Η ΔΕΗ πρέπει να μάθει να ζει με 2,5 δισ. λιγότερα

Η συρρίκνωση τζίρου και μεριδίων της ΔΕΗ για το 2016 ήταν μόνο η αρχή, καθώς η εταιρεία καλείται μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να μάθει να ζει με λιγότερα έσοδα, μικρότερη επιρροή στην αγορά και με ουσιαστικό ανταγωνισμό. Ακόμα και σε κλάδους που μέχρι σήμερα αποτελούσαν προνομιακό πεδίο για τη ΔΕΚΟ, όπως οι λιγνίτες και τα υδροηλεκτρικά, η εταιρεία θα πρέπει να αναπροσαρμόσει τη στρατηγική της και να μάθει να ζει με μικρότερα μεγέθη και μερίδια. Η νέα πραγματικότητα για τη ΔΕΗ αναδεικνύεται μέσα από τα αποτελέσματα της περασμένης χρονιάς, παρά το γεγονός ότι η συγκυριακή κερδοφορία, κυρίως εξαιτίας της πτώσης της τιμής των καυσίμων αλλά και του περιορισμού των προβλέψεων, λειτούργησε ως χαλί για να κρυφτούν προσωρινά
τα σοβαρά προβλήματα που έρχονται.
Ωστόσο, είναι σαφές ότι στο νέο περιβάλλον που θα διαμορφωθεί μέχρι το 2020 θα πρέπει να υπάρξουν δραστικές αλλαγές, περιορισμός του "λίπους",περικοπές εξόδων και εταιρική αναδιάρθρωση, που αναγκαστικά θα οδηγεί σε περιορισμό του απασχολούμενου προσωπικού. Ιδιαίτερα όταν, με το "καλημέρα", η ΔΕΗ ξεκινά με έξοδα που ξεπερνούν τα 4 δισ. ευρώ και περιλαμβάνουν 1 δισ. έξοδα μισθοδοσίας, 1 δισ. δαπάνες καυσίμων και λιγνίτη και 1 δισ. αποσβέσεις και χρηματοοικονομικά έξοδα.
Εάν δεν μειωθούν οι δαπάνες, η εταιρεία πολύ απλά δεν θα είναι βιώσιμη, αφού, με βάση τη συμφωνία του 2015, η ΔΕΗ δεν θα έχει μερίδιο μεγαλύτερο του 50% της αγοράς. Αυτό σημαίνει ότι θα χάσει έναν τζίρο της τάξης των 2,5 δισ. (κάθε μονάδα μεριδίου που θα χάνεται θα κοστίζει στη ΔΕΗ πωλήσεις 63 εκατ. ευρώ).
Είναι χαρακτηριστικό ότι, παρά την κερδοφορία του 2016, οι αναλυτές επανέλαβαν ότι διατηρούν σοβαρές επιφυλάξεις εξαιτίας των σοβαρών προκλήσεων με τις οποίες είναι αντιμέτωπη η ΔΕΚΟ. Ενδεικτικά, η Investment Bank of Greece τόνισε ότι, "παρά την κάπως βελτιωμένη απόδοση, η προοπτική της εταιρείας παραμένει δύσκολη, λόγω των προβλέψεων για αδύναμες ταμειακές ροές και τις ρυθμιστικές αβεβαιότητες". Σημειώνεται ότι ο μέσος όρος των προβλέψεων των αναλυτών για την κερδοφορία του 2016 ήταν μεγαλύτερος κατά 25% (90,4 εκατ. ευρώ, έναντι των δημοσιευμένων 67,5 εκατ. ευρώ).

Τα προβλήματα

Ποια είναι, όμως, τα πρακτικά προβλήματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια η νέα μικρότερη ΔΕΗ;
Πρόβλημα 1ο: Δανεισμός
Μόνο μέσα στο 2017 η ΔΕΗ καλείται να καταβάλει 850 εκατ. ευρώ για την εξυπηρέτηση του δανεισμού της (περιλαμβανομένου και του ομολόγου που λήγει τον Μάιο), καθώς επίσης άλλα 650 εκατ. για συμβολαιοποιημένες επενδύσεις. Την ίδια στιγμή, οι ληξιπρόθεσμες οφειλές της εταιρείας εκτινάχθηκαν στα 759 εκατ. ευρώ, έναντι 575 εκατ. στο τέλος του 2015, εξέλιξη που αποτυπώνει ανάγλυφα το σοβαρότατο πρόβλημα ρευστότητας της εταιρείας. Ακόμα, όμως, και εάν τα έσοδα από την απόσχιση του ΑΔΜΗΕ ενισχύσουν τη ρευστότητα της εταιρείας εντός του 2017, γεγονός παραμένει ότι το καθαρό χρέος της ΔΕΗ, ύψους 4,526 δισ. ευρώ, αποτελεί ένα βάρος που δύσκολα θα μπορεί να αντέξει μια εταιρεία με κύκλο εργασιών 2,5 δισ. Εάν δεν επιτευχθεί δραστική μείωση της μόχλευσης, τότε η ΔΕΗ θα βρεθεί αντιμέτωπη με δραματική επιδείνωση όλων των δεικτών δανεισμού, εξέλιξη που θα επιδεινώσει την πρόσβασή της σε χρηματοδότηση.

