Ρεύμα: Εν αναμονή της νέας Κομισιόν "πάρτι" στις τιμές στη ΝΑ Ευρώπη

ΓΙΩΡΓΟΣ ΑΛΕΞΑΚΗΣ   - www.energymag.gr

Καταγράφηκε άλμα κατά 72,3% στη μέση τιμή εκκαθάρισης μέσα σε ένα διήμερο.  Την ώρα που η νέα Κομισιόν είναι ante portas ώστε να αποφασίσει τι θα πράξει σε σχέση με τις κατατεθειμένες προτάσεις για πιο αποτελεσματικά αντανακλαστικά σε ενεργειακές κρίσεις, οι τιμές των χονδρεμπορικών αγορών στη ΝΑ Ευρώπη παρουσιάζουν εικόνα καλοκαιριού.

Έτσι, στα 202,22 ευρώ/MWh διαμορφώθηκε, χθες, στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, η Τιμή Εκκαθάρισης Αγοράς (ΤΕΑ) της Αγοράς Επόμενης Ημέρας για σήμερα 12/11/2024. Η τιμή σκαρφάλωσε άλλο ένα 16% σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα, όπου, ήδη, είχε εκτιναχθεί, έχοντας άνοδο σε σχέση με την Κυριακή σε ποσοστό 56,25%.Ουσιαστικά καταγράφηκε άλμα κατά 72,3% στη μέση τιμή εκκαθάρισης μέσα σε ένα διήμερο.  

Έτσι, η η μέση Τιμή Εκκαθάρισης στην Αγορά της Επόμενης Ημέρας διαμορφώνεται μέχρι σήμερα στα 121,85 εύρω ανά μεγαβατώρα, υψηλότερα από τα 90,05 ευρώ ευρώ ανά μεγαβατώρα που έκλεισε τον Οκτώβριο.

Στην Ουγγαρία, η τιμή “πέταξε” σήμερα στα 306,3 ευρώ ανά μεγαβατώρα, στην Αλβανία βρέθηκε στα 243,20 ευρώ ανά μεγαβατώρα, στη Ρουμανία και τη Βουλγαρία πήγε στα 268,45 ευρώ, όταν οι τιμές σε Γερμανία και Αυστρία βρίσκονται στα 166,12 ευρώ ανά μεγαβατώρα και 160,68 ευρώ αντίστοιχα,  στο Βέλγιο στα 125,99 και στη Γαλλία στα 103,74 ευρώ.  

Το μείγμα

Στο ενεργειακό μείγμα στην Ελλάδα,  για σήμερα, κυριαρχεί το φυσικό αέριο. Συγκεκριμένα, ο λιγνίτης έχει συμμετοχή με 12,1%, το φυσικό αέριο 52,1%, τα υδροηλεκτρικά 1,6%, οι εισαγωγές 7,1% και οι ανανεώσιμες 24,2%. Οι εξαγωγές ήταν σε υψηλό επίπεδο, ένεκα της διαφοράς τιμής με τις γειτονικές αγορές, στις 25,547 MWh και οι εισαγωγές στις 12,340 MWh.

Με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, η υψηλότερη τιμή στη διάρκεια του 24ώρου διαμορφώνεται στα 499,0 ευρώ/MWh, ενώ το χαμηλό του 24ωρου διαμορφώνεται στα 103,27 ευρώ/MWh. Ωστόσο, η συνολική ζήτηση παρέμεινε σε “λογικά” επίπεδα στις 347,46 GWh.

Χαμηλές οι ΑΠΕ

Κλειδί για την ανοδική πορεία των τιμών είναι η χαμηλή συμμετοχή των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα που υποχωρεί στο 24,2%, η επανάκαμψη του λιγνίτη έπειτα από καιρό στο 12% και η αύξηση του φυσικού αερίου που συμμετέχει στην ηλεκτροπαραγωγή με πάνω από 52%.   Στον κόμβο TTF, δε, σήμερα, “ακουμά” πλέον τα 44 ευρώ/MWh  η τιμή φυσικού αέρίου, με εβδομαδιαία άνοδο της τάξης του 9% περίπου.

Οι προτάσεις 

Πάντως η έλευση του χειμώνα, όπως έχει αναφέρει και η ηγεσία του ΥΠΕΝ και ο αρμόδιος υπουργός Θεόδωρος Σκυλακάκης αναμένεται να φέρει πιέσεις ανόδου στις τιμές, κάτι που έχει τεθεί, τόσο από τον υπουργό όσο κι από τον Πρωθυπουργό. Συγκεκριμένα,  όπως ανέφερε κατά την τελευταία Άτυπη Σύνοδο Κορυφής στη Βουδαπέστη ο Πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης “ασχοληθήκαμε πολύ με τα θέματα ενέργειας: η Ευρώπη αντιμετωπίζει μεγάλο πρόβλημα ανταγωνιστικότητας, παρά το ότι επενδύσαμε στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Υπάρχει ρητή αναφορά - στην κοινή δήλωση - στις στρεβλώσεις της αγοράς ενέργειας που πρέπει να αντιμετωπιστούν με τρόπο κατεπείγοντα. Δύο σημαντικές παρεμβάσεις, χρειαζόμαστε περισσότερες διευρωπαϊκές διασυνδέσεις που θα χρηματοδοτηθούν με δημόσιους ευρωπαϊκούς πόρους και πρέπει να ξαναδούμε τον τρόπο τιμολόγησης του ηλεκτρικού ρεύματος, ώστε η τιμή να μην καθορίζεται υποχρεωτικά από το φυσικό αέριο.”

