Το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, το οποίο θα κινητοποιήσει δημόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις ύψους άνω των 7 δισεκατομμυρίων ευρώ για τη Δυτική Μακεδονία, μετατρέποντας την περιοχή σε επενδυτικό πόλο για τη μεταλιγνιτική εποχή, ανέπτυξε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια ευρείας σύσκεψης με κυβερνητικούς και τοπικούς φορείς για την πορεία της απολιγνιτοποίησης, που έγινε στην Κοζάνη.
«Είμαστε πρωτίστως για να λύνουμε τα προβλήματα, όχι μόνο για να τα εντοπίζουμε και για να τα καταγράφουμε», τόνισε ο Πρωθυπουργός, ενώ αναλύοντας το Σχέδιο επισήμανε: «αυτό είναι και ένα προσωπικό στοίχημα για μένα και θέλω να το τονίσω. Νοιαζόμαστε πραγματικά για το τι συμβαίνει στη Δυτική Μακεδονία. Και από τη στιγμή που η απόφαση αυτή πάρθηκε σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο έχουμε υποχρέωση το Σχέδιο αυτό να το υλοποιήσουμε, να ξεπεράσουμε όλες τις δυσκολίες, να κινητοποιήσουμε όλα τα πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τη φυσική καχυποψία, την ανησυχία μίας τοπικής κοινωνίας η οποία είχε μάθει και είχε προσαρμοστεί σε ένα συγκεκριμένο παραγωγικό μοντέλο το οποίο, όμως, καλείται σήμερα να αλλάξει. Και να αλλάξει με γρήγορους ρυθμούς».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε στους σημαντικούς πόρους που θα κινητοποιηθούν. «Δεν θα μιλήσω αναλυτικά για όλους τους πόρους τους οποίους μπορούμε να κινητοποιήσουμε. Στο καλύτερο σενάριο θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 7 δισεκατομμύρια δημόσιοι και ιδιωτικοί πόροι. Η πρόκληση έγκειται, όπως σωστά επισημάνατε, στη γρήγορη εφαρμογή του σχεδίου το οποίο έχουμε δρομολογήσει. Και το βασικό ζητούμενο είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας. Αυτό θα κρίνει τελικά την επιτυχία του σχεδίου δίκαιης μετάβασης. Και δεν θα έλεγα οποιωνδήποτε θέσεων εργασίας, αλλά καλύτερων θέσεων εργασίας. Δεν συζητάμε μόνο να μεγαλώσουν οι υφιστάμενες δουλειές, πρέπει να έρθουν και νέες επενδύσεις και υπάρχει ένα πολύ μεγάλο έντονο ενδιαφέρον για νέες παραγωγικές επενδύσεις στην περιοχή. Κάποιες μάλιστα πολύ σημαντικές, πολύ μεγάλες, από πολύ μεγάλες ελληνικές και ξένες εταιρείες», τόνισε.
«Αυτό το οποίο κρατώ από τη συζήτηση, παρά τις επιμέρους επιφυλάξεις οι οποίες ακούστηκαν για την ταχύτητα με την οποία δρομολογείται η μετάβαση, δεν άκουσα κανέναν να λέει ότι δεν είναι η σωστή επιλογή. Γιατί όλοι ξέρουν ότι δεν είναι απλά η σωστή επιλογή, είναι μονόδρομος. Άρα το ζήτημα είναι αυτόν τον μονόδρομο πώς θα τον διανύσουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά, για να μπορέσει η Δυτική Μακεδονία του 2025, του 2030, του 2035 να είναι μία άλλη Περιφέρεια», υπογράμμισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο Πρωθυπουργός έκανε έκκληση στους κατοίκους της Δυτικής Μακεδονίας, όπου παρατηρούνται χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού, να κάνουν το εμβόλιο. «Κάνω ακόμα μία έκκληση εδώ στη Δυτική Μακεδονία να εργαστούμε όλοι για να αυξήσουμε τα ποσοστά εμβολιασμού. Μπορούμε καλύτερα και εδώ στην Δυτική Μακεδονία. Πηγαίνετε και κάντε παρακαλώ την τρίτη δόση όσοι έχετε κάνει την πρώτη και την δεύτερη, από τη στιγμή που το σύστημα σας δίνει τη δυνατότητα να την κάνετε. Και αν δεν έχετε κάνει ακόμα την πρώτη δόση, ακούστε τις ιστορίες όσων βρέθηκαν στην εντατική ανεμβολίαστοι και έρχονται τώρα, είδαν τον χάρο κατάματα, τη γλίτωσαν και έρχονται τώρα και λένε “Μακάρι να το ήξερα να είχα κάνει το εμβόλιο νωρίτερα”» είπε.
Δίκαιη μετάβαση και ανάπτυξη για όλους
Το ΣΔΑΜ αποτελεί τον οδικό χάρτη για τον μετασχηματισμό του παραγωγικού ιστού των λιγνιτικών περιοχών, ώστε να μεταβούν στην εποχή μετά την απολιγνιτοποίηση. Αποβλέπει στην αναγέννηση της τοπικής οικονομίας, την ανάπτυξη του πρωτογενούς, του δευτερογενούς και του τριτογενούς τομέα και την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού μέσω τη δημιουργίας σταθερών θέσεων εργασίας.
Για την υλοποίηση του Σχεδίου, που καλύπτει την περίοδο 2021-27, θα αντληθούν πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης για αποκαταστάσεις εδαφών, σχεδόν 2 δισεκ. ευρώ από το κοινοτικό επενδυτικό εργαλείο InvestEU και από τις δανειακές διευκολύνσεις για υποδομές που προσφέρει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, και δημόσιοι πόροι άνω του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ από το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης. Αναμένονται ακόμα, μεταξύ άλλων, 2 δισεκ. ευρώ από επενδύσεις του ομίλου ΔΕΗ, 147 εκατομμύρια από επενδύσεις του ΔΕΣΦΑ, επιπλέον 900 εκατομμύρια από ιδιωτικά κεφάλαια και 250 εκατ. από το Ταμείο Ανάκαμψης για έργα πράσινης και ψηφιακής μετάβασης.
Η Ελλάδα είναι το πρώτο κράτος-μέλος της ΕΕ το οποίο διαθέτει εθνικό στρατηγικό σχέδιο δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης, μέσω του οποίου καταρτίστηκαν το Πρόγραμμα Δίκαιης Μετάβασης για την περίοδο 2021-2027 και τα Εδαφικά Σχέδια που το συνοδεύουν. Η Ελλάδα είναι, επίσης, το πρώτο κράτος-μέλος μεταξύ των κρατών-μελών που δικαιούνται στήριξη από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης που υπέβαλε το Πρόγραμμά της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Ακόμη, η Ελλάδα, μετά από σκληρή διαπραγμάτευση για το ύψος των πόρων του νέου Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης της ΕΕ, καταλαμβάνει μακράν την πρώτη θέση ανάμεσα στα κράτη που είναι δικαιούχοι πόρων του Ταμείου ως προς την κατά κεφαλήν ενίσχυση, με 877 ευρώ ανά κάτοικο εξορυκτικής περιφέρειας. Ο ευρωπαϊκός μέσος όρος στις συνολικά 31 περιοχές εξόρυξης είναι 365 ευρώ ανά κάτοικο, ενώ τη δεύτερη υψηλότερη τιμή μετά την Ελλάδα κατέχει η Τσεχία, με 641 ευρώ ανά κάτοικο.
