αυτό συνεπάγεται.
Οι ευκαιρίες για τους καταναλωτές είναι η δυνατότητα αναζήτησης του χαμηλότερου τιμολογίου και άμεσης αλλαγής παρόχου, χωρίς πέναλτι, γεγονός που δύναται να αυξήσει τον αριθμό των μηνιαίων μετακινήσεων, ο οποίος σήμερα κινείται με ρυθμό 20-30.000. Κάτι που θα φανεί πιο καθαρά στις αρχές φθινοπώρου, αφενός γιατί ο Αύγουστος είναι μήνας «νεκρός», αφετέρου γιατί οι πρώτοι λογαριασμοί με το νέο σύστημα θα ταχυδρομηθούν το Σεπτέμβριο.
Σε μια πάντως απολύτως ρευστή και ανοδική αγορά, όπου μια ανακοίνωση της Gazprom, όπως η χθεσινή για μείωση των ροών του Nord Stream στο 20%, αρκεί για να εκτινάξει τις τιμές στο φυσικό αέριο, οι υπολογισμοί είναι πολύ δύσκολοι. Αυτός ήταν εξάλλου και ο λόγος που τα τιμολόγια τα οποία ανακοινώθηκαν από τους παρόχους, περιελάμβαναν σε μεγάλο βαθμό premium risk. Καθώς η τάση για τον Αύγουστο είναι ανοδική, όσοι πρόλαβαν και χέτζαραν την Παρασκευή, βγήκαν κερδισμένοι.
Εφόσον δεν αλλάξει η διεθνής τάση, τότε στις 20 Αυγούστου, όταν θα έρθει η ώρα για να ανακοινώσουν τις χρεώσεις Σεπτεμβρίου, ειδικά όσοι έπεσαν έξω στις προβλέψεις για τον Αύγουστο, θα προβούν σε διορθωτικές κινήσεις προς τα πάνω.
Η μια πτυχή είναι αυτή. Η άλλη συνδέεται με τις συνθήκες που δημιουργεί το νέο σύστημα για κινητικότητα των καταναλωτών από πάροχο σε πάροχο, με τις ιδιωτικές εταιρείες να θεωρούν ότι κερδισμένη θα βγει η ΔΕΗ, και με την αγορά να επισημαίνει το κίνδυνο αύξησης του ενεργειακού «τουρισμού». Σε μια συγκυρία που τα απλήρωτα χρέη αυξάνονται ανησυχητικά, αρκετοί καταναλωτές θα επιλέξουν να μετακινηθούν σε άλλο προμηθευτή, με κάποιους να αφήνουν απλήρωτα χρέη στον προηγούμενο, τάση που πιθανώς να λειτουργήσει αυξητικά.
Λεφτά υπάρχουν
Σε κάθε περίπτωση πάντως, το νέο μοντέλο αποτελεί μια κεντρική πολιτική παρέμβαση που θα δώσει πόντους στην κυβέρνηση, αφού ρίχνει τις τιμές λιανικής ακόμη και στα 14-15 λεπτά, αναλόγως την εταιρεία, δηλαδή στα επίπεδα του περσινού καλοκαιριού. Όσον αφορά τα χρήματα, αυτά υπάρχουν, διαβεβαιώνουν οι αρμόδιοι. Επί 12 μήνες, δηλαδή για όσο θα διαρκεί ο μηχανισμός, εφόσον διατηρηθούν οι τιμές στα τρέχοντα επίπεδα, τότε η κυβερνηση υπολογίζει να μαζέψει ακόμη και 6-7 δισ ευρώ. Ηδη από τις 7 Ιουλίου μέχρι και χθες, είχαν συγκεντρωθεί από τα υπερέσοδα των παραγωγών στο ΤΕΜ γυρω στα 450 εκατ. ευρώ. Η εκτίμηση του υπουργού ΠΕΝ Κώστα Σκρέκα είναι ότι «σε μηνιαία βάση, οι εισπράξεις από τα υπερέσοδα μπορεί να φτάσουν και τα 600-700 εκατ ευρώ».
Και ο κρατικός προϋπολογισμός; Στα 1,136 δισ ευρώ της επιδότησης του Αυγούστου, θα συμμετάσχει σύμφωνα με τις πληροφορίες με ποσό 200-300 εκατ. ευρώ. Εφόσον βέβαια συνεχιστούν οι ανοδικές τάσεις στο ρεύμα (τις δύο τελευταίες ημέρες η χονδρική κινείται στα 450-460 ευρώ/ MWh), η συμμετοχή του θα χρειαστεί να αυξηθεί, όπως είπε χθες ο υπ. Οικονομικών Χρ. Σταικούρας. Και εάν κλείσει εντελώς η στρόφιγγα του ρωσικού αερίου, τότε θα δοθούν κι άλλα χρήματα, σύμφωνα με τα δυσμενέστερα σενάρια που έχει επεξεργαστεί το οικονομικό επιτελείο.
Το εύρος των μετακινήσεων
Ενα ερώτημα φυσικά είναι το τι θα συμβεί στον πάροχο που ανήρτησε χθες στην ιστοσελίδα του π.χ. ότι θα πουλά τον Αύγουστο προς 49 λεπτά / κιλοβατώρα, αλλά μέχρι τότε οι τιμές στο Χρηματιστήριο Ενέργειας θα έχουν φτάσει, για παράδειγμα, στα 52 λεπτά. Αυτός θα υποστεί ζημία.
Πως θα συμπεριφερθει στις 20 Αυγούστου όταν θα έρθει η ώρα να ανακοινώσει τις τιμές για το Σεπτέμβριο; Πιθανότατα θα δημοσιεύσει υψηλότερη χρέωση για να ισοφαρίσει τη χασούρα.
Τι θα κάνουν με την σειρά τους οι πελάτες του; Συνειδητοποιώντας ότι αύξησε τις τιμές, κάποιοι μπορεί να τον εγκαταλείψουν αναζητώντας ένα φθηνότερο. Και τότε μπορεί αντί για 20.000 μετακινήσεις, ξαφνικά αυτές να πολλαπλασιαστούν επικίνδυνα. Ενα κύμα μετακινήσεων που μπορεί να έχει συνέχεια. Διότι στις 20 Σεπτεμβρίου, ο πάροχος που είχε χάσει στο μεταξύ πελάτες, μπορεί να ρίξει τις τιμές στις οποίες θα πουλάει τον Οκτώβριο, προκειμένου να τους πάρει πίσω. Ενα νέο κύμα μετακινήσεων θα πυροδοτηθεί ξανά στην αγορά, κ.ό.κ.