του Κώστα Δεληγιάννη
Σε ιδιαίτερα ανταγωνιστικές τιμές αναμένεται να διαμορφωθούν τα πράσινα τιμολόγια των περισσότερων εταιρειών τον Ιανουάριο, πρώτο μήνα εφαρμογής των ειδικών προϊόντων, με «όχημα» τη σημαντική αποκλιμάκωση της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, τον μήνα που διανύουμε. Έτσι, παρά το γεγονός ότι από τον επόμενο μήνα θα αποσυρθούν οι οριζόντιες επιδοτήσεις στους λογαριασμούς, είναι προεξοφλημένο πως τουλάχιστον μία μεγάλη μερίδα καταναλωτών θα δει τις επιβαρύνσεις της να περιορίζονται.
Υπενθυμίζεται ότι οι εταιρείες θα ανακοινώσουν τις τελικές τιμές τους την 1η Ιανουαρίου, όταν θα έχει οριστικοποιηθεί πλέον η χονδρεμπορική τιμή του Δεκεμβρίου. Πάντως, απόδειξη της αποκλιμάκωσης της αγοράς είναι το γεγονός ότι έως και χθες, 26 Δεκεμβρίου, αυτή «έτρεχε» με μέση τιμή στα 103,18 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, δηλαδή σε χαμηλότερα επίπεδα ακόμη και από τον προηγούμενο μήνα. Ως αποτέλεσμα, καθώς απομένουν πλέον μόλις 5 ημέρες για να ολοκληρωθεί ο Δεκέμβριος, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιο ότι δεν θα υπάρξουν σημαντικές διαφοροποιήσεις στην τελική χονδρεμπορική τιμή.
Με βάση την επεξεργασία από το insider.gr των παραμέτρων που έχουν ανακοινώσει από τις αρχές του μήνα οι προμηθευτές για τα πράσινα τιμολόγιά τους, το κλείσιμο της αγοράς στα 103,18 ευρώ ανά Μεγαβατώρα θα είχε ως αποτέλεσμα τα προϊόντα 4 εταιρειών να διαμορφωθούν χαμηλότερα από τα 14,5 λεπτά ανά κιλοβατώρα, για τον πρώτο μήνα του 2024.
Περισσότερα ανταγωνιστικά προϊόντα
Πιο συγκεκριμένα, σε αυτό το σενάριο το πράσινο τιμολόγιο Γ1 της ΔΕΗ θα «κλείδωνε» στα 13,7 λεπτά ανά κιλοβατώρα, με το «Power On! Home Green» της Ελίν να διαμορφώνεται στα 14,2 λεπτά ανά kWh. Στα ίδια επίπεδα θα έκλεινε το ειδικό τιμολόγιο της NRG, με το «Οικιακό Value Special» της Protergia να ακολουθεί στα 14,4 λεπτά ανά kWh. Επίσης, ελάχιστα πάνω από τα 14,5 λεπτά θα διαμορφωνόταν το πράσινο τιμολόγιο της Volton, κλείνοντας στα 14,6 λεπτά ανά kWh.
Τα 14,5 λεπτά ανά kWh αποτελούν σημείο αναφοράς, καθώς είναι η τιμή στην οποία διαμορφώθηκε το τιμολόγιο Γ1 της ΔΕΗ τον μήνα που διανύουμε, συνυπολογίζοντας την επιδότηση των 2,5 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα που δόθηκε από την πολιτεία. Επομένως, η απόσυρση των επιδοτήσεων θα κάνει πρεμιέρα με χαμηλότερες χρεώσεις για εκατομμύρια καταναλωτές.
Στην πραγματικότητα, μάλιστα, το παραπάνω σενάριο είναι μάλλον συντηρητικό, καθώς τουλάχιστον τρεις από τους υπόλοιπους προμηθευτές πρόκειται να αναπροσαρμόσουν τις παραμέτρους του πράσινου τιμολογίου τους – κυρίως με την εφαρμογή εκπτώσεων που δεν ανακοίνωσαν στις αρχές Δεκεμβρίου. Κάτι που σημαίνει πως έως την 1η Ιανουαρίου το πιο πιθανό είναι να αυξηθούν τα ειδικά τιμολόγια με ανταγωνιστικές χρεώσεις.
Επιπλέον, όπως έχει γράψει το insider.gr, σε μία τέτοια περίπτωση προμηθευτές που έχουν ήδη ανακοινώσει εκπτώσεις, σχεδιάζουν να «βελτιώσουν» τα πράσινα τιμολόγιά τους. Επομένως, δεν αποκλείεται να γίνουν πιο οικονομικά ακόμη και μερικά από τα ειδικά προϊόντα που αυτή τη στιγμή είναι από τα φθηνότερα στην αγορά.
Στάση αναμονής των καταναλωτών
Σε κάθε περίπτωση, το τοπίο αναφορικά με την πρεμιέρα των πράσινων τιμολογίων θα ξεκαθαρίσει αργά το βράδυ της 1ης Ιανουαρίου, όταν εκπνέει η προθεσμία που έχουν οι εταιρείες για να δημοσιεύσουν τις τελικές τους τιμές για τον πρώτο μήνα του επόμενου έτους. Σύμφωνα με στελέχη των παρόχων, αυτό το ξεκαθάρισμα του τοπίου δείχνει να περιμένει η πλειονότητα των καταναλωτών, ώστε να αποφασίσει με ποιο είδος τιμολογίου (και ποιας εταιρείας) θα «πορευτεί» το 2024.
