Τα καύσιμα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η
εξοικονόμηση ενέργειας και ο τρόπος λειτουργίας της αγοράς βρέθηκαν στο
επίκεντρο της εισαγωγικής ομιλίας του Υπουργού Περιβάλλοντος και
Ενέργειας, Γιώργου Σταθάκη, στην ημερίδα που διοργάνωσε το ΥΠΕΝ, με θέμα
"Η Ελλάδα μπροστά στις προκλήσεις της ενεργειακής μετάβασης", στο
πλαίσο της 83ης ΔΕΘ.
Στην εισαγωγική ομιλία του, ο Υπουργός ΠΕΝ, Γιώργος
Σταθάκης παρουσίασε το πλαίσιο των πρωτοβουλιών που έχει προωθήσει η
κυβέρνηση απέναντι στις μεγάλες ενεργειακές προκλήσεις, σημειώνοντας ότι
οι φιλόδοξοι στόχοι που έχουν τεθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη
Συμφωνία του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή, δημιουργούν τρία
δεδομένα:
-
τον μετασχηματισμό του ενεργειακού μείγματος στην κατεύθυνση ενίσχυσης του μεριδίου των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) και μείωσης του λιγνίτη, με καύσιμο «γέφυρα» το φυσικό αέριο
-
την ενίσχυση των δράσεων για την εξοικονόμηση ενέργειας
-
την αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της αγοράς ενέργειας, με ενίσχυση του ανταγωνισμού και αυστηρούς ρυθμιστικούς κανόνες.
«Απέναντι σε αυτά τα δεδομένα έχουν γίνει αρκετά
πράγματα, μένουν να γίνουν ακόμη πιο πολλά», επισήμανε ο Υπουργός. Σε ό,
τι αφορά τον μετασχηματισμό του ενεργειακού μείγματος, αναφέρθηκε στα
έργα κομβικής σημασίας (TAP, IGB, EastMed) που αφορούν στην προώθηση
διαφοροποιημένων πηγών προμήθειας φυσικού αερίου και εναλλακτικών οδών
διέλευσης, τονίζοντας: «Θέλουμε η Ελλάδα να γίνει μέρος μιας ενιαίας
Βαλκανικής ενεργειακής αγοράς, με μεγάλες επενδύσεις και υποδομές που θα
επιτρέπουν στα ενεργειακά μας συστήματα να αποκτήσουν μεγάλα
πλεονεκτήματα προς όφελος, τελικά, των καταναλωτών». Προς την κατεύθυνση
της ενιαίας αγοράς ενέργειας, η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε δύο
μεγάλες τομές:
- το νόμο για τη λειτουργία του Χρηματιστηρίου Ενέργειας το 2019, υλοποιώντας το Μοντέλο Στόχος που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενιαία αγορά ενέργειας
- την υιοθέτηση συστήματος πράσινων πιστοποιητικών, που θα αγοράζουν οι επιχειρήσεις στο Χρηματιστήριο Ενέργειας για να ενισχύσουν την «πράσινη» εικόνα τους. Το κόστος της μετάβασης στις ΑΠΕ δεν θα πληρώνουν οι παραγωγοί ενέργειας (μέσω του ΠΧΕΦΕΛ, επιβαρύνοντας την τιμή του ρεύματος) αλλά οι επιχειρήσεις που επιλέγουν να είναι «πράσινες».
Αναφερόμενος τέλος, στη στρατηγική για την
εξοικονόμηση ενέργειας, ο κ. Σταθάκης στάθηκε στο μεγάλο πρόγραμμα της
κυβέρνησης «Εξοικονόμηση κατ΄ οίκον ΙΙ» με χρηματοδότηση 1 δισ. ευρώ και
δικαιούχους 50.000 νοικοκυριά, προσθέτοντας ότι θα ξεκινήσει νέο
πρόγραμμα 2 δισ. ευρώ για την ενεργειακή αναβάθμιση δημόσιων κτιρίων,
όπως σχολεία και νοσοκομεία.
