«Προσαρμογή των κανονισμών της αγοράς ηλεκτρικού και
φυσικού
αερίου με τις καλές πρακτικές και νομοθεσίες της Ε.Ε.». Η αναφορά αυτή
στη λίστα των δεσμεύσεων της χώρας έναντι των εταίρων - δανειστών
καθιστά σαφές ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει σε παρεμβάσεις για
την πλήρη εναρμόνιση των αγορών ηλεκτρισμού και φυσικού αερίου με την
ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Με αυτή την έννοια, η περαιτέρω αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ δεν υπαγορεύεται από την κοινοτική νομοθεσία. Αυτό που το τρίτο ευρωπαϊκό πακέτο για την πλήρη απελευθέρωση της ενεργειακής..
αγοράς καθιστά υποχρέωση της χώρας είναι η ισότιμη πρόσβαση τρίτων σε πηγές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλού κόστους, όπως είναι οι λιγνίτες και τα νερά. Το μοντέλο της «Μικρής ΔΕΗ» είναι η λύση που προκρίθηκε μετά την καταδίκη της χώρας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το μονοπώλιο της ΔΕΗ στους λιγνίτες. Το μοντέλο της «Μικρής ΔΕΗ» έλαβε υπόψη του και την κοινοτική επιταγή για ισότιμη πρόσβαση στα υδροηλεκτρικά. Η ακύρωση του μοντέλου της «Μικρής ΔΕΗ» που ανακοινώθηκε από τον υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας προϋποθέτει εναλλακτικά μέτρα για το άνοιγμα της αγοράς σε λιγνίτες και νερά. Ενα από τα σενάρια που είχε εξεταστεί και στο παρελθόν αλλά εγκαταλείφθηκε λόγω τοπικών αντιδράσεων είναι η παραχώρηση νέων λιγνιτικών.. κοιτασμάτων (Δράμας και Ελασσόνας), ενώ η πρόταση της Ε.Ε. ήταν η πώληση του 40% του λιγνιτικού δυναμικού της ΔΕΗ. Ακύρωση της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ χωρίς εναλλακτικό σχέδιο για ισότιμη πρόσβαση τρίτων σε λιγνίτες και νερά δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από τους εταίρους με βάση τις δεσμεύσεις της νέας κυβέρνησης.
Η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ δεν καθίσταται επίσης υποχρεωτική από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Αποτελεί όμως υποχρέωση η διατήρηση της ανεξαρτησίας των θυγατρικών εταιρειών της ΔΕΗ, ΑΔΜΗΕ (Διαχειριστής Μεταφοράς) και ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής Δικτύου) με στόχο τη διασφάλιση της ισότιμης λειτουργίας της αγοράς για όλους τους συμμετέχοντες. Η δυνατότητα δηλαδή επαναφοράς της ΔΕΗ στην προηγούμενη δομή της καθετοποιημένης επιχείρησης δεν προβλέπεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Σε ό,τι αφορά την αγορά φυσικού αερίου, η ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν επιβάλλει την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ.
Επιβάλλει όμως τη δημιουργία προϋποθέσεων ανταγωνισμού στη λιανική αγορά και έχει ήδη ζητηθεί από την Κομισιόν το σπάσιμο του μονοπωλίου των τριών ΕΠΑ (Αττικής, Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης). Οι τρεις εταιρείες διατηρούν κατ’ εξαίρεση από την κοινοτική νομοθεσία μονοπωλιακό δικαίωμα στην προμήθεια και διανομή αερίου. Ο ιδιοκτησιακός διαχωρισμός δραστηριοτήτων των τριών ΕΠΑ και η πρόσβαση τρίτων στον τομέα της προμήθειας είναι τα μέτρα στα οποία θα πρέπει να προχωρήσει η κυβέρνηση για την εναρμόνιση της αγοράς φυσικού αερίου με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Ενα από τα ζητήματα που προέκυψαν επ’ αυτού και επιχείρησε να διαχειριστεί η προηγούμενη κυβέρνηση χωρίς να καταφέρει τελικά να εμφανίσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, ήταν οι απαιτήσεις των ξένων επενδυτών που συμμετέχουν στις τρεις ΕΠΑ (Shell και ΕΝΙ) για αποζημιώσεις από το ελληνικό Δημόσιο έναντι της κατάργησης του αποκλειστικού δικαιώματος που τους παραχωρήθηκε μέσω των συμβάσεων που υπέγραψαν με την είσοδό τους στην ελληνική αγορά στις αρχές του 2000.
Η ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ δεν αποτελεί υποχρέωση της χώρας βάσει του κοινοτικού δικαίου, συγκαταλέγεται ωστόσο στην κατηγορία των ιδιωτικοποιήσεων που η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να προχωρήσει καθώς υπάρχει ήδη σύμβαση πώλησης με την αζέρικη εταιρεία Socar. Το κατά πόσο θα υπάρξει πράγματι θετική κατάληξη στη συγκεκριμένη ιδιωτικοποίηση θα εξαρτηθεί πάντως από τη στάση που θα κρατήσει η Ε.Ε. η οποία διενεργεί εις βάθος έρευνα για τις επιπτώσεις στον ανταγωνισμό από την είσοδο στον ΔΕΣΦΑ μιας καθετοποιημένης εταιρείας τρίτης χώρας, όπως είναι η Socar.
