Μία νέα καθημερινότητα διαμορφώνεται τους επόμενους 12 μήνες για όλους τους καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας.
Η κυβέρνηση ψήφισε το πλέγμα των νέων παρεμβάσεων που αποσκοπούν στην αναχαίτιση μέρους των αυξήσεων των τιμών της κιλοβατώρας για όλα ανεξαιρέτως τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που ηλεκτροδοτούνται από τη χαμηλή τάση.
Ωστόσο, το ευμετάβλητο σκηνικό που κυριαρχεί εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης και των παιχνιδιών της Μόσχας με τις ροές φυσικού αερίου στην Ευρώπη θέτει σε δοκιμασία ακόμη και τα έκτακτα εθνικά μέτρα ελέγχου των τιμών. Τα συμβόλαια Αυγούστου στην αγορά TTF του φυσικού αερίου εκτοξεύτηκαν τις προηγούμενες μέρες στα 147,5 ευρώ έναντι ενός εύρους τιμών που ήταν στα 80 με 90 ευρώ και άγγιζε σε ακραίες διακυμάνσεις και τα 120 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.
Τα σενάρια
Όπως αναφέρουν πηγές στον ΟΤ, η κυβέρνηση για τα μέτρα που ψήφισε την περασμένη εβδομάδα (πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών από τη χρηματιστηριακή αγορά ενέργειας, αναστολή ρήτρας αναπροσαρμογής και επιδοτήσεις) έτρεχε σενάρια που ήθελαν με ανώτατο όριο των τιμών του TTF στα 110 με 120 ευρώ/MWh να διαμορφώνει για τους λογαριασμούς ρεύματος τιμές της κιλοβατώρας στα 0,145 με 0149 ευρώ.
Η εκτόξευση όμως του TTF μία ανάσα πριν από τα 150 ευρώ/MWh είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει τις προαναφερόμενες εκτιμήσεις σε υψηλότερα επίπεδα. Ίσως και πάνω από τα 0,18 και πιο κοντά στα 0,23 ευρώ ανά κιλοβατώρα. Ο Αύγουστος θα είναι ένας καυτός μήνας καθώς η μέση χονδρεμπορική ρεύματος θα οδηγηθεί στα 360 ευρώ/MWh και οι ονομαστικές τιμές λιανικής ρεύματος στα 0,50 ευρώ/kWh, έναντι 0,36 με 0,40 ευρώ/kWh, σήμερα.
Το επόμενο δεκαήμερο είναι ιδιαίτερα κρίσιμο ως προς τη λειτουργία του έκτακτου μηχανισμού παρέμβασης στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας. Μέσα στην εβδομάδα αναμένεται να εκδοθεί η υπουργική απόφαση που θα ορίσει τις ανώτατες τιμές αποζημίωσης των ηλεκτροπαραγωγών με βάση την τεχνολογία που χρησιμοποιούν και το ύψος τους θα καθορίσει το μέγεθος των εσόδων που θα αντλήσει το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης προκειμένου να ενισχύσει στη συνέχεια τους λογαριασμούς ρεύματος.
Ας δούμε, όμως, αναλυτικά τι αλλάζει στους λογαριασμούς ρεύματος
Το πλαφόν
Τυπικά από την 1η Ιουλίου, και στην πράξη από τα μέσα της εβδομάδας, τίθεται σε ισχύ ο νέος μηχανισμός παρέμβασης στις τιμές ηλεκτρικής ενέργειας (πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών στη χρηματιστηριακή αγορά ενέργειας).
Θα λειτουργεί έως την 1η Ιουνίου του 2023. Με πιο απλά λόγια για κάθε τεχνολογία ηλεκτροπαραγωγής θα ορίζεται ανώτατη τιμή αποζημίωσης.
Η Οριακή Τιμή Συστήματος (χρηματιστηριακή τιμή ενέργειας) θα διαμορφώνεται κανονικά με βάση τις προσφορές των παραγωγών ρεύματος. Οι τελευταίοι όμως θα χάνουν μέρος των εσόδων τους.
Θα παρακρατούνται τα ποσά που προκύπτουν από τη διαφορά ανάμεσα στην ΟΤΣ και τις ανώτατες τιμές αποζημίωσης που θα λαμβάνουν οι παραγωγοί για το ρεύμα που πουλάνε στο χρηματιστήριο. Τα ποσά αυτά θα μεταφέρονται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Στον «πάγο» η ρήτρα αναπροσαρμογής
Αναστέλλεται για τις καταναλώσεις από 1 Αυγούστου 2022 και έως 1 Ιουλίου 2023 η ρήτρα αναπροσαρμογής.
Πλέον οι καταναλωτές δεν θα βλέπουν στους λογαριασμούς τους τη χρέωση της ρήτρας αναπροσαρμογής.
