Η Ελλάδα προχωρά στην υλοποίηση σχεδίου για την αποστολή πράσινης ενέργειας στο Ισραήλ μέσω Κύπρου, με τον ΑΔΜΗΕ να συμφωνεί στην υλοποίηση του project σύνδεσης των δύο εθνών με το ευρωπαϊκό ηλεκτρικό σύστημα.
Σύμφωνα με το Bloomberg Η κίνηση αυτή έρχεται σε μια στιγμή που η ενεργειακή ασφάλεια στη Μέση Ανατολή και την περιοχή της ανατολικής Μεσογείου είναι κρισιμότερη από ποτέ. Η Κύπρος είναι το μόνο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης που δεν είναι συνδεδεμένο με το ευρωπαϊκό δίκτυο και το Ισραήλ θα επωφεληθεί προσθέτοντας περισσότερη ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές στο ενεργειακό του μείγμα.
«Το Ισραήλ θα θελήσει να ενισχύσει την ενεργειακή του ασφάλεια και αυτός ο στόχος πιθανότατα θα ενισχυθεί με αυτό που συμβαίνει τώρα», δήλωσε σε συνέντευξή του στην Αθήνα ο Μανούσος Μανουσάκης, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ΑΔΜΗΕ.
Κυρίαρχος ο ρόλος του ΑΔΜΗΕ
Αυτή την εβδομάδα πραγματοποιήθηκε τηλεδιάσκεψη με πρωτοβουλία του Υπουργείου Ενέργειας του Ισραήλ για το τμήμα Κύπρου-Ισραήλ της σύνδεσης με τη συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ και των ομολόγων της Κύπρου και Ισραήλ. Ο ΑΔΜΗΕ έχει αναλάβει εκτός από τεχνικός σύμβουλος και νέος φορέας υλοποίησης του EuroAsia Interconnector Ltd με έδρα την Κύπρο. Ο ΑΔΜΗΕ θα διασφαλίσει την τεχνική και οικονομική επάρκεια της σύνδεσης ισχύος 1.208 χιλιομέτρων (751 μιλίων).
Το Ισραήλ, με τη σειρά του, θα είναι σε θέση να ενισχύσει την ασφάλεια του εφοδιασμού αποκτώντας τη δυνατότητα να αυξήσει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο ενεργειακό του μείγμα.
Ο ΑΔΜΗΕ υπέγραψε μη δεσμευτική συμφωνία με το ισραηλινό επενδυτικό ταμείο Aluma για να συμμετάσχει στο μετοχικό κεφάλαιο του έργου με συμμετοχή έως και 33%, σύμφωνα με τον Μάνο Μανουσάκη. Η συμφωνία περιλαμβάνει και το due dilligence που δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί. «Είναι λογικό να θέλουν να συμμετάσχουν και κυπριακές οντότητες δεδομένου ότι το καλώδιο περνάει μέσω Κύπρου», πρόσθεσε.
Η Ελλάδα έχει σημειώσει μεγάλη αύξηση στην παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές τα τελευταία 10 χρόνια. Η χώρα παρήγαγε 7.047 γιγαβατώρες από ηλιακή ενέργεια το 2022, από 1.694 GWh το 2012, σύμφωνα με στοιχεία της BNEF. Από το 2022, η Ελλάδα έχει σε αρκετές περιπτώσεις καλύψει το 100% των καταναλωτικών της αναγκών εξ ολοκλήρου από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για λίγες ώρες. Η κυβέρνηση σχεδιάζει υπεράκτια πάρκα στο Αιγαίο Πέλαγος που θα παράγουν 1,9 γιγαβάτ αιολικής ενέργειας έως το 2030. «Το δυναμικό εξαγωγής πράσινης ενέργειας είναι τεράστιο», είπε ο Μανουσάκης.
Ο ΑΔΜΗΕ έχει κληρονομήσει τα συμβόλαια με τη Nexans SA για το καλωδιακό τμήμα της διασύνδεσης και με τη Siemens AG ως προτιμώμενο προμηθευτή για την κατασκευή σταθμών μετατροπέων, με συμφωνία για τη σύνδεση Κρήτης-Κύπρου η οποία θα υπογραφεί στο εγγύς μέλλον. Η Siemens είναι επίσης ο ανάδοχος των μετατροπέων στην Κρήτη για τη σύνδεση του νησιού με την ηπειρωτική Ελλάδα, κάτι που θα επιτρέψει τη λειτουργικότητα με τη διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, είπε ο Μανουσάκης.
Το έργο, με προϋπολογισμό 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ (2 δισεκατομμύρια δολάρια), εκτιμάται ότι θα διαρκέσει τέσσερα έως πέντε χρόνια για να ολοκληρωθεί, σύμφωνα με τον Μάνο Μανουσάκη. Η ΕΕ έχει χαρακτηρίσει τη σύνδεση ως έργο κοινού ενδιαφέροντος, το οποίο θα συμβάλει στην εξασφάλιση αδειοδότησης και χρηματοδότησης, και έχει χορηγήσει επιχορήγηση 657 εκατομμυρίων ευρώ για το τμήμα Κύπρου-Κρήτης. Για τη φάση Κύπρου-Ισραήλ, οι χώρες προετοιμάζουν μελέτες που χρειάζονται για να καθορίσουν πώς θα κατανεμηθεί το κόστος μεταξύ των εθνών και θα ολοκληρωθούν από τις αντίστοιχες ρυθμιστικές αρχές τους, είπε ο Μανουσάκης.