«Κόφτη» στον χρόνο παραμονής στην Καθολική Υπηρεσία έχει στα σκαριά το ΥΠΕΝ, με το υπουργείο να έχει στείλει ήδη στους προμηθευτές ρεύματος το προσχέδιο της σχετικής ρύθμισης, ώστε να υποβάλουν τα σχόλιά τους. Η προθεσμία για να τοποθετηθούν οι εταιρείες ολοκληρώνεται στο τέλος της τρέχουσας εβδομάδας, έπειτα από ολιγοήμερη παράταση που δόθηκε, ώστε στη συνέχεια να οριστικοποιηθεί η ρύθμιση που πρόκειται να θεσπισθεί.
Σύμφωνα με το draft, ο «κόφτης» αφορά τα νοικοκυριά και τις μικρές επιχειρήσεις που εντάσσονται στην Καθολική Υπηρεσία έχοντας αφήσει «φέσια» στον προηγούμενο προμηθευτή τους. Κάτι που σημαίνει πως η προηγούμενη σύμβασή τους έχει καταγγελθεί για ληξιπρόθεσμα χρέη.
Σε αυτή την περίπτωση, μόλις θα ολοκληρωθεί τετράμηνο από την ένταξη του καταναλωτή, ο προμηθευτής θα μπορεί να προχωρήσει σε έκδοση εντολής αποκοπής στον ΔΕΔΔΗΕ, καθώς και σε άρση της εκπροσώπησής του. Μάλιστα, οι καταναλωτές που εντάσσονται με «φέσια» θα ενημερώνονται εξαρχής από τον προμηθευτή που τους αναλαμβάνει (δηλαδή από την πρώτη στιγμή υπαγωγής τους στην Καθολική Υπηρεσία) για την εν λόγω τετράμηνη διορία.
Για τους καταναλωτές που έχουν υπαχθεί στην Καθολική Υπηρεσία χωρίς να έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές (και επομένως για άλλους λόγους), η ρύθμιση θα προβλέπει ότι θα μπορούν να παραμείνουν επ΄ αόριστον στο συγκεκριμένο καθεστώς. Βέβαια, προϋπόθεση θα είναι να αποπληρώνουν τους λογαριασμούς τους.
Από την άλλη πλευρά, για τα ευάλωτα νοικοκυριά θα προβλέπονται ειδικές διατάξεις, διασφαλίζοντας ενισχυμένο «δίχτυ προστασίας». Υπενθυμίζεται ότι, για τη συγκεκριμένη κατηγορία, έτσι κι αλλιώς ο Κώδικας Προμήθειας δεν επιτρέπει τη διακοπή ηλεκτροδότησης σε περιόδους αυξημένης ανάγκης σε παροχή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως επίσης και ευνοϊκή μεθοδολογία για τη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Μάλιστα, για τα άτομα που χρήζουν μηχανικής υποστήριξης, το πλαίσιο προστασία είναι έτι περαιτέρω ενισχυμένο.
Στην Καθολική Υπηρεσία 210.415 καταναλωτές
Με βάση την τελευταία Αναφορά Λιανικής της ΡΑΑΕΥ, τον Μάιο υπάγονταν στην Καθολική Υπηρεσία 210.415 μετρητές στη χαμηλή τάση, την προμήθεια ρεύματος των οποίων έχουν αναλάβει οι πέντε εταιρείες με τα μεγαλύτερα μερίδια (σε όγκο εκπροσώπησης). Επομένως, αν η Καθολική Υπηρεσία ήταν ένας «κανονικός» προμηθευτής, τότε θα ήταν ο 6ος μεγαλύτερος στην εγχώρια λιανική.
Ένας σημαντικός λόγος για τη συσσώρευση καταναλωτών σε αυτό το (κανονικά) μεταβατικό καθεστώς, είναι το γεγονός ότι χρησιμοποιείται ως «παραθυράκι» από τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, ώστε να αποφεύγουν τη διακοπή ηλεκτροδότησης, χωρίς να εξοφλούν τους λογαριασμούς τους.
Είναι ενδεικτικό ότι, όπως είχε αναφέρει στο 4ο Power & Gas Forum στέλεχος προμηθευτή Καθολικής Υπηρεσίας, από το χαρτοφυλάκιο που εκπροσωπεί στο εν λόγω καθεστώς, μόλις το 9% εξοφλεί τους λογαριασμούς στην ώρα του. Επίσης, πάνω από το 60% των πελατών της εταιρείας δεν πληρώνει ποτέ τους λογαριασμούς του.
