Τετάρτη 31 Μαΐου 2023

Λιανική ρεύματος: Τα ψιλά γράμματα σε εκπτώσεις συνέπειας και προϊόντα «κράχτες»



του Κώστα Δεληγιάννη 

Συμβουλές για τις εκπτώσεις συνέπειας αλλά και για τα προγράμματα κράχτες δίνει στους καταναλωτές η ΡΑΑΕΥ (Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων), έτσι ώστε να μπορούν να εντοπίσουν τις «κακοτοπιές» που μπορεί να κρύβονται σε προϊόντα προμήθειας ρεύματος τα οποία διατίθενται στην ελληνική αγορά.

Όσον αφορά τα bonus εμπρόθεσμης πληρωμής των λογαριασμών, η ΡΑΑΕΥ (πρώην ΡΑΕ) επισημαίνει ότι όλοι οι προμηθευτές δεν εφαρμόζουν τις εκπτώσεις με τον ίδιο τρόπο. Επομένως, τα «ψιλά γράμματα» για τον τρόπο υπολογισμού του bonus μπορεί να κάνουν έναν καταναλωτή να απορρίψει τελικά ένα πρόγραμμα, το οποίο εκ πρώτης όψεως ίσως του φαινόταν ελκυστικό.

Από την άλλη πλευρά, στα προϊόντα «κράχτες» η Ρυθμιστική Αρχή κατατάσσει τα προγράμματα που έχουν λανσάρει προμηθευτές το τελευταίο διάστημα και τα οποία έχουν ιδιαίτερα χαμηλές χρεώσεις, με σκοπό να προσελκύσουν νέους καταναλωτές. Σε αυτή την περίπτωση, σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, ο αστερίσκος είναι πως τα προϊόντα αυτά δεν καλύπτουν τους υφιστάμενους πελάτες των εταιρειών, οι οποίοι υπάγονται κατά κανόνα σε προγράμματα με υψηλότερες χρεώσεις.

Report λιανικής για ρεύμα & αέριο

Οι συμβουλές περιλαμβάνονται στη νέα Αναφορά Λιανικής Αγοράς ρεύματος για τον μήνα Απρίλιο, που δημοσίευσε η ΡΑΑΕΥ. Πρόκειται για το δεύτερο report για την «ακτινογραφία» του εγχώριου κλάδου προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, μετά την Αναφορά που ανακοίνωσε στις αρχές Μαΐου, για το Α΄ τρίμηνο του έτους. Επίσης, από αυτό τον μήνα εγκαινιάζει και τα μηνιαία report για τη λιανική αερίου, ξεκινώντας από την Αναφορά για το διάστημα Ιανουάριος – Μάρτιος 2023.

Όπως έχει γράψει το Insider.gr, με τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία, σκοπός της Ρυθμιστικής Αρχής είναι να ενισχύσει τη διαφάνεια και τον ανταγωνισμό στον κλάδο. Σε αυτό το πλαίσιο, στις Αναφορές και για τις δύο λιανικές αγορές περιλαμβάνονται στοιχεία για τα πελατολόγια των εταιρειών, τόσο σε αριθμό παροχών που εκπροσωπεί κάθε μία, όσο και σε μερίδιο κατανάλωσης.

Παράλληλα, στόχος της ΡΑΑΕΥ είναι να παρέχει χρήσιμες πληροφορίες στους καταναλωτές, ώστε να αποφεύγουν τις παγίδες κατά την επιλογή παρόχου και προγράμματος.

Παραλλαγές bonus συνέπειας

Έτσι, στην Αναφορά Λιανικής Απριλίου για το ρεύμα, η Αρχή «βάζει στο μικροσκόπιο» κατ' αρχάς τις εκπτώσεις συνέπειας. Κι αυτό γιατί, από την ανάλυση των προσφορών των παρόχων, έχει συμπεράνει πως υπάρχει αρκετές διαφοροποιήσεις στον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζονται τα bonus για την εμπρόθεσμη εξόφληση των λογαριασμών, με συνέπεια να υπάρχουν διαφορετικές παραλλαγές εκπτώσεων.