Καθημερινή
Με αυτή την έννοια, η περαιτέρω αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ δεν υπαγορεύεται από την κοινοτική νομοθεσία. Αυτό που το τρίτο ευρωπαϊκό πακέτο για την πλήρη απελευθέρωση της ενεργειακής..
αγοράς καθιστά υποχρέωση της χώρας είναι η ισότιμη πρόσβαση τρίτων σε πηγές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας χαμηλού κόστους, όπως είναι οι λιγνίτες και τα νερά. Το μοντέλο της «Μικρής ΔΕΗ» είναι η λύση που προκρίθηκε μετά την καταδίκη της χώρας από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για το μονοπώλιο της ΔΕΗ στους λιγνίτες. Το μοντέλο της «Μικρής ΔΕΗ» έλαβε υπόψη του και την κοινοτική επιταγή για ισότιμη πρόσβαση στα υδροηλεκτρικά. Η ακύρωση του μοντέλου της «Μικρής ΔΕΗ» που ανακοινώθηκε από τον υπουργό Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας προϋποθέτει εναλλακτικά μέτρα για το άνοιγμα της αγοράς σε λιγνίτες και νερά. Ενα από τα σενάρια που είχε εξεταστεί και στο παρελθόν αλλά εγκαταλείφθηκε λόγω τοπικών αντιδράσεων είναι η παραχώρηση νέων λιγνιτικών.. κοιτασμάτων (Δράμας και Ελασσόνας), ενώ η πρόταση της Ε.Ε. ήταν η πώληση του 40% του λιγνιτικού δυναμικού της ΔΕΗ. Ακύρωση της ιδιωτικοποίησης της ΔΕΗ χωρίς εναλλακτικό σχέδιο για ισότιμη πρόσβαση τρίτων σε λιγνίτες και νερά δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό από τους εταίρους με βάση τις δεσμεύσεις της νέας κυβέρνησης.
Η ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ δεν καθίσταται επίσης υποχρεωτική από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Αποτελεί όμως υποχρέωση η διατήρηση της ανεξαρτησίας των θυγατρικών εταιρειών της ΔΕΗ, ΑΔΜΗΕ (Διαχειριστής Μεταφοράς) και ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής Δικτύου) με στόχο τη διασφάλιση της ισότιμης λειτουργίας της αγοράς για όλους τους συμμετέχοντες. Η δυνατότητα δηλαδή επαναφοράς της ΔΕΗ στην προηγούμενη δομή της καθετοποιημένης επιχείρησης δεν προβλέπεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Σε ό,τι αφορά την αγορά φυσικού αερίου, η ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν επιβάλλει την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ.
Επιβάλλει όμως τη δημιουργία προϋποθέσεων ανταγωνισμού στη λιανική αγορά και έχει ήδη ζητηθεί από την Κομισιόν το σπάσιμο του μονοπωλίου των τριών ΕΠΑ (Αττικής, Θεσσαλίας και Θεσσαλονίκης). Οι τρεις εταιρείες διατηρούν κατ’ εξαίρεση από την κοινοτική νομοθεσία μονοπωλιακό δικαίωμα στην προμήθεια και διανομή αερίου. Ο ιδιοκτησιακός διαχωρισμός δραστηριοτήτων των τριών ΕΠΑ και η πρόσβαση τρίτων στον τομέα της προμήθειας είναι τα μέτρα στα οποία θα πρέπει να προχωρήσει η κυβέρνηση για την εναρμόνιση της αγοράς φυσικού αερίου με το ευρωπαϊκό δίκαιο. Ενα από τα ζητήματα που προέκυψαν επ’ αυτού και επιχείρησε να διαχειριστεί η προηγούμενη κυβέρνηση χωρίς να καταφέρει τελικά να εμφανίσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο, ήταν οι απαιτήσεις των ξένων επενδυτών που συμμετέχουν στις τρεις ΕΠΑ (Shell και ΕΝΙ) για αποζημιώσεις από το ελληνικό Δημόσιο έναντι της κατάργησης του αποκλειστικού δικαιώματος που τους παραχωρήθηκε μέσω των συμβάσεων που υπέγραψαν με την είσοδό τους στην ελληνική αγορά στις αρχές του 2000.
Η ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ δεν αποτελεί υποχρέωση της χώρας βάσει του κοινοτικού δικαίου, συγκαταλέγεται ωστόσο στην κατηγορία των ιδιωτικοποιήσεων που η κυβέρνηση δεσμεύτηκε να προχωρήσει καθώς υπάρχει ήδη σύμβαση πώλησης με την αζέρικη εταιρεία Socar. Το κατά πόσο θα υπάρξει πράγματι θετική κατάληξη στη συγκεκριμένη ιδιωτικοποίηση θα εξαρτηθεί πάντως από τη στάση που θα κρατήσει η Ε.Ε. η οποία διενεργεί εις βάθος έρευνα για τις επιπτώσεις στον ανταγωνισμό από την είσοδο στον ΔΕΣΦΑ μιας καθετοποιημένης εταιρείας τρίτης χώρας, όπως είναι η Socar.
Καθημερινή