Σε μια συγκυρία που οι σχέσεις τους με την Ελλάδα δείχνουν να βρίσκονται στο καλύτερο δυνατό σημείο και ενώ η ενεργειακή θωράκιση της περιοχής από τη ρωσική απειλή παραμένει κορυφαία για τους ίδιους προτεραιότητα, βλέπουν τις προοπτικές που συνεπάγεται η διείσδυση της ΔΕΗ στη Βαλκανική ως προς την πώληση μεγάλων όγκων καθαρής ενέργειας.
Και φαίνεται να κατανοούν, όπως μεταφέρουν ελληνικές πηγές, ότι ο όμιλος θα μπορούσε να παίξει έναν ακόμη πιο ενεργό ρόλο, όχι μόνο στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία, αλλά και ευρύτερα στην ΝΑ Ευρώπη.
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, η αναφορά στην χθεσινή ανάρτηση του CEO της ΔΕΗ Γ. Στάσση,, μετά τη συνάντηση του με τον αμερικανό υφυπ. Ενέργειας Τζέφρι Πάιατ, όχι τόσο στα Δυτικά Βαλκάνια, όσο συνολικά στην ΝΑ Μεσόγειο και στην «Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών», (Three Seas Initiatives), μόνο τυχαία δεν ήταν.
Είναι μια πρωτοβουλία 13 χωρών που βρέχονται από τη Βαλτική, τη Μάυρη Θάλασσα και την Αδριατική, με στόχο να προσελκύσει μεγάλες επενδύσεις από την ΕΕ και τις ΗΠΑ στους τομείς των οδικών και σιδηροδρομικών μεταφορών, της οικονομίας, των ενεργειακών υποδομών μεταφοράς πράσινης καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας, της ανάπτυξης οπτικών ινών και όλων όσων απαιτούνται για την εκκίνηση τηλεπικοινωνιακών δικτύων 5G.
Συμμετέχουν οι Αυστρία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Εσθονία, Κροατία, Λετονία, Λιθουανία, Ουγγαρία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία και Τσεχία, ενώ στην τελευταία σύνοδο στο Βουκουρέστι, τον Σεπτέμβριο του 2023, πήραν δικαίωμα ένταξης η Ουκρανία και η Μολδαβία.
Τι θα μπορούσε να κάνει σε αυτό τη γεωγραφική περιοχή η ΔΕΗ; Καταρχήν, πατώντας πάνω στο στρατηγικό διάδρομο στον οποίο ήδη βρίσκεται - αυτόν που ξεκινά από την Ελλάδα, διασχίζει τη Βουλγαρία και καταλήγει στη Ρουμανία- με πρόσβαση σε μια ενιαία αγορά, κοντά στα 40 εκατομμύρια, δίχως περιορισμούς στις διασυνοριακές συναλλαγές, η επιχείρηση αποκτά πολύ μεγάλες ευκαιρίες για trading.
Κι αυτό, καθώς είναι σε θέση να εκμεταλλεύεται τις καλές διεθνείς διασυνδέσεις της Ρουμανίας όχι μόνο με τη Βουλγαρία, αλλά και με την Ουγγαρία, τη Σερβία, την Ουκρανία και τη Μολδαβία. Επίσης, πρόσφατα η ρουμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι σχεδιάζει μια νέα διεθνή διασύνδεση, ύψους 3 δισ ευρώ με την Ουγγαρία, η οποία λόγω των στενών της σχέσεων με τη Ρωσία αποτελούσε ανέκαθεν ένα προβληματικό κρίκο στο σχήμα.
Σε κάθε περίπτωση, η έμφαση που δίνουν οι Αμερικανοί στο «Three Seas Initiatives» θα αναβαθμίζεται συνεχώς, όσο η απειλή από την Ρωσία παραμένει, όπως και η εξάρτηση των χωρών από τη ρωσική ενέργεια. Στηρίζουν επομένως έργα που θα επιτρέψουν τη διαφοροποίηση των πηγών ενέργειας και ομίλους που είναι σε θέση να παίξουν ρόλο μέσω της μεταφοράς καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας από τον Νότο προς την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη σε μια αγορά που αντιστοιχεί περίπου στο 25% της επιφάνειας και του πληθυσμού της ΕΕ.
Οι συνέργειες και οι ευκαιρίες που διανοίγονται για τη ΔΕΗ για trading σε καλές τιμές στη γεωγραφική περιοχή της «Πρωτοβουλίας των Τριών Θαλασσών», για τις οποίες είναι ενήμερη η αμερικανική πλευρά, είναι πολλές.
Τόσο με την παρουσία της σε διαφορετικές γεωγραφικές περιοχές, με το διευρυμένο και αλληλοσυμπληρούμενο χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ φωτοβολταϊκών και αιολικών πάρκων, που τις επιτρέπει να διασπείρει τον κίνδυνο και να εκμεταλλεύεται τις διαφορετικές μετεωρολογικές συνθήκες στην κάθε περιοχή, όσο και με τα δίκτυα. Διότι οι μεγαλύτεροι όγκοι επιτρέπουν χαμηλότερες τιμές μέσα από συντονισμένες προμήθειες υλικού από τον ΔΕΔΔΗΕ και τις τρεις εταιρείες δικτύου που έχει αποκτήσει στη Ρουμανία.
Συνέργειες και στο hedging, όπου η αντιστάθμιση κινδύνου επιτυγχάνεται καλύτερα με ένα πολύ μεγαλύτερο και πιο σύνθετο portfolio από το σημερινό, όπως και στο φυσικό αέριο. Εκεί η μητρική ΔΕΗ θα έχει πρόσβαση στα πλούσια κοιτάσματα της Μαύρης Θάλασσας και αντίστοιχα η ρουμανική θυγατρική θα προμηθεύεται σε καλές τιμές ποσότητες LNG που φτάνει στα ελληνικά λιμάνια, σήμερα στη Ρεβυθούσα και στον τερματικό σταθμό της Αλεξανδρούπολης.
Σημειωτέον ότι οι συνέργειες δεν αφορούν μόνο τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία αλλά και την ευρύτερη περιοχή, όπως τα Δυτικά Βαλκάνια, για τα οποία επίσης δεν ήταν τυχαία η αναφορά του επικεφαλής της ΔΕΗ.
Τα Δ. Βαλκάνια δεν συμμετέχουν ακόμη στην «Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών». Ωστόσο, η συνεργασία Ελλάδας - ΗΠΑ στα Δ.Βαλκάνια, με άξονες τις αγορές ηλεκτρικής ενέργειας και την ευρύτερη ασφάλεια συμπεριλαμβάνεται μόνιμα στον διμερή Στρατηγικό Διάλογο - το ίδιο συνέβη και αυτή τη φορά, στον 5ο γύρο που διεξήχθη τις προηγούμενες ημέρες στην Ουάσινγκτον - καθώς η αμερικανική πλευρά θεωρεί ότι η Αθήνα μπορεί να κινηθεί ακόμη πιο δυναμικά στην περιοχή.