Πρόδρομος του ΣΔΑΜ είναι το σχέδιο έκτακτης ανάγκης, προϋπολογισμού 368,7 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο έχει καταρτιστεί για την περίοδο 2021-2023 με στόχο τη χρηματοδότηση κρίσιμων έργων για την αναβάθμιση των υποδομών της Δυτικής Μακεδονίας και την τόνωση της απασχόλησης.
Στο χαρτοφυλάκιο του σχεδίου περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, η εξασφάλιση της βιωσιμότητας της τηλεθέρμανσης της Κοζάνης, της Πτολεμαΐδας και του Αμυνταίου, η κατασκευή δικτύου μεταφοράς και διανομής φυσικού αερίου στην Φλώρινα, η δημιουργία 5.400 θέσεων εργασίας μέσω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, και 11 έως τώρα δημοτικά έργα σε τομείς όπως η ύδρευση, η διαχείριση λυμάτων, η ανάπτυξης ΑΠΕ και η αγροτικής οδοποιίας.
Συμβολή σε σημαντικά έργα και επενδύσεις
Η απολιγνιτοποίηση και η κατάρτιση του ΣΔΑΜ έχει επίσης συμβάλει στην προώθηση σημαντικών έργων και επενδύσεων στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, με νεότερο παράδειγμα τη δρομολόγηση του κάθετου άξονα Κοζάνη-Φλώρινα-Νίκη, ο οποίος αποτελεί τμήμα του Πανευρωπαϊκού άξονα Χ. Θα έχει μήκος 78,5 χιλιόμετρα και προβλέπεται να συνδέει την Εγνατία Οδό με το Συνοριακό σταθμό Νίκης.
Επίσης, μεγάλα έργα που έχουν ευνοηθεί από το ΣΔΑΜ είναι η επέκταση του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΕΣΦΑ) προς την Δυτική Μακεδονία και η ολοκλήρωση του βόρειου τμήματος του αυτοκινητοδρόμου Ε65 από τα Τρίκαλα έως το Κηπουρειό Γρεβενών.
«Σήμερα για τη Δυτική Μακεδονία σας υποδεχόμαστε στην πρωτεύουσα της περιφέρειάς μας σε μία ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο, αυτή, που ιστορικά, πλέον, θα χαρακτηρίζεται περίοδο της μετάβασης στη μετά λιγνίτη εποχή. Είμαστε στη στιγμή που έχοντας ολοκληρωθεί το σχέδιο της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης, με την παρουσία τη δική σας και του κλιμακίου των συνεργατών σας, δίνετε το στίγμα και την κατεύθυνση που όλοι, όλα αυτά τα χρόνια, περιμέναμε -όχι μόνο- τα δύο χρόνια μετά την απόφασή σας -την τολμηρή απόφαση σας- που ανακοινώσατε στον ΟΗΕ για την απολιγνιτοποίηση. Εδώ και μία δεκαετία αναζητούσαμε τον αναπτυξιακό μας προσανατολισμό, το νέο μας παραγωγικό μοντέλο, που τώρα παίρνει σάρκα και οστά», τόνισε, μεταξύ άλλων, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας, Γιώργος Κασαπίδης.
«Σας είχα υποδεχθεί 13 χρόνια πριν ως Πρόεδρο της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής Η κατεύθυνση της απολιγνιτοποίησης είναι δεδομένο ότι είναι η σωστή. Όλος ο πλανήτης πάει σε Κλιματική ουδετερότητα. Εκεί πρέπει να κατευθύνουμε και εμείς», σημείωσε, μεταξύ άλλων, ο Δήμαρχος Κοζάνης Λάζαρος Μαλούτας.
Τη σύσκεψη συντόνισε ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης
Τον Πρωθυπουργό συνοδεύουν στην επίσκεψή του στην Κοζάνη ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Νίκος Παπαθανάσης, ο Αναπληρωτής Υπουργός Εσωτερικών Στέλιος Πέτσας, ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών Γιώργος Καραγιάννης, ο Υφυπουργός Εσωτερικών Σταύρος Καλαφάτης, η Γενική Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών Αλεξάνδρα Σδούκου, ο Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος Ευθύμιος Μπακογιάννης, η Γενική Γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Χριστιάνα Καλογήρου, η επικεφαλής του Γραφείου Μακεδονίας του Πρωθυπουργού Μαρία Αντωνίου, ο διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Συντονισμού του Ταμείου Ανάκαμψης Νίκος Μαντζούφας, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, ο Πρόεδρος της ΔΕΔΑ Βασίλης Κοτρώνης και ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΔΑ Μάριος Τσάκας.
Στη σύσκεψη έλαβαν επίσης μέρος ο Υφυπουργός Υποδομών και Μεταφορών και βουλευτής Κοζάνης της ΝΔ, Μιχάλης Παπαδόπουλος, ο Περιφερειάρχης Δυτικής Μακεδονίας Γεώργιος Κασαπίδης, η Αντιπεριφερειάρχης Κοζάνης Αικατερίνη Δαδαμόγια, η Αντιπεριφερειάρχης Καστοριάς Δέσποινα Κοζατσάνη, ο Αντιπεριφερειάρχης Γρεβενών Αθανάσιος Φωλίνας, ο Αντιπεριφερειάρχης Φλώρινας Σωτήρης Βόσδου, η Πρόεδρος του Περιφερειακού Συμβουλίου Καλλιόπη Κυριακίδου, ο Αντιπεριφερειάρχης Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Γρηγόρης Τσιούμαρης, ο βουλευτής Γρεβενών της ΝΔ Ανδρέας Πάτσης, ο βουλευτής Καστοριάς της ΝΔ Ζήσης Τζηκαλάγιας, οι βουλευτές Κοζάνης της ΝΔ Ευστάθιος Κωνσταντινίδης, Παρασκευή Βρυζίδου και Γιώργος Αμανατίδης, ο βουλευτής Φλώρινας της ΝΔ Γιάννης Αντωνιάδης, ο Δήμαρχος Γρεβενών Γιώργος Δασταμάνης, ο Δήμαρχος Δεσκάτης Δημήτρης Κορδίλας, ο Δήμαρχος Καστοριάς Γιάννης Κορεντσίδης, ο Δήμαρχος Νεστορίου Χρήστος Γκοσλιόπουλος, ο Δήμαρχος Άργους Ορεστικού Παναγιώτης Κεπαπτσόγλου, ο Δήμαρχος Κοζάνης Λάζαρος Μαλούτας, ο Δήμαρχος Εορδαίας Παναγιώτης Πλακεντάς, ο Δήμαρχος Βοΐου Χρήστος Ζευκλής, ο Δήμαρχος Σερβίων Χρήστος Ελευθερίου, ο Δήμαρχος Βελβεντού Εμμανουήλ Στεργίου, ο Δήμαρχος Φλώρινας Βασίλης Γιαννάκης, ο Δήμαρχος Αμυνταίου Άνθιμος Μπιτάκης, ο Δήμαρχος Πρεσπών Παναγιώτης Πασχαλίδης, ο Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Γρεβενών Νικόλαος Ράμμος, ο Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Καστορίας Χαράλαμπος Καραταγλίδης, ο Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Κοζάνης