Δεδομένη θεωρείται η νέα αναθεώρηση του προϋπολογισμού του 2022 καθώς
η ξέφρενη πορεία των τιμών στην ενέργεια ανεβάζει τις δαπάνες για τα
μέτρα στήριξης κατά της ακρίβειας, σημαντικά υψηλότερα από τις αρχικές
εκτιμήσεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση έχει ήδη ενημερώσει την
Ευρωπαϊκή Επιτροπή πως μέχρι το τέλος του χρόνου θα απαιτηθούν έξτρα
κονδύλια της τάξης του 0,5-0,6% του ΑΕΠ για την συνέχιση και επέκταση
των μέτρων στήριξης της κοινωνίας και των επιχειρήσεων κατά της
ακρίβειας.
Υπολογίζεται δηλαδή, πως θα απαιτηθούν έως και 1
δισ. ευρώ επιπλέον για τις ενισχύσεις, καθώς οι αρχικές προβλέψεις για
δαπάνες 850 εκατ. ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό, έως το τέλος του
έτους έχουν ήδη πέσει έξω. Με την αβεβαιότητα σε διεθνές επίπεδο να
παραμένει υψηλή δεν αποκλείεται ακόμη και αυτή αυτή η πρόβλεψη να
ανατραπεί καθώς είναι άκρως δυσοίωνες οι εκτιμήσεις για το πώς θα
κινηθεί η αγορά ενέργειας το επόμενο διάστημα και ειδικά καθώς θα
πλησιάζουμε στο χειμώνα.
Όπως εξηγούν αρμόδιοι παράγοντες, οι αρχικές εκτιμήσεις είχαν γίνει με την παραδοχή για κόστος 225 ευρώ ανά μεγαβατώρα ηλεκτρικής ενέργειας στην χονδρεμπορική αγορά και 100 ευρώ ανα θερμική μεγαβατώρα για το φυσικό αέριο. Οι τιμές αυτές ξεπεράστηκαν ήδη από τον Ιούλιο, ενώ τις τελευταίες μέρες στην Αγορά Επόμενης Ημέρας (Day-Ahead Market – DAM) οι τιμές έχουν ξεφύγει ακόμη και πάνω από τα 400 ευρώ ανά μεγαβατώρα, ενώ το φυσικό αέριο κινείται σταθερά πάνω από τα 200 ευρώ ανά θερμική μεγαβατώρα.
Πού θα φτάσουν οι λογαριασμοί
Το μεγάλο ερώτημα είναι το που θα φτάσουν οι λογαριασμοί στην λιανική αγορά ρεύματος. Τον Αύγουστο απαιτήθηκαν 1,13 δισ. ευρώ για την κρατική επιδότηση των 0,337 ευρώ ανά κιλοβατώρα στα τιμολόγια για όλους τους οικιακούς καταναλωτές. Βέβαια το μεγαλύτερο κομμάτι αυτών των δαπανών προέρχεται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης και ένα τμήμα μόνο από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Μετά και από την επιβολή του πλαφόν των 5 ευρώ στις πάγιες χρεώσεις οι πάροχοι ανακοίνωσαν τιμές της τάξης των 0,48 με 0,58 ευρώ ανά κιλοβατώρα για αυτό τον μήνα. Κατά εκτιμήσεις της αγοράς ενέργειας με τα μέχρι στιγμής δεδομένα οι τιμές του Σεπτεμβρίου (που πρέπει να ανακοινωθούν στις 20 Αυγούστου) μπορεί να είναι ακριβότερες ακόμη και τα 10 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα, δηλαδή να δούμε τιμές της τάξης των 0,60 – 0,65 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Αυτό σημαίνει πως τους επόμενους μήνες θα πρέπει να αυξηθεί και η επιδότηση για να συγκρατεί την τελική επιβάρυνση του καταναλωτή στα 15-17 λεπτά ανά κιλοβατώρα.
Τα αντίβαρα του τουρισμού και των φορολογικών εσόδων
Απέναντι στο κύμα ακρίβειας που ανεβάζει τις κρατικές δαπάνες το οικονομικό επιτελείο έχει δύο πολύ ισχυρούς συμμάχους. Ο πρώτος είναι ο τουρισμός και τα επιπλέον έσοδα που φέρνει στα κρατικά ταμεία. Ο δεύτερος σύμμαχος είναι η πορεία των φορολογικών εσόδων, η οποία μέχρι στιγμής υπερβαίνει τους στόχους του προϋπολογισμού.
Η υπέρβαση αυτή αποδίδεται αφενός σε συγκυριακούς λόγους (ετεροχρονισμένη είσπραξη τελών κυκλοφορίας 2022, πρόωρη είσπραξη ΕΝΦΙΑ κ.λπ.), στο οικονομικό επιτελείο όμως κάνουν λόγο και για στοιχεία με μόνιμα χαρακτηριστικά όπως η αύξηση των δηλωθέντων εισοδημάτων και η πολύ μεγάλη αύξηση των τιμών σε συνδυασμό με συγκράτηση (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) της κατανάλωσης που ανεβάζει τα έσοδα από το ΦΠΑ.
Το μεγάλο στοίχημα, είναι τα αν θα συνεχιστεί η καταβολή των φορολογικών υποχρεώσεων με συνέπεια από τα νοικοκυριά, που συνεχώς πιέζονται από την ακρίβεια και τις συνεχείς ανατιμήσεις. Και αυτό όταν οι επόμενοι μήνες έχουν πολλές φορολογικές υποχρεώσεις. Ο στόχος των εσόδων για τον Ιούλιο έχει καθοριστεί στα 4,85 δισ. ευρώ, για τον Αύγουστο στα 4,3 δισ. ευρώ. Τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο οι στόχοι για έσοδα κινούνται από 4,5 δισ. ευρώ έως 4,8 δισ. ευρώ, ενώ τον Δεκέμβριο ο πήχης έχει τεθεί στα 5,4 δισ. ευρώ.
του Κώστα Κετσιετζή, www.moneyreview.gr