Πόλεμο
συμφερόντων και στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας έχει πυροδοτήσει το
τρίτο Μνημόνιο. Λάφυρο είναι οι εκατομμύρια πελάτες και το μερίδιο της
παραγωγής που είναι αναγκασμένη να παραχωρήσει στους ανταγωνιστές της η
ΔΕΗ μέχρι το 2020, αλλά και ο τρόπος που τελικά θα γίνει η απόσχιση των
δικτύων μεταφοράς ηλεκτρισμού και η πώληση του 49% του ΑΔΜΗΕ σε ιδιώτες.
Για τη ΔΕΗ η απώλεια του ΑΔΜΗΕ, ο οποίος κατά 51% θα περάσει στο Δημόσιο, κατά 20% σε στρατηγικό επενδυτή και κατά 29% θα πουληθεί στο Χρηματιστήριο, σημαίνει ότι θα χάσει το δεύτερο μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο της, που αντιστοιχεί σε αξία άνω του 1 δισ. ευρώ και το οποίο της αποφέρει λειτουργικά.. κέρδη άνω των 200 εκατ. ευρώ ετησίως.
Αν το ένα «πρόβλημα» που υπερ-προβάλλεται αυτή την περίοδο είναι ότι δεν έχει ξεκαθαριστεί απολύτως από την κυβέρνηση το τίμημα και ο τρόπος που θα καταβληθεί ως αποζημίωση στη ΔΕΗ, το άλλο έχει να κάνει με το γεγονός ότι επειδή πράγματι το Δημόσιο διασφαλίζει με την κρατικοποίηση του ΑΔΜΗΕ τον ιδιοκτησιακό έλεγχο και το μάνατζμεντ των δικτύων ηλεκτρισμού, αποδυναμώνεται έτσι το όφελος που θα μπορούσε να έχει στο μέλλον όποιος ιδιώτης μπει ως στρατηγικός επενδυτής στη ΔΕΗ, εφόσον το 51% των μετοχών του κράτους βγει κάποια στιγμή στο σφυρί.
Την ίδια στιγμή που για τη ΔΕΗ δρομολογείται δραματική συρρίκνωση συγκριτικά με το σημερινό της μέγεθος, από τις σάρκες της που θα διαμοιραστούν σε τρίτους, δημιουργείται μια τεράστια νέα αγορά αξίας άνω των 3 δισ. ευρώ, την οποία ορέγονται παλαιά και νέα τζάκια της ενέργειας.
Στο πλαίσιο αυτό εκτιμάται ότι εντάσσεται το φλερτ μεταξύ των ΕΛ.ΠΕ. και της ΔΕΗ το τελευταίο διάστημα, με τη διοίκηση των πρώτων να προτείνει τη δημιουργία κοινοπρακτικών σχημάτων για την κατασκευή νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και τη διοίκηση της δεύτερης να αντιμετωπίζει θετικά την πρόταση συνεργασίας, απορρίπτοντας παράλληλα την προοπτική πώλησης έτοιμων μονάδων.
Με επίκεντρο την υποχρέωση μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική στο 50% από 94% σήμερα μέχρι το 2020, στη μάχη για τον διαμοιρασμό των ιματίων της Επιχείρησης Ηλεκτρισμού δεν εισέρχονται μόνο οι εδραιωμένοι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί και προμηθευτές, όπως οι όμιλοι Μυτιληναίου-Βαρδινογιάννη, Μπόμπολα-ΕΛ.ΠΕ.-Edison και Περιστέρη που προσβλέπουν και σε μερίδιο από τις μονάδες παραγωγής, αλλά ταυτόχρονα παίρνουν θέσεις και μεγάλες δημόσιες και ιδιωτικές εταιρείες, όπως η Cosmote-Γερμανός, η ΕΥΔΑΠ, τα ΕΛΤΑ κ.ά.
Η αγορά που ανοίγει από το 2016 είναι τεράστια καθώς η συρρίκνωση της ΔΕΗ τόσο στο εμπορικό όσο και στο παραγωγικό κομμάτι «απελευθερώνει» ένα πολύ μεγάλο μέρος της πίτας και δημιουργεί προϋποθέσεις εμπορικής άνθησης αντίστοιχης με αυτήν της αγοράς σταθερής και κινητής τηλεφωνίας στο παρελθόν.
