Η προοπτική της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Λιβύης με την Ελλάδα φαίνεται να έχει μπει στο τραπέζι των συζητήσεων μεταξύ της ελληνικής πλευράς και της λεγόμενης “κυβέρνησης εθνικής ενότητας” της Λιβύης, υπό τον Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, παρά τη δεδομένη διαμάχη μεταξύ των δύο πλευρών σχετικά με το τουρκολιβυκό σύμφωνο του 2019.
Σύμφωνα με πληροφορίες του energypress που συγκλίνουν με σχετικές αναφορές σε λιβυκά μέσα, περί τα μέσα του Δεκεμβρίου ο επιτετραμμένος της Ελλάδας στη Λιβύη κ. Αγάπιος Καλογνωμής συναντήθηκε με τον σύμβουλο της λεγόμενης “κυβέρνησης εθνικής ενότητας” της Τρίπολης για θέματα ηλεκτρισμού και ΑΠΕ κ. Οσάμα Αλ Νταράτ και η ηλεκτρική διασύνδεση βρέθηκε στο επίκεντρο της συζήτησης για την ενίσχυση της συνεργασίας των δύο πλευρών στον ενεργειακό τομέα.
Οι επαφές σε ό,τι αφορά την προοπτική της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Λιβύης θα συνεχιστούν στα πλαίσια της ήδη συσταθείσας αρμόδιας επιτροπής, ενώ ταυτόχρονα ο ΑΔΜΗΕ φέρεται να έχει ενημερωθεί για το θέμα και να το έχει θέσει προς εξέταση, στο πλαίσιο της αρμοδιότητάς του.
Το energypress δεν είναι σε θέση να γνωρίζει αν στις μέχρι τώρα συζητήσεις έχει τεθεί θέμα όδευσης της διασύνδεσης, προκειμένου να φανεί αν προκύπτουν και πως σχεδιάζεται να αντιμετωπιστούν θέματα που σχετίζονται με το τουρκολιβυκό σύμφωνο και αποτελούν πεδίο διαμάχης μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης.
Η συνάντηση ήρθε ως συνέχεια των ελληνολιβυκών επαφών για ενίσχυση της συνεργασίας στο ενεργειακό τομέα, οι οποίες έχουν πυκνώσει τους τελευταίους μήνες, με τον επικεφαλής της ελληνικής διπλωματικής αποστολής στην Τρίπολη να έχει συναντηθεί, μεταξύ άλλων, τον Ιούνιο με τον πρόεδρο της κρατικής εταιρείας ηλεκτρικής ενέργειας της Λιβύης GECOL, κ. Μουχάμαντ Ομάρ Αλ Μασάι και τον Ιούλιο με τον πρόεδρο της Αρχής Ανανεώσιμης Ενέργειας της Λιβύης REAoL, Αμπντούλ Σαλάμ Αλ Ανσάρι.
Πέραν της ηλεκτρικής διασύνδεσης, τις συναντήσεις αυτές απασχόλησαν οι προοπτικές ενίσχυσης της συνεργασίας των δύο χωρών στον τομέα των ΑΠΕ, όπου εντοπίζεται ότι υπάρχει πεδίο για επιχειρηματικές συμπράξεις και επενδύσεις σε πρότζεκτ για την ανάπτυξη των ΑΠΕ, και ιδίως της ηλιακής ενέργειας στη Λιβύη.
Σε ό,τι αφορά τις ΑΠΕ, οι προοπτικές συνεργασίας με την κρατική Renewable Energy Holding φαίνεται να έχουν συζητηθεί με μεγαλύτερες λεπτομέρειες, σύμφωνα με ορισμένες.
Ας σημειωθεί, επίσης, ότι το 2022 ο πρόεδρος της κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας της Λιβύης NOC, κ. Φαρχάτ Μπενγκνταρά είχε αναφερθεί σε λιβυκό σχέδιο που περιλαμβάνει την κατασκευή αγωτού φυσικού αερίου που να συνδέει την Ελλάδα και τη Λιβύη και να καταλήγει στην αιγυπτιακή Νταμιέττα. Όμως, από τις πληροφορίες μας δεν προκύπτει ότι το θέμα αυτό τέθηκε στις πρόσφατες συναντήσεις.
Από την πλευρά της Λιβύης δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην προοπτική εξαγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στις ευρωπαϊκές χώρες της Μεσογείου, και δη στην Ελλάδα, τη Μάλτα και την Ιταλία, σε συνέχεια των σχεδίων για την ανάπτυξη της “πράσινης” ενέργειας στη χώρα, όπου καταγράφεται σημαντική πρόοδος. Εξάλλου, το θέμα απασχόλησε και την πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού της Μάλτας στην Τρίπολη.
Άλλωστε, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας στη Λιβύη αυξήθηκε κατακόρυφα μετά τη θέση σε λειτουργία των πρώτων μονάδων του ηλεκτροπαραγωγικού σταθμού με καύσιμο φυσικό αέριο στο Τομπρούκ, με τη ΜΕΤΚΑ του ομίλου Μυτιληναίος να έχει αναλάβει την ολοκλήρωση της κατασκευής και των τεσσάρων μονάδων του σταθμού, συνολικής ισχύος 740MW, η οποία αναμένεται, βάσει προγραμματισμού, μέσα στις προσεχείς εβδομάδες.
Πάντως, από διάφορες πλευρές εκφράζεται προβληματισμός για το περιεχόμενο και τις προοπτικές των συζητήσεων για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Λιβύης, δεδομένων των σοβαρών ανοιχτών ζητημάτων όχι μόνο σε διμερές, αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο, σε ό,τι αφορά τις σχέσεις της “κυβέρνησης εθνικής ενότητας” της Τρίπολης με την Αίγυπτο, χώρα με την οποία η Ελλάδα καλλιεργεί στενές σχέσεις, που περιλαμβάνει και την υλοποίηση της σχεδιαζόμενης ηλεκτρικής διασύνδεσης.
Συνομιλητές του energypress επισημαίνουν ότι λίγες μόλις ημέρες μετά τη συνάντηση Καλογνωμή-Αλ Νταράτ είχαμε τη νέα αναζωπύρωση της έντασης μεταξύ Λιβύης και Αιγύπτου, μετά την επιστολή της Τρίπολης στον ΟΗΕ με την οποία κοινοποιήθηκε ότι η χώρα διαθέτει ζώνη 12 ναυτικών μιλίων χωρικών υδάτων και ανακηρύχθηκε η λεγόμενη “συνορεύουσα ζώνη” (contiguous zone) στα 24 ν.μ. βορειότερα, σύμφωνα με τις προβλέψεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.
Η Αίγυπτος από την πλευρά της αμφισβητεί τα σημεία της οριοθέτησης στα δυτικά της, για τα οποία η Λιβύη έλαβε υπόψη τις προβλέψεις του τουρκολιβυκού συμφώνου -που, ως γνωστόν, αποτελεί πεδίο αντιπαράθεσης και με τη χώρα μας- με την κυβέρνηση Αλ Σίσι να έχει ήδη καθορίσει με διάταγμά της τα δυτικά όρια της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της Αιγύπτου, επιχειρώντας να ακυρώσει παράπλευρα προβλήματα που της δημιουργούσε το τουρκολιβυκό σύμφωνο.