euro2day - της Αθηνάς Καλαϊτζόγλου
Ρήτρα Αναπροσαρμογής θα περιλαμβάνει και το πράσινο τιμολόγιο, που θεσμοθέτησε υποχρεωτικά για όλους τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Η τελική τιμή χρέωσης ρεύματος από τον Ιανουάριο θα επηρεάζεται από τις διακυμάνσεις των χονδρεμπορικών τιμών στο Χρηματιστήριο Ενέργειας, όπως γινόταν πριν από την εφαρμογή του προσωρινού μηχανισμού τιμολόγησης, που λήγει στα τέλη Δεκεμβρίου.
Οι καταναλωτές που θα επιλέξουν το συγκεκριμένο τιμολόγιο θα γνωρίζουν εκ των προτέρων όχι μόνον την τιμή χρέωσης, αλλά και το πώς διαμορφώνεται αυτή με βάση τον Μηχανισμό Διακύμανσης, όπως «βαφτίζεται» η Ρήτρα στην εφαρμοστική απόφαση του ΥΠΕΝ, που δημοσιεύθηκε χθες σε ΦΕΚ.
Το υπουργείο φαίνεται, δηλαδή, να έκανε δεκτή την εισήγηση της ΡΑΑΕΥ, που επέμενε να γνωρίζει ο καταναλωτής εκ των προτέρων τους συντελεστές της Ρήτρας που επηρεάζουν την τιμή χρέωσης, όπως ορίζει ρητά η κοινοτική Οδηγία 944/2019. Ο αρχικός σχεδιασμός του ΥΠΕΝ προέβλεπε ενημέρωση εκ των υστέρων, στον επόμενο μήνα, σαν ένα είδος «διόρθωσης» της τιμής προμήθειας που θα προαναγγέλλεται.
Σύμφωνα με όσα ορίζονται στην απόφαση, στο πράσινο τιμολόγιο ο προμηθευτής θα δίνει κατά βούληση μία βασική τιμή προμήθειας, ή αλλιώς, τιμή βάσης, η οποία θα πρέπει να μείνει σταθερή για τουλάχιστον έξι μήνες, έως και τον Ιούνιο του 2024, δηλαδή. Δεν διευκρινίζεται τι θα γίνει στη συνέχεια, συνάγεται, ωστόσο, ότι η βασική τιμή μπορεί να αλλάξει, είτε προς τα πάνω, είτε προς τα κάτω.
Δεν θα πληρώνουν, όμως, αυτή οι καταναλωτές, αλλά μία τελική τιμή χρέωσης, η οποία θα αποτελεί άθροισμα της βασικής τιμής και του μηχανισμού διακύμανσης, ήτοι της Ρήτρας. Η τελική τιμή θα ανακοινώνεται έως την πρώτη ημέρα του μήνα κατανάλωσης, ώστε να γνωρίζουν οι καταναλωτές πόσο θα τους κοστίζει το ρεύμα που θα καταναλώσουν, π.χ. τον Ιανουάριο και κατά τον ίδιο τρόπο για κάθε επόμενο μήνα.
Το υπουργείο όρισε και τη φόρμουλα του νέας Ρήτρας, με υποχρεωτική εφαρμογή από όλους τους προμηθευτές για το συγκεκριμένο τιμολόγιο. Ο μηχανισμός αυτός περιλαμβάνει αρκετούς συντελεστές που θα συνυπολογίζονται για το τελικό νούμερο που θα εξαχθεί και είναι ιδιαίτερα σύνθετος για να μπορεί να τον ελέγξει και να τον παρακολουθήσει ένας απλός πελάτης που δεν έχει ιδέα για την ενεργειακή αγορά και το Χρηματιστήριο Ενέργειας.
Συν τοις άλλοις, δεν θα συμπεριλαμβάνεται στο τιμολόγιο, ο καταναλωτής απλά θα βλέπει την τελική τιμή που θα ισχύει ανά μήνα κατανάλωσης. Ο προμηθευτής υποχρεούται να ενημερώνει τη ΡΑΑΕΥ για την τελική τιμή και το πώς εξήχθη, οπότε στην Αρχή μεταβιβάζεται η ευθύνη της επαλήθευσης της, όπως και ο εντοπισμός τυχόν παραβάσεων από την ισχύουσα απόφαση.