α. Μειούμενη έκπτωση συνέπειας

Πιο συγκεκριμένα, η Αρχή έχει εντοπίσει την πρόθεση ορισμένων προμηθευτών να παρέχουν εκπτώσεις εμπρόθεσμης εξόφλησης στους λογαριασμούς ρεύματος των καταναλωτών, οι οποίες ωστόσο αποδεικνύονται μη σταθερές, καθώς το ποσοστό της ταμειακής διευκόλυνσης στο οποίο αυτές μεταφράζονται, δεν παραμένει σταθερό κάθε μήνα. Αντιθέτως, αυτό μεταβάλλεται και συνήθως μειώνεται μετά το πέρας συνήθως των δύο πρώτων μηνών παραμονής στο προϊόν, χαρακτηριστικό του οποίου αποτελεί η έκπτωση συνέπειας.

Ως εκ τούτου, η Αρχή συστήνει προς τους καταναλωτές να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όσον αφορά στο συγκεκριμένο θέμα, εξετάζοντας αναλυτικά τους όρους του κάθε προϊόντος ηλεκτρικής ενέργειας που επιλέγουν και να μην στέκονται απλά σε μία ελκυστική εμπορική παρουσίαση, που μπορεί να λειτουργεί ως ένα «παραπλανητικό δέλεαρ».

β. Μη σωρευτική απόδοση ποσού έκπτωσης συνέπειας

Σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, την προσοχή τους θα πρέπει να εστιάσουν οι καταναλωτές και στη μη σωρευτική απόδοση ενός ποσού έκπτωσης συνέπειας κατά τη διάρκεια της σύμβασης αναλογικά των ημερών κατανάλωσης, πρακτική η οποία ακολουθείται από κάποιους προμηθευτές. Οι καταναλωτές θα πρέπει να προσέχουν πώς η έκπτωση συνέπειας αποδίδεται κατά τη διάρκεια παραμονής τους στο πρόγραμμα προμήθειας και εάν αποδίδεται τόσο ποσοτικά όσο και χρονικά, όπως αναφέρουν οι όροι της σύμβασης που έχει υπογράψει.

γ. Μη σταθερή έκπτωση συνέπειας

Η Αρχή έχει επίσης εντοπίσει προϊόντα ηλεκτρικής ενέργειας που παρέχουν διαφορετική έκπτωση συνέπειας ανά μήνα. Οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι ενήμεροι για την διαφορετική έκπτωση αυτή και να προσέχουν την εμπορική παρουσίαση του προϊόντος.

δ. Ex ante εκπτώσεις συνέπειας

Η Αρχή έχει εντοπίσει περιπτώσεις Προμηθευτών οι οποίοι που εφαρμόζουν ex ante έκπτωση συνέπειας στην αρχική τιμή προμήθειας, η οποία ωστόσο εξ ορισμού προϋποθέτει εμπρόθεσμη εξόφληση λογαριασμού από τον καταναλωτή, που εκ των πραγμάτων θα λάβει ή όχι χώρα κατά την εξόφληση του λογαριασμού (ex post).

Όπως επισημαίνει η ΡΑΑΕΥ, οι καταναλωτές θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η μείωση της τιμής προμήθειας του λογαριασμού μπορεί να είναι μόνον πρόσκαιρη και να ανατραπεί στην περίπτωση κατά την οποία δεν πληρωθεί έγκαιρα ο λογαριασμός

Προϊόντα με χαμηλή τιμή προμήθειας (προϊόντα κράχτες)

Όπως προσθέτει η Ρυθμιστική Αρχή, πολλοί προμηθευτές έχουν δημιουργήσει προϊόντα προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές, τα οποία ωστόσο αφορούν μόνο σε νέους αλλά όχι σε υφιστάμενους πελάτες. Έχει παρατηρηθεί ότι η συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών έχει συμβληθεί με αρκετά ακριβότερα προγράμματα.

Οι καταναλωτές μπορούν να ζητήσουν στους προμηθευτές τους να τους «περάσουν» στο πρόγραμμα με την χαμηλή τιμή προμήθειας. Η Αρχή συνιστά στους καταναλωτές να διαλέξουν τα προϊόντα με τις χαμηλότερες τιμές και να προχωρήσουν σε αλλαγή προγράμματος εντός του προμηθευτή τους. Η αλλαγή αυτή θα γίνει άμεσα και χωρίς καμία χρέωση, εφόσον το πρόγραμμα είναι κυμαινόμενο.

