Στην πιο κρίσιμη φάση του μπαίνει το στοίχημα της ΔΕΗ για αύξηση της λιγνιτικής της παραγωγής από 1 εκατ. τόνους το μήνα σε 1,5 εκατομμύριο, προκειμένου να προλάβει το χειμώνα με γεμάτες τις αυλές των μονάδων σε αποθέματα.
Στοίχημα, που θα κερδηθεί, μόνο εφόσον αποσαφηνιστεί το τοπίο γύρω από το μέλλον των ορυχείων της Αχλάδας και της Βεύης, ώστε να αρχίσουν να τροφοδοτούν την επιχείρηση με επιπλέον τόνους. Και μόνο η περίπτωση των «Λιγνιτωρυχείων Αχλάδας» θα μπορούσε να τροφοδοτεί τη μονάδα της Μελίτης, σύμφωνα με όσα λένε στο Energypress, οι επιτελείς της επιχείρησης, μέχρι και με 2,5 εκατ. τόνους το χρόνο, ποσότητα που μεταφραζεται σε παραγωγή 1,5 TWh, όταν σήμερα αυτή δεν ξεπερνά τα 0,7-0,8 TWh.
Ταυτόχρονα λοιπόν με την προσπάθεια να αυξηθεί η λιγνιτική παραγωγή για να θωρακιστεί η χώρα απέναντι στο κακό σενάριο διακοπής των ρωσικών ροών, πληθαίνουν και τα σενάρια για μια νέα συμφωνία. Βάσει αυτών, μεγάλος ιδιωτικός ενεργειακός όμιλος βρίσκεται σε συζητήσεις για να αναλάβει εκείνος το ορυχείο και να προχωρήσει σε μια νέα συμφωνία με τη ΔΕΗ, καθώς η εταιρεία «Λιγνιτορυχεία Αχλάδας», στην οποία είχε παραχωρηθεί η εκμετάλλευση του κοιτάσματος, έχει κηρυχθεί από τον Ιούλιο έκπτωτη με απόφαση του ΥΠΕΝ.
Εάν τα σενάρια επιβεβαιωθούν, τότε μια νέα συμφωνία θα επιτρέψει τη συνέχιση λειτουργίας των ορυχείων, δηλαδή την τροφοδοσία της Μελίτης, που μέχρι πριν από ενάμισι χρόνο έπαιρνε από την Αχλάδα πάνω από 10.000 τόνους λιγνίτη την ημέρα, δίχως να χρειαστεί το κοίτασμα να επιστραφεί στο Δημόσιο. Ο αγώνας δρόμου για αύξηση της λιγνιτικής παραγωγής ενισχύει τις πιθανότητες εξεύρεσης μιας λύσης, δίχως την οποία το στοίχημα «λιγνίτης» θα τεθεί εν αμφιβόλω.
Το απόθεμα και το όριο ασφαλείας
Σήμερα η μονάδα της Φλώρινας τροφοδοτείται με λιγνίτη υψηλής θερμογόνου δύναμης και συγκεκριμένα με 4.000 τόνους καυσίμου από το ιδιωτικό ορυχείο της ΜΕΤΕ και με αντίστοιχες ποσότητες από εκείνο της ΔΕΗ στην Μαυροπηγή. Αλλά επειδή το προηγούμενο διάστημα χρειαζόταν να δουλεύει ασταμάτητα, έφτασε να καταναλώνει 9 -10.000 τόνους την ημέρα, «τρώγωντας» από το απόθεμα που έχει μαζέψει στην αυλή της. Αυτό βρίσκεται στους 180.000 τόνους, ωστόσο με τους σημερινούς ρυθμούς λειτουργίας της Μελίτης, διατρέχει τον κίνδυνο να πέσει γρήγορα κάτω από τους 100.000 τόνους, το οποίο είναι και το όριο ασφαλείας της συγκεκριμένης μονάδας. Για να μη συμβεί αυτό, και για να αυξηθούν ενόψει χειμώνα τα αποθέματα της μονάδας, αυτή πρόκειται να διακόψει λειτουργία για μια εβδομάδα τον Σεπτέμβριο, ενώ από 15 Οκτωβρίου βγαίνει εκτός για συντήρηση.
