Σε οριακό σημείο έχει φτάσει το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες προμήθειας ρεύματος, κυρίως σε ότι αφορά την αδυναμία να χρηματοδοτήσουν τις συνεχώς διογκούμενες ανάγκες ρευστότητας και να παραμείνουν σε λειτουργία.
Οι ανάγκες για κεφάλαια κίνησης αυξάνουν ραγδαία όσο αυξάνουν οι τιμές του ρεύματος, καθώς οι πάροχοι είναι υποχρεωμένοι να πληρώνουν τοις μετρητοίς για το ρεύμα που αγοράζουν κάθε μέρα στο χρηματιστήριο ενέργειας. Με δεδομένο ότι τον Αύγουστο οι τιμές ρεύματος θα εκτοξευθούν (αυτό είναι βέβαιο, καθώς η τιμολόγηση αερίου γίνεται στη χώρα μας με βάση τις τιμές του προηγούμενου μήνα και συνεπώς οι τωρινές υπέρογκες τιμές αερίου θα «περάσουν» στο ρεύμα τον Αύγουστο), οι ανάγκες ρευστότητας τον επόμενο μήνα θα αυξηθούν έτι περαιτέρω.
Επιπλέον, οι προμηθευτές έχουν να αντιμετωπίσουν:
- Τη χρηματοδότηση εκ μέρους τους, για διάστημα πάνω από μήνα, των επιδοτήσεων που ανακοινώνει η κυβέρνηση (μόλις εισέπραξαν από το ΤΕΜ τις επιδοτήσεις που έχουν τιμολογηθεί τον Ιούνιο και αφορούν καταναλώσεις Μαϊου).
- Την εκτόξευση των απλήρωτων λογαριασμών και των διακανονισμών λόγω αδυναμίας των καταναλωτών.
- Τις απώλειες από αποχωρήσεις πελατών που αξιοποιούν τη δυνατότητα «ενεργειακού τουρισμού» που τους δίνει το σύστημα.
- Την υποχρέωση να πληρώνουν, χωρίς μάλιστα τις «ευκολίες» που είχαν υιοθετηθεί στο τέλος του 2021, τις οφειλές τους προς τους Διαχειριστές, ανεξάρτητα από το αν έχουν εισπράξει από τους πελάτες τους ή όχι.
Οι εταιρείες έχουν εξαντλήσει τις δυνατότητες να «τραβούν» νέες γραμμές χρηματοδότησης από τις τράπεζες, αλλά και τις δυνατότητες των μετόχων τους να αιμοδοτούν τα ταμεία των επιχειρήσεων.
Το πρόβλημα ρευστότητας μάλιστα δεν αφορά πλέον μόνον τις αμιγώς εμπορικές εταιρείες, αλλά, για πρώτη φορά, και τις καθετοποιημένες ηλεκτρικές επιχειρήσεις, οι οποίες, μετά την υιοθέτηση πλαφόν στις αμοιβές που λαμβάνουν για την παραγωγή τους, δεν έχουν τα περιθώρια να χρηματοδοτούν τις ανάγκες της προμήθειας από τις αυξημένες εισπράξεις στο χρηματιστήριο ενέργειας για το ρεύμα που παράγουν.
Έρχονται κανόνια
Πηγές του κλάδου της προμήθειας περιγράφουν, μιλώντας στο energypress, με πολύ μελανά χρώματα την προοπτική των εταιρειών, στην περίπτωση που δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση από την κυβέρνηση. Μιλούν συγκεκριμένα για επαπειλούμενα «κανόνια», δηλαδή αδυναμία κάποιων εταιρειών να βρούν χρήματα για την αγορά ρεύματος, και συνεπώς για βίαιη ή ελεγχόμενη έξοδό τους από την αγορά.
Οι συνέπειες ενός τέτοιου ενδεχομένου εκτιμάται ότι θα είναι δραματικές για την πορεία της απελευθερωμένης αγοράς ρεύματος, αλλά και ιδιαίτερα κοστοβόρες για το ίδιο το δημόσιο.
Εις ώτα μη ακουόντων
Όλοι οι παράγοντες του χώρου με τους οποίους συνομίλησε το energypress, αναφέρουν ότι δεν έχουν καταφέρει να κάνουν κάποιου είδους διάλογο με την κυβέρνηση, παρότι έχουν επισημάνει με υπομνήματά τους το σοβαρό πρόβλημα που υπάρχει, καθώς και τον κίνδυνο για το τι έρχεται τον Αύγουστο. «Δεν φαίνεται να έχουν συνειδητοποιήσει, τόσο στο ΥΠΕΝ όσο και γενικότερα στην κυβέρνηση, ότι ο κίνδυνος είναι τεράστιος» αναφέρεται χαρακτηριστικά, «τη στιγμή που όλες σχεδόν οι ευρωπαϊκές χώρες παίρνουν μέτρα που ξεκινούν από παροχή πιστωτικών γραμμών και φτάνουν έως τις κρατικοποιήσεις ενεργειακών εταιρειών».
Εγγυήσεις του δημοσίου και καταβολή των επιδοτήσεων
Εκείνο που εμφανίζεται ως άμεση προτεραιότητα, είναι η δημιουργία κάποιου μηχανισμού εγγυοδοσίας από την πλευρά του δημοσίου, έτσι ώστε να αυξήσουν οι εταιρείες, με την εγγύηση του δημοσίου, τις γραμμές χρηματοδότησής τους από τις τράπεζες. Μιλάμε πάντα για δάνεια και όχι για επιχορηγήσεις.
Οι εταιρείες ζητούν επίσης την προκαταβολή τουλάχιστον σε ποσοστό 75%, του εκτιμώμενου ποσού των επιδοτήσεων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου κάθε μήνα εφαρμογής του μέτρου, ή εκκαθάριση των επιδοτούμενων ποσών σε εβδομαδιαία βάση.