Σε τροχιά επίσπευσης της θεσμικής και τεχνικής προεργασίας για τα δυναμικά τιμολόγια, ώστε οι πάροχοι να είναι σε θέση να λανσάρουν τα πρώτα εξ’ αυτών ακόμη και εντός του 2024, με αποδέκτες τις επιχειρήσεις της μέσης και υψηλής τάσης, κινείται το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στόχευση διπλή, που αφορά τόσο τη παροχή στις επιχειρήσεις ενός εργαλείου για να συγκρατήσουν το ενεργειακό τους κόστος, όσο και μια προσπάθεια να μετατοπιστεί μέρος της ζήτησης στα μεσημέρια, και άρα να συγκρατηθούν οι περικοπές πράσινης ενέργειας, που θεωρείται δεδομένο ότι θα κινηθούν αυξητικά, πυροδοτώντας δυσαρέσκεια στους παραγωγούς ΑΠΕ.
Στη σύσκεψη της Παρασκευής, με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς (ΥΠΕΝ, ΡΑΕΕΥ, ΔΕΔΔΗΕ), μπήκαν επί τάπητος όλα τα τεχνικά ζητήματα, όπως το πώς θα διαμορφώνεται η καμπύλη τιμολόγησης από τους παρόχους, πως θα υπολογίζονται οι χρεώσεις, και πώς θα ενημερώνεται ο καταναλωτής, με τη ρυθμιστική αρχή να επιδιώκει την ολοκλήρωση του ρυθμιστικού πλαισίου εντός του Οκτωβρίου.
Στις βασικές πτυχές του πλαισίου, σαφέστερη εικόνα θα υπάρξει εντός της εβδομάδας, μετά και από νέα σύσκεψη που έχει προγραμματιστεί για τη Παρασκευή με τη συμμετοχή και των παρόχων, ωστόσο ένα πρώτο περίγραμμα για τον τρόπο της δυναμικής τιμολόγησης έχει ήδη μπει.
Σε αδρές γραμμές, και με την αίρεση πάντα ότι δεν έχει ακουστεί η άποψη των προμηθευτών, η πρόταση της ρυθμιστικής αρχής είναι ότι οι χρεώσεις των δυναμικών τιμολογίων θα έχουν ως αναφορά την τιμή της Αγοράς Επόμενης Μέρας (DAM), πάνω στην οποία θα μπαίνει ένα «καπέλο», δηλαδή ένας συντελεστής, που θα συμπεριλαμβάνει τα κόστη του παρόχου από την αγορά εξισορρόπησης, τα λειτουργικά του έξοδα, καθώς και το εύλογο κέρδος του. Στην ουσία, η τελική χρέωση του κάθε παρόχου θα διαμορφώνεται από το άθροισμα της DAM με το συγκεκριμένο συντελεστή.
Σε ό,τι αφορά τη συχνότητα μεταβολής των χρεώσων που θα προσφέρει ο κάθε προμηθευτής, δηλαδή αν αυτό θα γίνεται ανά 15, 30 ή 60 λεπτά, το βασικό σενάριο θέλει αυτό να συμβαίνει ανά 15λεπτο. Δηλαδή, με τον ίδιο ακριβώς τρόπο με τον οποίο θα λειτουργεί προσεχώς η Αγορά Επόμενης Ημέρας στο ελληνικό χρηματιστήριο ενέργειας (EnExGroup), ακολουθώντας τον μοντέλο τιμολόγησης των μεγάλων ευρωπαϊκών αγορών. Σε πρώτη φάση, αναλόγως πάντα του τι θα προτείνουν και οι πάροχοι, μπορεί η συχνότητα μεταβολής των χρεώσεων στα δυναμικά τιμολόγια να είναι ωριαία, ωστόσο ο τελικός στόχος είναι να ακολουθεί τη φόρμουλα της DAM.
Σύμφωνα πάντα με τη μέχρι τώρα εικόνα, ο καταναλωτής θα μπορεί να ενημερώνεται από τον πάροχό του, μέσω e-mail κάθε μεσημέρι, αμέσως μόλις θα γίνεται γνωστή η τιμή της DAM (15.00), για την καμπύλη τιμολόγησης της επόμενης μέρας. Δηλαδή, για τις χρεώσεις της δυναμικής τιμολόγησης που θα του προσφέρει την επομένη ο προμηθευτής του.
Στο τραπέζι βρίσκεται επίσης η ιδέα, τα πορτοκαλί, δυναμικά τιμολόγια να μπορούν να είναι τόσο ex ante, όσο και ex post, με το σκεπτικό ότι άλλες οι ανάγκες της βιομηχανίας και άλλες των νοικοκυριών, ωστόσο και εδώ μένει να ακουστεί η άποψη των παρόχων.
Μείωση των τιμών, συγκράτηση στην ανισορροπία
Στο αρμόδιο υπουργείο θέλουν τα δυναμικά τιμολόγια να κάνουν την εμφάνιση τους το συντομότερο, ει δυνατόν και από την περίοδο Νοεμβρίου - Δεκεμβρίου, τόσο για να μειωθεί το κόστος ρεύματος για τις επιχειρήσεις, όσο και για να αντιμετωπίσει την διογκούμενη ανισορροπία μεταξύ προσφοράς και ζήτησης, λόγω των ΑΠΕ.