Αναπλήρωση δεν χρειάζονται τα αποθέματα μόνο στην Μελίτη, αλλά και των υπολοίπων μονάδων της ΔΕΗ. Σε κάθε λιγνιτικό εργοστάσιο, η κατανάλωση κάρβουνου το καλοκαίρι ξεπέρασε τον αρχικό προγραμματισμό, ανεβάζοντας τον Αύγουστο τη συμμετοχή του στο 24% στο μείγμα της επιχείρησης.
Συνεχή λειτουργία για έξι μονάδες
Τις τελευταίες εβδομάδες, τα φουγάρα δούλευαν ασταμάτητα σε έξι λιγνιτικές μονάδες (Μεγαλόπολη 4, Μελίτη, και οι τέσσερις του Αγ.Δημητρίου) και καθώς αρχίζει και πέφτει η ζήτηση στα νησιά, οι επιτελείς της επιχείρησης είναι αποφασισμένοι να μειώσουν σταδιακά τη παραγωγή. Δύο από τις τέσσερις μονάδες του Αγ. Δημητρίου, πρόκειται από το Σαββατοκύριακο να διακόψουν λειτουργία. Χθες, η παραγωγή στο Λιγνιτικό Κέντρο Δυτικής Μακεδονίας ήταν στους 30.000 τόνους καυσίμου, επίδοση που εκτιμάται ότι μπορεί να αυξηθεί σε 35 - 40.000 τόνους, επιτυγχάνοντας ένα μηνιαίο στόχο 1,2 εκατομμυρίων τόνων και πάνω. Αλλά για να συμβεί αυτό θα πρέπει να αυξηθούν τα αποθέματα στις αυλές του Αγ. Δημητρίου - στους 760.000 τόνους από 1,5 εκατ. τον Ιούλιο - όπως και της Μεγαλόπολης, τα οποία κινούνται στους 550.000 τόνους. Επιπλέον απόθεμα ύψους 1,1 εκατ. τόνων λιγνίτη, υπάρχει στα «μπούνκερ» των ορυχείων του Νοτίου Πεδίου και της Μαυροπηγής.
Καμία κινητικότητα στην Βεύη
Αντίθετα με την Αχλάδα, καμία κινητικότητα δεν παρατηρείται γύρω από το άλλο ορυχείο της Φλώρινας, αυτό της Βεύης. Βρίσκεται επίσης στα χέρια του Δημοσίου και όπως εξηγούν άνθρωποι που γνωρίζουν, το να ανοίξει εκ νέου ένα τέτοιο ορυχείο, μετά από χρόνια μη λειτουργίας, δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση.
Το συγκεκριμένο παραμένει ανενεργό από το 2001, ωστόσο σε μια περιοχή που ζει την απολιγνιτοποίηση εδώ και μια εικοσαετία η δημιουργία από την αρχή των προϋποθέσεων για να αξιοποιηθεί ο λιγνίτης, είναι χρονοβόρα και κοστοβόρα.
Η ιστορία του ορυχείου είναι ότι έπειτα από διαγωνισμό του 2009, είχε περάσει στον Ακτωρα, με τη σύμβαση παραχώρησης ανάμεσα στο Δημόσιο και την εταιρεία να υπογράφεται τον Δεκέμβριο του 2014. Παραχώρηση στην οποία μπήκαν τίτλοι τέλους το 2018, οπότε και το ορυχείο επέστρεψε στο Δημόσιο εν όψει της επικείμενης τότε ιδιωτικοποίησης της μονάδας Μελίτη, η οποία ουδέποτε έγινε.
