Σημαντική βελτίωση κατέγραψε το 2025 η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ανεβαίνοντας στη 12η θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών αγορών με βάση τη μέση τιμή της προημερήσιας αγοράς (Day-Ahead Market – DAM). Σύμφωνα με τα στοιχεία του πίνακα, η Ελλάδα διαμορφώνει μέση τιμή έτους 105,21 €/MWh, χαμηλότερα από μια σειρά χωρών της Κεντρικής και Νοτιοανατολικής Ευρώπης και αισθητά καλύτερα σε σχέση με προηγούμενες χρονιές, όπου βρισκόταν σταθερά στο «πάνω ράφι» των ακριβών αγορών. Ακριβότερες αγορές από την Ελλάδα είναι το Κόσοβο (ακριβότερη αγορά της Ευρώπης με 118,34 €/MWh, η Αλβανία, η Μάλτα, η Ουκρανία, η Ιταλία, η Ιρλανδία, η Βόρεια Μακεδονία, η Ουγγαρία, η Ρουμανία, η Βουλγαρία, η Σερβία και η Κροατία.
Αντίθετα, η ελληνική αγορά παραμένει ακριβότερη από τις μεγάλες αγορές της Βορειοδυτικής Ευρώπης –Γερμανία, Γαλλία, Ισπανία, Πορτογαλία– όπου οι τιμές το 2025 κυμαίνονται από 60 έως 90 €/MWh, αλλά και από τις σκανδιναβικές χώρες που εξακολουθούν να εμφανίζουν τις χαμηλότερες χονδρικές τιμές στην ήπειρο.
Ενδεικτικά χώρες της κεντρικής Ευρώπης που εμφανίζουν χαμηλότερες τιμές είναι η Αυστρία (99,12€/MWh), η Τσεχία (97,45€/MWh), η Γερμανία (89,55€/MWh), η Ολλανδία (87,07€/MWh) ενώ ακόμη χαμηλότερα βρίσκονται Πορτογαλία (67,23€/MWh), η Ισπανία (65,58€/MWh) και η Γαλλία (60,94€/MWh).
Καθοριστικός ο ρόλος των ΑΠΕ
Η βελτίωση της θέσης της Ελλάδας συνδέεται άμεσα με την αύξηση της συμμετοχής των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα. Το 2025 χαρακτηρίστηκε από υψηλότερη διείσδυση φωτοβολταϊκών και αιολικών, γεγονός που περιόρισε τη χρήση ακριβότερων μονάδων φυσικού αερίου και άσκησε καθοδικές πιέσεις στις τιμές της χονδρεμπορικής.
Ωστόσο, όπως προκύπτει και από τη σύγκριση με αγορές όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία, το όφελος από τις ΑΠΕ στην Ελλάδα δεν αποτυπώθηκε στο μέγιστο δυνατό βαθμό. Ο βασικός λόγος είναι η έλλειψη επαρκών υποδομών αποθήκευσης, που θα επέτρεπαν την απορρόφηση της πλεονάζουσας πράσινης παραγωγής και τη μεταφορά της σε ώρες υψηλής ζήτησης.
Το «χαμένο» όφελος της αποθήκευσης
Χωρίς σταθμούς αποθήκευσης (μπαταρίες και αντλησιοταμίευση) σε κρίσιμη μάζα, η ελληνική αγορά συνεχίζει να εμφανίζει:
- έντονες διακυμάνσεις τιμών εντός της ημέρας,
- αυξημένες περικοπές ΑΠΕ σε ώρες υπερπαραγωγής,
- μεγαλύτερη εξάρτηση από το φυσικό αέριο τις βραδινές ώρες.
Αναλυτές εκτιμούν ότι με λειτουργική αποθήκευση σε κλίμακα, η μέση τιμή της ελληνικής DAM θα μπορούσε να υποχωρήσει κατά 5–10 €/MWh επιπλέον, βελτιώνοντας περαιτέρω τη θέση της χώρας στην ευρωπαϊκή κατάταξη.
Οι ελλιπείς διασυνδέσεις κρατούν ψηλά τις τιμές στη Νοτιοανατολική Ευρώπη
Ένας ακόμη παράγοντας που εξηγεί γιατί οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας παραμένουν υψηλότερες στη Νοτιοανατολική Ευρώπη είναι οι ανεπαρκείς ηλεκτρικές διασυνδέσεις τόσο μεταξύ των χωρών της περιοχής όσο και με τις μεγάλες, χαμηλότερου κόστους αγορές της Κεντρικής και Βορειοδυτικής Ευρώπης. Η περιορισμένη μεταφορική ικανότητα στα σύνορα οδηγεί σε κατακερματισμό της αγοράς, μειώνοντας τη δυνατότητα εισαγωγών φθηνότερης ενέργειας σε περιόδους υψηλής ζήτησης. Έτσι, αγορές όπως η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Ρουμανία και η Σερβία εμφανίζουν συστηματικά υψηλότερες τιμές σε σχέση με χώρες όπως η Γερμανία, η Γαλλία ή η Ισπανία, όπου τα ισχυρά δίκτυα και οι πολλαπλές διασυνδέσεις επιτρέπουν την εξομάλυνση των τιμών. Η επιτάχυνση των διασυνοριακών έργων μεταφοράς στη Νοτιοανατολική Ευρώπη θεωρείται κρίσιμη προϋπόθεση ώστε η αυξημένη παραγωγή ΑΠΕ να μεταφραστεί σε χαμηλότερες και πιο συγκλίνουσες τιμές σε ολόκληρη την περιοχή.
Συγκρίσεις που δείχνουν τον δρόμο
Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν η Ισπανία και η Πορτογαλία, με τιμές 65,58 €/MWh και 67,23 €/MWh αντίστοιχα σε ετήσια βάση, αλλά και η Γαλλία στα 60,94 €/MWh, όπου ο συνδυασμός ΑΠΕ, πυρηνικών και διασυνδέσεων λειτουργεί σταθεροποιητικά. Στον αντίποδα, χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης χωρίς ισχυρό χαρτοφυλάκιο ΑΠΕ ή επαρκείς διασυνδέσεις εξακολουθούν να κινούνται σε τριψήφια επίπεδα.
Το στοίχημα της επόμενης διετίας
Η υποχώρηση της Ελλάδας στη 12η θέση το 2025 αποτελεί σαφές σημάδι προόδου. Το επόμενο κρίσιμο βήμα είναι η επιτάχυνση των έργων αποθήκευσης και δικτύων, ώστε η αυξημένη πράσινη παραγωγή να μεταφραστεί σε μόνιμα χαμηλότερες τιμές για τη βιομηχανία και τα νοικοκυριά. Ωστόσο για να υπάρξει ακόμη καλύτερη ενοποίηση των αγορών και ομογενοποίηση των τιμών πανευρωπαϊκά θα πρέπει να προχωρήσουν οι επενδύσεις στα δίκτυα στόχος που προωθείται και από το πρόσφατο πακέτο για τα δίκτυα που ανακοίνωσε η Κομισιόν.