Ακολουθεί ολόκληρη η ομιλία του κ. Σταθάκη:
Να
σας ευχαριστήσω όλους για την παρουσία σας, νομίζω ότι οι προκλήσεις
της ενεργειακής μετάβασης είναι το επίμαχο θέμα, γνωρίζοντας λίγο ως
πολύ με αρκετή σαφήνεια πλέον στο που θα κινηθούν τα πράγματα, προς ποια
κατεύθυνση θα κινηθεί η μετάβαση στον ενεργειακό τομέα.
Τέθηκε με μεγάλη σαφήνεια πριν, οι στόχοι της Ευρωπαϊκής
Ένωσης είναι δεδομένοι, είναι συμβατοί με τη συμφωνία περί κλιματικής
αλλαγής του Παρισιού. Εν πολλοίς είναι δεσμευτικοί, με μια τάση να
γίνουν ακόμη πιο φιλόδοξοι, συνεπώς υπάρχει μια κατεύθυνση προς την
οποία τα πράγματα είναι δεδομένα και τα οποία ουσιαστικά δημιουργούν
τρία συγκεκριμένα δεδομένα.
Το πρώτο. Το μίγμα με το οποίο παράγουμε ενέργεια και
καταναλώνουμε ενέργεια, θα ενισχυθεί προς μια κατεύθυνση μεγαλύτερου
ειδικού βάρος των Α.Π.Ε. μικρότερου ειδικού βάρους του λιγνίτη και του
πετρελαίου και για ένα ενδιάμεσο χρονικό διάστημα που οριοθετείται μέχρι
το 2050 ενίσχυση του φυσικού αερίου.
Το δεύτερο δεδομένο είναι ότι θα υπάρξουν μεγάλες αλλαγές
στην εξοικονόμηση ενέργειας. Τέθηκε με πολύ σαφήνεια και από τον
Υφυπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ τον κ. Μενέζες ότι ουσιαστικά και από την
Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποτελεί βασικό στόχο η εξοικονόμηση ενέργειας
αποτελεί τη νέα μεγάλη πρόκληση, καθώς καλείται εντός μιας δεκαετίας
λίγο περισσότερο από μια δεκαετία, να δημιουργήσουμε προϋποθέσεις πολύ
μεγάλης εξοικονόμησης ενέργειας, τα μεγέθη και τα νούμερα είναι
εντυπωσιακά και έχει σημασία για την Ελλάδα από την σκοπιά του ότι στις
Α.Π.Ε. τα πάμε καλά, στην αλλαγή των ενεργειακών μας μοντέλων τα πάμε
ικανοποιητικά, στην εξοικονόμηση ενέργειας είμαστε αρκετά πίσω σε σχέση
με τους στόχους που είχαν τεθεί για το ’20 και φυσικά έχουμε μια
αφετηρία την οποία πρέπει να ενισχύσουμε.
Το τρίτο δεδομένο το οποίο είναι αναγκαστικό, δεσμευτικό,
είναι η αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της αγοράς ενέργειας. Θα πάμε σε
συστήματα που θα έχουν περισσότερο ισχυρή παρουσία της αγοράς και του
ανταγωνισμού και ταυτόχρονα όμως ενίσχυση των ρυθμιστικών κανόνων αυτών
των αγορών.
Συνεπώς αυτά τα τρία είναι δεδομένα, στο τρίτο θα προσέθετα
ότι αυτή η αγορά δεν μπορεί να είναι μόνο εθνική. Επιθυμητό είναι να
είναι ει δυνατό όσο πιο διευρυμένη σε μια ευρύτερη γεωγραφική περιοχή.
Υπάρχει η ιδέα της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας, είναι μεγάλη
πρόκληση αλλά εκ των πραγμάτων αυτή θα γίνει εάν επιτευχθεί κι όταν
επιτευχθεί μέσα από τη συγκρότηση και την ενίσχυση των περιφερειακών
αγορών, θα έλεγα και με μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και με μη μέλη της
Ευρωπαϊκής Ένωσης, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής.