Ιωάννης Μητλιάγκας, ο Πρόεδρος του Εμπορικού και Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Φλώρινας Σάββας Σαπαλίδης, ο Πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Δυτικής Μακεδονίας Νίκος Συλλίρης, ο Πρόεδρος του Γεωτεχνικού Επιμελητητρίου Δυτικής Μακεδονίας Θεόδωρος Σιόγκας, ο Πρόεδρος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Δυτικής Μακεδονίας Δημήτρης Κοεμτζόπουλος, ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Γρεβενών Λάζαρος Χαραλαμπίδης, ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Καστοριάς Γιώργος Μαλέας, ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Κοζάνης Ελευθέριος Αδάμ, ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Πτολεμαΐδας Αναστάδιος Τσιλφίδης, ο Πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Φλώρινας Κώστας Σιάκος, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ομοσπονδίας Γούνας Απόστολος Τσούκας, ο Προεδρος του Συνδέσμου Ελλήνων Γουνοποιών Γιάννης Σαμαράς, η Πρόεδρος του Σωματείου Εργατοτεχνιτών Γούνας και Απασχολούμενων σε Παρεμφερή Επαγγέλματα Ελένη Μάρκο, ο εκπρόσωπος των αγροτών Γρεβενών, Πρόεδρος του ΑΣ Γρεβενών, Χρυσόστομος Παυλίδης, ο εκπρόσωπος των αγροτών Καστοριάς, Πρόεδρος ΑΣ Δημητριακών και Κτηνοτροφικών Φυτών Δημήτρης Μόσχου, ο εκπρόσωπος των αγροτών Κοζάνης, Πρόεδρος ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού Νίκος Κουτλιάμπας, η εκπρόσωπος των αγροτών Φλώρινας, Πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Αμυνταίου Διαμάντω Κρητικού, ο Διοικητής της 3ης ΥΠΕ Παναγιώτης Μπογιατζίδης, ο Διοικητής του Νοσοκομείου Κοζάνης Στέργιος Γκανάτσιος, ο Διοικητής του Νοσοκομείου Πτολεμαΐδας Σταύρος Παπασωτηρίου, ο Διοικητής του Νοσοκομείου Καστοριάς Γρηγόριος Χάτσιος, ο Διοικητής του Νοσοκομείου Φλώρινας Χρήστος Παπούλκας, η Διοικητής Νοσοκομείου Γρεβενών Ευτυχία Καπάτου, ο Γενικός Διευθυντής της Διαχείρισης Απορριμμάτων Δυτικής Μακεδονίας ΔΙΑΔΥΜΑ Δημοσθένης Μαυρίδης, η Διευθύντρια του Αναπτυξιακού Οργανισμού ΑΝΚΟ Ελένη Νάμινι και ο Πρόεδρος Ξενοδόχων Δυτικής Μακεδονίας Ιάκωβος Παντελίδης.
Συνάντηση με επιχειρηματίες και νέους
Νωρίτερα ο Πρωθυπουργός, σε συνάντησή του με επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή, ανέφερε πως «σκοπός μας δεν είναι μόνο να προσελκύσουμε νέες εταιρείες στη Δυτική Μακεδονία αλλά να στηρίξουμε και τις εταιρείες οι οποίες ήδη λειτουργούν εδώ και που από απ’ ό,τι βλέπω έχουν πολύ φιλόδοξα σχέδια για να επεκτείνουν και άλλο τις δραστηριότητές τους. Η μεγάλη πρόκλησή μας θα είναι πάντα η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και η υποκατάσταση θέσεων εργασίας που χάνονται καθώς σταδιακά η δραστηριότητα περί του λιγνίτη θα σταματάει με νέες θέσεις εργασίας οι οποίες θα μετατρέψουν τη Δυτική Μακεδονία από μία οικονομία με σχεδόν μονοθεματικά χαρακτηριστικά, όπως δυστυχώς ήταν τα τελευταία 50 χρόνια, σε μία οικονομία του μέλλοντος που θα αναπτύσσει και θα στηρίζει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής».
Σε συνάντηση που είχε με νέους ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι η κυβέρνηση θα στηρίξει τις προτάσεις που κατέθεσαν. «Είναι σοβαρές οι προτάσεις σας. Θα στηρίξω αυτό το οποίο κάνετε. Και φυσικά όλη αυτή η μεγάλη προσπάθεια γίνεται όχι μόνο για να κρατήσουμε τους νέους στην περιοχή, για να φέρουμε πιο πολλούς νέους στην περιοχή. Για τη νέα γενιά γίνεται. Η προηγούμενη γενιά έζησε από το λιγνίτη, η νέα γενιά θα πρέπει να μπορέσει να διακριθεί, να αναπτυχθεί και να κάνει τη ζωή της στη μετά λιγνίτη εποχή».
Ολόκληρη η τοποθέτηση του Πρωθυπουργού στη σύσκεψη για την δίκαιη μετάβαση στην Κοζάνη
Κύριε Περιφερειάρχα, κύριοι Δήμαρχοι, κυρίες και κύριοι,
Καταρχάς θέλω να ευχαριστήσω όλες και όλους για την υπομονή σας και για την συμμετοχή σας σε αυτή την -πιστεύω- πολύ ενδιαφέρουσα δημόσια διαβούλευση την οποία πάντα επιλέγω να κάνω όταν επισκέπτομαι την Περιφέρεια. Πόσο μάλλον όταν εδώ στην Δυτική Μακεδονία έχουμε τόσα πράγματα να συζητήσουμε. Και επιτρέψτε μου να ξεκινήσω κάνοντας μια επισήμανση που την εννοώ.
Θέλω να εξάρω την ποιότητα των παρεμβάσεων όλων, ειδικά των αυτοδιοικητικών, αλλά και το κλίμα συνεργασίας μεταξύ αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, των τοπικών φορέων πάντα με τον σκοπό να αναζητούμε πιθανές λύσεις και να μην περιοριζόμαστε μόνο στο να αναδεικνύουμε τα προβλήματα τα οποία λίγο-πολύ είναι γνωστά και προφανώς πρέπει να καταγράφονται. Αλλά εδώ είμαστε πρωτίστως για να λύνουμε τα προβλήματα όχι μόνο για να τα εντοπίζουμε και για να τα καταγράφουμε.
Όπως πολλοί επισημάνατε έχω επισκεφτεί πολλές φορές τη Δυτική Μακεδονία. Και μάλιστα θυμάμαι χαρακτηριστικά, μου θύμισε και ο νυν Δήμαρχος Κοζάνης, την επίσκεψη την οποία είχα κάνει το 2008 ως επικεφαλής τότε της Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής όπου επισκεφτήκαμε την περιοχή και συζητήσαμε από τότε για το ισοζύγιο, αυτό το δύσκολο ισοζύγιο, μεταξύ της αναπτυξιακής δυναμικής από τη μια και της προστασίας του περιβάλλοντος από την άλλη. Είχα επισκεφτεί μάλιστα και τότε -ίσως κάποιοι το θυμούνται- την Ακρινή σε μια πολύ δύσκολη αλλά ενδιαφέρουσα δημόσια συζήτηση με τους κατοίκους. Θα επανέλθω στη συνέχεια στο ζήτημα της Ακρινής.