 

Ήδη, Ελλάδα, Βουλγαρία και Ρουμανία έχουν διαμορφώσει μια “συμμαχία” αλλά έχουν καταθέσει και πρόταση, για άμεσα μέτρα, καθώς, όπως αναφέρουν, η Ουκρανία, θα συνεχίσει να απορροφά μεγάλους όγκους ρεύματος, κι όλα αυτά σε ένα καθεστώς χαμηλής στάθμης στους ταμιευτήρες των υδροηλεκτρικών, αλλά και με μια μόνιμη κατάσταση decoupling ανάμεσα στις αγορές της Κ. Ευρώπης με τις ανατολικοευρωπαϊκές.

Η πρόταση των τριών

'Έτσι, με τη νέα άνοδο τιμές ρεύματος στα χρηματιστήρια της Αν. Ευρώπης και των Βαλκανίων, επανέρχεται στο προσκήνιο η πρόταση στο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας που έχουν κάνει οι υπουργοί Ελλάδας, Ρουμανίας και Βουλγαρίας, αλλά και οι προτάσεις των Ενώσεων των ενεργοβότων βιομηχανιών των τριών κρατών μελών για διαμόρφωση άμεσων μηχανισμών με "αναχώματα".  

Σημειώνεται ότι η πρόταση των ΥΠΕΝ,  αφορά, μεταξύ άλλων, κι ένα βραχυπρόθεσμο μηχανισμό φορολόγησης των ουρανοκατέβατων κερδών των παραγωγών.

Επίσης  οι βιομηχανικοί σύνδεσμοι Ελλάδας Βουλγαρίας και Ρουμανίας ΕΒΙΚΕΝ BFIEC και ACCER με αιχμή το θέμα των υψηλών τιμών ενέργειας που πλήττουν την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων των χωρών της νοτιοανατολικής Ευρώπης ζητούν τη λήψη μέτρων.

Μάλιστα η νέα επιστολή που εστάλη στις αρχές Οκτωβρίου, στην απερχόμενη επίτροπο ενέργειας Κάντρι Σίμπσον οι τρεις σύνδεσμοι εκφράζουν την υποστήριξή τους στην πρωτοβουλία των κυβερνήσεων Ελλάδας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας για τη δυνατότητα λήψης έκτακτων μέτρων όπως η επιβολή πλαφόν σε περιόδους κρίσης.   

Στην επιστολή που υπογράφεται από τον πρόεδρο της ACCER  Wolfgang Indenhuck, τον πρόεδρο της BFIEC Konstantin Stamenov και τον πρόεδρο της ΕΒΙΚΕΝ Αντώνη Κοντολέων, υπογραμμίζεται ότι: "Εάν ο επερχόμενος χειμώνας δεν είναι ήπιος όπως οι δύο προηγούμενοι, μπορεί να αναμένεται αύξηση της κατανάλωσης ενέργειας που θα οδηγήσει σε άνοδο των τιμών. Με ανεπαρκείς μεταφορικές δυναμικότητες μεταξύ των διαφορετικών περιοχών, οι ακραίες τιμές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και οι επαναλαμβανόμενες διαφορές τιμών με την Κεντρική και Δυτική Ευρώπη είναι πολύ πιθανές. Τα ζητήματα αυτά θα επιδεινωθούν περαιτέρω εάν προκύψει κάποια διαταραχή ή μη διαθεσιμότητα παραγωγής.  Γι’ αυτό, θα θέλαμε να εκφράσουμε την υποστήριξή μας στην κοινή πρωτοβουλία των υπουργών Ενέργειας της Ελλάδας, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας, που προβλέπει την εφαρμογή ανώτατων τιμών στους παραγωγούς σε περίπτωση ακραίων τιμών ενέργειας, ώστε να υποστηριχθούν οι καταναλωτές, να ενισχυθεί η περιφερειακή συνεργασία και να αυξηθεί η διασύνδεση εντός της κοινής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.  Συμμεριζόμαστε την άποψη ότι, για να διασφαλιστεί ισότιμος ανταγωνισμός για όλους εντός της κοινής αγοράς, είναι ζωτικής σημασίας η λήψη περιφερειακών μέτρων υποστήριξης των τελικών καταναλωτών, έως ότου επιτευχθούν επίπεδα διασύνδεσης που θα επιτρέπουν τη σύγκλιση των τιμών, την ελεύθερη ροή ενέργειας και την εξάλειψη των νησίδων τιμών που πλήττουν δυσανάλογα ένα μέρος της ευρωπαϊκής βιομηχανίας λόγω γεωγραφικών παραγόντων."