Απέναντι σε αυτά τα δεδομένα έχουν γίνει αρκετά πράγματα,
μένουν να γίνουν ακόμη πιο πολλά. Θα ξεκινήσω από το τρίτο κομμάτι τη
διαμόρφωση κανόνων αγοράς, ρυθμιζόμενων αγορών ενέργειας. Όπως ξέρετε
έχει απελευθερωθεί πλήρως η αγορά φυσικού αερίου και η χονδρική και η
λιανική. Είχε προηγηθεί εκείνη του ηλεκτρισμού. Η μεγάλη τομή είναι ο
νόμος για τη λειτουργία του χρηματιστηρίου ενέργειας και η εφαρμογή του
νόμου με τις τρεις αγορές που προβλέπει όλους τους κανόνες με τους
οποίους προβλέπονται και στο νόμο η προοπτική να λειτουργήσει το 2019
περίπου σε ένα χρόνο από σήμερα, υλοποιώντας ουσιαστικά το μοντέλο –
στόχος που είχε υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ενιαία αγορά
ενέργειας.
Στο χρηματιστήριο ενέργειας όπως ξέρετε η νέα αγορά που
φτιάχνεται, πέρα από την ημερήσια και προ ημερήσιας, είναι η αγορά τα
προθεσμιακά συμβόλαια. Αυτά έχουν δύο πολύ σημαντικές πτυχές: η μία
είναι ότι οι πελάτες μέσης – υψηλής τάσης θα συνάπτουν προθεσμιακά
συμβόλαια πλέον με τις εταιρείες παραγωγής μέσα από ένα σύστημα που θα
έχει λειτουργία αγοράς, θα είναι διάφανο, θα λειτουργούν θα υπάρχουν
προθεσμιακά συμβόλαια διμερή και ούτω καθεξής, ή με ομάδες επιχειρήσεων.
Και η δεύτερη μεγάλη τομή είναι ότι εισάγουμε το σύστημα
των πράσινων πιστοποιητικών, που θα αγοράζουν οι επιχειρήσεις στο
χρηματιστήριο ενέργειας, για να ενισχύσουν την πράσινη εικόνα τους. Αυτό
έχει τεράστια σημασία, θα φτιάξει μια καινούργια αγορά. Τα πράσινα
πιστοποιητικά όπως ξέρετε φιλοδοξούν να αντικαταστήσουν το σύστημα με το
οποίο χρηματοδοτούμε τις Α.Π.Ε. σήμερα είτε μέσω των παραγωγών, είτε
μέσω άλλων μορφών στήριξης. Άρα το τέλος του παραγωγού θα καταργηθεί
ουσιαστικά και θα αντικατασταθεί από τα πράσινα πιστοποιητικά, τα οποία
θα ανοίξουν μια καινούργια εντελώς διαφορά.
Το λέω πολύ παραδειγματικά: μια επιχείρηση καταναλωτής που
θέλει να πιστοποιεί ότι καταναλώνει 30-40-50 ή 100% της ενέργειας που
καταναλώνει ότι είναι πράσινη, θα συνάπτει διμερή συμβόλαια με εμπόρους
καθορίζοντας και τη σύνθεση του ενεργειακού μίγματος που θέλει να
καταναλώσει, είτε πρόκειται για μια αλυσίδα σούπερ μάρκετ είτε για μια
βιομηχανία, ή για εταιρεία εμπορίου, υπηρεσιών, ή οτιδήποτε άλλο.
Άρα ανοίγει μια καινούργια δυναμική, η οποία θα επηρεάζει και την παραγωγή και την κατανάλωση ενέργειας.
Σε αυτή την ενιαία αγορά ολοκληρώνονται οι μεγάλες αλλαγές
που γίνονται όσον αφορά τη δομή των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται
στον κλάδο της ενέργειας. Σε αυτό τον τομέα να υπογραμμίσω την
αποεπένδυση της ΔΕΗ στους λιγνίτες, τις αλλαγές που έγιναν στον ΑΔΜΗΕ με
την έλευση στρατηγικού επενδυτή, το σχέδιο για τη ΔΕΠΑ το διαχωρισμό
της ΔΕΠΑ σε λιανική και σε υποδομές ΔΕΠΑ ΥΠΟΔΟΜΩΝ, η ιδιωτικοποίηση του
ΔΕΣΦΑ και η εν εξελίξει ιδιωτικοποίηση των ΕΛΠΕ.