Από τότε κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Και πράγματι η Ελληνική Κυβέρνηση πήρε το 2019 μια τολμηρή απόφαση. Την απόφαση να δρομολογήσει μια σχετικά γρήγορη απεξάρτηση από τον λιγνίτη η οποία, όμως, απόφαση εκείνη την εποχή, ενδεχομένως μπροστά από τις εξελίξεις, ήταν ακριβώς αυτή η οποία μας επέτρεψε όλο αυτό το διάστημα να σχεδιάσουμε και να δρομολογήσουμε ένα σχέδιο για τη μεταλιγνιτική εποχή. Διότι νομίζω ότι εάν δεν το είχαμε κάνει αυτό σήμερα θα τρέχαμε πίσω από τις εξελίξεις.
Στην COP26, στην οποία είχα την τιμή να εκπροσωπήσω τη χώρα μας στη Γλασκόβη, όλη η συζήτηση γινόταν ουσιαστικά για τον λιγνίτη και για τον τρόπο με τον οποίο η παραγωγή, πρωτίστως ηλεκτρικής ενέργειας, θα φύγει από τον άνθρακα. Και η δυνατότητα της Ελλάδος να είναι πρωτοπόρος σε αυτή την απόφαση, μας έδωσε ακριβώς την ευκαιρία να μπορέσουμε γρήγορα να μπούμε σε σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία και, σήμερα, να έχουμε έτοιμο ένα σχέδιο δίκαιης μετάβασης όταν άλλες χώρες αρχίζουν τώρα να επεξεργάζονται και να συνομιλούν με τις τοπικές κοινωνίες για το πώς θα δρομολογήσουν αυτή την απεξάρτηση από τον άνθρακα, από τον λιγνίτη.
Πιστεύω, λοιπόν, ότι η απόφαση την οποία πήραμε τότε ήταν η σωστή. Και βεβαίως και ακούω τους σκεπτικισμούς, τις επιφυλάξεις για την ταχύτητα με την οποία αυτή δρομολογείται, η οποία σε ένα βαθμό, όμως, επιβάλλεται και από την ίδια την οικονομική πραγματικότητα. Η απεξάρτηση από τον λιγνίτη είναι απαραίτητη -όχι μόνο- για περιβαλλοντικούς λόγους, γιατί ναι, ο λιγνίτης είναι το ορυκτό καύσιμο που εκπέμπει τις μεγαλύτερες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα σε σχέση με τα υπόλοιπα ορυκτά καύσιμα, αυτό όμως σήμερα έχει ένα κόστος.
Άρα η πιο ρυπογόνος μορφή παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας γίνεται και η πιο ακριβή μορφή ηλεκτρικής ενέργειας. Και ναι, έχετε δίκιο να επισημαίνετε -το επισήμανε και ο Πρόεδρος της ΓΕΝΟΠ- ότι και το φυσικό αέριο είναι ορυκτό καύσιμο, πλην όμως εκπέμπει πολύ λιγότερους ρύπους σε σχέση με τον λιγνίτη, εξ ου και προκρίνεται από πολλές χώρες ως το μεταβατικό, το τονίζω το μεταβατικό, καύσιμο μέχρι που να φτάσουμε στο σημείο να παράγουμε ενέργεια, σχεδόν, αποκλειστικά από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας έχοντας ταυτόχρονα και τις δυνατότητες να μπορεί η ενέργεια αυτή να αποθηκεύεται.
Μπορέσαμε, λοιπόν, αυτά τα δύο χρόνια να κάνουμε μία πολύ σημαντική δουλειά. Και θέλω στο σημείο αυτό να ευχαριστήσω τον Κωστή Μουσουρούλη ο οποίος έχει επισκεφτεί πάρα πολλές φορές την περιοχή σας, έχει διαβουλευτεί με όλους τους φορείς, με την κοινωνία των πολιτών, με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, με την επιχειρηματική κοινότητα για να μπορέσουμε να καταλήξουμε σε ένα συγκροτημένο σχέδιο το οποίο μας επιτρέπει να οραματιζόμαστε το μέλλον της Δυτικής Μακεδονίας καλύτερο από το παρόν και καλύτερο από το παρελθόν της. Και αυτός είναι ο στόχος.
Και αυτό είναι και ένα προσωπικό στοίχημα για μένα και θέλω να το τονίσω αυτό. Νοιαζόμαστε πραγματικά για το τι συμβαίνει στη Δυτική Μακεδονία.
Και από τη στιγμή που η απόφαση αυτή πάρθηκε σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο έχουμε υποχρέωση το σχέδιο αυτό να το υλοποιήσουμε, να ξεπεράσουμε όλες τις δυσκολίες, να κινητοποιήσουμε όλα τα πιθανά χρηματοδοτικά εργαλεία για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τη φυσική καχυποψία, την ανησυχία μίας τοπικής κοινωνίας η οποία είχε μάθει και είχε προσαρμοστεί σε ένα συγκεκριμένο παραγωγικό μοντέλο το οποίο, όμως, καλείται σήμερα να αλλάξει. Και να αλλάξει με γρήγορους ρυθμούς.
Δεν θα μιλήσω αναλυτικά για όλους τους πόρους τους οποίους μπορούμε να κινητοποιήσουμε. Στο καλύτερο σενάριο θα μπορούσαν να ξεπεράσουν τα 7 δισεκατομμύρια δημόσιοι και ιδιωτικοί πόροι, εάν προσθέσει κανείς συνολικά το Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, τους πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης, το Μηχανισμό Δίκαιης Μετάβασης, τους πόρους οι οποίοι θα κινητοποιηθούν από το ΠΕΠ, τα νέα τομεακά του ΕΣΠΑ και το ποσοστό το οποίο δικαιούται η Δυτική Μακεδονία, το Πράσινο Ταμείο, τις σημαντικές επενδύσεις τις οποίες θα κάνει η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού η οποία, όπως είπε και ο Πρόεδρος και ο Διευθύνων Σύμβουλος, είναι εδώ για να μείνει στην περιοχή απλά με διαφορετικό χαρακτήρα από αυτόν που είχε στο παρελθόν.
Πόροι, λοιπόν, διαθέσιμοι υπάρχουν σημαντικοί. Σχέδιο υπάρχει το οποίο ήδη αρχίζει και υλοποιείται. Και χαίρομαι διότι και οι Δήμαρχοι αναγνωρίζουν ότι και κάποιες από τις σημαντικές εκκρεμότητες τις οποίες θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε στο άμεσο μέλλον, όπως η εκκρεμότητα της τηλεθέρμανσης, αντιμετωπίζονται ήδη με την υπογραφή της σχετικής σύμβασης: 20 εκατομμύρια για τη σύνδεση της “Πτολεμαΐδας 5” με το δίκτυο της τηλεθέρμανσης.
Είναι εξαιρετικά σημαντική η υποστήριξη της τηλεθέρμανσης σε όλη την περιοχή. Όπως εξαιρετικά σημαντική βέβαια είναι και η είσοδος του φυσικού αερίου στις περιοχές οι οποίες δεν έχουν φυσικό αέριο σήμερα, τα πλεονεκτήματα του οποίου δεν νομίζω ότι χρειάζεται να αναλύσω πολύ συστηματικά.