Οποιαδήποτε εμπορική αλυσίδα με μεγάλο δίκτυο καταστημάτων και άμεση επαφή με τον πελάτη, από σουπερμάρκετ και δίκτυα τηλεφωνίας μέχρι βενζινάδικα είναι «υποψήφιες» πλέον να μπουν από το 2016 ως αντιπρόσωποι και στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Ηδη στην αγορά οι τρεις μεγαλύτερες εταιρείες του χώρου, η Protergia συμφερόντων Μυτιληναίου-Βαρδινογιάννη, η «Elpedison» συμφερόντων ΕΛ.ΠΕ.-Edison-Ελλάκτωρ-Βιοχάλκο, και η Ηρων στην οποία συμμετέχουν η Τέρνα του ομίλου Περιστέρη, η Suez και η Qatar Petroleum, έχουν βγει επιθετικά με διαφημιστικές καμπάνιες και εκπτώσεις περίπου 5-8% έναντι των τιμολογίων της ΔΕΗ σε μια προσπάθεια να προσελκύσουν νέους πελάτες.
Το μερίδιό τους παραμένει χαμηλό στο 5,7%, με την Ηρων να ελέγχει το 1,95% της αγοράς, την Elpedison το 1,15% και την Protergia το 1,15%, ενώ με μερίδια κοντά στο 0,25% ακολουθούν μικρότεροι εναλλακτικοί προμηθευτές όπως η Green των αδελφών Βασιλειάδη, η Volterra της J&P Αβαξ και της ιταλικής Sorgenia, η Watt & Volt συμφερόντων οικογένειας Παπαναγιώτου και η NRG Trading συμφερόντων Χανδρή.
Το «κλειδί» για να πετύχει ή να αποτύχει αυτός ο τρόπος ιδιωτικοποίησης της παραγωγής και του πελατολογίου της ΔΕΗ είναι η τιμή στην οποία θα πωλείται η ηλεκτρική ενέργεια με βάση το κόστος της ΔΕΗ.
Αυτή την περίοδο προετοιμάζεται το «εργαλείο» ιδιωτικοποίησης της παραγωγής, δηλαδή το προσωρινό μοντέλο δημοπρασιών ισχύος τύπου NOME, σύμφωνα με το οποίο η ΔΕΗ θα πρέπει να ξεκινήσει να πουλάει χωρίς κέρδος στους ανταγωνιστές της μεγάλες ποσότητες από τη λιγνιτική και υδροηλεκτρική ενέργεια που παράγουν τα εργοστάσιά της.
Οι ιδιώτες θα μεταπωλούν αυτή την ενέργεια μαζί με αυτήν που παράγουν από τα δικά τους εργοστάσια παραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο, στοχεύοντας να πετύχουν πιο ανταγωνιστικές τιμές ρεύματος για να προσελκύσουν πελάτες.
Από τους ανταγωνιστές της ΔΕΗ αμφισβητούνται έντονα τα στοιχεία που ενσωματώνει η ΔΕΗ στο κόστος της, και στην αγορά καλλιεργείται κλίμα ακόμη και για «μποϊκοτάζ» των πρώτων δημοπρασιών ισχύος από τους εν δυνάμει αγοραστές ρεύματος, με στόχο πλέον να προκληθεί νέα τεχνητή κρίση και να ανοίξει πάλι από την αρχή ο φάκελος πώλησης έτοιμων μονάδων σε ιδιώτες.
Υπό το πρίσμα αυτό δεν θεωρείται τυχαία η πρόσφατη αναφορά του αρμόδιου υπουργού Ανάπτυξης Πάνου Σκουρλέτη ότι δεν βγαίνει από το μυαλό των δανειστών η «Μικρή ΔΕΗ» καθώς αποτελεί παραδοχή ότι το θέμα δεν έχει κλείσει οριστικά και συνδέεται άμεσα με την επιτυχία ή μη του μοντέλου των δημοπρασιών.
Για τη ΔΕΗ η απώλεια του ΑΔΜΗΕ, ο οποίος κατά 51% θα περάσει στο Δημόσιο, κατά 20% σε στρατηγικό επενδυτή και κατά 29% θα πουληθεί στο Χρηματιστήριο, σημαίνει ότι θα χάσει το δεύτερο μεγαλύτερο περιουσιακό στοιχείο της, που αντιστοιχεί σε αξία άνω του 1 δισ. ευρώ και το οποίο της αποφέρει λειτουργικά.. κέρδη άνω των 200 εκατ. ευρώ ετησίως.