Η κατάταξη των προμηθευτών ρεύματος

Όσον αφορά τα μερίδια των προμηθευτών ρεύματος, το report δείχνει πως τον Απρίλιο δεν υπήρξαν σημαντικές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τον αμέσως προηγούμενο μήνα. Έτσι, η ΔΕΗ κέρδισε 600 καταναλωτές σε όλη την επικράτεια, τόσο στη χαμηλή όσο και στη μέση τάση,με το πελατολόγιό της να διαμορφώνεται σε 5,602 εκατ. περίπου.

Όσον αφορά τους ιδιώτες παρόχους, στην κορυφή βρέθηκε η Elpedison με 308.162 «ενεργούς» μετρητές χαμηλής και μέσης τάσης σε όλη την επικράτεια (ηπειρωτικό σύστημα και μη διασυνδεδεμένα νησιά). Ακολούθησε η Protergia με 300.501 και η ΗΡΩΝ με 294.612.

Στις επόμενες θέσεις κατατάχθηκαν οι μη καθετοποιημένες εταιρείες, με πρώτη τη ΖeniΘ η οποία κατείχε τον Απρίλιο 278.050 πελάτες στη χαμηλή και μέση τάση. Επομένη εταιρεία που έχει σπάσει το φράγμα των 200.000 καταναλωτών είναι η NRG με 207.170 νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ενώ στη συνέχεια βρέθηκε η Watt & Volt με 182.215 «ρολόγια».

Την πρώτη 12αδα των ιδιωτών παρόχων συμπλήρωσαν η Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας με 151.974 ενεργούς μετρητές σε όλη την Ελλάδα, η Volton με 77.194, η ΚΕΝ με 32.687, η Volterra με 25.587, τα ΕΛΤΑ με 4.769 και η ΕΛΙΝΟΙΛ με 4.467.

Η εικόνα στο αέριο

Όσον αφορά το φυσικό αέριο, τα στοιχεία για το πρώτο τρίμηνο πιστοποιούν ότι η ΖeniΘ και η Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας συνεχίζουν να κατέχουν δεσπόζουσα θέση στην αγορά, με πρωτοκαθεδρία στη Θεσσαλονίκη-Θεσσαλία και την Αττική, αντίστοιχα. Έτσι, τον Μάρτιο είχαν τα μεγαλύτερα μερίδια βάσει όγκου κατανάλωσης (387.289,01 MWh και 358.520,24 MWh αντίστοιχα), και πλήθους σημείων παράδοσης (293.252 και 154.311 σημεία αντίστοιχα).

Στο Δίκτυο Διανομής Αττικής, η Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας συνεχίζει να κατέχει το μεγαλύτερο μερίδιο βάσει όγκου κατανάλωσης (318.198,38 MWh) και σημείων παράδοσης (72,13%). Από την άλλη, η ΖeniΘ είναι ο δεσπόζων προμηθευτής στα Δίκτυα Διανομής Θεσσαλονίκης και Θεσσαλίας με 285.472 σημεία παράδοσης (72,55%) που αντιστοιχούν σε 361.617,013 MWh.

Στα Δίκτυα της ΔΕΔΑ το μεγαλύτερο μερίδιο στην αγορά βάσει πλήθους των σημείων παράδοσης κατέχει η ΖeniΘ (19,33%), ενώ ως προς τον όγκο κατανάλωσης, η Protergia είναι πρώτη με 33,36% (97.731,09 MWh).

Τέλος, στα δίκτυα της HENGAS, συμμετέχουν τρεις Προμηθευτές. Η ΕΦΑ Ενεργειακή εκπροσωπεί την πλειοψηφία των πελατών (579 σημεία και 605,54 MWh), ενώ τα μερίδια της Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας και Protergia βρίσκονται στα 10,76% (70 σημεία) και 0,154% (1 σημείο) βάσει σημείων παράδοσης, αντίστοιχα, και 7,5% (49,12 MWh) και 0,051% (0,33 MWh) βάσει όγκου κατανάλωσης, αντίστοιχα.

Aπό το insider.gr