Τις διαδικασίες που περιλαμβάνονται για τη χορήγηση οριστικών προσφορών σύνδεσης, στον νόμο για το δεύτερο κύμα αδειοδοτικής απλοποίησης έργων ΑΠΕ, σε συνδυασμό με όσα προβλέπονται στην πρόσφατη Υπουργική Απόφαση για τις προτεραιότητες εξέτασης των εκκρεμών αιτήσεων, θέτει άμεσα σε εφαρμογή ο ΑΔΜΗΕ.
Έτσι, ο Διαχειριστής προχωρά ήδη σε μία αρχική κατάταξη των εκκρεμών αιτήσεων στις ομάδες και υποομάδες που προβλέπονται για τη διάθεση του ηλεκτρικού «χώρου» στο σύστημα μεταφοράς, από την Υπουργική Απόφαση για τον Καθορισμό πλαισίου προτεραιότητας στη χορήγηση οριστικών Προσφορών Σύνδεσης για σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ. Υπενθυμίζεται ότι το πλαίσιο καταλαμβάνει όλες τις αιτήσεις που υποβλήθηκαν από τις αρχές του 2021, δηλαδή ακόμη και τα πλήρη αιτήματα που κατατέθηκαν στο πρώτο 10ήμερο του Αυγούστου.
Επιλογή και για το «κούρεμα» 20% της ισχύος
Μετά αυτή την αρχική κατάταξη, που θα ολοκληρωθεί το αμέσως επόμενο διάστημα, σε όσα αιτήματα βρίσκονται ψηλά στον κατάλογο κάθε υποομάδας, ο Διαχειριστής θα προχωρήσει στην αποστολή ατομικών ενημερώσεων στους παραγωγούς, σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις για τη χορήγηση οριστικών όρων σύνδεσης. Οι παραγωγοί θα κληθούν να απαντήσουν για την αποδοχή των όρων της Οριστικής Προσφοράς Σύνδεσης, όπως επίσης και αν συναινεί στο «κούρεμα» κατά 20% της ισχύος του έργου – το οποίο προβλέπεται για τη συντριπτική πλειονότητα των υποομάδων, βάσει της Υπουργικής Απόφασης.
Όπως είναι φυσικό, τυχόν μην αποδοχή της Οριστικής Προσφοράς σημαίνει απόρριψη της αίτησης. Από την άλλη πλευρά, κάθε επενδυτής έχει δικαίωμα να μην αποδεχθεί την περικοπή 20% της ισχύος της μονάδας του για τη χορήγηση όρων σύνδεσης, σε σχέση με την ισχύ της Βεβαίωσης Παραγωγού. Ωστόσο, το «αντίτιμο» θα είναι ότι θα απολέσει την υποψήφια θέση στην επετηρίδα της αντίστοιχης υποομάδας.
Κι αυτό γιατί τότε το αίτημά του θα επανακαταταχθεί σε Ομάδα Προτεραιότητας σύμφωνα με τα ειδικότερα κριτήρια και προϋποθέσεις που τίθενται για κάθε ομάδα/υποομάδα, και θα αξιολογηθεί εκ νέου με βάση την νέα του υπαγωγή στην ως άνω νέα Ομάδα.
Σε δεύτερο χρόνο η Λίστα Προτεραιοτήτων
Τα παραπάνω σημαίνουν ότι δεν έχει πρακτική αξία να δημοσιοποιηθεί εξαρχής η Λίστα Προτεραιοτήτων, με βάση την πρώτη κατάταξη που θα γίνει από την Διαχειριστή. Ο λόγος είναι πως η Λίστα θα είναι δυναμική σε πρώτη φάση και θα αναδιαμορφώνεται συνεχώς, ακόμη και σε ημερήσια βάση, με βάση τις επιλογές που θα κάνει κάθε επενδυτής για την αίτησή του.
Έτσι, ο ΑΔΜΗΕ προσανατολίζεται στην έκδοση της Λίστας, όταν θα έχει αποκρυσταλλωθεί σχετικά η εικόνα για τα έργα που θα έχουν πραγματικά προτεραιότητα, έχοντας πρώτα συγκεντρώσει τις απαντήσεις των παραγωγών στις Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης. Εκτιμάται ότι θα χρειαστεί περίπου ένα δίμηνο για να ξεκαθαρίσει το «τοπίο» και ο Διαχειριστής να προχωρήσει στην δημοσίευση του πίνακα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, για τη δημοσιοποίηση της λίστας τόσο στο σύστημα μεταφοράς όσο και το δίκτυο διανομής, η ΡΑΕ πρόκειται να αποστείλει σύντομα επιστολή στους δύο Διαχειριστής. Στην ίδια επιστολή, η Αρχή θα ζητά επίσης από ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ την υλοποίηση όλων όσα προβλέπονται στο νομοσχέδιο αδειοδοτικής απλοποίησης, αναφορικά με την πληροφόρηση των επενδυτών σχετικά με την πορεία εξέτασης των αιτημάτων τους.
