Την ολοκλήρωση των προαπαιτούμενων μελετών και την επιτάχυνση των διαδικασιών για την υποβολή και επίσημα από τη χώρα μας προς την Κομισιόν αιτήματος έγκρισης μηχανισμού στρατηγικής εφεδρείας για τις λιγνιτικές μονάδες της ΔΕΗ επιδιώκει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, υπό το φως των
εξελίξεων σχετικά με την ενεργειακή κρίση και την απόφαση της Ε.Ε. για ταχεία απεξάρτηση από το Ρωσικό φυσικό αέριο.Στην κυβέρνηση θεωρούν ότι η βασική επιλογή που έχει εξαγγείλλει ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης και έχει περιληφθεί στο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), δηλαδή το σταμάτημα κάθε λιγνιτικής παραγωγής μέχρι το τέλος του 2028, δεν χρειάζεται και δεν πρέπει να αλλάξει, παρότι από την Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει πλέον μεγαλύτερη «ανοχή» στη χρήση του άνθρακα.
Ομοίως θεωρούν ότι δεν χρειάζεται να αλλάξει ο ακόμα πιο αποφασιστικός προγραμματισμός της ΔΕΗ, σύμφωνα με τον οποίο το 2023 θα αποσυρθούν όλες οι λιγνιτικές μονάδες της, με εξαίρεση την καινούργια μονάδα Πτολεμαϊδα 5, η οποία όμως το 2025 θα αλλάξει καύσιμο και από λιγνιτική θα μετατραπεί σε φυσικού αερίου.
Ο λόγος που η ΔΕΗ έχει ανακοινώσει το συγκεκριμένο προγραμματισμό είναι οικονομικός, καθώς, όπως έχει εξηγήσει η διοίκησή της, η λειτουργία των μονάδων αυτών δημιουργεί μεγάλες ζημιές στην επιχείρηση, ακόμα και υπό συνθήκες υψηλών τιμών στο φυσικό αέριο.
Ωστόσο, τόσο η ΔΕΗ όσο και η κυβέρνηση, έχουν συνδέσει την απόσυρση των λιγινιτικών μονάδων με την εφαρμογή μηχανισμού Στρατηγικής Εφεδρείας κάποιων εξ΄αυτών, δηλαδή να αποζημιώνεται η ΔΕΗ για να τις διατηρεί σε κατάσταση που να μπορούν να μπούν σε λειτουργία και να ενισχύσουν το σύστημα στην περίπτωση που υπάρχει θέμα επάρκειας και ζητηθεί η «επιστράτευσή» τους από τον ΑΔΜΗΕ.
Συζητήσεις με την Κομισιόν για τη δημιουργία τέτοιου μηχανισμού Strategic Reserve έχουν ήδη υπάρξει και συνδέονται εν μέρει με το Μόνιμο Μηχανισμό Ισχύος (CRM) που επίσης θα διεκδικήσει η χώρα μας.
Για να υποβληθούν προς έγκριση οι Μηχανισμοί αυτοί, απαιτείται να έχει εγκριθεί από την Κομισιόν, αφενός μεν το λεγόμενο Market Reform Plan, αφετέρου δε μια πλήρης και διεξοδική Μελέτη Επάρκειας του συστήματος.
Το Market Reform Plan έχει υποβληθεί από τη χώρα μας, έχει δεχθεί σειρά παρατηρήσεων από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και τώρα, αναθεωρημένο με βάση τις παρατηρήσεις, είναι έτοιμο να επανυποβληθεί.
Ακόμα και εντός του μήνα
Η Μελέτη Επάρκειας, σύμφωνα με πληροφορίες του energypress, πρόκειται να παραδοθεί από τον ΑΔΜΗΕ στο ΥΠΕΝ εντός του επόμενου 10ημέρου. Συνεπώς, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ακόμα και μέχρι το τέλος του μήνα το Υπουργείο είναι πιθανό να στείλει στις Βρυξέλλες το «πακέτο» των προαπαιτουμένων, έτσι ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την υποβολή των σχημάτων Στρατηγικής Εφεδρείας και CRM.
Πηγές πάντως που παρακολουθούν από κοντά τις διαδικασίες διαπραγμάτευσης με τις Βρυξέλλες σημειώνουν ότι, ακόμη και με τη διευθέτηση των δύο παραπάνω προαπαιτούμενων, θα είναι πολύμηνη η διαδικασία έως ότου οι κοινοτικές αρχές δώσουν το «πράσινο φως» για τους δύο μηχανισμούς. Όπως επισημαίνουν, ο πρώτος λόγος είναι ότι η Κομισιόν έτσι κι αλλιώς δεν φημίζεται για τους άμεσους χρόνους απόκρισής της.
Σημαντικό είναι επίσης πως η γενική τάση της Ε.Ε. είναι να αντιμετωπίζει με αρκετή επιφυλακτικότητα τα σχήματα στήριξης. Επομένως, θα πρέπει πρώτα να αρθεί και το παραμικρό ερωτηματικό για την αναγκαιότητά τους, πριν πάρουν έγκριση.
Παρόλα αυτά, οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι κατάσταση που έχει δημιουργηθεί μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και την πολιτική που έχει η Ε.Ε. στα θέματα επάρκειας ισχύος, ευνοεί πιθανόν την ταχύτερη έγκριση, αρχικά του Strategic Reserve κιαι στη συνέχεια του CRM.