Να πω μόνο επειδή ετέθη το ζήτημα τι γίνεται με την “Πτολεμαΐδα 5”. Και πράγματι είναι ένα αντικείμενο συζήτησης ακόμα και μεταξύ της κυβέρνησης και της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού για πόσα χρόνια θα πρέπει να λειτουργεί με λιγνίτη, αν και πότε πρέπει να μετατραπεί σε μία μονάδα φυσικού αερίου. Δεν έχουν παρθεί ακόμα οι οριστικές αποφάσεις. Θα ληφθεί υπόψη ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας και προφανώς και οι προτεραιότητες της επιχείρησης, η οποία τελικά είναι και ο διαχειριστικής και ο ιδιοκτήτης της συγκεκριμένης μονάδας.
Να πω μόνο μία κουβέντα για τη ΔΕΗ, που νομίζω ότι έχει μια ξεχωριστή σημασία, να λέγεται εδώ στην Δυτική Μακεδονία. Έχετε δίκιο να λέτε ότι για 70 χρόνια η ανάπτυξη της πατρίδας μας στηρίχθηκε σε φτηνή ενέργεια, η οποία πρωτίστως παρήχθη εδώ, σε μία κοιλάδα ουσιαστικά.
Και αυτό αποτέλεσε πολύ μεγάλο συγκριτικό πλεονέκτημα, ειδικά στα πρώτα βήματα του εκβιομηχανισμού της χώρας, πλην όμως τώρα πια θα πρέπει να δούμε ένα διαφορετικό μοντέλο και έναν διαφορετικό ρόλο για την περιοχή, στον οποίο πάντα η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού πρέπει να έχει παρουσία, όντας όμως πολύ πιο ισχυρή απ’ ότι ήταν στο παρελθόν.
Θέλω να θυμίσω ότι όταν ήρθαμε στα πράγματα ως Κυβέρνηση, η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού ήταν στα όρια της χρεοκοπίας. Αποτελούσε ίσως το πρώτο πρόβλημα, το πρώτο κατεπείγον πρόβλημα, εφιάλτη θα τον χαρακτήριζα, τον οποίον έπρεπε να αντιμετωπίσει η κυβέρνησή μας τον Ιούλιο του 2019 και πιστεύω ότι όλοι μπορεί να έχουμε τις επιμέρους διαφωνίες μας και με τους εργαζόμενους και με τους συνδικαλιστές, αλλά δεν μπορεί να μην αναγνωριστεί ότι έχει γίνει μία πάρα πολύ σημαντική πρόοδος στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού η οποία μπόρεσε και άντλησε ένα πολύ σημαντικό ποσό για να μπορέσει, ακριβώς, να υποστηρίξει επενδύσεις σαν και αυτές για τις οποίες μιλάμε, χωρίς και θέλω να το τονίσω αυτό, να απωλέσει τον δημόσια χαρακτήρα της.
Το κράτος διά το υπερταμείου εξακολουθεί να ελέγχει το 34% της επιχείρησης, να ελέγχει ουσιαστικά και να μπορεί να επιλέγει την διοίκηση και δια αυτού του ποσοστού ουσιαστικά να ασκεί δημόσιο έλεγχο στη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού, για αυτό και ουδέποτε θα απωλέσει η ΔΕΗ το Δ μπροστά στο όνομά της. Όμως η ΔΕΗ σήμερα είναι μία ανταγωνιστική και ισχυρή επιχείρηση, η οποία μπορεί να κάνει τις επενδύσεις στην περιοχή, να επενδύσει σε μεγάλα φωτοβολταϊκά, να στηρίξει και βέβαια σήμερα για αυτό έχει ξεχωριστή σημασία και τους καταναλωτές σε μία δύσκολη συγκυρία λόγω των αυξήσεων των τιμών του φυσικού αερίου και όλα αυτά δεν θα μπορούσαμε να τα είχαμε πετύχει, εάν δεν είχαμε προχωρήσει σε μία ουσιαστική εξυγίανση της επιχείρησης με τη στήριξη και θέλω να το πω αυτό, των εργαζόμενων, διότι τελικά εάν η επιχείρηση πάει καλά και οι εργαζόμενοι πηγαίνουν καλά.
Επομένως η πρόκληση έγκειται όπως σωστά επισημάνατε στη γρήγορη εφαρμογή του σχεδίου το οποίο έχουμε δρομολογήσει. Και το βασικό ζητούμενο είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας. Αυτό θα κρίνει τελικά την επιτυχία του σχεδίου δίκαιης μετάβασης. Και δεν θα έλεγα οποιωνδήποτε θέσεων εργασίας αλλά καλύτερων θέσεων εργασίας από αυτές που υπήρχαν στην περιοχή πολλές εκ των οποίων ήταν εξαρτημένες με τη δύσκολη και επιβαρυντική συχνά και για την ατομική υγεία, όχι για τη δημόσια υγεία, είμαι πολύ προσεκτικός στις διατυπώσεις μου, δουλειά της εργασίας στα λιγνιτωρυχεία και στην παραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας.
Πώς θα πετύχουμε, λοιπόν, αυτή την γρήγορη απασχόληση; Την αύξηση της απασχόλησης; Προφανώς μέσα από ένα πλέγμα δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων. Μίλησε και ο αναπληρωτής Υπουργός για το ζήτημα αυτό. Έχουμε χρηματοδοτικά εργαλεία, το νόμο για τις στρατηγικές επενδύσεις από τη μια, τον αναπτυξιακό νόμο ο οποίος θα ακολουθήσει αμέσως μετά από την άλλη που θα τοποθετήσει τη δυτική Μακεδονία, τις περιφερειακές ενότητες της Κοζάνης και της Φλώρινας στο μάξιμουμ της στήριξης.
Και αμέσως μετά σε πολύ καλύτερη θέση, όμως, από πολλές περιοχές της υπόλοιπης Ελλάδας, άρα εξαιρετικά ελκυστικές περιοχές και την περιοχή της Καστοριάς, την περιφερειακή ενότητα της Καστοριάς και την περιφερειακή ενότητα των Γρεβενών. Και είχα την ευκαιρία πριν σάς ακούσω και σάς μιλήσω να συναντηθώ με σημαντικούς επιχειρηματίες της ευρύτερης περιοχής οι οποίοι όλοι ενδιαφέρονται να επενδύσουν στις επιχειρήσεις τους και να μεγαλώσουν τις επιχειρήσεις τους. Και πιστεύω ότι βλέπουν πολύ θετικά το πλέγμα των εργαλείων και των κινήτρων που θα είναι πολύ σύντομα διαθέσιμα στις επιχειρήσεις της περιοχής.
Και βέβαια η μεγάλη πρόκληση και νομίζω ότι η ουσιαστική δουλειά που πρέπει να κάνει το Υπουργείο Ανάπτυξης είναι η ταχύτητα και η απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών. Έχουμε επενδύσει πολύ στο να σκεφτούμε πώς αυτές οι διαδικασίες θα απλοποιηθούν και αποτελεί δέσμευσή μας ότι θα κινηθούμε με χρονοδιαγράμματα τα οποία θα είναι πολύ διαφορετικά από τα χρονοδιαγράμματα τα οποία γνώριζαν και γνωρίζουν σήμερα οι επιχειρήσεις.
