Δευτέρα 18 Μαΐου 2015

Τα λογικά άλματα "ειδικού συνεργάτη" στην "Αυγή". Καμιά αναβολή για τη νέα λιγνιτική μονάδα Πτολεμαΐδα 5

Στην έντυπη έκδοση της Αυγής της 10/5 φέρεται να φιλοξενήθηκε άλλο ένα άρθρο "ειδικού συνεργάτη Χ.Ν." ενάντια στη νέα λιγνιτική μονάδα Πτολεμαΐδα 5, (το οποίο δεν βρήκαμε στην ηλεκτρονική έκδοση). Την ώρα που η κυβέρνηση έχει εκφράσει ξεκάθαρα την επιθυμία της να προχωρήσει γρήγορα η επένδυση, το ιστορικό έντυπο του Σύριζα προσπαθεί να την τορπιλίσει; Το προηγούμενο διάστημα είδαμε να προβάλει τόσο τις απόψεις του WWF και το δημοψήφισμα στο Avaaz όσο και την εχθρική για τη νέα μονάδα τοποθέτηση της Greenpeace. Είναι γνωστό πως στο Σύριζα υπάρχει πολυφωνία, αλλά η πολλή πολυφωνία εύκολα μετατρέπεται σε κακοφωνία όταν κατατίθενται συλλογισμοί βασισμένοι σε λογικά άλματα.

Το άρθρο προτείνει την "αναβολή για 3-5 χρόνια της επένδυσης, με κατάλληλη καθυστέρηση/τροποποίηση στο χρονοδιάγραμμα υλοποίησης του προγράμματος αποσύρσεων των λιγνιτικών μονάδων". Εδώ υπάρχει το πρώτο λογικό άλμα του "ειδικού συνεργάτη", καθώς ... η νέα μονάδα (660MW) αντικαθιστά τον παλιό ΑΗΣ Πτολεμαΐδας (620MW) και τον ΑΗΣ ΛΙΠΤΟΛ (43MW). Οι δυο μικρές μονάδες της ΛΙΠΤΟΛ (10+33MW) ήταν οι πρώτες που κατασκευάστηκαν στη Δυτική Μακεδονία στα μέσα της δεκαετίας του 1950, με την τεχνολογία εκείνης της εποχής, έχουν προ πολλού ξεπεράσει το όριο ζωής τους, έχουν κλείσει και δεν έχει κανένα νόημα η συζήτηση για παράταση της ζωής τους. Η 1η μονάδα του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας (70MW) αποσύρθηκε το 2010 σε ειδική τελετή λόγω συμπλήρωσης του ορίου ζωής. Η 2η (125MW) επίσης έχει συμπληρώσει το όριο ζωής και αποσύρθηκε το 2012. Πρόκειται για παλιές μονάδες, χαμηλού βαθμού απόδοσης, είναι εκτός πραγματικότητας η συζήτηση για παράταση της ζωής τους. Η 4η μονάδα του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας (300MW) θα μπορούσε να παραμείνει σε λειτουργία, καθώς κατασκευάστηκε το 1973, αλλά δυστυχώς καταστράφηκε από τη μεγάλη πυρκαγιά του Νοεμβρίου 2014 και η επισκευή της κρίθηκε ασύμφορη, καθώς από 1.1.2016 θα πρέπει επιπλέον να συμμορφώνεται προς τα νέα όρια εκπομπών της κοινοτικής οδηγίας IED. Μένει μόνο η 3η μονάδα του ΑΗΣ Πτολεμαΐδας (125MW), που κι αυτή επηρεάστηκε από την πυρκαγιά, αλλά μπορεί να επισκευαστεί με σχετικά χαμηλό κόστος, παίρνοντας υλικά από την ίδια 2η μονάδα, προκειμένου εκτός από ρεύμα να δίνει και τηλεθέρμανση στην πόλη της Πτολεμαΐδας. Και θα πρέπει να υπάρχει έγκριση της ΕΕ για παράταση της ζωής της 3ης μονάδας. Δεν είναι δυνατό να ισχυριστεί κανείς πως μπορούν να υποκατασταθούν τα 660MWe+140MWth της νέας μονάδας Πτολεμαΐδα 5 από τα 125MWe+60MWth της παλιάς 3ης μονάδας. Και για να το πούμε πιο "λαϊκά", "τη γριά όσο και να τη σουλουπώσεις, γριά παραμένει".