Η επιβάρυνση που θα προκύπτει στην τελική τιμή από τον Μηχανισμό Διακύμανσης θα λαμβάνει υπόψη:
- Ένα συντελεστή προσαύξησης «α» που θα ορίζεται ελεύθερα από κάθε προμηθευτή, ανάλογα με το ποσοστό κέρδους που επιδιώκει.
- Τη μέση χονδρεμπορική τιμή ηλεκτρικής ενέργειας, όπως εκκαθαρίζεται στην Αγορά Επόμενης Ημέρας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας τον προηγούμενο μήνα του μήνα κατανάλωσης. Για τον Ιανουάριο του 2024 θα ληφθεί υπόψη η μέση χονδρική τιμή του Δεκεμβρίου 2023 και ούτω καθ’ εξής.
- Έναν συντελεστή «β», που θα προκύπτει ως το γινόμενο του συντελεστή «α» με τη διαφορά της χονδρικής τιμής του Δεκεμβρίου 2022 (προηγούμενος μήνας του μήνα κατανάλωσης στο παράδειγμα μας) μείον την χονδρική τιμή του Νοεμβρίου 2022 (προ-προηγούμενος μήνας του μήνα κατανάλωσης). Ο συντελεστής «β» ορίζεται στην απόφαση να έχει μηδενική τιμή για τον πρώτο μήνα ισχύος του πράσινου τιμολογίου, ήτοι τον Ιανουάριο του 2024.
- Κάθε προμηθευτής υποχρεούται να ορίσει κατά βούληση εύρος χονδρεμπορικών τιμών Lu-Li (ανώτερο-κατώτατο), εντός του οποίου δεν θα ενεργοποιείται η Ρήτρα και θα ισχύει μόνον η αρχική τιμή βάσης.
Παράδειγμα: εάν η μέση χονδρεμπορική τιμή του προηγούμενου μήνα του μήνα κατανάλωσης (τον Δεκέμβριο) είναι χαμηλότερη του κατώτατου ορίου ασφαλείας που θα θέσει ο προμηθευτής, ή υψηλότερη του ανώτατου ορίου, τότε ο καταναλωτής θα επιβαρύνεται με Ρήτρα.
Ο συντελεστής «α», όπως και τα όρια, ανώτατο-κατώτατο, των χονδρεμπορικών τιμών θα μείνουν ίδια για τουλάχιστον τρεις μήνες, έως και τον Μάρτιο του 2024 και στη συνέχεια, σύμφωνα με πηγές της αγοράς, θα αλλάζουν ανά μήνα, καθώς δεν ορίζει κάτι άλλο η απόφαση του ΥΠΕΝ.
Ποιοι θα περάσουν στο πράσινο τιμολόγιο
Στο πράσινο τιμολόγιο, εφόσον δεν εκφραστεί αντίθετη άποψη, θα μεταπέσει σχεδόν το σύνολο των καταναλωτών. Η αγορά μιλά για ποσοστά πάνω από 80%. Θα ισχύσει υποχρεωτικά για όλο το 2024, ενώ οι καταναλωτές θα έχουν δικαίωμα να το επιλέξουν και μετά το 2024.
Ειδικά για τους συμβασιοποιημένους πελάτες, αυτούς, δηλαδή, που είχαν σύμβαση, αλλά ανεστάλη λόγω του προσωρινού μηχανισμού τιμολόγησης, δίνεται το δικαίωμα να εκφράσουν αντίρρηση μετάπτωσης στο πράσινο τιμολόγιο και να παραμείνουν στο παλιό ως τις 31 Ιανουαρίου 2024.
Ρήτρα Αναπροσαρμογής θα έχουν και τα κίτρινα τιμολόγια (κυμαινόμενα), αυτά που πρότεινε η ΡΑΑΕΥ. Εκτιμάται ότι οι προμηθευτές θα αναβιώσουν τη φόρμουλα που εφάρμοζαν πριν τον προσωρινό μηχανισμό, συμπεριλαμβάνοντας και συντελεστές με νέο εύρος χονδρεμπορικών τιμών (πάνω-κάτω), το οποίο θα προσδιορίζει το πότε θα ενεργοποιείται η Ρήτρα ή όχι.