Ταυτόχρονα θα πρέπει να προσελκύσουμε και νέες επενδύσεις στην περιοχή. Δεν συζητάμε μόνο να μεγαλώσουν οι υφιστάμενες δουλειές, πρέπει να έρθουν και νέες επενδύσεις στην περιοχή και υπάρχει ένα πολύ μεγάλο έντονο ενδιαφέρον για νέες παραγωγικές επενδύσεις στην περιοχή. Κάποιες μάλιστα πολύ σημαντικές, πολύ μεγάλες από πολύ μεγάλες ελληνικές και ξένες εταιρείες.
Μιλάμε για επενδύσεις που θα δημιουργήσουν εκατοντάδες, μπορεί χιλιάδες θέσεις εργασίας, μπορεί να υπάρχει μεμονωμένη επένδυση που να δημιουργήσει παραπάνω από 1.000 θέσεις εργασίας. Για να γίνει αυτό θα πρέπει να κινηθούμε γρήγορα ώστε να δρομολογήσουμε τις δράσεις που αφορούν τις χρήσεις γης, την ενεργοποίηση της μετάβασης Α.Ε., την αξιολόγηση των εδαφών ώστε να διαθέσουμε γρήγορα τα πρώτα εδάφη τα οποία ξέρουμε ότι είναι εδάφη τα οποία θα είναι κατάλληλα για τέτοιου είδους δράσεις.
Και φυσικά όλα αυτά θα γίνουν πια υπό την εποπτεία του Νίκου Παπαθανάση ο οποίος αναλαμβάνει από πλευράς Κυβέρνησης το συντονιστικό ρόλο σε όλη αυτή την προσπάθεια αξιοποιώντας και τις νέες ευέλικτες δομές τις οποίες ψηφίζουμε άμεσα στο Κοινοβούλιο, που θα μας επιτρέψουν να έχουμε και τη διοικητική υποδομή για να τρέξουμε γρήγορα όλο αυτό το εξαιρετικά σύνθετο σχέδιο.
Να πω δύο κουβέντες ακόμα για τα ζητήματα της ενέργειας και ειδικά για το ζήτημα της Ακρινής. Εδώ υπάρχει ένα μεγάλο ερώτημα το οποίο προκύπτει από το γεγονός ότι ενώ υπήρχε μία δέσμευση -πολυετής, δεν ξέρω από πότε ξεκίνησε η συζήτηση, από το 2011- της μετεγκατάστασης της Ακρινής, αυτή δεν έχει υλοποιηθεί. Και υπάρχει ένα ερώτημα, αγαπητέ μου Δήμαρχε και αγαπητέ μου Περιφερειάρχη, και δεν θα το απαντήσουμε αναγκαστικά σήμερα: με τη μετάβαση να δρομολογείται με την ταχύτητα την οποία έχουμε προγραμματίσει αν πρέπει να γίνει η μετεγκατάσταση της Ακρινής.
Αυτό το οποίο εγώ μπορώ να προτείνω σήμερα στην τοπική κοινωνία και στον Δήμο αλλά συγκεκριμένα στην κοινότητα, στο χωριό, είναι τη δημιουργία μίας ενεργειακής κοινότητας η οποία σε συνεργασία με τη ΔΕΗ, η οποία και θα χρηματοδοτήσει, θα δωρίσει ουσιαστικά, ένα μεγάλο φωτοβολταϊκό σταθμό, θα μπορεί να προσφέρει στους κατοίκους της Ακρινής όχι απλά φθηνή -πρακτικά σχεδόν δωρεάν- ενέργεια αλλά και ένα πρόσθετο εξασφαλισμένο εισόδημα το οποίο μπορεί να φτάνει σχεδόν τα 4.000 ευρώ. Έτσι ώστε να αντισταθμίσουμε την επιβάρυνση την οποία το χωριό έχει υποστεί τόσα χρόνια και να μπορέσουμε να ισοσκελίσουμε και με κάποιο τρόπο το γεγονός ότι δεν ήμασταν συνεπείς σε αυτή την δέσμευση, ως Κυβέρνηση, την οποία έχουμε αναλάβει. Εμείς καταθέτουμε αυτή την πρόταση αλλά προφανώς θέλουμε να τη συζητήσουμε μαζί σας, θέλουμε να τη συζητήσουμε και με το ίδιο το χωριό.
Θέλω να σας πω ότι αυτές οι τοπικές ενεργειακές κοινότητες δίνουν πραγματικά μία μεγάλη δυνατότητα να μπορούν οι τοπικοί καταναλωτές να έχουν πρόσβαση σε πολύ φθηνό ρεύμα. Κάναμε κάτι αντίστοιχο στη Χάλκη στην οποία πήγαμε πολύ πρόσφατα στα πλαίσια της προσπάθειας «Gr-eco Islands».
Αλλά εδώ η πρόταση η οποία μπαίνει στο τραπέζι και την οποία στηρίζει και η ΔΕΗ είναι ακόμα πιο ελκυστική όπως την αντιλαμβάνομαι για τους κατοίκους. Θέλω να τη συζητήσουμε και θέλω να καταλήξουμε τελικά στο ποια είναι η κατάλληλη λύση ακούγοντας και προφανώς την άποψη της τοπικής κοινωνίας.
Και θέλω να σας πω ότι είμαστε πάντα πολύ ανοιχτοί σε προτάσεις οι οποίες είναι καινοτόμες. Άκουσα με πολύ ενδιαφέρον της ιδέα της μετατροπής, μιας περιοχής σε μία αγροτική έκταση, σε έναν αμπελώνα σε συνεργασία με ένα σημαντικό οινοποιείο της περιοχής. Την βρήκα εξαιρετικά ελκυστική και ενδιαφέρουσα πρόταση. Και η ΔΕΗ μπορεί να βοηθήσει στο ζήτημα της αποκατάστασης των εδαφών καίτοι αυτό αντιλαμβάνομαι ότι είναι ιδιωτικό, ήταν μία ιδιωτική έκταση προς εκμετάλλευση.
Ακριβώς αυτές είναι όμως οι καινοτόμες ιδέες που θα μας επιτρέψουν να αξιοποιήσουμε τα πολλά συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής πέρα και πάνω από τη θέση της ως ενεργειακό κόμβο η οποία δεν πρόκειται να αλλάξει.
Και βέβαια το γεγονός ότι είστε μία περιοχή πάνω στα δίκτυα αλλά και με πολύ σημαντική εξοικείωση σε επίπεδο ανθρώπινου δυναμικού, με εργασίες που έχουν να κάνουν με την παραγωγή. Είναι ακριβώς αυτός ο λόγος που μπορεί να προσελκύσει η περιοχή και το ενδιαφέρον εταιρειών οι οποίες ψάχνουν για ποιοτικό ανθρώπινο δυναμικό που, να το πω πολύ απλά, «να πιάνουν τα χέρια τους».