Αν το ένα «πρόβλημα» που υπερ-προβάλλεται αυτή την περίοδο είναι ότι δεν έχει ξεκαθαριστεί απολύτως από την κυβέρνηση το τίμημα και ο τρόπος που θα καταβληθεί ως αποζημίωση στη ΔΕΗ, το άλλο έχει να κάνει με το γεγονός ότι επειδή πράγματι το Δημόσιο διασφαλίζει με την κρατικοποίηση του ΑΔΜΗΕ τον ιδιοκτησιακό έλεγχο και το μάνατζμεντ των δικτύων ηλεκτρισμού, αποδυναμώνεται έτσι το όφελος που θα μπορούσε να έχει στο μέλλον όποιος ιδιώτης μπει ως στρατηγικός επενδυτής στη ΔΕΗ, εφόσον το 51% των μετοχών του κράτους βγει κάποια στιγμή στο σφυρί.
Την ίδια στιγμή που για τη ΔΕΗ δρομολογείται δραματική συρρίκνωση συγκριτικά με το σημερινό της μέγεθος, από τις σάρκες της που θα διαμοιραστούν σε τρίτους, δημιουργείται μια τεράστια νέα αγορά αξίας άνω των 3 δισ. ευρώ, την οποία ορέγονται παλαιά και νέα τζάκια της ενέργειας.
Συνέργειες
Δεν είναι πλέον καθόλου απίθανο στον σχεδιασμό της κυβέρνησης να ενταχθεί επίσημα στο άμεσο μέλλον το μοντέλο σύμπραξης της ΔΕΗ με άλλες κρατικά ελεγχόμενες εταιρείες, όπως ο όμιλος των Ελληνικών Πετρελαίων (σ.σ. το Δημόσιο μέσω του ΤΑΙΠΕΔ έχει περίπου το 36%, αλλά ασκεί το μάνατζμεντ), ώστε να υπάρξουν συνέργειες που να εξυπηρετούν περισσότερο τον δημόσιο έλεγχο της ενεργειακής αγοράς και όχι τους ιδιώτες.Στο πλαίσιο αυτό εκτιμάται ότι εντάσσεται το φλερτ μεταξύ των ΕΛ.ΠΕ. και της ΔΕΗ το τελευταίο διάστημα, με τη διοίκηση των πρώτων να προτείνει τη δημιουργία κοινοπρακτικών σχημάτων για την κατασκευή νέων μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και τη διοίκηση της δεύτερης να αντιμετωπίζει θετικά την πρόταση συνεργασίας, απορρίπτοντας παράλληλα την προοπτική πώλησης έτοιμων μονάδων.
Με επίκεντρο την υποχρέωση μείωσης του μεριδίου της ΔΕΗ στη λιανική στο 50% από 94% σήμερα μέχρι το 2020, στη μάχη για τον διαμοιρασμό των ιματίων της Επιχείρησης Ηλεκτρισμού δεν εισέρχονται μόνο οι εδραιωμένοι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί και προμηθευτές, όπως οι όμιλοι Μυτιληναίου-Βαρδινογιάννη, Μπόμπολα-ΕΛ.ΠΕ.-Edison και Περιστέρη που προσβλέπουν και σε μερίδιο από τις μονάδες παραγωγής, αλλά ταυτόχρονα παίρνουν θέσεις και μεγάλες δημόσιες και ιδιωτικές εταιρείες, όπως η Cosmote-Γερμανός, η ΕΥΔΑΠ, τα ΕΛΤΑ κ.ά.
Προμηθευτές
Οι εταιρείες αυτές μπορεί να έχουν εντελώς διαφορετικό αντικείμενο δραστηριότητας από τη ΔΕΗ, αλλά σπεύδουν η μία μετά την άλλη το τελευταίο διάστημα να διασφαλίσουν άδεια προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας με στόχο να αξιοποιήσουν το εκτεταμένο δίκτυο καταστημάτων τους στην ελληνική επικράτεια για να πουλάνε πακέτα ηλεκτρικής ενέργειας σε οικιακούς καταναλωτές είτε από μόνες τους είτε κυρίως σε συνεργασία με άλλες εταιρείες ηλεκτρισμού.Η αγορά που ανοίγει από το 2016 είναι τεράστια καθώς η συρρίκνωση της ΔΕΗ τόσο στο εμπορικό όσο και στο παραγωγικό κομμάτι «απελευθερώνει» ένα πολύ μεγάλο μέρος της πίτας και δημιουργεί προϋποθέσεις εμπορικής άνθησης αντίστοιχης με αυτήν της αγοράς σταθερής και κινητής τηλεφωνίας στο παρελθόν.