Ωστόσο οι προμηθευτές ρεύματος θα ενσωματώσουν στις χρεώσεις προμήθειας το κόστος που μετακυλούσαν στους λογαριασμούς με τη λειτουργία της ρήτρας αναπροσαρμογής.
Οι επιδοτήσεις
Το κράτος θα συνεχίσει να επιχορηγεί μέσα από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης τους λογαριασμούς ρεύματος όλων των νοικοκυριών κι επιχειρήσεων.
Πρόκειται για πόρους που θα προέρχονται από το πλαφόν στο χρηματιστήριο ενέργειας, τα δικαιώματα εκπομπών αέριων ρύπων και το ΕΤΜΕΑΡ. Επίσης το ΤΕΜ θα ενισχυθεί και από τον κρατικό προϋπολογισμό.
Εκτιμάται πως το Ταμείο για το δεύτερο εξάμηνο του έτους θα διαθέσει σίγουρα 2 δις. ευρώ στους λογαριασμούς ρεύματος. Οι επιδοτήσεις είναι αυτές που επί της ουσίας θα καλύπτουν μεγάλο μέρος των αυξήσεων των τιμών της κιλοβατώρας.
Οι τιμές ρεύματος
Οι προμηθευτές ρεύματος, με βάση τις νέες διατάξεις, υποχρεούνται να αναρτούν τις τιμές της κιλοβατώρας (χωρίς τις επιδοτήσεις) δύο μήνες νωρίτερα από την εφαρμογή τους. Η πρώτη φορά θα είναι στις 10 Ιουλίου και θα αφορούν στις τιμές του Αυγούστου. Η δεύτερη φορά θα είναι στο τέλος Ιουλίου και θα αφορούν τον Σεπτέμβριο κ.ο.κ
Με δεδομένη την τιμή του TTF στα 147 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, οι εκτιμήσεις της αγοράς δείχνουν να ορίζουν τιμές λιανικής ρεύματος ακόμη και στα 0,50 ευρώ/kWh.
Τέλος τα πέναλτι μετακίνησης
Η κυβέρνηση σε μία προσπάθεια να πιέσει τους προμηθευτές ρεύματος ώστε να διαμορφώνουν χαμηλές τιμές και να εντείνει τον ανταγωνισμό αποφάσισε να καταργήσει την ποινή πρόωρης αποχώρησης των πελατών από τους προμηθευτές τους.
Το αποτέλεσμα θα είναι οι καταναλωτές να μετακινούνται πιο εύκολα και χωρίς κόστος από από πάροχο σε πάροχο.
Τα έντυπα των λογαριασμών
Στα έντυπα των λογαριασμών θα φαίνονται ευκρινώς το ποσά της χρέωσης για την κατανάλωση ρεύματος καθώς και το ποσό της επιδότησης του ΤΕΜ.
Στα έντυπα επίσης δεν θα υπάρχει και η χρέωση της ρήτρας αναπροσαρμογής.
Οι αντιδράσεις της αγοράς
Πάντως, παράγοντες της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας εκφράζουν τις αντιρρήσεις τους στο νέο σύστημα που εφαρμόζει η κυβέρνηση για τον περιορισμό των αυξήσεων στους λογαριασμούς.
Τέσσερα είναι τα σημεία των ενστάσεων τους:
1. Όσο ανεβαίνουν οι τιμές φυσικού αερίου και χονδρεμπορικής ρεύματος, τόσο το κράτος είναι πιθανόν να οδηγείται σε πιο αυξημένες επιδοτήσεις. Είναι πιθανόν να μην αρκούν οι επιδοτήσεις του ΤΕΜ.
2. Οι προμηθευτές θα αναγκάζονται να κάνουν εκτιμήσεις (δύο μήνες πριν) αναλαμβάνοντας ρίσκο, δηλαδή θα ενσωματώσουν τη ρήτρα αναπροσαρμογής στις χρεώσεις της κιλοβατώρας.
3. Η ελεύθερη μετακίνηση των πελατών ρεύματος διευκολύνει τους κακοπληρωτές. Είναι πιθανό οι εταιρείες να γεμίσουν με φέσια… αλλά και ο ΔΕΔΔΗΕ να μην μπορεί να ανταποκριθεί στις αποκοπές των φορτίων για όσους δεν πληρώνουν τους λογαριασμούς.
4. Αν οι τιμές ρεύματος και αερίου στο ενδιάμεσο (διάστημα δύο μηνών) κινηθούν καθοδικά και οι προμηθευτές έχουν εκτιμήσει υψηλές τιμές, είναι πιθανό να οδηγηθούμε σε επιδότηση των κερδών των εταιρειών ενέργειας.