Μιλήσαμε λίγο πριν, δεν θυμάμαι ποιος το είπε, αν το είπε ο Δήμαρχος, για τους συγκολλητές. Το συγκράτησα αυτό. Έχουμε ανάγκη για συγκολλητές. Και η ιδέα του πώς θα εκπαιδεύσουμε την επόμενη γενιά των συγκολλητών είναι κάτι το οποίο πρέπει να μας απασχολεί. Θα πρέπει να μπει περισσότερο στο παιχνίδι, συνολικά, το κεντρικό κράτος αλλά και οι φορείς που μπορούν να υποστηρίξουν δράσεις κατάρτισης και επανακατάρτισης.
Είχα μία πάρα πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση πριν με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας το οποίο θα παίξει έναν πολύ σημαντικό ρόλο σε όλη αυτή την προσπάθεια της δίκαιης μετάβασης. Διότι δεν νοείται δίκαιη μετάβαση χωρίς επένδυση στη γνώση. Και πιστεύω ότι έχουμε ένα σχέδιο πολύ συγκεκριμένο για το πώς θα ενισχύσουμε το πανεπιστήμιο. Και πολύ συγκεκριμένη πρόταση μάλιστα και για ένα σχήμα ΣΔΙΤ και για τη δημιουργία φοιτητικών εστιών.
Θέλουμε να κρατήσουμε όχι μόνο τα παιδιά της περιοχής να σπουδάσουν στην περιοχή τους, θέλουμε το πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας να είναι ένα ελκυστικό πανεπιστήμιο για να μπορεί να προσελκύει φοιτητές από όλη την Ελλάδα. Να γίνει ένα πραγματικό κέντρο αριστείας στις σχολές και στα τμήματα που δραστηριοποιούνται εδώ πέρα στην δυτική Μακεδονία.
Δυο κουβέντες ακόμα για τα ζητήματα των υποδομών. Ε65, πολύ σημαντικό έργο συνολικά για τη δυτική Μακεδονία όχι μόνο για τη Θεσσαλία. Με πολύ μεγάλη προσπάθεια και προσωπική μου ανάμειξη, με πολύ μεγάλη υποστήριξη από το Υπουργείο Υποδομών καταφέραμε και πήραμε τις σχετικές εγκρίσεις από την Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Τα εργοτάξια αρχίζουν ήδη και στήνονται και χαίρομαι που λύνονται και τα ζητήματα που αφορούν τη Δεσκάτη, είναι σημαντικό ο άξονας αυτός να μπορεί να δώσει έναν γρήγορο τρόπο μετακίνησης ανθρώπων και προϊόντων προς την κεντρική και προς τη Νότια Ελλάδα. Και βέβαια τα υπόλοιπα οδικά δίκτυα της περιοχής αν υπάρχουν μελέτες που πρέπει να ωριμάσουν σε κεντρικό επίπεδο -και αναφέρομαι ιδιαίτερα στο κομμάτι, το δύσκολο κομμάτι της σύνδεσης της Πτολεμαΐδας με τη Φλώρινα- το Υπουργείο είναι πάντα ανοιχτό για να εξετάσει και αυτό το ενδεχόμενο.
Αρδευτικά έργα πολύ σημαντικά. Ξέρετε ότι έχουμε ήδη εξαγγείλει την πρώτη φάση από ένα πολύ σημαντικό εθνικό πρόγραμμα έργων διαχείρισης νερού. Πρωτίστως αρδευτικών, δευτερευόντως υδρευτικών, έργων Ύδρευσης. Για το φράγμα του Νεστορίου δεν είμαι έτοιμος αυτή τη στιγμή να πω κάτι, γιατί δεν μου αρέσει να μιλάω αν δεν είμαι απολύτως σίγουρος για το τι θα πω.
Μπορώ να σας πω όμως ότι θα ασχοληθώ προσωπικά και θα δούμε που έχει κολλήσει. Έχω μια υποψία που έχει κολλήσει αλλά θα φροντίσουμε να το ξεμπλέξουμε. Διότι αποτελεί πολύ σημαντικό έργο συνολικά για την Καστοριά και οι εκτάσεις που θα αρδεύσει είναι πολύ σημαντικές για να μπορέσουμε να επενδύσουμε ουσιαστικά στον πρωτογενή τομέα.
Συγκράτησα τα μάρμαρα του Τρανόβαλτου αγαπητέ μου Δήμαρχε, θα εκδοθεί σύντομα η σχετική άδεια, η σχετική ΑΕΠΟ, με προϋποθέσεις βέβαια να μπορούμε να κάνουμε την εξόρυξη μαρμάρου με το σωστό και σύγχρονο περιβαλλοντικό τρόπο. Φαντάζομαι ότι κανείς δεν θα διαφωνήσει με αυτό και αν υπάρχουν και κάποια ιδιοκτησιακά ζητήματα θα φροντίσουμε και αυτά να τα λύσουμε.
Μια κουβέντα ακόμα γιατί αναφέρθηκε σε αυτό και ο κύριος Περιφερειάρχης, για τα ζητήματα του πρωτογενούς τομέα, στον οποίο προσωπικά αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία όπως εξάλλου και ο Γιώργος με τον οποίο μπήκαμε μαζί στη Βουλή το 2004 και έχουμε κάνει πάρα πολλές συζητήσεις για τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της αγροτικής και της κτηνοτροφικής μας παραγωγής.
Είναι πολύ σημαντικό το νομοσχέδιο το οποίο ψηφίστηκε χθές για τις σταβλικές εγκαταστάσεις. Νομίζω ότι όλοι σας το ξέρετε, λύνει εκκρεμότητες πολλών δεκαετιών. Πολλές κυβερνήσεις είχαν δεσμευτεί ότι θα το ψηφίσουν, εμείς λύσαμε αυτή την εκκρεμότητα. Όπως είναι πολύ σημαντική και η στήριξη την οποία παρέχουμε συνολικά στον κτηνοτροφικό τομέα.
Θυμάμαι, μια κουβέντα την οποία είχα κάνει με κτηνοτρόφους στη Σαμαρίνα προεκλογικά όπου είχα δεσμευτεί ότι θα κυνηγήσουμε τα δίκτυα παράνομης εισαγωγής γάλατος στη χώρα. Αυτό έχει γίνει σε μεγάλο βαθμό και νομίζω ότι το αποτέλεσμα το βλέπουν οι κτηνοτρόφοι με την αύξηση των τιμών. Το ποιοτικό προϊόν πρέπει να πληρώνεται στην τιμή που του αξίζει, που αντιστοιχεί στην ποιότητά του.
Και βέβαια αυξήσαμε μετά από παρέμβαση του Περιφερειάρχη κατά 8.000.000 το πρόγραμμα των νέων αγροτών και υπάρχει πιστεύω πολύ μεγάλος δυναμισμός ειδικά στα συνεργατικά σχήματα. Χαίρομαι για αυτά που άκουσα για το Βελβεντό αγαπητέ μου Δήμαρχε.
