Την διάθεση της αγοράς να δώσει μεγαλύτερη βαρύτητα σε στρατηγικές αντιστάθμισης συγκριτικά με το πρόσφατο παρελθόν, επιβεβαιώνουν, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, τα πρόσφατα αποτελέσματα διάθεσης των λιγνιτικών «πακέτων» από μεριάς ΔΕΗ, μέσω προθεσμιακών χρηματοστηριακών προϊόντων προς Τρίτους, υποχρέωση που ολοκληρώθηκε πρόσφατα όπως ανακοίνωσε σχετικά η Επιχείρηση.
Υπενθυμίζεται ότι ο λεγόμενος μηχανισμός του antitrust υιοθετήθηκε το 2021 ως μέτρο στα πλαίσια απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας και αφορούσε την πρόσβαση τρίτων στη παραγωγή των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ (το φθηνό ρεύμα μέχρι πρότινος) που αποτελούσε «προνόμιο» μονάχα της δεσπόζουσας επιχείρησης. Σημειώνεται ότι ήδη από το 2008 υπάρχει απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που έθετε ανησυχίες και προβληματισμούς σχετικά τις Ελληνικές Αγορές Λιγνίτη και Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Σύμφωνα με τον μηχανισμό, η ΔΕΗ υποχρεούνταν να διαθέτει «πακέτα» ηλεκτρικής ενέργειας τριμηνιαίας διάρκειας, που αντιστοιχούν σε ένα μερίδιο της λιγνιτικής ηλεκτροπαραγωγής του αντίστοιχου τριμήνου του προηγούμενου έτους. Επί παραδείγματι, οι ποσότητες προς παραχώρηση για το 2023 ισούνταν με το 40% των λιγνιτικών μεγαβατώρων του αντίστοιχου τριμήνου του τρέχοντος έτους.
Σύμφωνα με πηγές με γνώση της όλης διαδικασίας από την αρχή μέχρι και την ολοκλήρωσή της, η εντέλει διάθεση των «πακέτων» για την περίοδο 2021-2023 συνιστά ένα «ποιοτικό άλμα» που αποκαλύπτει μια «αλλαγή νοοτροπίας από πλευράς συμμετεχόντων», δεδομένου ότι μερικούς μήνες πριν, όπως είχε γράψει το energypress (δες εδώ και εδώ), η αντίστοιχη διαδικασία διάθεσης λιγνιτικών «πακέτων» είχε αποβεί άκαρπη τόσο στο Ελληνικό Χρηματιστήριο όσο και στο Ευρωπαϊκό, υπό το βάρος και των συνθηκών που επικρατούσαν εκείνη την περίοδο στην αγορά με την ενεργειακή κρίση.
Αν και η πλειοψηφία των «πακέτων» διατέθηκαν κυρίως στο ευρωπαϊκό χρηματιστήριο και πολύ λιγότερο μέσω της αγοράς του ΕΧΕ, εντούτοις, η επιτυχία των συναλλαγών υποδηλώνει προθέσεις αντιστάθμισης από την μεριά των συμμετεχόντων με την αξιοποίηση του «Greek power».
και χωρίς να υπάρξει ευθεία συσχέτιση με την ελληνική αγορά μιας και οι αγοραστές δεν είναι γνωστοί, εντούτοις, από την ίδια την φυσιογνωμία του προϊόντος ως προθεσμιακό προϊόν, η διάθεση των λιγνιτικών πακέτων υποδηλώνει κατά βάση την αξιοποίηση του συγκεκριμένου προϊόντος στα πλαίσια μιας στρατηγικής αντιστάθμισης.
Επιπρόσθετα, η «ψαλίδα» μεταξύ του ευρωπαϊκού και του ελληνικού χρηματιστηρίου ως προς την απορρόφηση των «πακέτων» εξηγείται, όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές, από το γεγονός ότι το μεν πρώτο διαθέτει περισσότερα προϊόντα και επομένως καθίσταται πιο ελκυστικό για τους ενδιαφερόμενους σε αντίθεση με το Ελληνικό Χρηματιστήριο που η συναλλακτική δραστηριότητα ενός συμμετέχοντα περιορίζεται στα προϊόντα της τοπικής αγοράς.
Σε κάθε περίπτωση όπως, ανέφερε και o Διευθύνων Σύμβουλος του ΕΧΕ Αλέξανδρος Παπαγεωργίου, μιλώντας προχθές στο συνέδριο Athens Investment Forum, στις άμεσες προτεραιότητες βρίσκεται ο εμπλουτισμός του «καλαθιού» του Χρηματιστηρίου με νέα προϊόντα, υπηρεσίες και δραστηριότητες που θα βοηθήσουν όσους συμμετέχουν να συναλλάσσονται περισσότερο και να αποτυπώνονται οι σωστές τιμές ενέργειας. «Ζούμε μία πολύ σημαντική στιγμή και έχουμε την ευκαιρία να κερδίσουμε πρωταγωνιστικό ρόλο σε Βαλκάνια και Ευρώπη», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι ολοένα και περισσότερο η στρατηγική της αντιστάθμισης επεκτείνεται και στην «πράσινη ενέργεια» με την σχετική συζήτηση να έχει ανοίξει σε ευρωπαϊκό επίπεδο, θέτοντας το ζήτημα δημιουργίας αγοραστικών μηχανισμών που θα βελτιώσουν την λειτουργικότητα των PPA και των ΑΠΕ.
Ενδεικτικό είναι το παράδειγμα από το Χρηματιστήριο της Γερμανίας όπου λειτουργεί προθεσμιακό προϊόν με βάθος 7ετίας για την αντιστάθμιση του κινδύνου που προκύπτει από την σύναψη διμερών συμβολαίων «πράσινης» ενέργειας.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς, τέτοιες ενέργειες θα πολλαπλασιαστούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο, δεδομένου κιόλας, ότι η ίδια η μεταρρύθμιση της «αρχιτεκτονικής» της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας φέρνει με μεγαλύτερη ένταση στο προσκήνιο τα CfDs και τα PPAs, ως βασικά «εργαλεία» του ενεργειακού συστήματος.