Το 2ο λογικό άλμα του "ειδικού συνεργάτη" γίνεται όταν λέει πως "η συζήτηση για την πραγματοποίηση της επένδυσης γίνεται σε ένα περιβάλλον υπερεπάρκειας θερμικής ισχύος". Δεν πρόκειται για καμιά "συζήτηση", πρόκειται για επένδυση που αποφασίστηκε την προηγούμενη 10ετία, επί κυβέρνησης Καραμανλή και διοίκησης στη ΔΕΗ Αθανασόπουλου, που δημοπρατήθηκε και υπογράφηκε η σύμβαση κατασκευής επί διοίκησης Ζερβού. Για ποια "συζήτηση" μιλά; Η "συζήτηση" έγινε την προηγούμενη δεκαετία και κατέληξε στην απόφαση να γίνει η επένδυση.

Πουθενά στο άρθρο δεν υπάρχει η αναφορά στην ισχύ από 1.1.2016 της νέας κοινοτικής οδηγίας IED, με βάση την οποία κάποιες νεότερες λιγνιτικές μονάδες μπαίνουν σε καθεστώς περιορισμένης λειτουργίας κι επομένως περιορίζεται άμεσα η διαθέσιμη θερμική ισχύς. Σύμφωνα με τη "Μελέτη Επάρκειας Ισχύος 2013-2020" του ΑΔΜΗΕ, αν δεν κατασκευαστεί έγκαιρα η νέα λιγνιτική μονάδα Πτολεμαΐδα 5, τα βράδια του 2020 υπάρχει πρόβλημα επάρκειας ηλεκτροδότησης, ακόμα κι αν έχουμε βάλει τα 7.500MW αιολικά που προβλέπει η σάπια ενεργειακή πολιτική της "πράσινης ανάπτυξης" (τα 2.200MW Φ/Β που προβλεπόταν για το 2020 τα έχουμε ήδη βάλει). Συνεπώς πού το είδε το "περιβάλλον υπερεπάρκειας θερμικής ισχύος" ο "ειδικός συνεργάτης" της "Αυγής";

"Στην αξιολόγηση επενδύσεων ενώ φαινομενικά υπάρχουν μόνο δυο επιλογές (να γίνει ή να μη γίνει) στην πραγματικότητα κρύβεται και μια τρίτη: η αναβολή", λέει το άρθρο. Τρίτο λογικό άλμα λοιπόν ότι μιλά το 2015 για "αξιολόγηση" μιας επένδυσης, που όμως ήδη αξιολογήθηκε και αποφασίστηκε την προηγούμενη 10ετία. Σε όποιο εγχειρίδιο διοίκησης αν ανατρέξει κανείς, θα δει πως το κόστος της "μη απόφασης", της διαρκούς αναβλητικότητας, είναι χειρότερο από το κόστος της όποιας απόφασης. Λάθη κάνουν όσοι ενεργούν, αυτοί που κάθονται στον καναπέ και λένε να μην κάνουμε τίποτα, πρακτικά δεν θέλουν να διακινδυνεύσουν να κάνουν λάθος. Δεν προσφέρουν όμως έτσι στην κοινωνία. Ειδικά μάλιστα στον ηλεκτρισμό, που έχει την τεχνική ιδιομορφία να μην αποθηκεύεται και να απαιτεί συνεχή παραγωγή, οι επιλογές συνοψίζονται στο "υπάρχει" ή "δεν υπάρχει" ρεύμα και το κόστος της μη ηλεκτροδότησης είναι ανυπολόγιστο για την οικονομία. Και ήδη η "Μελέτη Επάρκειας Ισχύος 2013-2020" του ΑΔΜΗΕ θέτει ευθέως θέμα επάρκειας για τα βράδια του 2020. Του 2020, που είναι πρακτικά αύριο, όχι του 2050.