Το σκεπτικό είναι ότι σε μια περίοδο ρευστότητας στα ενεργειακά χρηματιστήρια της Αν. Ευρώπης και με τη βιομηχανία να ζητά πιεστικά μέτρα μείωσης του κόστους, οι επιχειρήσεις που διαθέτουν ήδη έξυπνους μετρητές θα δουν μέσω των δυναμικών τιμολογίων τους λογαριασμούς τους να μειώνονται. Ταυτόχρονα, εφόσον οι επιχειρήσεις στραφούν μαζικά στα πολυζωνικά τιμολόγια, μεταφέροντας μέρος των αναγκών τους από τα βράδια στα μεσημέρια, θα αυξηθεί κατά τις ώρες αυτές η συνολική ζήτηση, περιορίζοντας ως ένα βαθμό την ανάγκη για περικοπές πράσινης ενέργειας.
Το μέτρο δηλαδή συνδέεται ευθέως με τη κυβερνητική ανησυχία, ότι τους επόμενους μήνες και ειδικά από το 2025 και μετά, οπότε και αναμένεται να συνδεθεί στο σύστημα μεγάλος αριθμός έργων ΑΠΕ, θα απαιτηθούν περικοπές πολύ μεγαλύτερες από τις φετινές, για να τιθασευτεί η διογκούμενη ανισορροπία μεταξύ της προσφοράς που κάνει peak στο διάστημα 12.00 - 16.00 και της ζήτησης που παραμένει εστιασμένη στα βράδια.
Στο υπουργείο εκτιμούν ότι στο ιδανικό σενάριο, που θα στρέφονταν στα δυναμικά τιμολόγια η συντριπτική πλειοψηφία των επιχειρήσεων, θα μπορούσαν να μετατοπιστούν σταδιακά, τεράστια φορτία, από τα βράδια στα μεσημέρια. Η εκτίμηση στηρίζεται στο γεγονός ότι το 40% των συνολικών φορτίων πανελλαδικά, αφορά τη Μέση Τάση, όπως σούπερ μάρκετ και μεγάλα εμπορικά καταστήματα, και το 10% την Υψηλή, δηλαδή τις βιομηχανίες. Σημειωτέον ότι ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ήδη εγκαταστήσει smart meters σε κτίρια, επιχειρήσεις και φορείς του ευρύτερου Δημοσίου Τομέα, μέσω της παρτίδας των 360.000 του μικρού διαγωνισμού που «έτρεξε» τους προηγούμενους μήνες και τον οποίο κέρδισε η ελληνο-γαλλική κοινοπραξία Sagemcom – Protasis.
Στη τελική ευθεία ο μεγάλος διαγωνισμός
Σε ότι αφορά τα νοικοκυριά, η είσοδος τους στο παιχνίδι της δυναμικής τιμολόγησης προϋποθέτει ως γνωστόν έξυπνους μετρητές, κι επομένως εξαρτάται ευθέως από την ολοκλήρωση του μεγάλου διαγωνισμού, ύψους 1,2 δισ ευρώ για την αντικατάσταση 7,5 εκατομμυρίων παλαιών ρολογιών με νέα, έξυπνα.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, ο διαγωνισμός αυτός βρίσκεται στη τελική ευθεία, ο ΔΕΔΔΗΕ πρόκειται να προχωρήσει στον ανταγωνιστικό διάλογο με τις νικήτριες κοινοπραξίες και λέγεται ότι οι πρώτες παραδοτέες παρτίδες θα αφορούν ένα διόλου ευκαταφρόνητο αριθμό μετρητών. Εφόσον επαληθευτούν οι πληροφορίες και εγκατασταθούν οι πρώτες αυτές παρτίδες σε νοικοκυριά μέσα στο 2025, θα ανοίξει ο δρόμος στη δυναμική οικιακή τιμολόγηση, ακόμη και από του χρόνου.
Αν δεν έχει αλλάξει κάτι στο σχεδιασμό, το ΥΠΕΝ, μετά τα πολυζωνικά τιμολόγια, θα ξεκινήσει και ένα συναφές μέτρο, τη μεταφορά του λεγόμενου νυκτερινού τιμολογίου στο μεσημέρι. Το μέτρο έχει τον ίδιο ακριβώς στόχο, να δοθεί κίνητρο, αυτή τη φορά αποκλειστικά στα νοικοκυριά, να αυξήσουν τη κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας τις μεσημεριανές ώρες, μεταφέροντας τμήμα της από τις βραδυνές.
Στο ερώτημα, πώς μπορεί να επωφεληθεί ένα νοικοκυριό από τις φθηνές τιμές ρεύματος στο διάστημα 12.00- 16.00, όταν εκείνη την ώρα απουσιάζει από το σπίτι, άνθρωποι του χώρου παραπέμπουν στο γεγονός ότι κάποιες από τις πιο ενεργοβόρες συσκευές, δηλαδή τα πλυντήρια, δουλεύουν με χρονοδιακόπτη.
Σαν μέτρο, η μετατόπιση της ζήτησης τα μεσημέρια είναι πολύ πιο περίπλοκο για τα νοικοκυριά και με περισσότερα ερωτηματικά απ΄ό,τι ισχύει για τις επιχειρήσεις, αφού η συντριπτική πλειοψηφία απουσιάζει τις ώρες εκείνες από το σπίτι, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα έχει τη παραμικρή απόδοση, καθώς κάποιες από τις πιο ενεργοβόρες συσκευές, όπως τα πλυντήρια, δουλεύουν με χρονοδιακόπτη.
Σύμφωνα πάντα με τις προ μηνών ανακοινώσεις, το μέτρο θα αφορά μόνο
όσους έχουν ήδη συμβατό αναλογικό μετρητή (διπλής εγγραφής), δηλαδή
περίπου 1,4 εκατομμύρια καταναλωτές, και ενώ υπάρχουν ακόμη 300.000
παροχές, οι οποίες δεν είναι ενεργές.