Σε μια
ομιλία του το 2013 ο Γιώργος Σταθάκης είχε αναφέρει την Κρήτη ως υπόδειγμα μη
επιδοτούμενης οικονομίας. Κρητικός είναι, την περιοχή του ήθελε να παινέψει,
αλλά έχω πει κατ' επανάληψη πως είναι καλό οι πολιτικοί να μην πολυανακατεύονται με τα
ενεργειακά, φτάνει μόνο να καταλαβαίνουν πότε η ενεργειακή πολιτική έχει γίνει "μπάχαλο".
Ο Σταθάκης είχε βέβαια πολύ βολικά ξεχάσει την επιδοτούμενη, με εκατομμύρια
ευρώ κάθε χρόνο απ' όλη την ηπειρωτική Ελλάδα, ηλεκτροπαραγωγή της Κρήτης με
πετρέλαιο (diesel ή μαζούτ), καθώς το Σύστημα της Κρήτης τροφοδοτείται από 3
τοπικούς θερμικούς σταθμούς. Κι όπως διαβάζουμε στο Δεκαετές Πρόγραμμα
Ανάπτυξης του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΣΜΗΕ)
περιόδου 2017-2026, που έχει θέσει σε δημόσια διαβούλευση ο.. ΑΔΜΗΕ, "Πρόκειται για ηλεκτροπαραγωγή πολύ υψηλού κόστους σε σχέση
με το κόστος ηλεκτροπαραγωγής στο ΕΣΜΗΕ. Κατά συνέπεια, η επιβάρυνση από τη
λειτουργία των εν λόγω σταθμών είναι σημαντική και μετακυλίεται σε όλους τους
καταναλωτές της χώρας. Ο περιορισμός της λειτουργίας των τοπικών σταθμών
παραγωγής της Κρήτης και η τροφοδότηση του νησιού σε μικρότερο ή μεγαλύτερο
βαθμό μέσω της σχεδιαζόμενης διασύνδεσης (ανάλογα με το μέγεθός της), θα
οδηγήσει σε σημαντική εξοικονόμηση κόστους καυσίμου.
Πέραν του κόστους καυσίμου, μια ακόμα σημαντική επιβάρυνση από τη διατήρηση
τοπικών σταθμών για την τροφοδότηση του νησιού αποτελούν οι ετήσιες σταθερές
επιβαρύνσεις κόστους που συνιστούν τις “σταθερές δαπάνες παροχής Υπηρεσιών
Κοινής Ωφέλειας (ΥΚΩ)"". Εύλογη η διαπίστωση του ΑΔΜΗΕ, οι υπάρχοντες τοπικοί σταθμοί είναι
μικροί και παλιοί κι ακριβώς για το λόγο αυτό στο επενδυτικό πρόγραμμα της ΔΕΗ
το 2009 υπήρχε η κατασκευή των νέων σταθμών φυσικού αερίου στην Κορακιά, που θα
επέτρεπε την κατάργηση των σταθμών στα Λινοπεράματα Ηρακλείου και στα Χανιά.
Μόνο που οι μονάδες που θα γινόντουσαν στην Κορακιά ξαφνικά φαίνεται πως
βρέθηκαν στη ...Μεγαλόπολη κι ενώ ...
τον Οκτώβριο 2006 το ΔΣ της ΔΕΗ αποφάσιζε να καταθέσει αίτηση για μονάδα
ισχύος 400MW στη Μεγαλόπολη, το 2009 η μονάδα βρέθηκε με
υπερδιπλάσια ισχύ, 845MW. Το αποτέλεσμα αυτής της επιλογής το είδαμε προχθές, η
πολύ μεγάλη μονάδα, σε συνδυασμό με τα πολλά αιολικά & Φ/Β που μπήκαν στην
Πελοπόννησο, δεν βρίσκει εύκολα διέξοδο για την παραγωγή της και πρέπει τώρα να
ποντίσουμε ένα νέο και μηδέποτε μέχρι τώρα προβλεπόμενο καλώδιο απ' την
Πελοπόννησο προς την Κρήτη, που κατ' ευφημισμό ο ΑΔΜΗΕ το αποκαλεί
"Διασύνδεση εξοικονόμησης", προκειμένου η Κρήτη να ηλεκτροδοτείται
-κατά ένα μέρος- απ' την Πελοπόννησο.