Ιδιαίτερη έμφαση σε όλες αυτές τις μεγάλες αλλαγές που
γίνονται προκειμένου να υπάρξει μια νέα δομή στις αγορές ενέργειας,
δόθηκε στο σύνολο αυτών των αλλαγών, στην κατοχύρωση του ρόλου του
Δημοσίου στο κομμάτι των δικτύων -τα δίκτυα κατά κανόνα παραμένουν υπό
δημόσιο έλεγχο- στα μεγάλα έργα υποδομής και στην ίδια τη ΔΕΗ τη
διατήρησή της δηλαδή με ισχυρή παρουσία του Δημοσίου, η οποία ΔΕΗ θα
παραμείνει φυσικά ο βασικός πυλώνας της αγοράς ενέργειας.
Η δεύτερη μεγάλη αλλαγή είναι ο τρόπος που αντικαταστήσαμε
ουσιαστικά το σύστημα των υψηλών εγγυημένων τιμών για τις Α.Π.Ε. αιολικά
και φωτοβολταϊκά με διαγωνιστικές διαδικασίες. Αυτό ανοίγει μια
δυνατότητα μεγάλης μείωσης των τιμών, φάνηκε και από τους πρώτους
διαγωνισμούς.
Αυτό είναι ένα πάρα πολύ ισχυρό όπλο, η διαγωνιστική
διαδικασία μας επιτρέπει πλέον να πραγματωθεί η βασική σκέψη που
υπάρχει, ότι οι ανανεώσιμες πηγές δεν είναι μόνο περιβαλλοντικά πιο
φιλικές, αλλά τείνουν να γίνουν και οικονομικά πιο αποδοτικές απ’ ό,τι
οι άλλοι τρόποι παραγωγής ενέργειας.
Η διαγωνιστική διαδικασία λοιπόν προεγγράφει ουσιαστικά τις
αλλαγές που γίνονται στην τεχνολογία, στο κόστος, σε όλες αυτές τις
νέες δυνατότητες της τεχνολογικές και οικονομικές που δημιουργούν οι
τεχνολογικές δομές στις ΑΠΕ, διαμορφώνουν το καλύτερο πλαίσιο
προκειμένου να προεγγράφονται αυτές οι αλλαγές και να αποτυπώνονται στη
μελλοντική παραγωγή μέσω ΑΠΕ όλο και περισσότερων ανταγωνιστικών
υπηρεσιών ενέργειας.
Δίπλα στις αλλαγές αυτές που αφορούν πρωτίστως ένα νέο
πεδίο ανταγωνισμού με πιο ισχυρή ιδιωτική παρουσία, επαναλαμβάνω
διατηρώντας τα δίκτυα, εισάγαμε κι έναν άλλο πόλο που είναι οι
ενεργειακές κοινότητες και η δυνατότητα και η προοπτική οι ΑΠΕ να μην
παραμείνουν αποκλειστικά μόνο ως λειτουργία ιδιωτικών επιχειρήσεων
μεγάλων ή μικρομεσαίων όπως υπάρχει μέχρι σήμερα, αλλά ν’ ανοίξει κι
ένας δρόμος για τις ενεργειακές κοινότητες, μια ιδέα η οποία θα δώσει
μια τεράστια ώθηση στις ΑΠΕ καθώς είναι αποκεντρωμένη, είναι κοντά, ο
τόπος παραγωγής και ο τόπος κατανάλωσης ταυτίζονται, είναι
αποκεντρωμένη, είναι συνεταιριστικού χαρακτήρα και ευνοεί τις
επιχειρήσεις και καταναλωτές στη συγκρότηση ενός τρίτου πόλου μέσα στον
ενεργειακό τομέα, ο οποίος θα προάγει την ιδέα, αυτό που λέμε prosumers,
δηλαδή παραγωγοί και καταναλωτές ενέργειας, η ταύτιση αυτών των δυο
κατηγοριών.
Ανοίγουν οι προσκλήσεις στο ΕΣΠΑ άμεσα για τις ενεργειακές
κοινότητες, για τη χρηματοδότηση έργων ΑΠΕ μέσω ενεργειακών κοινοτήτων
και προσδοκούμε ότι μετά τη νομοθεσία που έχουμε εισάγει και έχει
ολοκληρωθεί στο σύνολο των Υπουργικών Αποφάσεων που έχουν βγει, ότι τώρα
θα υπάρχουν και τα χρηματοδοτικά εργαλεία γι’ αυτές τις αλλαγές.