Επομένως, η άρση της στρέβλωσης που έχει δημιουργηθεί στην αγορά εντάσσεται στα σχέδια της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΕΝ, ώστε να μπει μπλόκο στους στρατηγικούς κακοπληρωτές. Κακοπληρωτές οι οποίοι τελικά επιβαρύνουν τα συνεπή νοικοκυριά και επιχειρήσεις, που εμμέσως επωμίζονται τα «φέσια» στην αγορά. Στο ίδιο πλαίσιο εντάσσεται και η καταπολέμηση του «ενεργειακού τουρισμού», η οποία θα επιτευχθεί με τον εκσυγχρονισμό του Κώδικα Προμήθειας, όπως έχει γράψει το energypress.
Ποιες αναγκαίες προσθήκες «βλέπουν» πάροχοι
Σύμφωνα πάντως με προμηθευτές, στο προσχέδιο της ρύθμισης του ΥΠΕΝ για την Καθολική Υπηρεσία θα πρέπει να υπάρξουν ορισμένες προσθήκες, ώστε να εξορθολογίζεται όντως το εν λόγω καθεστώς. Έτσι, θα πρέπει να κατ΄ αρχάς να προβλέπεται πως, ακόμη κι αν ένας καταναλωτής εντάσσεται με χρέη, η τετράμηνη προθεσμία θα ενεργοποιείται μόνον όταν αρχίσει να μην εξοφλεί τους λογαριασμού του και προς τον προμηθευτή Καθολικής Υπηρεσίας.
Όπως επισημαίνουν, η παράμετρος αυτή δεν αναφέρεται ρητά στο draft, κάτι που βέβαια μπορεί να οφείλεται σε παράλειψη. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να προβλέπεται μία ανάλογη πρόνοια, καθώς η άρση εκπροσώπησης καταναλωτή από μία εταιρεία, όταν είναι συνεπής προς αυτήν, αντιβαίνει και το κοινοτικό κανονιστικό πλαίσιο.
Από την άλλη πλευρά, είναι απαραίτητο να εισαχθεί πρόβλεψη ώστε όταν ένας καταναλωτής απεντάσσεται από την Καθολική Υπηρεσία (έπειτα από την άρση εκπροσώπησης λόγω οφειλών), να μην μπορεί να επανενταχθεί αμέσως μετά. Η πρόβλεψη αυτή δεν υπάρχει ούτε στο υφιστάμενο καθεστώς, με αποτέλεσμα οι προμηθευτές Καθολικής Υπηρεσίας να μην προχωρούν στην άρση εκπροσώπησης του χαρτοφυλακίου «πελατών» τους με οφειλές – αν και κανονικά έχουν αυτή τη δυνατότητα. Κι αυτό γιατί το μόνο που θα πετύχουν σε αυτή την περίπτωση θα είναι να «ανακυκλώνονται» στρατηγικοί κακοπληρωτές, επανερχόμενοι στην Καθολική Υπηρεσία.
Εξίσου κρίσιμο όμως είναι να υλοποιούνται από τον ΔΕΔΔΗΕ οι εντολές αποκοπής που δίνουν οι πάροχοι Καθολικής υπηρεσίας. Ειδάλλως, η παύση εκπροσώπησης θα συνεπάγεται απλώς ότι η κατανάλωση στρατηγικών κακοπληρωτών θα «περνά» στις μη τεχνικές απώλειες του δικτύου διανομής.
Επομένως, όπως και οι υπόλοιπες μη τεχνικές απώλειες, θα «μεταφράζεται» σε κόστος προμήθειας για τους παρόχους, το οποίο εκείνοι θα μετακυλίουν στους πελάτες τους. Κάτι που σημαίνει πως τελικά θα επιβαρύνει τους συνεπείς καταναλωτές. Παράλληλα, η υλοποίηση των εντολών αποκοπής είναι καθοριστικής σημασίας και επειδή αποτελεί την πιο σημαντική απειλή για τους στρατηγικούς κακοπληρωτές, ώστε να εξοφλήσουν τα «φέσιά» τους.
Στελέχη του κλάδου προμήθειας επισημαίνουν επίσης ότι, αν αυτές οι κιλοβατώρες περνούν στις μη τεχνικές απώλειες (και επομένως αποζημιώνονται από τις ανταγωνιστικές χρεώσεις), ο ΔΕΔΔΗΕ δεν έχει κίνητρο για τις εντολές αποκοπής. Έτσι, μία λύση θα ήταν οι καταναλώσεις από την άρση εκπροσώπησης νοικοκυριών και μικρών επιχειρήσεων στην Καθολική Υπηρεσία, να συσχετιστούν με ένα ρυθμιζόμενο έσοδο και πιο συγκεκριμένα να ενσωματωθούν στις χρεώσεις δικτύου. Με αυτό τον τρόπο, η υλοποίηση των εντολών θα συνδέεται με τους Κύριους Δείκτες Απόδοσης (KPIs) του Διαχειριστή, από τους οποίους εξαρτώνται τα έσοδά του.