Την τμηματική κάλυψη του φουσκωμένου ελλείμματος των Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας σε τρία στάδια, με τον κρατικό προϋπολογισμό να αναλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος, προβλέπει η φόρμουλα την οποία συζητούν οι ηγεσίες του ΥΠΕΝ και του υπ. Εθνικής Οικονομίας.
Η πρόταση που, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει πέσει στο τραπέζι, είναι να «σπάσει» το έλλειμμα του συγκεκριμένου λογαριασμού, που εκτιμάται στα επίπεδα των 700 εκατ ευρώ, σε τρία κομμάτια και να καλυφθεί τμηματικά από φέτος μέχρι και το 2026.
Το πρώτο κομμάτι αφορά ένα ποσό στα επίπεδα των 200 εκατ. ευρώ, κοντά σαν τάξη μεγέθους στα χρέη προς τους προμηθευτές, το οποίο επιχειρείται να ρυθμιστεί φέτος και στη συζήτηση έχει εμπλακεί ο αρμόδιος για τη δημοσιονομική πολιτική, υφυπ. Εθνικής Οικονομίας Θ.Πετραλιάς.
Καλώς εχόντων των πραγμάτων, οι εταιρείες - μέλη του Συνδέσμου Προμηθευτών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΠΕΝ) θα αρχίσουν να εισπράττουν από φέτος τα χρωστούμενα, ύψους περίπου 252 εκατ ευρώ για την περίοδο Απριλίου - Νοέμβριου 2023. Κάθε μήνας πάντως που θα περνάει, χωρίς να δίνεται λύση, το κονδύλι των 252 εκατ. θα μεγαλώνει.
Το δεύτερο κομμάτι, κινείται στα επίπεδα των 400 εκατ. ευρώ και συζητείται να συμπεριληφθεί στον προϋπολογισμό του 2025. Το σενάριο δηλαδή προβλέπει ότι η μερίδα του λέοντος από το έλλειμμα θα καλυφθεί του χρόνου.
Και το τρίτο σκέλος, στα επίπεδα των 100 εκατ ευρώ, σχεδιάζεται να συμψηφιστεί με το πλεόνασμα που αναμένεται ότι θα παρουσιάσει το 2026 ο λογαριασμός των ΥΚΩ (ΕΛΥΚΩ), με τη λειτουργία της διασύνδεσης Κρήτης - Αττικής, η οποία αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί εντός του 2025. Σε μια τέτοια περίπτωση, ο ελλειμματικός σήμερα λογαριασμός πρόκειται σε δύο χρόνια να «γυρίσει» θετικός γύρω στα 100-150 εκατ ευρώ. Το ποσό αυτό θα ισοφαρίσει το τρίτο κομμάτι του ελλείμματος.
Σε αδρές γραμμές και χωρίς να έχουν οριστικοποιηθεί οι λεπτομέρειες, αυτή είναι η άσκηση που φαίνεται ότι βρίσκεται στο τραπέζι μετά τις πρώτες συζητήσεις ανάμεσα στον Θ.Σκυλακάκη και τον Κ. Χατζιδάκη για τη κατάσταση του ΕΛΥΚΩ. Του λογαριασμού, ο οποίος αξιοποιείται ώστε οι κάτοικοι των μη διασυνδεδεμένων νησιών να πληρώνουν για την προμήθεια ρεύματος τα ίδια ποσά με εκείνα στο διασυνδεδεμένο σύστημα, παρ΄ότι εκεί η παραγωγή ενέργειας είναι αισθητά ακριβότερη, με πλέον χαρακτηριστικό παράδειγμα τη Κρήτη. Επίσης, από τον Ειδικό Λογαριασμό καλύπτονται και οι μειωμένες χρεώσεις για τους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου (ΚΟΤ).