Επιπρόσθετα, όσον αφορά τις ΑΠΕ, πέρα από τους διαγωνισμούς
και την επιτυχία που είχαν και που προβλέπουν έργα ΑΠΕ συνολικής ισχύος
2,5 Kw και μεγάλες επενδύσεις, έχει ξεκινήσει η διαδικασία αναθεώρησης
του Ειδικού Χωροταξικού Σχεδίου των ΑΠΕ, ένα απόλυτα κρίσιμο εργαλείο,
διότι με το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο των ΑΠΕ θα επιλυθούν και προβλήματα
που έχουν συσσωρευθεί, θ’ αποσαφηνισθεί με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια το
πού μπορεί να χωροθετηθεί ένα αιολικό πάρκο, πόσα μπορούν να
χωροθετηθούν σε μια περιοχή και ούτω καθ' εξής και οι περιβαλλοντικές
επιπτώσεις, όχι πλέον κάθε μεμονωμένης επένδυσης, το καταπληκτικό
φαινόμενο μιας μεγάλης επένδυσης που κόβεται σε 10 κομμάτια κτλ., τα
ξέρετε όλα αυτά αλλά το σύνολο των ιδιωτικών επενδύσεων, δηλαδή κάθε
ιδιωτική επένδυση θα συνεκτιμάται για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις
μαζί με τις υπόλοιπες ιδιωτικές επενδύσεις στην περιοχή σε ΑΠΕ.
Άρα, αντιστρέφουμε, όχι μόνο κατακερματισμός αλλά
συνυπολογισμός μέσα στο Ειδικό Χωροταξικό και στην περιβαλλοντική
αδειοδότηση του συνόλου των επενδύσεων ΑΠΕ σε μια περιοχή.
Προχωράμε και τη Γεωθερμία, ολοκληρώθηκε η διαβούλευση και
προχωρά προς ψήφιση. Η αναθεώρηση του Ειδικού Χωροταξικού θα μας δώσει
και μια άλλη δυνατότητα, την απλοποίηση της αδειοδότησης των έργων ΑΠΕ.
Δηλαδή σήμερα τα έργα ΑΠΕ αδειοδοτούνται με μια πάρα πολύ δύσκολη
διαδικασία, το Ειδικό Χωροταξικό θα μας λύσει και αυτό το πρόβλημα, θα
επιτρέψει, γνωρίζοντας πού μπορώ να χωροθετήσω, θ’ απλοποιήσει
υπερβολικά την αδειοδότηση και αυτή είναι η φιλοδοξία μας για να είναι
απλές οι διαδικασίες, να είναι διαφανείς και να επιταχυνθούν οι
επενδύσεις.
Τώρα στον δεύτερο άξονα, στην εξοικονόμηση ενέργειας, όπως
ξέρετε εκεί έχουμε μεγάλη καθυστέρηση, μέχρι πριν από λίγα χρόνια είχαμε
μόνο το «Εξοικονομώ κατ’ οίκον 1», ένα πολύ περιορισμένο πρόγραμμα για
μερικές χιλιάδες κατοικίες, 25.000 νομίζω ή 15.000, δε θυμάμαι. Κάναμε
το «Εξοικονόμηση κατ’ οίκον 2», με 1 δις, το οποίο πάει πολύ καλά, έχουν
ξεκινήσει οι δικαιούχοι με πολύ μεγάλο πρόγραμμα, διπλάσιο από το
προηγούμενο, περίπου 50.000 νοικοκυριά, ξεκινάμε τώρα το ακόμη πιο
ενισχυμένο με 2 δις πρόγραμμα για ενεργειακή αναβάθμιση των δημόσιων
κτιρίων σε κομβικούς τομείς, σχολεία, νοσοκομεία, αυτοί που είναι πολύ
σημαντικό πρόγραμμα.