Τέταρτο λογικό άλμα η ισοπέδωση όλων των θερμικών μονάδων στο ίδιο "τσουβάλι": δεν είναι όλες οι μονάδες ίδιες, υπάρχουν θερμικές μονάδες με καύσιμο εγχώριο και φθηνό λιγνίτη, εισαγόμενο και ακριβό φυσικό αέριο, εισαγόμενο και πανάκριβο πετρέλαιο. Αν όλες ήταν ίδιες, δεν θα υπήρχε μόνιμη γκρίνια των πιο ακριβών μονάδων ότι δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις πιο φθηνές.

Πέμπτο λογικό άλμα η θεώρηση ως δεδομένης της διείσδυσης αιολικών & Φ/Β στο ηλεκτρικό σύστημα. Η διείσδυση επιβλήθηκε με νόμο κι όχι από τη λειτουργία της αγοράς. Οι νόμοι αλλάζουν κιόλας και ήδη από πέρυσι η Κομισιόν έχει θέσει νέους κανόνες για τις επιτρεπόμενες κρατικές ενισχύσεις στην ενέργεια, που θέτουν από το 2016 τα αιολικά & Φ/Β σε ίση μοίρα προς τις άλλες πηγές ενέργειας. Επίσης, το πανευρωπαϊκό σκάσιμο της "φούσκας" με τις εγγυημένες ταρίφες έχει ανασχέσει ήδη από το 2014 το ρυθμό εγκατάστασης νέων αιολικών & Φ/Β και στη χώρα μας. Άντε να δούμε ποιος θα βάλει τα πανάκριβα συστήματα χωρίς πλέον την κρατική εγγύηση πως οι υπόλοιποι καταναλωτές-κορόιδα θα πληρώνουν τις εξωφρενικές ταρίφες που δημιούργησαν τη "φούσκα".

Έκτο λογικό άλμα η θεώρηση για "αυξανόμενη παραγωγή από στοχαστικές ΑΠΕ (π.χ. αιολικά)". Το απομονωμένο στη ΝΑ γωνιά της Ευρώπης ηλεκτρικό σύστημα της χώρας μας δεν επιτρέπει μεγάλη διείσδυση αιολικών. Η Ελλάδα δεν πρόκειται ποτέ να γίνει η "Δανία του Νότου", επειδή είναι εντελώς διαφορετικά τόσο τα τεχνικά δεδομένα όσο και γεωπολιτικά δεδομένα. Ειδικά μάλιστα για τα αιολικά, για να υπάρχει "αυξανόμενη παραγωγή" θα πρέπει αφενός να υπάρχουν αυξανόμενες εγκαταστάσεις κι αφετέρου να έχει κανείς συμβόλαιο με τον ίδιο τον Αίολο, καθώς αν δεν φυσάει οι πτερωτές δεν γυρίζουν. Τόσο στην Ελλάδα όσο και στη Βρετανία, και πλέον και στην Καλιφόρνια, έχει ήδη αποδειχθεί πως η αύξηση της αιολικής εγκατεστημένης ισχύος δεν συνεπάγεται αύξηση της παραγόμενης ενέργειας, αλλά παρατηρήθηκε μείωση, λόγω μειωμένων ανέμων. Από όλες τις διαθέσιμες τεχνολογίες ηλεκτροπαραγωγής, μόνο στην αιολική ενέργεια συμβαίνει αυτό!

Έβδομο λογικό άλμα η θεώρηση ως δεδομένης της αύξησης της τιμής του δικαιώματος εκπομπής CO2. Η άποψη αυτή δεν είναι νέα, διατυπώθηκε και πριν το 2013 και η ζωή έδειξε ότι δεν ισχύει στην πράξη, η τιμή του δικαιώματος αγκομαχά στα διεθνή χρηματιστήρια να ξεπεράσει τα 6-8€/τόνο CO2, η αγορά προβλέπει ότι μέχρι το 2020 θα είναι περί τα 8 €/τόνο και ο μόνος τρόπος να τα ξεπεράσει είναι η άγρια χειραγώγηση της τιμής από την ΕΕ, με τεχνητή απόσυρση ποσότητας δικαιωμάτων από την αγορά. Αυτό ωστόσο δεν θα επηρεάσει μόνο την Ελλάδα, θα επηρεάσει όλη την Κεντρική & Ανατολική Ευρώπη που έχει λιγνιτικά εργοστάσια, συνεπώς δεν είναι καθόλου βέβαιο πως θα συμβεί. Η σχετική άποψη μοιάζει να υιοθετεί τον ευσεβή πόθο όσων θέλουν να υποκαταστήσουν το κάρβουνο στις παγκόσμιες αγορές, παρά με υπόθεση που βασίζεται στη διαμορφωμένη πραγματικότητα της αγοράς.

