Η ενέργεια γίνεται όλο και πιο δυσνόητη υπόθεση. Τιμολόγια χαμηλού ή υψηλότερου κινδύνου, όπως τα μπλε, πράσινα και πορτοκαλί που θα δούμε από του χρόνου στην Ελλάδα, μια πράσινη μετάβαση που σαρώνει συνήθειες ετών, κι όλα αυτά στη σκιά των γεωπολιτικών κινδύνων που τείνουν να γίνουν κανονικότητα, εξηγούν γιατί τα καταστήματα των μεγάλων utilities διεθνώς μοιάζουν περισσότερο με ενεργειακά «σούπερ-μάρκετ». Και γιατί η φιλοσοφία των μεγάλων παικτών γίνεται όλο και πιο πελατοκεντρική.
Στο νέο αυτό κόσμο, του συνδυασμού ενεργειακών προϊόντων και υπηρεσιών επιδιώκει να μπει η ΔΕΗ με την εξαγορά του Κωτσόβολου, της μεγαλύτερης αλυσίδας ηλεκτρικών ειδών στην Ελλάδα, δείχνοντας την πρόθεση της να μετασχηματιστεί στον βασικό παίκτη που θα διαθέτει μέσα σε ένα κατάστημα, οτιδήποτε συνδέεται με την ενέργεια, από νέα τιμολόγια και ενεργειακές συμβουλές, μέχρι φωτοβολταϊκά στέγης. Από απλούς αισθητήρες και έξυπνους μετρητές μέχρι αντλίες θερμότητας, φορτιστές ηλεκτρικών αυτοκινήτων και οτιδήποτε απαιτεί ένα smart home, μαζί με τραπεζικές συμφωνίες για χρηματοδότηση και συναφή ασφαλιστικά προϊόντα.
Και η αρκετά υψηλότερη προσφορά έναντι των άλλων μνηστήρων που κατέθεσε η επιχείρηση στον διαγωνισμό του μητρικού βρετανικού ομίλου Curry’s οφείλεται στο ότι ζύγισε πώς η απόκτηση των 93 καταστημάτων της Κωτσόβολος, μαζί με το έτοιμο δίκτυο logistics θα της κοστίσει πολλά εκατομμύρια λιγότερα απ’ ότι αν ανέπτυσσε μόνη της ένα κοστοβόρο και χρονοβόρο να στηθεί, στόλο στο retail.
Εάν ευοδωθεί η συμφωνία που προωθεί η διοίκηση Στάσση και για την οποία βρίσκεται σε αποκλειστικές συζητήσεις με τους Βρετανούς, η ΔΕΗ αποκτά, όπως προ 15ετίας ο ΟΤΕ όταν εξαγόρασε την Γερμανός, ένα έτοιμο δίκτυο καταστημάτων σε στρατηγικά σημεία της χώρας που δεν διαθέτει η ίδια, όπως και τεχνογνωσία προσωπικού στις πωλήσεις προϊόντων, συναφών με τον ηλεκτρισμό, αντί να εμπλακεί στην ατέρμονα διαδικασία να το χτίσει από το μηδέν.
Το τάιμινγκ για την κίνηση της ΔΕΗ αποτελεί εδώ κομβικό παράγοντα, τόσο γιατί οι τάσεις διεθνώς είναι υπέρ της ανανέωσης του εξοπλισμού των ηλεκτρικών συσκευών των νοικοκυριών μέσω των επιδοτήσεων, αλλά και στο πλαίσιο της ενεργειακής εξοικονόμησης και μείωσης του περιβαλλοντικού αποτυπώματος, όσο και γιατί η στρατηγική της συνέπεσε με την απόφαση των Βρετανών να πουλήσουν τον Κωτσόβολο.
Η είδηση τον Ιούνιο του 2023 ότι η Curry’s πουλάει την αλυσίδα ήρθε σε μια συγκυρία που η ΔΕΗ μόλις είχε προχωρήσει σε μια μεγάλη κίνηση επέκτασης στα Βαλκάνια, με την εξαγορά της Enel Ρουμανίας και έψαχνε να βάλει μπροστά τον επόμενο στόχο της, να επεκτείνει το δίκτυό της στη λιανική, είτε μέσω franchise, είτε μέσω μιας μεγάλης εξαγοράς. Ήταν η εποχή που η διοίκηση μετά τη δρομολόγηση των διαδικασιών που ακολούθησε το επενδυτικό της άνοιγμα στη Ρουμανία, το οποίο αποτέλεσε το επιστέγασμα της αλλαγής πορείας της επιχείρησης κατά την τελευταία τριετία, ετοιμαζόταν για το νέο της βηματισμό στη λιανική.