Ανοίξαμε για πρώτη φορά ένα πρόγραμμα για μικρομεσαίες
επιχειρήσεις, για εξοικονόμηση ενέργειας με 67 εκατομμύρια, προχωρά
ικανοποιητικά η αντικατάσταση των συμβατικών λαμπτήρων στον οδοφωτισμό,
είναι το 36% του ενεργειακού κόστους των ΟΤΑ και με αυτό το πρόγραμμα
υπολογίζουμε να υπάρξει εξοικονόμηση 60% στα 3 εκατομμύρια φωτιστικά
σημεία σε όλη τη χώρα.
Άρα υπάρχουν μια σειρά από προγράμματα που ξεκινούν,
επαναλαμβάνω, η στρατηγική εξοικονόμησης ενέργειας είναι ευρύτερη από
αυτά που μόλις ανέφερα και θ’ αποτυπωθεί με μεγαλύτερη διαύγεια στον
ενεργειακό σχεδιασμό της χώρας που ελπίζουμε να είναι έτοιμος στους
αμέσως επόμενους μήνες όπου αυτός ο άξονας να περιλαμβάνει και πολλές
άλλες πρωτοβουλίες.
Οι πιο βαθιές πρωτοβουλίες φυσικά αφορούν αυτά που θ’
αναφερθώ τώρα και μ’ αυτά θα κλείσω. Πρώτον, τα προγράμματα
εξηλεκτρισμού, τη δυνατότητα δηλαδή χρήσης ηλεκτρισμού στους μεγάλους
τομείς που καταναλώνεται βενζίνη, πετρέλαιο κτλ., άρα, μεταφορές που
είναι το μεγάλο θέμα, ψύξη- θέρμανσης και άλλους μεγάλους τομείς στους
οποίους η εξοικονόμηση ενέργειας θ’ αποτελέσει τον πυλώνα νέων
πρωτοβουλιών.
Σ’ αυτά περιλαμβάνονται φυσικά και οι «έξυπνοι μετρητές», ο
ΔΕΔΔΗΕ προχωρά πλέον στην εγκατάσταση 224.000 «έξυπνων μετρητών» σε
όλων των ειδών τις παροχές, ένα σημαντικό βήμα, θ’ ακολουθήσουν και τα
πιο φιλόδοξα στο πλαίσιο της στρατηγικής του ΔΕΔΔΗΕ τ’ αμέσως επόμενα
χρόνια.
Για να υπάρξει η χρήση ηλεκτρονικής ενέργειας στις
μεταφορές, έχει ξεκινήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα εγκατάστασης υποδομών
φόρτισης που αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2019 στα νησιά, 150 σημεία και
1.500 το 2020 στην ενδοχώρα. Προχωρούν κάποιες άλλες πρωτοβουλίες όσον
αφορά τα κενά που υπάρχουν στο ρυθμιστικό μας πλαίσιο από κοινού με το
Υπουργείο Υποδομών.
Η μεγάλη τομή θα είναι το νομοσχέδιο που ετοιμάζουμε για
την ηλεκτροκίνηση που επιδιώκει να λύσει ταυτόχρονα και σε βάθος χρόνου,
όλα τα ρυθμιστικά πλαίσια αυτής της νέας αγοράς και των υποδομών και το
πώς θα λειτουργούν οι αγορές γύρω από την ηλεκτροκίνηση. Άρα αυτό είναι
το επόμενο βήμα.
Στο πλαίσιο της εξοικονόμησης ενέργειας με μια ευρεία
έννοια μπορούν να ενταχθούν και οι διασυνδέσεις όλων των νησιών της
χώρας, είναι ένα μεγάλο πρόγραμμα με το οποίο θ’ αντικατασταθεί η
παραγωγή ενέργειας από πετρέλαιο με τις άλλες πηγές.
Οι διασυνδέσεις πάνε πολύ καλά όπως ξέρετε και ελπίζω να
επιταχυνθούν. Αναφέρομαι στις Κυκλάδες και στη διπλή διασύνδεση της
Κρήτης που αποτελεί το πιο μεγάλο και πιο δύσκολο τεχνολογικά και
οικονομικά έργο, για το οποίο είχαμε πρόσφατα πολύ θετικές εξελίξεις που
επιτρέπουν και να ολοκληρωθεί ο διαγωνισμός της μικρής διασύνδεσης και
να προχωρήσει με βάση το συγκεκριμένο επιχειρηματικό σχήμα που αποφάσισε
η ΡΑΕ, η μεγάλη διασύνδεση.