Όγδοο λογικό άλμα η θεώρηση για ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όπως νέες μπαταρίες ή εργοστάσια IGCC (Integrated coal Gasification Combined Cycle). Για τις μπαταρίες τα είδαμε αναλυτικά σε ειδική ανάρτηση, δεν υπάρχει τέτοια περίπτωση στον ορατό χρονικό ορίζοντα. Μετά το 2025-2030 ίσως κάτι αλλάξει, αλλά προς το παρόν όχι. Για τα συστήματα αεριοποίησης καυσίμου, αρκεί να πούμε πως πρωτοεφαρμόστηκαν στο Λονδίνο το ...1812, η σημερινή μέθοδος υπάρχει απ' το 1920 και το 1930 υπήρχαν στις ΗΠΑ εγκατεστημένα περίπου 11 χιλ. συστήματα, δεν είναι κάτι το νέο, απλά μετά εμφανίστηκε το φυσικό αέριο κι αντικατέστησε την αεριοποίηση του κάρβουνου. Είναι πολύ σημαντικό πως ΔΕΝ είναι όλα τα κάρβουνα το ίδιο κατάλληλα για αεριοποίηση, η ιδιαίτερη σύστασή τους παίζει μεγάλο ρόλο. Δοκιμάζεται κατά καιρούς ανάλογα με την εξέλιξη νέων υλικών, αλλά το κόστος δεν λέει να πέσει σε ανταγωνιστικά επίπεδα. Δοκιμάζεται στην Αυστραλία και την πολύ πεινασμένη για ενέργεια Κίνα, αλλά η εφαρμογή δεν έχει διαδοθεί. Δημοσιεύθηκε πως θα εφαρμοστεί από Αυστραλό επενδυτή στο Πακιστάν, αλλά έκτοτε ουδέν νεότερο από το Πακιστανικό μέτωπο. Στις ΗΠΑ υπάρχει μόνο ένα εργοστάσιο εμπορικής κλίμακας. Η RWE στη Γερμανία το εγκατέλειψε. Η Ιαπωνία έχει πιλοτικό εργοστάσιο απ' τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και το 2007 έθεσε σε λειτουργία ένα των 250MW, αλλά, παρά το μεγάλο πρόβλημα που της δημιούργησε το κλείσιμο όλων των πυρηνικών μετά το τσουνάμι της Φουκουσίμα το 2011, δεν εξετάζει το IGCC ως λύση. Όπως λύση δεν ήταν ούτε τα πανάκριβα ηλιοθερμικά, που εξέτασε η Google και τα εγκατέλειψε. Συνεπώς καλό είναι να μη εκτοξεύονται πυροτεχνήματα για "νέες" τεχνολογίες, να μη δημιουργούνται "φρούδες ελπίδες", που τις καλλιεργούν όσοι έχουν συμφέρον να προωθήσουν πολύ συγκεκριμένες λύσεις σε πολύ συγκεκριμένες τεχνολογίες. Λύσεις περιορισμένης αξιοπιστίας, που επιβιώνουν παντού μόνο με επιδοτήσεις. Η χώρα χρειάζεται αξιόπιστη ηλεκτροδότηση που να βρίσκεται σε λειτουργία το 2020, το τι θα γίνει μετά το 2030 είναι μεταγενέστερη συζήτηση κι απόφαση. 

Οι αναρτήσεις μας βρίσκονται και στο Facebook, στη διεύθυνση Greeklignite! Πατήστε «Μου αρέσει» (Like) στη σελίδα μας, για να έχετε πιο άμεση ενημέρωση! Και ανοίγετε τις αναρτήσεις, καθώς το Facebook δεν θα σας τις εμφανίζει καθόλου στη ροή αν δει πως δεν τις ανοίγετε.