Τόσο, η ολοκλήρωση της εξαγοράς της Enel, όσο και αυτή της Κωτσόβολος, εφόσον έχουν αίσιο τέλος οι διαπραγματεύσεις, θα κυριαρχήσουν μαζί με τα σχέδια της επόμενης τριετίας, στο Investor Day του Νοεμβρίου στο Λονδίνο, όπου ο CEO της ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης θα παρουσιάσει μπροστά στους μεγαλύτερους θεσμικούς επενδυτές, οίκους αξιολόγησης και αναλυτές, το νέο τριετίες Business Plan της επιχείρησης.
Η Κωτσόβολος με κομβικά καταστήματα, όπως αυτό στο Mall, στο Ελ. Βενιζέλος, στη Γλυφάδα ή στο Χαλάνδρι, έχει όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που επιτρέπουν στη ΔΕΗ να πετύχει ακόμη μεγαλύτερη διείσδυση στα νοικοκυριά, καθώς η αλυσίδα ηλεκτρικών συσκευών βρίσκεται ήδη μέσα στα ελληνικά σπίτια. Και έχει ενδιαφέρον ότι εκτός από τον εμπλουτισμό των καταστημάτων με υπηρεσίες φόρτισης, μετατροπείς, έξυπνες συσκευές ή προϊόντα smart living, όπως έξυπνες κάμερες και σκούπες - ρομπότ, οι πελάτες θα βρίσκουν και τις παραδοσιακές λευκές συσκευές, ψυγεία, κουζίνες, πλυντήρια, όλες υψηλής ενεργειακής κλάσης.
Κάποιοι δεν το ξέρουν αλλά η ΔΕΗ έχει ιστορία στην καθοδήγηση του καταναλωτή από εκπαιδευμένο προσωπικό πάνω στις νέες τεχνολογίες από τη δεκαετία του 1960. Τα χρόνια εκείνα, όπου ο εξηλεκτρισμός της χώρας συνέπεσε με τη μαζική εμφάνιση των ηλεκτρικών οικιακών συσκευών, η επιχείρηση έφτασε να είναι και retailer των προϊόντων που σχετίζονταν με το ρεύμα, όπως δείχνουν οι φωτογραφίες της εποχής, όπου υπάλληλοι της εταιρείας έκαναν επίδειξη, μαγειρεύοντας σε ηλεκτρικές κουζίνες στην ελληνική επαρχία.
Σε ένα κόσμο που η τεχνολογία σαρώνει τα πάντα, οι γεωπολιτικοί κίνδυνοι έχουν γίνει κανονικότητα και η πράσινη μετάβαση καταρρίπτει τις παλιές ενεργειακές συνήθειες, ο συνδυασμός των κατάλληλων λύσεων για το σπίτι και την επιχείρηση είναι ο κανόνας για τους ενεργειακούς ομίλους από την Ευρώπη έως τη Β. Αμερική.
Οι συνήθειες όμως άλλαξαν, ειδικά στην Ευρώπη, από τότε που ξέσπασε η ενεργειακή κρίση μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και αυτό αποτυπώνεται στη σημαντική μείωση της κατανάλωσης ενέργειας σε σχέση με τους όγκους της προηγούμενης δεκαετίας.
Και μικρότερη κατανάλωση σημαίνει λιγότερα έσοδα για τα παραδοσιακά utilities τα οποία μετασχηματίζονται και ανακαλύπτουν νέα καινοτόμα μοντέλα για να συντηρήσουν τα κέρδη τους και να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό που έρχεται από άλλες εταιρείες, όχι απαραίτητα ενεργειακές, όπως την Google ή την Apple.
Στην ενέργεια επαναλαμβάνεται επί της ουσίας αυτό που είδαμε να συμβαίνει στις αρχές της δεκαετίας του 2000 και του 2010 με τις τηλεπικοινωνίες, όταν η εμφάνιση μιας σειράς free applications, όπως του Skype και του Messenger, άρχισαν να ροκανίζουν τα παραδοσιακά έσοδα που τα πρώτα χρόνια της έκρηξης προέρχονταν από τα sms και τις υπηρεσίες επικοινωνίας.