Οποιαδήποτε εμπορική αλυσίδα με μεγάλο δίκτυο καταστημάτων και άμεση επαφή με τον πελάτη, από σουπερμάρκετ και δίκτυα τηλεφωνίας μέχρι βενζινάδικα είναι «υποψήφιες» πλέον να μπουν από το 2016 ως αντιπρόσωποι και στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Ηδη στην αγορά οι τρεις μεγαλύτερες εταιρείες του χώρου, η Protergia συμφερόντων Μυτιληναίου-Βαρδινογιάννη, η «Elpedison» συμφερόντων ΕΛ.ΠΕ.-Edison-Ελλάκτωρ-Βιοχάλκο, και η Ηρων στην οποία συμμετέχουν η Τέρνα του ομίλου Περιστέρη, η Suez και η Qatar Petroleum, έχουν βγει επιθετικά με διαφημιστικές καμπάνιες και εκπτώσεις περίπου 5-8% έναντι των τιμολογίων της ΔΕΗ σε μια προσπάθεια να προσελκύσουν νέους πελάτες.
Το μερίδιό τους παραμένει χαμηλό στο 5,7%, με την Ηρων να ελέγχει το 1,95% της αγοράς, την Elpedison το 1,15% και την Protergia το 1,15%, ενώ με μερίδια κοντά στο 0,25% ακολουθούν μικρότεροι εναλλακτικοί προμηθευτές όπως η Green των αδελφών Βασιλειάδη, η Volterra της J&P Αβαξ και της ιταλικής Sorgenia, η Watt & Volt συμφερόντων οικογένειας Παπαναγιώτου και η NRG Trading συμφερόντων Χανδρή.
«Κλειδί», η τιμή πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας
Μπορεί η κυβέρνηση να διασφάλισε προσωρινά ότι δεν θα προχωρήσει το σχέδιο για την πώληση έτοιμων μονάδων της ΔΕΗ («Μικρή ΔΕΗ»), ωστόσο συμφώνησε σε μια λύση ισοδύναμου αν όχι χειρότερου αποτελέσματος για την Επιχείρηση, καθώς τους επόμενους μήνες και σταδιακά μέχρι το τέλος της δεκαετίας, περίπου 3,5 εκατομμύρια πελάτες της ΔΕΗ θα υποχρεωθούν να επιλέξουν άλλον προμηθευτή ρεύματος και να φύγουν από τη ΔΕΗ με δικαίωμα να επιστρέψουν αφού παρέλθει κάποιο χρονικό διάστημα.Το «κλειδί» για να πετύχει ή να αποτύχει αυτός ο τρόπος ιδιωτικοποίησης της παραγωγής και του πελατολογίου της ΔΕΗ είναι η τιμή στην οποία θα πωλείται η ηλεκτρική ενέργεια με βάση το κόστος της ΔΕΗ.
Αυτή την περίοδο προετοιμάζεται το «εργαλείο» ιδιωτικοποίησης της παραγωγής, δηλαδή το προσωρινό μοντέλο δημοπρασιών ισχύος τύπου NOME, σύμφωνα με το οποίο η ΔΕΗ θα πρέπει να ξεκινήσει να πουλάει χωρίς κέρδος στους ανταγωνιστές της μεγάλες ποσότητες από τη λιγνιτική και υδροηλεκτρική ενέργεια που παράγουν τα εργοστάσιά της.
Οι ιδιώτες θα μεταπωλούν αυτή την ενέργεια μαζί με αυτήν που παράγουν από τα δικά τους εργοστάσια παραγωγής με καύσιμο φυσικό αέριο, στοχεύοντας να πετύχουν πιο ανταγωνιστικές τιμές ρεύματος για να προσελκύσουν πελάτες.
Από τους ανταγωνιστές της ΔΕΗ αμφισβητούνται έντονα τα στοιχεία που ενσωματώνει η ΔΕΗ στο κόστος της, και στην αγορά καλλιεργείται κλίμα ακόμη και για «μποϊκοτάζ» των πρώτων δημοπρασιών ισχύος από τους εν δυνάμει αγοραστές ρεύματος, με στόχο πλέον να προκληθεί νέα τεχνητή κρίση και να ανοίξει πάλι από την αρχή ο φάκελος πώλησης έτοιμων μονάδων σε ιδιώτες.
Υπό το πρίσμα αυτό δεν θεωρείται τυχαία η πρόσφατη αναφορά του αρμόδιου υπουργού Ανάπτυξης Πάνου Σκουρλέτη ότι δεν βγαίνει από το μυαλό των δανειστών η «Μικρή ΔΕΗ» καθώς αποτελεί παραδοχή ότι το θέμα δεν έχει κλείσει οριστικά και συνδέεται άμεσα με την επιτυχία ή μη του μοντέλου των δημοπρασιών.