Ένατο λογικό άλμα η θεώρηση πως πρέπει να εξετάσουμε "τεχνολογικές λύσεις πιο ευέλικτων λιγνιτικών μονάδων IGCC, που δίνουν τη δυνατότητα καλύτερης συνεργασίας με τις τεχνολογίες ΑΠΕ". Υπάρχουν τεχνολογίες ΑΠΕ που ηλεκτροδοτούν αξιόπιστα, όπως τα υδροηλεκτρικά, η βιομάζα, η γεωθερμία και υπάρχουν τεχνολογίες ΑΠΕ που δεν ηλεκτροδοτούν αξιόπιστα, όπως τα Φ/Β, ή εντελώς αναξιόπιστα, όπως τα αιολικά. Αντί να ψάχνουμε πώς θα προσαρμόσουμε τις πολύτιμες λιγνιτικές μονάδες σε αναξιόπιστα συστήματα, είναι απείρως προτιμότερο να απορρίψουμε τα αναξιόπιστα και να αναπτύξουμε τα συστήματα ΑΠΕ αποδεδειγμένης αξιοπιστίας. Το ταλαίπωρο υδροηλεκτρικό της Μεσοχώρας ακόμα περιμένει να λειτουργήσει κι ας το έχουμε ήδη χρυσοπληρώσει. Η γεωθερμία στο Ελληνικό ηφαιστειακό τόξο ακόμα περιμένει ν' ασχοληθεί κάποιος μαζί της. Αλλά στο άρθρο του "ειδικού συνεργάτη" δεν θα βρείτε τίποτα απ' αυτά. Γιατί άραγε;

Τον "ειδικό συνεργάτη" φαίνεται να τον έπιασε ιδιαίτερα ο πόνος για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα της νέας λιγνιτικής μονάδας. Δεν φαίνεται να τον έπιασε όμως ο πόνος για να μας πει ο,τιδήποτε για τη βιωσιμότητα των μονάδων φυσικού αερίου, όπως π.χ. η μονάδα της Κομοτηνής ή η νέα θηριώδης μονάδα της Μεγαλόπολης της ΔΕΗ. Η βιωσιμότητα αυτών των μονάδων είναι διασφαλισμένη; Κάθε πότε θα λειτουργεί η μονάδα της Μεγαλόπολης, όταν το σύστημα δεν ζητά φορτία λόγω της ύφεσης που προκάλεσαν τα μνημόνια; Ή μήπως έγινε άρον-άρον προκειμένου να δεσμευτεί η χώρα να καταναλώνει συγκεκριμένες ποσότητες αερίου; Η βιωσιμότητα των ιδιωτικών μονάδων φυσικού αερίου είναι διασφαλισμένη; Ή μήπως διασφαλίζεται με τερτίπια τύπου ΑΔΙ, ΜΑΣΜ και νέου ΜΑΣΜ, που ρίχνουν το βάρος στον καταναλωτή κι εξασφαλίζουν απόσβεση σε 8 χρόνια χαλαρά, χωρίς καν να δουλέψει η μονάδα, όπως ανέφερε  με άρθρο του στην Καθημερινή της 23/2/2014 ο πρώην Πρόεδρος της ΔΕΗ Αθανασόπουλος;

Η χώρα χρεοκόπησε σε καιρό ειρήνης απ' την παντελή έλλειψη πατριωτικής συνείδησης της ντόπιας ολιγαρχίας, που φρόντισε να λεηλατήσει τον τόπο. Πέντε χρόνια μετά την υπαγωγή στα μνημόνια, συνεχίζει να υπάρχει η ίδια νοοτροπία, τη βλέπουμε καθημερινά στην ειδησεογραφία, δεν χρειάζεται λοιπόν να βρίσκει συνοδοιπόρους στα έντυπα της Αριστεράς. Η νέα μονάδα Πτολεμαΐδα 5 πρέπει να γίνει και θα γίνει, αξιοποιώντας τον εγχώριο λιγνίτη κι εκτοπίζοντας αντίστοιχα το εισαγόμενο φυσικό αέριο και να το πάρουν όλοι απόφαση, όσο και να τους κακοφαίνεται. Και θα δώσει δουλειές στην Ελληνική βιομηχανία, όχι μόνο στην ξένη. Δουλειές στους Έλληνες, στον τόπο τους, για την παραγωγική ανασυγκρότηση της χρεοκοπημένης χώρας.