Δεν ξέρω πόση ακριβώς θα είναι η "εξοικονόμηση" που επιτυγχάνεται με μερική κάλυψη της ηλεκτροπαραγωγής απ' την Πελοπόννησο και το υπόλοιπο απ' τους υπάρχοντες παλαιούς σταθμούς στην Κρήτη, σε συνδυασμό με τα έργα μεταφοράς στην Πελοπόννησο, το καλώδιο μέχρι την Κρήτη και τα έργα μεταφοράς πάνω στο νησί, σε σχέση με το αρχικό σχέδιο κατασκευής νέων μονάδων στην Κορακιά. Αυτά είναι πολύ εξειδικευμένα θέματα για ένα ιστολόγιο, μόνο η ΔΕΗ κι ο ΑΔΜΗΕ μπορούν να πείσουν για τις επιλογές τους. Προς το παρόν δεν φαίνεται να πολυπείθουν, καθώς αμέσως μετά τη δημοσίευση του Δεκαετούς Προγράμματος 2017-2026, και την πρόταση για "Διασύνδεση εξοικονόμησης", εμφανίστηκαν σε ιστοσελίδες της Κρήτης διαμαρτυρίες για τη διατήρηση του ΑΗΣ Λινοπεραμάτων. Και όντως, αν η Κρήτη πρόκειται να ηλεκτροδοτείται -κατά ένα μέρος- απ' την Πελοπόννησο, δεν βλέπω με ποιο τρόπο μπορούν να καταργηθούν στο σύντομο μέλλον οι ΑΗΣ Λινοπεραμάτων και Χανίων. Μήπως τελικά η λύση της Κορακιάς ήταν μονόδρομος και κάποια στιγμή θα επανέλθει αναγκαστικά στο τραπέζι; Και μια που η αγορά ενέργειας είναι "απελευθερωμένη", μήπως βρεθεί κάποιος άλλος να κάνει νέο ΑΗΣ στην Κρήτη, αφού η ΔΕΗ είχε την ευκαιρία και δεν την αξιοποίησε;
Το ακόμα πιο ωραίο είναι πως την ώρα που η Κρήτη φαίνεται είτε να έχει δικό της φυσικό αέριο στο Λιβυκό Πέλαγος είτε να βρίσκεται πάνω στη διαδρομή του φυσικού αερίου από Ισραήλ/Κύπρο προς Ευρώπη είτε να βρίσκεται απέναντι από τις Αιγυπτιακές εγκαταστάσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου, λύσεις που όλες θα επέτρεπαν την ευχερή τροφοδότηση των νέων σταθμών της Κορακιάς, η Κρήτη θα ηλεκτροδοτείται με φυσικό αέριο απ' την Πελοπόννησο, που θα έρχεται απ' τη Ρωσία ή το Αζερμπαϊτζάν, πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα μακρύτερα. Τα γεωπολιτικά του φυσικού αερίου έχουν αρχίσει να γίνονται πολύ περίπλοκα, καθώς ένας "ωκεανός" αερίου φαίνεται να είναι διαθέσιμος για τα προσεχή τουλάχιστον 20 χρόνια από Ρωσία, Αζερμπαϊτζάν, Κατάρ, ΗΠΑ, Ιράν, Αυστραλία και όχι μόνο. Ποιος είπαμε πως κυβερνά αυτό τον τόπο;
Κι αντί να διασυνδεθεί η Κρήτη καλωδιακά με την ηπειρωτική Ελλάδα, για να μπορούν ν' αναπτυχθούν ΑΠΕ στην Κρήτη, η κατάσταση γυρίζει μπούμερανγκ για τα επίδοξα αιολικά της Κρήτης, καθώς φαίνεται να προηγείται το ν' "ανακουφιστούν" οι ΑΠΕ της Πελοποννήσου, όπου το δίκτυο είναι ήδη κορεσμένο. Το έχω πει κατ' επανάληψη απ' αυτό το ιστολόγιο, τα αιολικά "πάνε πακέτο" με πολλά, πάρα πολλά χιλιόμετρα δικτύων για να διαχυθεί το πρόβλημα της τυχαίας παραγωγής σ' ένα όσο το δυνατόν ευρύτερο σύστημα κι αυτό ακριβώς είναι που αποδεικνύεται τώρα στην Πελοπόννησο, που ψάχνει διέξοδο των φορτίων προς την Κρήτη.
Εμείς μόνο να είμαστε καλά, για να "ξηλωνόμαστε" προκειμένου να χρηματοδοτούμε αχρείαστα έργα ενέργειας, που τα αποφασίζουν "πατριώτες" πολιτικοί. Σώζεται πια αυτή η χώρα; Μπαααα ...
