Tο ερευνητικό-επιδεικτικό έργο Αγίου Ευστρατίου βρίσκεται από τις αρχές Ιουλίου σε πλήρη δοκιμαστική λειτουργία, μετά την ολοκλήρωση των διαδικασιών σύνδεσης του σταθμού με το ηλεκτρικό δίκτυο του νησιού. Ο Άγιος Ευστράτιος είναι ένα απομονωμένο μικρό νησί στο Βόρειο Αιγαίο με 250 μόνιμους κατοίκους. Με το έργο αυτό, ο Άγιος Ευστράτιος γίνεται το πρώτο μη διασυνδεδεμένο ελληνικό νησί με 100% κάλυψη σε ηλεκτρική ενέργεια από ΑΠΕ, χωρίς τη βοήθεια συμβατικών μονάδων ηλεκτροπαραγωγής και μάλιστα σε ποσοστό πάνω από 90% του χρόνου. Η κατασκευή του έργου έχει ολοκληρωθεί από το περασμένο καλοκαίρι και λειτουργούσε ως αυτόνομο σύστημα απομονωμένο από το υπόλοιπο δίκτυο του νησιού, τροφοδοτώντας τις ιδιοκαταναλώσεις και το σύστημα τηλεθέρμανσης. Η δοκιμαστική λειτουργία αναμένεται να διαρκέσει μερικές εβδομάδες και να ολοκληρωθεί μετά τη λειτουργία και της τηλεθέρμανσης σε πραγματικές συνθήκες. Το έργο παρακολουθείται στενά από κλιμάκια του ΔΕΔΔΗΕ, της ΤΕΡΝΑ και του ΚΑΠΕ, στα πρώτα αυτά στάδια της δοκιμαστικής λειτουργίας.
Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα, το νέο σύστημα ανταποκρίνεται πλήρως στις σχεδιαστικές απαιτήσεις, παραμένοντας αδιάλειπτα συνδεδεμένο με το δίκτυο, ακολουθώντας όλα όσα προβλέπει το πρόγραμμα δοκιμών. Είναι πλέον συνδεδεμένο και με το δίκτυο του νησιού, τροφοδοτώντας το κατά 100% χωρίς τον τοπικό σταθμό της ΔΕΗ, ο οποίος παραμένει σε εφεδρεία. Επιπλέον, παρατηρείται θεαματική βελτίωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του ηλεκτρικού δικτύου, πράγμα αναμενόμενο, καθώς η απόκριση του νέου συστήματος είναι ασύγκριτα γρηγορότερη σε σχέση με το παλαιό.
Το έργο
Το έργο σχεδιάστηκε και υλοποιείται από το Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ) για λογαριασμό του Δήμου Αγίου Ευστρατίου και χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ελληνικό Δημόσιο, μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος ‘Ανταγωνιστικότητα’ του ΕΣΠΑ. Κατασκευάστηκε από την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ, στην οποία ανατέθηκε μετά την επιτυχή ολοκλήρωση ενός διεθνούς διαγωνισμού από το ΚΑΠΕ. Σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης, ο ανάδοχος, εκτός από την κατασκευή και τη δοκιμαστική λειτουργία του έργου, θα αναλάβει και τη λειτουργία και συντήρησή του για 12 έτη μετά την ολοκλήρωση.
Πρόκειται για ένα πρωτοποριακό έργο που έχει ως στόχο την πολύ μεγάλη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) στο αυτόνομο (μη διασυνδεδεμένο) ηλεκτρικό σύστημα του νησιού (άνω του 85% ετησίως) και ταυτόχρονα την παροχή θερμικής ενέργειας από τις ΑΠΕ για τις ανάγκες θέρμανσης των κατοικιών του μοναδικού οικισμού του νησιού σε πολύ ανταγωνιστική τιμή. Μέχρι σήμερα, οι ηλεκτρικές ανάγκες του νησιού εξυπηρετούντο εξ ολοκλήρου από τον τοπικό σταθμό της ΔΕΗ με πετρέλαιο diesel και η θέρμανση των κατοίκων από κοινούς λέβητες πετρελαίου, σε πολύ μεγάλο βαθμό. Δεν υπάρχουν άλλες εγκατεστημένες ΑΠΕ στο νησί.
Το νέο υβριδικό έργο αποτελείται από τις παρακάτω συνιστώσες:
- Σταθμός ανανεώσιμων πηγών με ανεμογεννήτρια Enercon E44 ισχύος 900 kW και φωτοβολταϊκά 225 kW, με παραγωγική ικανότητα πάνω από 3.000 MWh ετησίως
- Σύστημα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας (BESS) TESLA MEGAPACK με μπαταρίες Ιόντων Λιθίου αποθηκευτικής ικανότητας 2,5 MWh και inverters 1,25 MW (δίωρο σύστημα)
- Σταθμός παραγωγής θερμότητας από την περίσσεια ηλεκτρικής ενέργειας του σταθμού ΑΠΕ με ηλεκτρικούς λέβητες 1.000 kWth
- Δεξαμενές αποθήκευσης ζεστού νερού 500 m3 στους 120ο C, που λειτουργικά αντιστοιχεί σε 25 MWhth
- Δίκτυο διανομής τηλεθέρμανσης σε ολόκληρο τον οικισμό του νησιού, συνολικού μήκους 4,0 χλμ, μαζί με θερμικούς υποσταθμούς για τους καταναλωτές.
Το νέο αυτό σύστημα έχει τη δυνατότητα να ρυθμίζει από μόνο του την τάση και τη συχνότητα στο μη διασυνδεδεμένο ηλεκτρικό δίκτυο του νησιού (grid forming), ενώ θα είναι σε θέση να λειτουργεί και παράλληλα με τον ΤΣΠ της ΔΕΗ, ο οποίος θα παραμένει στο εξής σε εφεδρεία. Η ηλεκτρική ενέργεια του σταθμού των ΑΠΕ θα διοχετεύεται κατά προτεραιότητα στο δίκτυο, του οποίου οι ετήσιες ανάγκες είναι μόλις το 1/3 της ετήσιας παραγωγικής ικανότητας των ΑΠΕ. Από την περίσσεια ενέργειας θα παράγεται ζεστό νερό, το οποίο θα αποθηκεύεται στις δεξαμενές και θα εξυπηρετεί το σύστημα τηλεθέρμανσης.