Θέλουμε συνεργατικά σχήματα για αυτό και τα στηρίζουμε και τα πριμοδοτούμε. Για αυτό και είπαμε και ότι η επιστροφή του ειδικού φόρου στο πετρέλαιο κίνησης των αγροτών θα αφορά τους νέους αγρότες και τα συνεργατικά σχήματα. Εάν δεν συνεργαστούμε στον πρωτογενή τομέα δεν έχουμε μέλλον. Αυτό είναι κάτι το οποίο το λέω σε κάθε γωνιά της χώρας. Εδώ έχετε συνεργατικά σχήματα τα οποία είναι πετυχημένα, πρέπει να τα διευρύνουμε και να φροντίσουμε και εμείς με ένα πλέγμα σωστών παροχών και κινήτρων να τα υποστηρίξουμε.
Μια τελευταία κουβέντα που αφορά τα ζητήματα της υγείας και συζητήσαμε μάλιστα και με το πανεπιστήμιο: τη δυνατότητα ενδεχομένως κάποιων προγραμμάτων ξενόγλωσσων στην Πτολεμαΐδα για να μπορούν να προσελκύσουν φοιτητές από τις γειτονικές χώρες στον τομέα της νοσηλευτικής. Θέλω να επισημάνω ότι τα νοσοκομεία της περιοχής έχουν στηριχθεί από την Κυβέρνηση εν μέσω Covid. Και το νοσοκομείο της Πτολεμαΐδας έχει σήμερα έξι αν δεν κάνω λάθος, κλίνες εντατικής θεραπείας. Η Κοζάνη δεν είχε, έχει 5 τώρα. Και αυτή είναι μία παρακαταθήκη η οποία θα μείνει και για την επόμενη ημέρα, στη μετά-covid εποχή.
Με έναν σωστό εξορθολογισμό του νοσοκομειακού χάρτη και στη Δυτική Μακεδονία θα μπορούμε να παρέχουμε καλύτερης ποιότητας υπηρεσίες υγείας αξιοποιώντας όλες, το τονίζω, όλες τις δομές που έχουμε στην διάθεσή μας αυτή τη στιγμή.
Να κάνω ακόμα μία έκκληση εδώ στη Δυτική Μακεδονία να εργαστούμε όλοι για να αυξήσουμε τα ποσοστά εμβολιασμού. Μπορούμε καλύτερα και εδώ στην Δυτική Μακεδονία. Βλέπουμε τις τελευταίες εβδομάδες μία σημαντική αύξηση του ρυθμού εμβολιασμών και για την πρώτη δόση αλλά και για την τρίτη δόση στην οποία επιμένω πάρα πολύ. Πάρα πολύ επιμένω στην τρίτη δόση. Είναι εξαιρετικά σημαντική διότι γνωρίζουμε πια ότι ασθενεί η άμυνα του οργανισμού ειδικά για τους πιο ηλικιωμένους συμπολίτες μας. Άρα πηγαίνετε και κάντε παρακαλώ την τρίτη δόση όσοι έχετε κάνει την πρώτη και την δεύτερη, από τη στιγμή που το σύστημα σας δίνει τη δυνατότητα να την κάνετε. Και αν δεν έχετε κάνει ακόμα την πρώτη δόση, ακούστε τις ιστορίες όσων βρέθηκαν στην εντατική ανεμβολίαστοι και έρχονται τώρα, είδαν τον χάρο κατάματα, τη γλίτωσαν και έρχονται τώρα και λένε «Μακάρι να το ήξερα να είχα κάνει το εμβόλιο νωρίτερα».
Δυστυχώς, όμως, αυτό δεν ισχύει για όλους τους συμπολίτες μας. Σήμερα ακόμα δεκάδες άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους κάθε μέρα στην πατρίδα μας. Και ένα μεγάλο ποσοστό είναι συμπολίτες μας που δυστυχώς καταλήγουν διότι δεν έκαναν την επιστημονικά ορθή, ηθικά ορθή, κοινωνικά ορθή επιλογή να πάνε να εμβολιαστούν.
Για τη γούνα, επειδή αναφέρθηκε το ζήτημα, πρέπει να δούμε ένα στρατηγικό σχέδιο, να μελετήσουμε το ζήτημα. Δεν είναι εύκολο. Χαίρομαι που ειπώθηκε ότι έχουμε λύσει κάποιες από τις τρέχουσες εκκρεμότητες οι οποίες ταλάνιζαν τον κλάδο. Το πρόβλημα όμως είναι πιο δομικό, είναι πιο ουσιαστικό και είμαι πολύ ανοιχτός να κάνουμε αυτή την κλαδική συζήτηση με τους εκπροσώπους για να δούμε τι μεσομακροπρόθεσμες παρεμβάσεις μπορούμε να κάνουμε για να στηρίξουμε ένα κλάδο ο οποίος είναι εξαιρετικά σημαντικός για την τοπική οικονομία.
Κλείνοντας, θέλω να επαναλάβω ακόμα μία φορά την απόλυτη προσήλωσή μας να πετύχουμε στο σχέδιο της Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης. Είναι μία ηθική υποχρέωση την οποία έχουμε απέναντι στη Δυτική Μακεδονία- και στην περιοχή της Μεγαλόπολης βέβαια- αλλά εδώ το πρόβλημα είναι πολύ πιο οξύ.
Υπάρχουν οι χρηματοδοτικοί πόροι, υπάρχει σχεδιασμός αλλά πάνω από όλα υπάρχει πολιτική βούληση. Γιατί πολιτική βούληση πρέπει να υπάρχει σε όλα τα επίπεδα. Υπάρχει σε επίπεδο κεντρικής Κυβέρνησης, υπάρχει σε επίπεδο Περιφέρειας, υπάρχει σε επίπεδο Δήμων. Είμαι σίγουρος ότι υπάρχει σε επίπεδο πολιτών.
Διότι αυτό το οποίο κρατώ από τη συζήτηση, παρά τις επιμέρους επιφυλάξεις οι οποίες ακούστηκαν για την ταχύτητα με την οποία δρομολογείται η μετάβαση, δεν άκουσα κανένα να λέει ότι δεν είναι η σωστή επιλογή. Γιατί όλοι ξέρουν ότι δεν είναι απλά η σωστή επιλογή. Είναι μονόδρομος. Άρα το ζήτημα είναι αυτό το μονόδρομο πώς θα τον διανύσουμε όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά για να μπορέσει η Δυτική Μακεδονία του 2025, του 2030, του 2035 να είναι μία άλλη Περιφέρεια.
Και όταν θα κάνουμε την επόμενη απογραφή, όχι αυτή που κάνουμε τώρα, γιατί δυστυχώς αυτή η απογραφή δεν θα δείξει καλά πράγματα, νομίζω το ξέρετε, και για τη Δυτική Μακεδονία αποτυπώνει, όμως, το χθες. Η απογραφή του 2030 ή ’31, όποτε γίνει, θα πρέπει να αποτυπώσει αυτό το οποίο θα κάνουμε όλοι μαζί από εδώ και στο εξής, που έχουμε ήδη κάνει γιατί έχει γίνει πάρα πολύ σοβαρή δουλειά σε πολύ μεγάλο βάθος για να είμαστε στο σημείο που βρισκόμαστε.
Δεν θα πω ότι τα δύσκολα είναι μπροστά μας. Θα πω ότι τα ενδιαφέροντα και τα ωραία είναι μπροστά μας και με τη στήριξη της τοπικής κοινωνίας είμαι απολύτως σίγουρος ότι θα τα κάνουμε πράξη.
Να είστε καλά. Σας ευχαριστώ πολύ.