Πρόβλημα 2ο: Προσωπικό

Την περασμένη χρονιά, ο συνολικός αριθμός των μισθωτών της ΔΕΗ έφτασε ξανά κοντά στους 19.000 (18.902, από 18.356 το 2015). Δηλαδή σε μια χρονιά κατά την οποία χάθηκαν 500 εκατ. ευρώ πωλήσεις και 5% μερίδιο αγοράς, η εταιρεία αύξησε το προσωπικό της. Την ίδια στιγμή, 372 υπάλληλοι παραμένουν αποσπασμένοι σε δημόσιες υπηρεσίες και μισθοδοτούνται από τη ΔΕΗ, κοστίζοντας 15,88 εκατ. ευρώ. Οι συνολικές δαπάνες μισθοδοσίας για το 2016 ήταν 976,6 εκατ. ευρώ, που σημαίνει ότι η ΔΕΗ δεν είναι βιώσιμη εάν διατηρήσει το σύνολο του προσωπικού της έχοντας χάσει το 50% του κύκλου εργασιών της. Αυτό φάνηκε και στα αποτελέσματα του 2016, όπου οι δαπάνες μισθοδοσίας, ενώ ως απόλυτο μέγεθος παρέμειναν σταθερές, αυξήθηκαν ως ποσοστό επί του τζίρου από 15,3% σε 16,8%. Εάν οι πωλήσεις πέσουν στα 2,5 δισ., τότε δαπάνες μισθοδοσίας 976 εκατ. θα αντιστοιχούν στο... 39% του κύκλου εργασιών!
Πρόβλημα 3ο: ΑΔΜΗΕ
Αξίζει να σημειωθεί ότι η ΔΕΗ από το 2017 αναμένεται να απολέσει οριστικά τη θυγατρική των δικτύων μεταφοράς ηλεκτρισμού, ΑΔΜΗΕ. Η απόσχιση της θυγατρικής αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση της λειτουργικής κερδοφορίας του νέου ομίλου κατά 174 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση (με βάση την κερδοφορία της τελευταίας πενταετίας), καθώς ο ΑΔΜΗΕ ως ρυθμιζόμενη εταιρεία (δηλαδή εταιρεία που τα έσοδά της καθορίζονται με αποφάσεις της ΡΑΕ) παρουσιάζει ιδιαίτερα υψηλό EBITDA και πολύ υψηλό περιθώριο. 
Πρόβλημα 4ο: Λιγνίτης - υδροηλεκτρικά
Το 2016 η ΔΕΗ εισέπραξε 637 εκατ. ευρώ από πωλήσεις λιγνιτικής ενέργειας, όταν το 2015 το αντίστοιχο ποσό ήταν 1,007 δισ. ευρώ. Αντίστοιχα, από πωλήσεις υδροηλεκτρικής ενέργειας η ΔΕΗ εισέπραξε πέρυσι 207 εκατ. ευρώ, όταν το 2015 το αντίστοιχο ποσό ήταν 307 εκατ. ευρώ (το 2016 η υδροηλεκτρική παραγωγή ήταν μειωμένη εκτός από τη μείωση της οριακής τιμής). Η διαφαινόμενη πώληση του 40% των λιγνιτικών μονάδων της εταιρείας αναμένεται να περιορίσει σημαντικά τα έσοδα από τη λιγνιτική δραστηριότητά της, που διαχρονικά αποτελούσαν έναν σταθερό πυλώνα για την κερδοφορία της ΔΕΗ. Εάν τελικώς αλλάξουν τα δεδομένα και προστεθούν στους λιγνίτες και υδροηλεκτρικά, τότε η ΔΕΗ θα χάσει το πλέον κερδοφόρο κομμάτι της παραγωγής της, με δεδομένο ότι τα υδροηλεκτρικά εμφανίζουν μηδενικό μεταβλητό κόστος καυσίμου και αποτελούν τις πιο κερδοφόρες μονάδες της εταιρείας.

(Χ. Φλουδόπουλος, capital.gr)