Έτσι, από τις κρούσεις που κάνουν οι προμηθευτές στους πελάτες τους, φαίνεται πως τα περισσότερα νοικοκυριά και μικρές επιχειρήσεις έχουν επιλέξει σε πρώτη φάση να μεταπέσουν αυτόματα στο ειδικό τιμολόγιο του παρόχου τους. Ως συνέπεια, έχουν αποφασίσει να μεταθέσουν σε επόμενο χρόνο την απόφαση για ποιο προϊόν ταιριάζει περισσότερο στις ανάγκες τους.
Εξάλλου, «σύμμαχος» αυτής της επιλογής είναι το γεγονός ότι ο καταναλωτής μπορεί να εγκαταλείψει το πράσινο τιμολόγιο (όπως και τα υπόλοιπα κυμαινόμενα προϊόντα), οποιαδήποτε στιγμή και χωρίς κανενός είδους οικονομικό πέναλτι.
Ενδιαφέρον για τις σταθερές συμβάσεις
Από την άλλη πλευρά, όσοι πελάτες δεν επιλέγουν την αυτόματη μετάπτωση στο ειδικό προϊόν, κατευθύνονται κατά κύριο λόγο στα μπλε τιμολόγια, δηλαδή σε συμβόλαια σταθερής χρέωσης. Μάλιστα, με βάση τις πληροφορίες που ζητούν από τις εταιρείες για τις υπόλοιπες διαθέσιμες συμβάσεις, ακόμη και οι καταναλωτές που θα ξεκινήσουν το 2024 με κάποιο πράσινο τιμολόγιο, φαίνεται πως η κινητικότητα στα σταθερά συμβόλαια θα ενισχυθεί τους πρώτους μήνες του 2024.
Όπως επισημαίνουν παράγοντες των εταιρειών, το βασικό κίνητρο είναι το κλείδωμα της τιμής για 12 μήνες, γεγονός που αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα από τους καταναλωτές, την ώρα που είναι νωπές οι μνήμες από τις τεράστιες αβεβαιότητες που προκάλεσε η ενεργειακή κρίση. Παράλληλα, οι συμβάσεις σταθερής χρέωσης προκρίνονται από τους πελάτες που εκτός από το να αποφύγουν το ρίσκο ξαφνικών αυξήσεων, δεν θέλουν να παρακολουθούν τις αυξομειώσεις των χονδρεμπορικών τιμών και δεν είναι διατεθειμένοι να αλλάζουν κυμαινόμενα προϊόντα – είτε για να περιορίσουν τις συνέπειες μίας ενδεχόμενης ανόδου της αγοράς, είτε για να εξασφαλίσουν το μέγιστο κέρδος από μία «βουτιά» των χονδρεμπορικών τιμών.
Τα σταθερά τιμολόγια κρύβουν οφέλη όμως και για τους προμηθευτές, κατʼ αρχάς γιατί τους επιτρέπουν να παγιώσουν το πελατολόγιό τους – αφού στα μπλε τιμολόγια προβλέπεται πέναλτι σε περίπτωση αποχώρησης του πελάτη πριν από τη λήξη του συμβολαίου. Με την ίδια λογική, οι εταιρείες αποκτούν μακροπρόθεσμη ορατότητα για τις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που πρέπει να εξασφαλίσουν, ώστε να προχωρήσουν σε hedging, ενώ παράλληλα θωρακίζονται από το ρίσκο του «ενεργειακού τουρισμού».
Τα διαθέσιμα μπλε τιμολόγια
Το ενδιαφέρον των καταναλωτών έχει ως αποτέλεσμα να προσφέρονται ήδη αρκετά προϊόντα σταθερής χρέωσης, με ελκυστικές χρεώσεις. Ως αποτέλεσμα, παρά το γεγονός ότι οι εκτιμήσεις των ειδικών συγκλίνουν στην πτωτική τάση των χονδρεμπορικών τιμών ηλεκτρισμού μέσα στο 2024, οι πιο αυξημένες επιβαρύνσεις ενός μπλε τιμολογίου (σε σχέση με τα πράσινα και τα κίτρινα προϊόντα) «μεταφράζονται» σε ένα σχετικά περιορισμένο αντίτιμο -ειδικά για όσους έχουν μικρή κατανάλωση- για την αποφυγή του κινδύνου να υπάρξει κάποιο απρόοπτο στην πορεία και οι αγορές ηλεκτρισμού να ακολουθήσουν ανοδική πορεία.
Όπως έχει γράψει το insider.gr, τον «χορό» των ανταγωνιστικών προσφορών στα μπλε τιμολόγια άνοιξε η ΔΕΗ, με σημαντική μείωση των δύο προϊόντων σταθερής χρέωσης που διαθέτει, 12μηνης διάρκειας. Ενδεικτικά η χρέωση ημέρας στο ΔΕΗ myHome Online ελαττώθηκε στα 17,5 λεπτά του ευρώ ανά κιλοβατώρα (από 28 λεπτά ανά KWh) και στο ΔΕΗ myHome Enter στα 17,9 λεπτά ανά KWh (από 29,5 λεπτά). Το πάγιο είναι 5 ευρώ.
Οι αντίστοιχες προτάσεις της ΗΡΩΝ (Home Fix) και της Elpedison (Elpedison Bright) διαμορφώνονται στα 16,9 λεπτά ανά kWh, με μηνιαίο πάγιο 7,5 και 3 ευρώ. Επίσης, η Protergia προσφέρει το Protergia Οικιακό Value Safe με σταθερή χρέωση 16,5 λεπτά ανά kWh και πάγιο 3,5 ευρώ.
Επίσης, η Ελίν προσφέρει το «Power On! Blue Day» για τους οικιακούς καταναλωτές, με σταθερή χρέωση 14,9 λεπτά ανά kWh και πάγιο 5 ευρώ.