Θα κλείσω λέγοντας ότι ο μετασχηματισμός προφανώς θα έχει
μεγαλύτερο βάρος στο φυσικό αέριο, εκεί χτίζουμε δίκτυα φυσικού αερίου
σε πάρα πολλές πόλεις, στα οποία για πρώτη φορά θα διεισδύσει το φυσικό
αέριο προκειμένου να έχουν πρόσβαση και σε αυτή την πηγή και ταυτόχρονα
αυτό το δίκτυο διανομής φυσικού αερίου στο εσωτερικό της χώρας,
συνδέεται με τις μεγάλες αλλαγές που γίνονται όσον αφορά τα Βαλκάνια και
την Ελλάδα και το ρόλο που μπορεί να παίξει η Ελλάδα.
Αυτά τα συζητήσαμε χθες, η πρόοδος είναι πολύ μεγάλη πλέον,
δεν είναι πάνω στο χαρτί, είναι συγκεκριμένη, ολοκλήρωση του ΤΑΡ μέχρι
το 2020 όπως προβλεπόταν, η έναρξη εργασιών του IGB, του κάθετου άξονα
πάλι με χρονοδιάγραμμα το 2020, είναι πολύ ικανοποιητική η εξέλιξη
ακριβώς επειδή μπαίνει στη διαγωνιστική φάση κατασκευής.
Οι υπογραφές, η διακυβερνητική συμφωνία που επίκειται
ανάμεσα στην Κύπρο, την Ιταλία, το Ισραήλ και την Ελλάδα για τον
υποθαλάσσιο αγωγό, το EastMed, η πρόοδος που υπήρξε στην υπογραφή
συμφωνιών για την αξιοποίηση των FSRU στην Αλεξανδρούπολη και φυσικά η
μεγάλη ωρίμανση των έργων των υδρογονανθράκων που ολοκληρώθηκε χτες με
τη συμφωνία ουσιαστικά στην πιο μεγάλη απ’ όλες αυτές τις συμβάσεις,
Exxon Μobil νοτιοδυτικά της Κρήτης.
Όλα αυτά διαμορφώνουν ένα πλαίσιο που ο κεντρικός στόχος,
επαναλαμβάνω, είναι απλώς να υπάρξει ενοποίηση των αγορών των Βαλκανίων.
Θα υπάρξουν και νέες πρωτοβουλίες για βελτίωση των ηλεκτρονικών
διασυνδέσεων και με τους γείτονες και με τα Σκόπια, νέων αγωγών φυσικού
αερίου που θα διασυνδέουν όλο και περισσότερες χώρες, θα υπάρξουν
προχωρημένες συζητήσεις για επέκταση του IGB στη Σερβία, μας ενδιαφέρει
πολύ η δημιουργία αγωγού με το Κόσσοβο και ταυτόχρονα η ενοποίηση των
αγορών που αποτελεί και τον απώτερο στόχο, δημιουργώντας μιας νέα
δυναμική στον ενεργειακό τομέα στα Βαλκάνια, προχωρημένες συζητήσεις και
για τα Χρηματιστήρια Ενέργειας και για άλλους θεσμούς που το βλέπουν μ’
αυτό το πρίσμα.
Άρα η ιδέα και η στρατηγική είναι πάρα πολύ απλή, η Ελλάδα
και θέλουμε να γίνει κόμβος, αλλά θέλουμε επίσης να είναι μέρος μιας
μεγάλης ενιαίας βαλκανικής ενεργειακής αγοράς με μεγάλες επενδύσεις
υποδομές και που θα επιτρέπει στα ενεργειακά μας συστήματα ν’ αποκτήσουν
μεγάλα πλεονεκτήματα προς όφελος τελικά φυσικά των καταναλωτών.
Αυτά θ’ αποτυπωθούν στον εθνικό σχεδιασμό. Σας ευχαριστώ όλους για την προσοχή σας.