Αρμόδιες πηγές διαβεβαιώνουν ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση το έλλειμμα να οδηγήσει σε επιβάρυνση των χρεώσεων των καταναλωτών. Βέβαια και μόνο το γεγονός ότι οι καταναλωτές δεν θα δουν μείωση στις χρεώσεις τους το 2026, αφού τα ποσά που θα εξοικονομηθούν από την λειτουργία της διασύνδεσης Κρήτης - Αττικής, θα διατεθούν για να «σβήσει» ένα έλλειμμα 100 εκατ ευρώ, σημαίνει υπό μια έννοια ότι θα κληθούν να πληρώσουν εκείνοι ένα μέρος της «μαύρης τρύπας».
Ούτε πρόκειται να επιβαρυνθούν με αυξήσεις στις χρεώσεις ΥΚΩ, ούτε όμως και πρόκειται να δουν μειώσεις λόγω της διασύνδεσης της Κρήτης. Η τελευταία απορροφά ιστορικά το μεγαλύτερο μέρος των ρυθμιζόμενων αυτών χρεώσεων που πληρώνουμε μέσω των λογαριασμών μας.
'Αλλα σενάρια, όπως ΤΟ να καλυφθεί η «μαύρη τρύπα» των ΥΚΩ μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης, το οποίο πρόκειται να ενισχυθεί φέτος με αυξημένα ποσά τόσο από την κατανομή των ρύπων, όσο και με τα υπερέσοδα από τη φορολόγηση των εταιρειών προμήθειας (στο δίμηνο Απριλίου- Μαΐου), δεν προκρίνονται.
Αν και το 2022 ο ΕΛΥΚΩ είχε φτάσει να έχει πλεόνασμα ακόμη και 500 εκατ ευρώ, εντούτοις αυτό «γύρισε» σε έλλειμμα, καθώς χρειάστηκε να αιμοδοτήσει πέρυσι το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ), για τη χρηματοδότηση των οριζόντιων επιδοτήσεων στους λογαριασμούς ρεύματος των νοικοκυριών.
Το θέμα έγινε ευρέως γνωστό μετά την επιστολή που απέστειλε τον Ιανουάριο ο ΕΣΠΕΝ προς ΥΠΕΝ και Ρυθμιστή, κρούοντας το «καμπανάκι» για οφειλές προς τα μέλη του, ύψους 252 εκατ. ευρώ από τα μη καταβληθέντα ανταλλάγματα για την παροχή των ΥΚΩ που προσφέρουν.
Η υπόθεση ωστόσο σέρνεται εδώ και καιρό. Κατά την τελευταία της συνεδρίαση για το 2023, η Ρυθμιστική Αρχή, έχοντας υπόψιν τις προβλέψεις των Διαχειριστών για ελλείμματα στους δύο ειδικούς λογαριασμούς, δηλαδή του ΔΑΠΕΕΠ για τον ΕΛΑΠΕ και του ΔΕΔΔΗΕ για τον ΕΛΥΚΩ, είχε διατυπώσει την πρόταση να καλυφθούν από τον κρατικό προϋπολογισμό. Στην ίδια συνεδρίαση είχε αποφασίσει να μην αυξηθούν οι χρεώσεις ΥΚΩ που επιβάλλονται στους καταναλωτές μέσω των λογαριασμών.
Τα στοιχεία που της είχε αποστείλει ο ΔΕΔΔΗΕ ανέφεραν ότι το έλλειμμα του ΕΛΥΚΩ για το 2023 φτάνει τα 300 εκατ. ευρώ, με εκτίμηση για το 2024 ότι θα υπάρξει ένα αντίστοιχο έλλειμμα, επίσης 300 εκατ. ευρώ. Τότε, στο ζήτημα είχε παρέμβει και ο ΕΣΠΕΝ, ζητώντας τη λήψη μέτρων με μια επιστολή αντίστοιχου περιεχόμενου με αυτήν που έγινε γνωστή στα τέλη Ιανουαρίου.