Ανακατατάξεις με τις προτεραιότητες στον ΑΔΜΗΕ
Κληθέντες να σχολιάσουν τα νέα δεδομένα που δημιουργεί η Υπουργική Απόφαση για τα έργα που διεκδικούν «χώρο» στο σύστημα μεταφοράς, στελέχη του κλάδου σημειώνουν ότι ο επιμερισμός των υποψήφιων μονάδων σε ένα τόσο μεγάλο εύρος ομάδων και υποομάδων καθιστά δύσκολη την εξαγωγή γενικών συμπερασμάτων.
Πάντως, όπως συμπληρώνουν, μία σημαντική αλλαγή που φέρνει είναι ότι, με το προβάδισμα των έργων για PPAs που έχουν ενταχθεί στην Β ομάδα, δίνεται πλεονέκτημα στους προμηθευτές ρεύματος, ώστε να «ωριμάσουν» γρήγορα δικά τους χαρτοφυλάκια ΑΠΕ, για τα οποία θα συνάψουν ενδο-ομιλικά διμερή συμβόλαια.
Μάλιστα, πληροφορίες που κυκλοφορούν στην αγορά «δείχνουν» ότι έχουν πλέον παγώσει οι προκαταρκτικές συζητήσεις που είχαν προμηθευτές με παραγωγούς ΑΠΕ, για έργα για τα οποία οι δεύτεροι είχαν υποβάλει αιτήσεις κοντά στις αρχές του 2021 – και επομένως εκτιμούσαν ότι θα βρίσκονταν σχετικά ψηλά στη Λίστα του ΑΔΜΗΕ. Με την Υπουργική, ωστόσο, εξαλείφεται πλέον αυτό το δυνητικό πλεονέκτημα της χρονικής προτεραιότητας, αφού τα έργα για PPAs ιεραρχούνται αισθητά ψηλότερα. Έτσι, και οι προμηθευτές προτεραιοποιούν την ανάπτυξη των δικών τους portofolios.
Υπό αυτό το πρίσμα, άλλοι αναλυτές επισημαίνουν ότι το 1,5 Γιγαβάτ, που είναι το μέγιστο όριο ισχύος προσφορών σύνδεσης στην Β ομάδα, δεν επαρκεί για να καλύψει τη ζήτηση και για μη ενδο-ομιλικά PPAs, από μεγάλους βιομηχανικούς καταναλωτές. Όπως προσθέτουν, ανασταλτικός παράγοντας είναι επίσης το μεγάλο ύψος της απαιτούμενης εγγυητικής.
Από την πλευρά τους, πηγές του κλάδου των αιολικών σημειώνουν ότι η Υπουργική δεν «θεραπεύει» την ανισορροπία ανάμεσα στις δύο βασικές «πράσινες» τεχνολογίες. Έτσι, με δεδομένο ότι από τα περίπου 11 Γιγαβάτ έργων με οριστικούς όρους σύνδεσης, μόλις το 25% αφορά αιολικά πάρκα, και το «τσουνάμι» των αιτήσεων που έχουν υποβληθεί για φωτοβολταϊκά, οι προτεραιότητες θα μειώσουν έτι περαιτέρω αυτό το ποσοστό.
Παράλληλα, επισημαίνουν πως στην περίπτωση των αιολικών είναι πιο δύσκολο το «κούρεμα» 20% στην ισχύ (ακόμη και με τα «όρια ανοχής» που προβλέπει η Υπουργική), καθώς ακόμη και στο ίδιο πάρκο σε όλες τις θέσεις δεν επικρατεί το ίδιο αιολικό δυναμικό. Επομένως, για το «κούρεμα» θα χρειαστεί επανασχεδιασμός των πάρκων.
Τέλος, αναλυτές επισημαίνουν πως στα κοινά αιτήματα δίνεται
πλέον προβάδισμα σε εκείνα στο οποία συμμετέχουν ΟΤΑ. Το ίδιο ισχύει
και με τα έργα Κοινοτήτων στις οποίες συμμετέχουν τουλάχιστον 70
διαφορετικά νομικά ή φυσικά πρόσωπα.